AMALI 2

1. TAJUK Halaju dan pecutan 2. TUJUAN Menentukan halaju dan pecutan beban yang dijatuhkan secara bebas. 3. PENGENALAN Laju ialah kadar perubahan jarak.halaju pula ialah laju dalam arah yang tertentu dan merupakan kadar perubahan sesaran dan ia ia adalah kuantiti vector. Simbol dan unit
S t ukuran

bagi kedua-dua laju dan halaju v dan ms. Rumus . manakala pecutan pula ialah perubahan halaju

bagi laju atau halaju ialah v=

t

sesaat. Unit SI bagi halaju ialah meter per saat (m/s). Manakala nyah pecutan pula ialah pecutan negative. Simbol bagi pecutan ialah a dan unit ukuran nya ialah ms. Pecutan ialah kuantiti vector dan rumusnya ialah a = v u. Graf sesaran-masa dan graf halaju-masa boleh menunjukkan jenis gerakan sesuatu jasad. Untuk membuktikan nya, penyiasan telah dijalankan ke atas pemberat 350 gram, 450 gram dan 600 gram. Halaju dan pecutan dikira berdasarkan detik yang diperolehi terhadap pita detik yang diuji menggunakan jangka masa detik . Seterusnya halaju dan pecutan yang diperolehi dihitung berdasarkan detik yang dibuat dan membina graf bagi membuktikan bahawa pecutan telah berlaku apabila objek dijatuhkan secara bebas ke bawah. Pecutan purata pula adalah pecutan objek tersebut di dalam satu tempoh tertentu. Maka, formulanya ialah dimana u =adalah halaju awal v =adalah halaju akhir t =tempoh antara perubahan halaju (iaitu dari halaju awal ke halaju akhir, juga ditulis dalam bentuk "t")

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 1

4. RADAS 1. Jangka masa detik 2. Kaki retort 3. Wayar penyambung 4. Pemberat 300g, 450g, 600g 5. Selotape 5. BAHAN Pita detik 6. PROSEDUR 6.1. Kerusi diletakkan di atas meja. Jangka masa detik diapitkan di tepi sebuah bangku yang telah diletakkan pada bahagian paling atas kerusi seperti susunan radas yang ditunjukkan dalam rajah 1. 6.2 Pemberat 350 gram dilekatkan pada pita yang telah dilakukan melalui jangka masa detik. Pita itu dipastikan dapat bergerak bebas melaui jangka masa detik. 6.3 Jangka masa detik dihidupkan dan pemberat dilepaskan jatuh tegak kebawah sambil menarik pita itu menerusi jangka masa detik. 6.4. Pita itu dipotong menjadi keratan 2 detik dan carta pita dibentukkan dengan melekatkan keratan-keratan pita itu sebelah menyebelah. 6.5 Langkah di atas diulang dengan memggunakan pemberat 450gram dan 600 gram. Pita yang didapati dipotong kepeda 10 keratan dengan 2 detik ditampalkan bersebelahan untuk membentuk satu carta pita di atas kertas graf. 6.5 Tempoh masa gerakan , jumlah sesaran , halaju purata dan pecutan ditentukan.

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 2

Rajah 1: susunan radas yang telah siap dipasang

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 3

7.

KEPUTUSAN A) Pemberat 300 gram Penghitungan : (a) 1 keratan pita detik = 2 detik Masa untuk 1 keratan pita detik = 2 x 0.02 = 0.04 s Maka tempoh masa gerakan objek, t = Bilangan keratan x 0.04 = 10 x 0.04 = 0.4 s (b) Jumlah sesaran = Jumlah panjang semua keratan pita = 3.1 + 4.0 + + 5.4 +7.4 + 8.9 + 10.0 +12.0 +13.8 + 15.2 + 17.2 = 97 cm (c) Halaju purata objek

=242.5 (d) (e) Halaju purata awal, = = = 77.5 (f) Halaju purata akhir, = = = 430 Selang masa, t dari keratan pertama ke keratan akhir = ( 10 1 ) keratan x 0.04 = 9 x 0.04 = 0.36 s

(g)

Pecutan, =

= 979.2
SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan Muka Surat 4

B) Pemberat 450 gram (a) 1 keratan pita detik = 2 detik Masa untuk 1 keratan pita detik = 2 x 0.02 = 0.04 s Maka tempoh masa gerakan objek, t = Bilangan keratan x 0.04 = 10 x 0.04 = 0.4 s Jumlah sesaran = Jumlah panjang semua keratan pita = 3.2 + 4.3 + 5.9 +7.5 +9.1 + 11.2 +12.6 +14.2+ 15.6+ 17.0 = 100.6 cm

(b)

(c) Halaju purata objek = =251.5 (d) Halaju purata awal, = = = 80 (e) Halaju purata akhir, = = = 425 (f) Selang masa, t dari keratan pertama ke keratan akhir = ( 10 1 ) keratan x 0.04 = 9 x 0.04 = 0.36 s Pecutan, =

( g)

= = 979.17

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 5

(C) Pemberat 600 gram (a) 1 keratan pita detik = 2 detik Masa untuk 1 keratan pita detik = 2 x 0.02 = 0.04 s Maka tempoh masa gerakan objek, t = Bilangan keratan x 0.04 = 10 x 0.04 = 0.4 s (b) Jumlah sesaran = Jumlah panjang semua keratan pita = 3.2 + 4.7 + 6.6 +7.8 +9.6 + 11.5 +12.7 +15.1+ 17.2+ 18.1 = 100.6 cm (c) Halaju purata objek = =266.3 (d) Halaju purata awal, = = = 80 (e) Halaju purata akhir, = = = 452.5 (f) Selang masa, t dari keratan pertama ke keratan akhir = ( 10 1 ) keratan x 0.04 = 9 x 0.04 = 0.36 s (g). Pecutan, =

= = 1034.72
SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan Muka Surat 6

8. PERBINCANGAN Tujuan eksperimen ini dijalankanadalah untuk mengkaji halaju dan pecutan beban yang berbeza jisim. Radas yang digunakan adalah jangka masa detik digunakan untuk mengkaji gerakan satu jasad di dalam makmal. Jangka masa detik
ialah alat yang digunakan untuk mengkaji suatu gerakan bagi objek yang mempunyai selang masa yang singkat.Pita detik berkarbon dipasangkan melalui jangka masa

detik dan ditarik oleh objek yang bergerak.Jangka masa detik dapat digunakan untuk menentukan masa,sesaran,halaju purata,pecutan ,jenis gerakan suatu objek Apabila jangka masa detik disambung kepada bekalan arus ulang-alik , penggetar logam bergetar dan mengetuk piring karbon dibawahnya. Bekalan ini biasanya mempunyai frekuensi 50 Hz yang menyebabkan penggetar bergetar sebanyak 50 kali sesaat. Apabila sejalur pita detik ditarik, melalui piring karbon, satu siri titik akan ditandakan pada pita detik itu. Satu detik mewakili sela masa di antara dua titik. Oleh itu, dalam 1 saat , 50 titik ditandakan pada pita detik ; maka Masa bagi 1 detik= 1/50 saat = 0.02 saat Oleh itu 10 detik ialah jarak yang dilalui oleh suatu jasad dalam masa 2x 0.02s, iaitu 0.2 saat. Langkah berjaga-jaga adalah memastikan bahawa pemberat jatuh dengan keadaan yang bebas dengan tiada gangguan seperti tersangkut pada meja dan sebagainya. Potongan detik yang diambil hendaklah pada titik yang sempurna/seragam .Abaikan titik yang tidak seragam kerana untuk mendapatkan keputusan yang tepat.bahagian hujung setiap pita detik ditandakan dengan bacaan pemberat supaya dapat mengenal pita detik setiap beban yang berbeza digunakan. Semasa memotong pita detik kepada beberapa keratan, hendaklah juga menulis nombor pada bahagian hujung setiap detik supaya tidak berlaku kecelaruan susunan.

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 7

9. KESIMPULAN Daripada keputusan penyiasatan, Pita detik telah dipotong menjadi keratan keratan 10 detik yang berturutan . Daripada pola carta pita yang diperolehi, graf halaju masa diperolehi untuk menghuraikan jenis gerakan jasad tersebut. Gerakan yang terhasil berdasarkan graf yang diperolehi, menunjukkan pecutan seragan telah berlaku untuk ketiga-tiga pemberat iaitu 300 gram, 450 gram dan 600 gram. Keputusan menunjukkan halaju bertambah objek bertambah apabila berat objek bertambah. Begitu juga dengan pecutan .Pecutan bertambah apabila berat objek yang dilepaskan jatuh tegak secara bebas bertambah.

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 8

RUJUKAN

Poh Liong Yong (2001). Fizik Tingkatan 4, Pustaka Pelajaran Sdn.Bhd. Malaysia. Sealngor Darul Ehsan. Yee Cheng Teik(1994) Panduan menjawab Fizik SPM Tingkatan 4 dan 5, Penerbit Fajar Bakti.Kuala Lumpur. Chew Yew sing (1988).Fizik SPM,pustaka Sistem Pelajaran Sdn. Bhd, Malaysia. Kuala Lumpur Kamaruzaman Moidunny(2000) , Koleksi Kertas Peperiksaan SPM Fizik, Mahir Publication Sd.Bhd. Selangor Darul Ehsan. See Tho Weng Fong(1979). Fizik Moden nota-nota ringkas soalan dan jawapan.Penerbit Adabi Sdn Bhd. Kuala Lumpur. .Yap Eng Kiat (1996) SPM Fizik .Pustaka Delta Pelajaran Sdn. Bhd. Petaling Jaya. Selangor Darul Ehsan.

http://ms.wikipedia.org/wiki/Pecutan http://ms.wikipedia.org/wiki/Halaju http://ms.wikipedia.org/wiki/Jangka_masa_detik http://www.tutor.com.my/tutor/arkib2002.asp?e=SPM&s=FZK&b=NOV&m=2&r=m&i =NOTA http://ms.wikipedia.org/wiki/Sesaran

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 9

Jangka masa detik Apit G

Pita detik

Radas dan bahan yang digunakan untuk eksperimen

Radas yang telah siap dipasang

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 10

Menguji Radas berfungsi sebelum eksperimen dijalankan

Mengikat pita pada pemberat

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 11

Pita detik

pemberat

Pemberat yang telah lengkap disambungkan dengan pita detik dijatuhkan secara bebas ke bawah

SCE3105-[fizik dalam konteks]-Amali 2/halaju dan pecutan

Muka Surat 12