PJM3106

Anatomi & Fisiologi

Dibentangkan oleh:

Abdul rahim agus

Anatomi dan fisiologi

Definisi Anatomi dan Fisiologi

Konsep Asas

Definisi Anatomi
Anatomi

berasal daripada perkataan Greek yang

bermaksud memotong atau membelah anggota badan.

Anatomi

ialah bidang sains yang berkaitan dengan

struktur tubuh manusia. Anatomi juga dikenali

sebagai morfologi atau sains bentuk.

Konsep Asas

Anatomi

merangkumi bebarpa subdisiplin seperti

anatomi kasar dan mikroskopik.

Anatomi

kasar mengkaji struktur tubuh yang

dapat dilihat dengan mata kasar. Cth: paru-paru, otot, dsb.

Anatomi

mikroskopik (histologi) ialah kajian

tisu dengan bantuan mikroskop.

Anatomi

kasar terbahagi kepada:

Konsep Asas

1) Anatomi kawasan (regional) Semua struktur badan dalam bahagian atau kawasan tubuh yang dikaji secara berkumpulan. Sebagai contoh, anatomi bahagian abdomen atau

kepala.
2) Anatomi bersistem (systemic) Semua organ yang mempunyai fungsi yang ada kaitan antara satu sama lain akan dikaji secara bersama. Pendekatan anatomi bersistem ini

sesuai bagi melihat hubungkait antara struktur

Konsep Asas

3) Anatomi permukaan (surface)

Kajian ini melibatkan struktur struktur

tubuh yang dapat dilihat dan dirasa pada permukaan tubuh.

Konsep Asas

Definisi Fisiologi
Anatomi berkait rapat dengan fisiologi iaitu

disiplin yang mengkaji fungsi struktur tubuh

badan. Sebagai contoh, tulang-tulang kaki yang panjang dan tebal seperti femur, tibia dan fibula dapat menyokong berat badan kita.

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Integumentari
Komponen utama Kulit Rambut Kuku Kelenjar peluh
Fungsi Melindungi dan mengelakkan kecerdaan pada tisu-tisu dalaman. Pembalut luar tubuh Sintesis vitamin D Peka kepada rangsangan sakit, sejuk, panas, tekanan dan sentuhan. Mengkumuhkan air, asid urik dan lebihan garam mineral.

Sistem Tubuh Badan

Struktur kulit

Struktur kuku

Sistem Tubuh Badan

Sistem Rangka
Komponen utama Tulang rangka Kartilej Ligamen sendi
Fungsi Memberi dan mengekalkan bentuk badan Menyokong berat badan Melindungi organ-organ dalaman. Tuas untuk pegerakan badan Lokasi pembentukan sel darah merah dan putih serta platelet dalam sum-sum tulang. Lokasi pelekatan tulang.

Sistem Tubuh Badan

Sistem Rangka

Sistem Tubuh Badan

Sistem Otot
Komponen utama Otot rangka
Fungsi Menghasilkan lokomotor Mengekalkan postur badan Menghasilkan haba melalui aktiviti sel di dalam otot Mempamerkan ekspresi muka Menstabilkan sendi.

Sistem Tubuh Badan

Sistem Otot

Sistem Tubuh Badan

Sistem Saraf
Komponen utama Otak Saraf tunjang Saraf periferi Reseptor
Fungsi Sistem kawalan tindak balas pantas badan Mengesan, menerima dan bergerak balas terhadap rangsangan yang diterima. Menyimpan maklumat.

Sistem Tubuh Badan

Sistem Saraf

Sistem Tubuh Badan

Sistem Endokrin
Komponen utama Kelenjar: - Tiroid - Pituitari - Adrenal - Pankreas
Fungsi Kelenjar merembeskan hormon untuk menyelaraskan dan mengawal atur proses fungsi tubuh seperti pertumbuhan, reproduktif dan metabolisma. Mengubahsuai aktiviti sistem organ-organ yang lain dengan bertindsak balas secara perlahan terhadap struktur atau persekitaran.

Sistem Tubuh Badan

Sistem Saraf

Sistem Tubuh Badan

Sistem Kardiovaskular
Komponen utama Jantung Darah Salur darah Fungsi Jantung mengepam darah Darah merupakan pengangkutan utama badan dengan membawa hormon, nutrien dan oksigen ke seluruh badan serta bahan kumuh seperti karbon dioksida ke sistem respiratori Salur darah menyerap oksigen dari paru-paru ke jantung secara resapan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Limfatik
Komponen utama Nodus limfa Pembuluh limfatik Duktus torasik Timus
Fungsi Rumah kepada sel darah putih yang menjadi sistem pertahanan badan Menghasilkan limfosit Mengangkut bahan kumuh dari tisu ke sistem darah untuk diuraikan oleh hati.

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Respiratori
Komponen Fungsi utama Rongga hidung Membekalkan oksigen ke dalam Farinks darah danmengkumuhkan Larinks karbon dioksida Bronkiol Pertukaran gas oksigen dan Paru-paru karbon dioksida antara paruparu Mengekalkan keadaan dan persekitaran dalaman tubuh yang stabil (homeostasis)

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Pencernaan
Komponen utama Rongga mulut Esofagus Perut Usus besar Usus kecil Rektum Ileum Hati
Fungsi Memecahkan makanan kepada unit-unit kecil yang boleh diserap oleh darah Makanan yang tidak dicernakan dikumuhkan dalam bentuk najis

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Urinari
Komponen utama Ginjal Pundi kencing Ureter Uretra
Fungsi Menyingkirkan bahan kumuh nitrogen dari badan Mengawal air dan eletrolit Mengawal keseimbangan asidbes dalam darah

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Reproduktif (lelaki)

Komponen utama Testis Penis Pundi postat Skrotum Vasikel semen
Fungsi Menghasilkan zuriat Testis menghasilkan sperma dan hormon seks lelaki Duktus dan kelenjar membantu menyalurkan sperma ke trek reproduktif wanita.

Sistem Tubuh Badan

Sistem Tubuh Badan

Sistem Reproduktif (wanita)

Komponen utama Ovari Tiub fallopio Uterus Vagina
Fungsi Ovari menghasilkan telur dan hormon seks wanita Uterus merupakan lokasi persenyawaan antara sperma dan ovum dalam perkembangan janin semasa kehamilan

Sistem Tubuh Badan

Peringkat

Peringkat Kimia, Selular dan Tisu Organisma

Pengenalan

Pengenalan
Kimia

ialah bidang sains yang mengkaji jasad

yang kecil serta interaksinya.

Bidang

ini adalah penting kerana setiap unit air adalah dibentuk melalui

jasad adalah terdiri daripada bahan kimia. Contohnya,

penggabungan satu ato oksigen dan dua atom

hydrogen. Garam masak pula adalah daripada natrium dan klorin

Peringkat Kimia

Peringkat Kimia

Kimia Utama Dalam Badan

Atom Unsur Karbohidrat

(elemen) (sebatian)

Lipid Protein

Kompaun Molekul Elektrolit

Peringkat Kimia

Atom
Atom

adalah satu struktur yang asas untuk

membina sesuatu bahan kimia.

Setiap

atom mempunyai elektron bercas negatif,

proton bercas positif dan neutron yang neutral.

Atom

boleh dibezakan antara satu sama lain

bilangan subatomnya iaitu elektron,

dengan

proton dan neutron yang terkandung dalam suatu atom.

Peringkat Kimia

Atom Hidrogen

Atom Hellum

Peringkat Kimia

Bilangan

proton

sentiasa

diimbangi

dengan

bilangan elektron yang sama supaya sesuatu atom adalah sentiasa bercas neutral (tidak bercas).
Dalam

tindak balas kimia, sesuatu atom boleh

proton ataupun elektron dan

kehilangan

seterusnya menjadi atom yang bercas positif atau

negatif.

Peringkat Kimia

Unsur (elemen)
Unsur

pula merujuk kepada jenis atom iaitu nama bagi

sesuatu atom.
Unsur-unsur

kimia telah diatur ke dalam jadual berkala

mengikut sistem elektron dan petalanya.

Hasilnya,

atom-atom yang berlainan jenis mempunyai

nama yang unik seperti hidrogen, oksigen, bromin,

nitrogen dsb.
Unsur-unsur

hendaklah selalu dalam keadaan yang

neutral kerana unsur yang bercas akan mengelirukan.

Peringkat Kimia

Peringkat Kimia

Kompaun (sebatian)
Sebatian

ialah satu kumpulan unsur yang digabungkan

secara ionik apabila satu unsur kehilangan elektron

(bercas positif) dan satu lagi menerima elektron

(bercas negatif).
Contoh

sebatian ialah seperti NaCI, KNO3, Fe(NO3)2

dan sebagainya.
Sebatian

berperanan membekalkan elektrolit (cecair

yang bercas) untuk mengimbangi caj-caj dalam cecair

badan.

Peringkat Kimia

Sebatian Natrium Klorida

Peringkat Kimia

Molekul
Dalam

air, molekul tidak terlarut dan tidak

membentuk ion kerana sifat kimia adalah berlainan

dengan
berkutub).
Molekul

air

(air

merupakan

molekul

yang

boleh wujud dalam cecair apabila ia

dileburkan atupun larut dalam pelarut organik yang bersifat kovalen.

Contoh

molekul adalah seperti CCl4, O2, Cl2, H2

Peringkat Kimia

Molekul Hemoglobin

Peringkat Kimia

Elektrolit
Ion

yang terhasil apabila sesuatu campuran

terlarut dalam air akan membentuk elektrolit yang

berupaya membawa elektrik.

Dalam

biokimia, elektrolit dalam cecair badan

berfungsi

untuk

memekatkan

mencairkan

kandungan cecair badan.

Peringkat Kimia

Kehadiran

ion yang tinggi akan memekatkan

cecair dan seterusnya mengawal tekanannya

seperti dalam darah.

Ion-ion

dalam elektrolit juga penting dalam

menolong

prosesyang

proses

lain

seperti
faktor

penghadaman

memerlukan

sampingan dan sebagainya.

Individu

yang muntah dan cirit-birit berlebihan mengakibatkan kehilangan ion yang

boleh

Peringkat Kimia

Elektrolit

Larutan Elektrolit

Peringkat Kimia

Karbohidrat
Ia

adalah sejenis makanan organik yang larut

dalam pelarut organik kerana kehadiran banyak ikatan kovalen antara unsur-unsur C, H, dan O.
Dalam

perkataan harian, karbohidrat adalah gula.

Namun, dalam istilah biokimia, karbohidrat adalah sukrosa, maltosa, glukosa, fruktosa dsb.

Peringkat Kimia
Kesemua

gula ini akan dicernakan dalam sistem

pencernaan supaya menjadi unit yang lebih kecil iaitu glokosa untuk diserap oleh sel.
Kekurangan

glukosa tidak untuk

dalam

darah bermakna tenaga proses yang dalam

seseorang mencukupi badan.

Kesannya,

mempunyai meneruskan

individu tersebut akan pitam

dan

pengsan.
Nasi,

roti,

dan

gandum

merupakan

sumber

Peringkat Kimia

Sistem Pencernaan Karbohidrat

Peringkat Kimia

Lipid
Lipid

adalah

lemak

yang

diperlukan

untuk

melindungi badan kita.

Ia

berfungsi sebagai penebat bawah kulit untuk

melindungi badan daripada kesejukan.

Ia

juga bertindak sebagai minyak pelincir untuk geseran antara organ semasa

mengelakkan

bergerak.
Lipid

juga merupakan komponen yang penting

dalam membentuk sel membran.

Peringkat Kimia

Peringkat Kimia

Protein
Protein

adalah sumber yang penting dalam

membina otot-otot badan.

Ia

adalah

unsur

yang

penting

semasa

pertumbuhan dari peringkat kanak-kanak ke dewasa.

Protein

biasanya diambil dari daging-daging

seperti ayam, lembu, ikan, soya dsb.

Peringkat Kimia

Peringkat Selular

Sistem Sel Sebagai Unit Asas Hidup

Sel

adalah unit yang paling asas untuk kesemua

benda hidup kerana ia mempu menjalankan semua proses hidup seperti bernafas, berkumuh, makan, bertumbuh dan membiak.
Dalam

biologi, sel dibezakan sebagai sel haiwan

dan sel tumbuhan.

Perbezaan

utama antara kedua-dua sel tersebut

adalah kehadiran sel dinding dan kloroplas.

Peringkat Selular

Peringkat Selular

Struktur Membran dan Fungsinya

Dengan

mikroskop elektron membran sel kelihatan tersusun dari dua lapisan dengan ketebalan antara 7.5 hingga 8 nanometer Membran plasma juga dikenali sebagai membran sel Membran plasma mempunyai selaput nipis, kenyal, dan separa telap. Ia terbina daripada dua lapisan fosfolipid dan protein. Fosfolipid mempunyai bahagian kepala berkutub yang bersifat hidrofilik (tertarik kepada air) dan bahagian ekor tidak berkutub yang hidrofobik (tidak tertarik kepada air).

Peringkat Selular

Peringkat Selular

Molekul

protein dan fosfolipid tidak statik tetapi boleh bergerak bebas. Sifat ini menyebabkan membran plasma mempunyai sifat bendalir Protein mempunyai tugas-tugas khusus seperti membantu pengangkutan molekulmolekul merentasi membran sel. Tugas membran sel ialah memisahkan sitoplasma daripada bahagian luar sel (yang umumnya terdiri daripada cecair ekstrasel), ia juga membekalkan sistem pengangkutan untuk sebahagian bahan-bahan supaya dapat masuk ke dalam sitoplasma.

Peringkat Selular

Pergerakan bahan melalui Membran Sel

Pengangkutan

pasif Pengangkutan aktif

Peringkat Selular

Pengangkutan Pasif
Pengangkutan

pasif ialah bentuk pergerakan

molekul yang tidak memerlukan tenaga apabila merentasi membran sel dan halaju pergerakan

bergantung

kepada

kecerunan

kepekatan

disebalik sempadan membran tersebut.

Peringkat Selular

Peringkat Selular

Bentuk -

pengangkutan pasif:

Resapan mudah Resapan protein berbantu melalui terusan

Resapan berbantu melalui perlekapan

osmosis

Peringkat Selular

Resepan

mudah

- Antara bahan-bahan yang merentasi membran

plasma melalui resapan mudah ialah air, gas dan molekul yang telap lipid. Melalui cara ini, pergerakan bahan berkenaan adalah mengikut arus (pasif). Kadar pergerakan resapan

bergantung

pada

kecerunan

kepekatan/tekanan/cas bahan berkenaan

Peringkat Selular

Resapan

berbantu melalui protein terusan

- Bahan-bahan yang telap air, seperti ion (K+,

Na+, Ca2+) asid amino dan monosakarid tidak dapat melepasi dwilapisan fosfolipid ini. Ia memerlukan suatu mekanisma bantuan untuk membawanya melepasi membran. Bantuan ini

didapati daripada protin terusan yang terdapat

secara berselerak terbenam dicelahcelah

struktur membran.

Peringkat Selular

Resapan

berbantu melalui perlekapan pada

protein pembawa
- Protein pembawa yangterdapat pada membran

mempunyai tapak pelekap untuk bahan-bahan

tertentu seperti asid amino, gula dan protin yang kecil. Bahan-bahan tersebut akan melekapkan diri pada pada protin pembawa. Protein pembawa, yang mulanya bertukar bentuk, akan balik semula

kepada bentuk asal selesai membawa bahan-bahan

tersebut.

Peringkat Selular

Osmosis

- Air, seperti juga molekul-molekul lain, bergerak

melalui resapan daripada kawasan yang tinggi

kepekatan air kepada kawasan yang rendah

kepekatannya. Resapan air melalui membran separa telap dan mengikut kecerunan, dipanggil osmosis. Bahanbahan kepekatan terlarut merendahkan bebas.

merendahkan

molekul air

Osmosis tidak memerlukan tenaga sel.

Peringkat Selular

Pengangkutan Aktif
Pengangkutan

aktif merupakan pergerakan

yang melawan arus; yakni jenis melawan kecerunan kepekatan.

Dengan

itu, ia memerlukan tenaga (yang terdiri

daripada Adenosine Trifosfat atau ATP) untuk menggerakkan bahan-bahan melalui membran plasma.

Peringkat Selular

Peringkat Selular

Bentuk
-

pengangkutan aktif:

Endositosis eksositosis

Peringkat Selular

Endositosis

- Bahan-bahan menerusi proses kemasukan yang sukar yang di panggil endositosis (bahasa Yunani bermakna masuk kedalam sel). Semasa

endositosis, membran plasma mula2 sekali akan

merangkumi partikel tersebut, memencil dan

seterusnya membentuk suatu karung membran yang dipanggil vesikel dengan partikel tersebut terperangkap didalamnya.

Peringkat Selular

Jenis

Endositosis

Pinositosis: ialah pegerakan yang membawa

masuk bahan cairan, khususnya cecair

ekstrasel
-

Endositosis berbantu mediator: ianya dibawa oleh reseptor Exositosis jika pergeraknannya menghala dari dalam sel ke arah luar sel

Fagositosis: dilakukan oleh sel darah putih dan

organisma peringkat tinggi.

Peringkat Tisu Organisma

Jenis dan Fungsi Tisu Utama

Tisu

ialah sekumpulan sel yang telah bersatu untuk

menjalankan tugas yang tertentu. Di dalam tubuh

manusia, terdapat empat jenis tisu utama iaitu:
-

Tisu Epitelium Tisu Otot Tisu Saraf Tisu Penghubung atau Pengikat

Peringkat Tisu Organisma

Peringkat Tisu Organisma

TISU -

EPITELIUM ialah tisu yang dibina oleh

Epitelium

sekumpulan sel. Epitelium berasal daripada ketiga-tiga lapisan germa embrio, iaitu

ektoderma, mesoderma dan endoderma.

-

Terbahagi kepada:
Tisu
Tisu Tisu

epitelium permukaan
epitelium kelenjar

epitelium khusus

Peringkat Tisu Organisma

Peringkat Tisu Organisma

Ciri-ciri

umum epitelium:

Epitelium menyelubungi seluruh permukaan

ekterior badan. Cth: epidermis kulit.

Epitelium juga melapisi semua saluran yang

mempunyai langsung hubungan, tidak samada dengan secara bahagian

ataupun

ekterior badan. Cth: epitelium dalam sistem pernafasan, sistem pencernaan dan sistem

urogenital.

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium melapisi kaviti-kaviti badan seperti kaviti

peritoneum, kaviti pleural dan kaviti perikardium

Epitelium

juga

melapisi

salur-salur

sistem

kardiovaskular (jantung dan pembuluh). Epitelium ini disebut endothelium Epitelium terletak diatas satu lapisan membran yang dipanggil membran asas, i.e satu lapisan

yang

memisahkan

epitelium

dengan

tisu

perantara dibawahnya.

Peringkat Tisu Organisma

Tisu
-

epitelium permukaan
yang menyelubungi atau melapisi

Epitelium

sesuatu permukaan. Ini termasuk permukaan

eksterior atau permukaan interior badan atau organ.
-

Faktor pengelasan epitelium:

i. Susunan lapisan selnya iaitu samada selapis

(simple) atau berlapis (stratified).

ii. Bentuk selnya iaitu samada skuamus, kiub,

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium selapis: squamus

Epitelium - Epitelium

berlapis: skuamus

- Epitelium

selapis
- Epitelium

berlapis kiub selapis

- Epitelium
- Epitelium

kiub berlapis
kolumna

- Epitelium

kolumnar

selapis
- Epitelium

berlapis
kolumna
- Epitelium

peralihan

berlapis palsu

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium squamus selapis

Sel-sel epitelium ini berbentuk pipih menyerupai

sisik ikan. Nukleusnya memanjang dan terletak

mengikut paksi panjang sel. Fungsi, sel-sel

epitelium ini sesuai untuk aktiviti pemindahan gas, cecair dan metabolit. Didapati di kaviti-kaviti badan (peritonuem, perikardium, pleural), sistem

kardiovaskular dan saluran limfa, lapisan parietal

kapsul Bowman (ginjal), alveolus paru-paru.

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium kiub selapis

Sel-sel epitelium ini berbentuk kiub. Nukleusnya

kelihatan lebih bulat dan terletak ditengah sel. Dari

segi fungsi, saiz dan bentuk sel epitelium ini sesuai melapisi duktus-duktus dan mempunyai peranan dalam proses rembesan dan penyerapan. (e.g tubul proksimal dan distal ginjal). Didapati di tubul

proksimal dan distal ginjal, duktus kelenjar, bronkiol

terminal danpermukaan ovari.

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium kolumnar selapis

Sel-sel epitelium ini kelihatan lebih tinggi dan

mempunyai bentuk seperti satu turus memanjang.

Nukleusnya membujur mengikut paksi panjang sel dan biasanya bertempat berdekatan dengan

bahagian dasar sel. Epitelium ini sesuai untuk aktivit rembesan dan penyerapan. Didapati di:

sebahagian

besar

trakus

sistem

pencernaan,

duktus kelenjar, uterus, bronkiol, oviduktus dan pundi hempedu

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium kolumna berlapis palsu

Epitelium ini dikatakn berlapis palsu kerana sel-

selnya kelihatan seolah-olah mempungai lebih dari

satu lapisan Epitelium ini biasanya mengandungi sel goblet dan mempunyai silium atau stereosilium di permukaan bebasnya. Didapati di sebahagian besar trakus pernafasan, vas deferens, sebahagian

urethra lelaki dan wanita.

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium skuamus berlapis

Epitelium skuamus berlapis terdiri daripada dua

jenis iaitu yang berkeratin dan yang tak berkeratin.

Dalam jenis berkeratin, sel-sel skuamus di

bahagian permukaan epitelium kelihatan tidak mempunyai nukeus. Untuk epitelium skuamus tak berkeratin, kesemua lapisan selnya masih

mengandungi nukleus sebab ia tidak mengalami

proses pengkeratinan.

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium kiub berlapis

Epitelium ini terbentuk daripada dua lapisan sel

kiub. Didapati di: duktus kelenjar peluh.

-

Epitelium kolumna berlapis

Sel-sel kolumna yang membentuk eoitelium ini hanya terdapat di lapisan superfisial sahaja. Di bahagian bawah, bentuk sel berbeza daripada kiub

kepada polihedron. Didapati di forniks konjunktiva,

duktus kelenjar yang besar.

Peringkat Tisu Organisma

Epitelium peralihan

Epitelium ini agak unik kerana bentuk sel di alpisan

superfisialnya tidak menunjukkan ciri-ciri skuamus

atau kolumna tetapi lebih membulat atau berbentuk kubah. Epitelium ini sesuai bagi organ yang memerlukan tindakan regang. Didapati di: trakus sistem kencing seperti pelvis renal, ureter, pundi

kencing dan bahagian proksimal uretra.

Peringkat Tisu Organisma

Tisu

epitelium kelenjar

Bermula dengan proliferasi sel-sel epitelium. Sel-

sel

epitelium

akan

menembusi

lapisan

tisu

perantara. Kelenjar ini membentuk dua bahagian, i.e bahagian duktus dan bahagian rembesan. Jika duktus kekal, membentuk kelenjar eksokrin

(Kelenjar parotid). Jika duktus hilang, membentuk

kelenjar endokrin (Kelenjar tiroid).

Peringkat Tisu Organisma

Kelenjar Eksorin dan multisel - berasaskan bilangan sel yang

unisel

membentuk kelenjar. Unisel dibina oleh satu sel rembs sahaja, eg. sel goblet. Multisel dibina oleh

beberapa sel rembes.

Ringkas

dan majmuk berdasarkan sistem duktus

kelenjar

Peringkat Tisu Organisma

Tubul,

alveolus (asinus) dan tubulo-alveolus

berdasarkan bahagian rembesan yang bersifat tubul, alveolus dan tubulo-alveolus.

Serus,

mukus, dan seromukus berasaskan ciri-

ciri bahan yang dirembeskan. Serus rembes cecair, mucus rember mucus (cecair pekat), seromukus rembes kedua-dua jenis rembesan.
Merokrin,

holokrin dan apokrin berasaskan cara

sel epitelium merembeskan bahan.

Peringkat Tisu Organisma

Kelenjar Endokrin Tidak mempunyai sistem duktus. Bahan rembesan

masuk terus ke sistem darah. Cth: kelenjar tiroid,

adrenal dan pituitari.

Peringkat Tisu Organisma

Pengkhususan
Mikrovilus

sel epitelium

Struktur berbentuk seperti jejari yang terdapat

dipermukaan bebas sel epitelium yang

menunjukkan fungsi penyerapan seperti sel yang melapisi usus. Fungsi mikrovilus adalah untuk menambahkan luas permukaan sel bagi melicinkan

proses peyerapan.

Peringkat Tisu Organisma

Silium

dan flagelum merupakan struktur rerambut pada

Silium

permukaan sel epitelium. Banyak pada epitelium

pada permukaan sistem pernafasan dan tiub uterus. Flagellum lebih panjang. Fungsi flagelum sebagai satu struktur yang motil jelas dilihat dalam pergerakkan spermatozoa..

Peringkat Tisu Organisma

Kompleks

persimpangan

Struktur yang biasanya terdapat di sel-sel epitelium

yang mudah terdedah kepada tarikan (traction) dan

tekanan. Lekatan yang wujud di antara sel bukan sahaja disebabkan oleh bahan-bahan yeng terdapat diantara sel malah juga dibantu oleh struktur ini. Terdapat tiga bentuk :
-

Zonula okludens atau persimpangan ketat

Zonula adherens

Makula adherens atau desmosom

Peringkat Tisu Organisma

TISU

PERANTARA/PENYAMBUNG

DAN

PENYOKONG
-

Ciri

umum

semua

tisu

penyambung

dan

penyokong ialah berasal dari mesoderma. Tisu

penyambung embrio (mesenkima) berasal dari mesodermal somites dan splancnic mesoderm. Semua tisu penyambung dan penyokong berasal dari mesenkima.

Peringkat Tisu Organisma

Semua tisu penyambung dan penyokong terdiri daripada sel, serat dan bahanbahan berbagai

bentuk (amorphous ground substance, yang

terdiri daripada proteoglycans) dalam komposisi yang berbeza

Peringkat Tisu Organisma

Peringkat Tisu Organisma

Fungsi -

tisu perantara

Membina bentuk atau menyokong

Memberi perlindungan atau pertahanan dari

serangan mikroorganisma

Peringkat Tisu Organisma

Jenis -

tisu perantara:

Tisu perantara sebenar merupakan tisu penyokong bagi sel-sel

Ia

epitelium, tisu otot dan tisu saraf. Selain itu tisu perantara juga memainkan peranan dalam fungsi pertahanan, pusat simpanan, pengangkutan,

pemulihan tisu dan sintesis serat-serat kolagen.

Tisu perantara wujud daripada tisu mesenkima (iaitu tisu perantara embrionik) yang berasal daripada lapisan mesoderm.

Peringkat Tisu Organisma

Tisu perantara khusus.

Tulang, darah, rawan, limfa dan tisu hematopoiesis

(seperti sumsum tulang, nodus limfa, limpa dan timus) adalah merupakan tisu perantara khusus. Ini kerana mereka mempunyai fungsi yang lebih khusus

Peringkat Tisu Organisma

TISU

OTOT

Tisu otot berasal dari mesoderm dan khusus untuk kontraksi. Secara umum, otot boleh dibahagikan kepada tiga jenis berasaskan ciri-ciri morfologi dan fungsi-fungsinya. i. Otot rangka/berjalur/terkawal - Otot yang terdapat

pada sistem rangka.

ii. Otot jantung - Otot yang terdapat pada jantung. Iii. Otot licin / tak berjalur / tak terkawal / viscera Otot yang terdapat dalam viscera badan.

Peringkat Tisu Organisma

Peringkat Tisu Organisma

Otot

berjalur

Terdiri daripada serat-serat multinukleus, tidak bercabang dan memanjang. Terdapat dua jenis otot berjalur: merah dan putih (pink). Otot merah

terdapat pada kawasan yang melakukan kerjakerja yang berterusan, manakala otot putih terdapat yang melakukan pergerakkan yang cepat dan berselang-seli.

Peringkat Tisu Organisma

Otot

Licin

Boleh didapati dengan banyak dalam trakus sistem pencernaan, sistem pernafasan, sistem pembiakan dan sistem kencing. Terdapat dua jenis, satu dipaggil viscera dan satu lagi otot multi-unit. Otot

viscera terdapat perut dan usus, sistem urogenital,

dan dalam otot arector pilli pada dasar rambut, terutamanya pada bahagian leher dan bahu disepanjang spine scapula.

Peringkat Tisu Organisma

Otot

Jantung

Mempunyai ciri morphologi yang hampir serupa dengan otot rangka. Perbezaan yang ketara ialah dari segi bentuk selnya dan kedudukan nukleus.

Sel-sel

otot

jantung

mempunyai

cabang

dan

bercantum dengan sel-sel lain. Nukleus otot jantung terletak dibahagian tengah sarkolemma. Otot

jantung bergerak secara involuntary dan berterusan. Maka ia kaya dengan mitokondrion dan glikogen.

Peringkat Tisu Organisma

TISU

SARAF

- Melalui tisu saraf, isyarat atau stimulus yang

diterima dari luar dan dalam badan akan diproses dan dianalisis terlebih dahulu sebelum tindakbalas berlaku. Fungsi utama ialah mekoordinasikan kesemua kegiatan badan, khususnya yang

berkaitan dengan fungsi-fungsi visera, endokrin,

motor dan mental.

Peringkat Tisu Organisma

Peringkat Tisu Organisma

- Sistem saraf boleh dibahagikan kepada dua bahagian utama: sistem saraf pusat yang terdiri

daripada otak dan korda spina, dan sistem saraf

periferi yang merangkumi serat-serat saraf spina dan saraf kranium, serta ganglion. Dua kumpulan sel yang membina tisu saraf: neuron dan neuroglia (sel bukan neuron)

Peringkat Tisu Organisma

Neuron

Terbahagi kepada 3 bahagian iaitu Perikarion

(badan sel), dendrit dan akson. Dendrit dan akson

adalah cuaran. Badan sel adalah bahagian yang mempunyai nukleus. Mengandungi organel sel nukleus, ER, lisosom, fibrils, tubul, mitokondria, granul, vesikel dan alat golgi.

Peringkat Tisu Organisma

Neuroganglia

Merupakan kumpulan sel-sel kecil dalam tisu saraf. Ia terletak diantara neuron. Selain sebagai sel penyokong, ia juga membekalkan makanan, dan pertahanan neuron. Berdasarkan fungsi dan

morfologi, ia boleh dibahagikan kepada 4 jenis:

astrosit, ependima. oligodendrosit, mikroglia dan sel

PJM3106

-TAMAT-

Sekian, terima kasih