Kerja Kursus Geografi

1.0 TAJUK

Petempatan di kawasan Bandar Kuala Terengganu, Terengganu dan Perbandingannya

dengan Negara Singapura.

1 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

2.0 SENARAI KANDUNGAN

Bil Isi Kandungan Muka surat

1.0 Tajuk Kajian 2
2.0 Senarai Kandungan 3
3.0 Penghargaan 4
4.0 Pendahuluan 6
5.0 Objektif Kajian 8
6.0 Kawasan Kajian 9
7.0 Kaedah Kajian 13
8.0 Dapatan Kajian 15
9.0 Rumusan 28
10.0 Lampiran 29

11.0 Rujukan 35

12.0 Penilaian umum 36

3.0 PENGHARGAAN
Syukur Alhamdulillah kepada Allah S.W.T kerana dengan berkat dan keizinan

dariNya, maka saya telah dapat menyiapkan tugasan Kerja Kursus Geografi PMR 2008

dengan jayanya. Insyaallah, tugasan kerja kursus ini akan memberikan banyak manfaat

2 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

kepada saya dari segi pengetahuan dan pengalaman semasa membuat kajian dan di masa

hadapan.

Saya ingin mengucapkan berbanyak-banyak terima kasih dan setinggi-tinggi

penghargaan kepada Tuan Pengetua iaitu Pn Hajah Azizah bt. Mat Salleh dan guru

pembimbing saya iaitu Pn. Shuteena Nye bt Abdullah dan guru-guru geografi yang lain

kerana tidak jemu-jemu memberi bimbingan, dorongan, dan tunjuk ajar tentang cara-cara

membuat kajian mengikut kriteria yang ditetapkan. Mereka turut membantu menyemak

data, laporan dan membuat teguran agar memperoleh hasil kajian dengan cemerlang.

Saya juga ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada kedua-dua ibu bapa

saya iaitu ayahanda Tengku Azmi b Che Ku Abd Rahman dan bonda Mahani bt Md

Adam yang turut membantu untuk menyiapkan kerja-kerja ini. Tanpa sokongan mereka

mungkin saya tidak dapat menyiapkan kerja-kerja seperti ini. Ini kerana kerja-kerja untuk

menyiapkan kerja kursus ini memerlukan motivasi, usaha, buah fikiran dan wang ringgit.

Terima kasih juga diucapkan kepada adik saya serta rakan-rakan saya yang sangat

setia dengan kerja-kerja yang diberikan dan mempunyai semangat setia kawan yang utuh

dalam memberikan buah fikiran dan semangat, cadangan serta rujukan di beberapa

kawasan kajian.

Tidak lupa juga saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih yang tidak terhingga

kepada penduduk di Bandar Kuala Terengganu terutamanya ibu saudara saya Pn. Tengku

Zamrah bt Che Ku ABD Rahman, Tuan Imam Masjid Al-Hikmah, bilal, dan lain-lain

yang menjadi responden atau orang sumber kerana banyak membantu saya dengan

memberi pelbagai maklumat terkini tentang penduduk di kawasan ini.

3 Tengku Muhamad Hafizuddin
bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

Sekian, terima kasih.

Salam hormat daripada saya,

…………………………………

TENGKU MUHAMAD HAFIZUDDIN BIN TENGKU AZMI

4.0 PENDAHULUAN

4.1 Nama Kawasan Kajian

Kajian ini dijalankan di sebuah bandar iaitu Bandar Kuala Terengganu. Kajian ini juga

turut membandingkan pola dan jenis petempatan Negara Singapura.

4 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

4.2 Mengapa Kawasan Kajian Ini Dipilih

Kawasan kajian ini dipilih berdasarkan kepada beberapa sebab berikut:

(a) Kawasan ini berhampiran dengan tempat tinggal saya dan memudahkan kerja- kerja

kajian yang perlu saya lakukan.

(b) Kos kajian murah kerana saya tidak perlu menggunakan pekhidmatan pengangkutan

seperti bas atau teksi untuk pergi ke kawasan kajian.

(c) Sambutan dan sokongan penduduk tempatan di sini agak baik, ramah dan mudah

mesra. Mereka memberi galakan dan perhatian kepada saya dalam kes kajian ini.

(d) Kawasan ini menyediakan banyak maklumat yang boleh digunakan untuk

menghasilkan dapatan kajian.

4.3 Tempoh Masa Kajian Dijalankan Di sini

Kajian yang dijalankan mengambil masa selama kira-kira 2 minggu iaitu bermula dari

hari pertama cuti bermula dan diakhiri pada hari Jumaat sebelum persekolahan bermula. .

Kajian ini dijalankan dengan dibantu oleh adik dan rakan-rakan di Sekolah Menengah

Kebangsaan Sultan Sulaiman untuk membolehkan kajian dapat dihasilkan mengikut

tempoh yang ditetapkan. Tempoh pembahagian masa adalah seperti dibawah:

(a) 2 hari menjalankan kerja-kerja pemerhatian di kawasan kajian.

(b) 3 hari menjalankan kerja-kerja temu bual, temu ramah dengan penduduk

kampung, imam, penghulu, ketua kampung dan bilal mengenai jenis dan pola

5 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

petempatan, factor yang mempengaruhi petempatan, fungsi petempatan, masalah

petempatan, dan langkah mengurangkan masalah petempatan di kawasan kajian.

(d) 3 hari membuat rujukan, kerja-kerja lakaran, menanda, kumpul data,

merumus data, dan membina peta.

(e) 5 hari mengurus isi-isi dan nota-nota kajian, menjalankan kerja-kerja menulis

isi-isi kajian kerja kursus.

(f) 7 hari menjalankan kerja-kerja menaip kerja kursus dan semakan terakhir untuk

diserahkan kepada guru penilai.

5.0 OBJEKTIF KAJIAN

Objektif utama kajian ini dibuat adalah untuk:

5.1 Untuk mengenalpasti jenis-jenis dan pola-pola petempatan di kawasan kajian saya

6 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

iaitu Kampung Padang Macang, Manir, Kuala Terengganu, Terengganu

5.2 Untuk menghuraikan dengan lebih jelas faktor-faktor yang mempengaruh

petempatan di kawasan kajian.

5.3 Untuk mengetahuai dengan lebih jelas fungsi petempatan di kawasan kajian.

5.4 Untuk mengenalpasti masalah petempatan di kawasan kajian.

5.5 Untuk mengenalpasti langkah-langkah yang perlu diambil bagi mengatasi

masalah yang dihadapi di kawasan kajian

5.6 Untuk menerapkan nilai-nilai dan unsur-unsur patriotisme terhadap kawasan

kajian.

Melalui kajian ini saya berasa bersyukur kerana dapat mengetahui dengan lebih jelas

mengenai jaringan sistem pengangkutan yang terdapat di kawasan kajian saya seperti

jenis-jenis pengangkutan yang ada dan sebab-sebab ia dibina begitu juga

perbandingannya di negara Singapura.

6.0 KAWASAN KAJIAN

6.1 Latar belakang Kawasan Kajian

Kajian ini dijalankan di Bandar Kuala Terengganu, Terengganu. Bandar ini terletak

7 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

berhampiran dengan pantai. Bandar ini juga dikenali sebagai “Bandaraya Pesisir Pantai”.

Kuala Terengganu ialah sebuah daerah di Negeri Terengganu yang luasnya lebih kurang

60, 528.1 hektar persegi dan merupakan Ibu Negeri bagi Negeri Terengganu dan bandar

Di Raja bagi Negeri Terengganu Darul Iman. Keseluruhan bahagian Timur Daerah Kuala

Terengganu secara Geografinya menghadap Laut China Selatan dan termasuk Pulau

Redang dan Pulau Bidong yang merupakan pulau dan destinasi Pelancongan utama di

Negeri ini. Bandar Kuala yang berada di muara sungai Terengganu yang luas dan

merentasi sempadan daerah lain ke Hulu Terengganu dan hulu Nerus

Sungai Terengganu merupakan laluan utama dan penting bagi pedagang-pedagang asing

pada zaman itu. Perdangan barangan seperti kayu gaharu, kayu laka, gading bermutu

tinggi di jadikan pertukaran dengan emas dan perak. Pengembara China, ‘ Chao Ju Kua ’

dalam catatan yang ditulisnya pada tahun 1225, ada menyebu ‘ Teng-Ya-Nong ‘ atau

Kuala Terengganu sebagai sebuah pelabuhan perdagangan yang penting di persisiran

pantai timur Tanah Melayu.

6.2 Peta daerah

8 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

6.3 Peta petempatan negara yang dibandingkan

9 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

6.3 Peta kawasan kajian

10 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

7.0 KAEDAH KAJIAN

Saya menggunakan kaedah-kaedah kajian berikut :

a) Pemerhatian: Meninjau dan memerhati jenis dan pola petempatan yang terlibat.

b) Rujukan: Internet untuk mendapat maklumat-maklumat yang berkaitan seperti

maklumat jenis dan pola petempatan di negara Thailand, data-data mengenai

11 Tengku Muhamad Hafizuddin
bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

jenis dan pola petempatan di Kampung Padang Macang,, dan pelbagai maklumat

yang lain.

c) Buku teks tingkatan 2 dan 3

Pelbagai kaedah kajian telah dibuat untuk mengkaji jaringan sistem pengangkutan di

kawasan kajian. Antaranya ialah:-

7.1 Kaedah Pemerhatian

Kaedah ini penting untuk melihat apa yang ada di kawasan kajian seperti jenis-jenis dan

pola-pola petempatan, bentuk muka bumi dan lain-lain yang berkaitan dengan kajian

saya. Semua yang dilihat akan dicatat dalam buku catatan untuk digunakan semasa

membuat lapuran kajian nanti.

Pemerhatian dibuat dengan cara membuat tinjauan dan penglihatan kawasan kajian.

Pemerhatian dibuat terhadap jenis dan pola petempatan di Kampung Padang Macang dari

jam 3 petang hingga 4 petang dalam tempoh 5 hari .

7.2 Kaedah Temu Bual

Temu bual dibuat dengan cara bertanya atau mengemukakan soalan, meminta pandangan

atau pendapat daripada orang tertentu. Ini dilakukan secara tidak langsung atau secara

12 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

langsung apabila bertemu dengan seseorang. Temu bual sering dibuat di rumah

responden, di restoran dan kedai makan, di perhentian bas dan teksi dan di mana-mana

sahaja yang difikirkan boleh mendatangkan faedah. Biasanya temu bual ini dibuat dengan

orang ramai , tuan imam, penghulu, orang tua, dan penduduk di kawasan kajian.

7.3 Kaedah Rujukan

Kaedah rujukan ialah dengan cara membaca pelbagai bahan bacaan, menggunakan

maklumat yang terdapat dalam peta, atlas dan rujukan peta di pejabat penghulu. Bahan-

bahan bacaan yang dibaca ialah buku teks, majalah, buku rujukan, akhbar, atlas dan

jurnal. Orang sumber seperti Penghulu dan Imam, saudara mara, sahabat ibu bapa yang

tinggal juga digunakan untuk memperoleh maklumat yang terkini tentang kawasan

kajian. Maklumat yang diperoleh itu dicatat dan kemudian dianalisis untuk dijadikan

bahan dan isi kandungan kerja kursus.

Rujukan daripada orang sumber amat penting dan banyak membantu untuk mengenali

latar belakang kawasan kajian secara lebih terperinci.

8.0. DAPATAN KAJIAN

8.1. Jenis dan pola pentempatan

Melalui kajian yang dijalankan, jenis petempatan yang terdapat di Bandar Kuala

Terengganu ialah jenis petempatan Bandar. Jenis petempatan ini sesuai dengan fungsi

13 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

Bandar Kuala Terengganu sebagai sebuah bandar pentadbiran. Terdapat pelbagai jenis

rumah di kawasan petempatan ini. Jenis-jenis rumah ini dapat dilihat melalui jadual di

bawah:

Jenis rumah Jumlah / Unit Peratus (%)

Rumah banglo 3 15
Rumah berkembar 2 10
Rumah teres dua tingkat 6 30
Rumah teres satu tingkat 4 20
Rumha pangsa / apartment 4 20
Lain-lain 1 5

Berdasarkan jadual di sebelah, terdapat 5 jenis rumah di Bandar Kuala

Terenggaanu iaitu rumah banglo, berkembar, teres dua tingkat, teres setingkat dan rumah

pangsa atau atau aparment. Terdapat juga jenis rumah kayu atau rumah kampung tetapi

jumlahnya agak terhad.

Dari segi pola petempatannya pula, terdapat beberapa pola petempatan di

kawasan Bandar Kuala Terengganu. Pola petempatan berpusat merupakan pola

petempatan yang paling utama. Pola petempatan jenis ini didapati hampir semua

termasuk di kawasan Kampung Batas Baru, Kampung Titian Lembah, Kampung Tiong

dan lain-lain lagi. Ciri pola petempatan di kawasan ini ialah kedudukan rumahnya yang

rapat-rapat di antara satu dengan yang lain. Rumah yang dibina juga adalah terdiri

daripada bangunan bersifat kekal dan diperbuat daripada batu. Kemudahan asas dan

kemudahan awam juga lengkap seperti jalan raya raya, klinik dan pasaraya, sesuai

dengan fungsi kawasan ini ini sebagai pusat pentadbiran, petempatan, dan pendidikan.

14 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

Pola petempatan kedua ialah pola petempatan berjajar. Tumpuan pola petempatan

jenis ini adalah di sepanjang Jalan Kampung Cina menuju ke Kampung Panglima. Ciri

pola petempatan di kawasan ini ialah sebahagian daripada rumah yang dibina adalah

daripada batu atau kayu dan bersifat kekal.

Di Singapura pula, jenis petempatan yang terdapat di negara ini ialah jenis

petempatan bandar. Umumnya, petempatan luar bandar seperti di Kampung Melayu

Geylang dan Kampung Melayu Bedok pada masa dahulu telah bertukar menjadi

petempatan bandar sepenuhnya pada akhir tahun 1995 disebabkan oleh dasar kerajaan

bagi menampung masalah kekurangan rumah akibat pertambahan penduduk.

Pola petempatan di Singapura terbahagi kepada 2 jenis. Jenis pola pertama ialah

pola petempatan berpusat, dengan kedudukan rumah yang dibina terlalu rapat.

Sebahagian besar rumah adalah jenis rumah pangsa seperti Jurong, Changi, Ang Mo Kio

dan sebagainya.

Pola petempatan kedua ialah pola petempatan barjajar. Poal jenis ini banyak

didapati di sepanjang jalan raya di Singapura. Kebanyakan bangunan yang dibina adalah

berfungsi sebagai bangunan perniagaan. Antara kawasan yang mempunyai pola

petempatan jenis ini adalah di sepanjang jalan dari Tanglin Road ke Seranggon dan dari

Ang Mo Kio ke Toa Payoh.

15 Tengku Muhamad Hafizuddin
bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

Melalui kajian ini, saya berasa amat bersyukur kerana berpeluang menetap di

Bandar Kuala Terengganu yang memiliki petempatan yang bersih dan dilengkapi dengan

pelbagai kemudahan untuk kegunaan penduduk. Kemudahan di Bandar Kuala

Terengganu yang disediakan oleh kerajaan adalah setanding dengan kemudahan di negara

lain seperti di Singapura. Kajian ini juga turut dapat menanam rasa cinta akan tempat dan

negara di mana saya dibesarkan serat mendapat pendidikan yang sempurna.

8.2. Faktor yang mempengaruhi petempatan

8.3. Fungsi pentempatan

8.0.4. Masalah pentempatan

Memandangkan Bandar Kuala Terengganu menjadi sebuah pusat pentadbiran dan

pusat petempatan, terdapat beberapa masalah petempatan yang dihadapi di kawasasn ini.

Antara masalah tersebut termasuklh:

i. Masalah kesesakan lalu lintas

16 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

Kesesakan lalu lintas di Bandar Kuala Terengganu biasanya berlaku pada waktu-

waktu puncak iaitu pada waktu pagi ( 7.00 pagi hingga 8.30 pagi ) dan petang ( 5.30

petang hingga 7.00 malam ). Hal ini berlaku apabila orang ramai menggunakan

kenderaan persendirian terutama kereta untuk ke tempat kerja pada waktu yang sama.

ii. Masalah pencemaran alam sekitar:

Masalah pencemaran alam sekitar di kawasan ini jugak agak serius akibat asap

yang dikeluarkan oleh kenderaan yang semakin bertambah jumlahnya. Hal ini

mengakibatkan berlakunya pencemaran udara dan keadaan udara yang tercemar ini boleh

mengakibatkan pelbagai kesan negatif kepada kesihatan penduduk di kawasan Bandar

Kuala Terengganu.

Pembinaan kawasan perumahan dan kawasan perniagaan juga mengakibatkan

kadar hakisan tanah semakin meningkat. Tanah yang dihakis akan disalurkan ke sungai ia

8,05. Langkah-langkah mengurangkan masalah pentempatan

8.0.6. Penerapan nilai dan unsure patriotisme dalam dapatan kajian.

11.0 BAHAN RUJUKAN

1 Abdul Aziz bin Abdul Rahman, 2004, Geografi Tingkatan 2 KBSM,

Percetakan Rina Sdn Bhd.

17 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi
 Kerja Kursus Geografi

2 Atlas KBSM Longman, 1994, Longman Sdn Bhd.

3 Azmi Mohd Salleh, 2002, “Kepentingan Menjaga Alam Sekitar,” Perlindungan

Pengguna, Bil 6

4 Chong Mui Seng, 2004, Geografi Tingkatan 1 KBSM, Sasbadi Sdn Bhd.

5 Halina Mohd Nor, 2008, “Suburkan Budaya Cinta Alam Sekitar,” Berita

Harian, 24 Mac 2008

6 Khaw Ah Seng, 2004, Geografi Tingkatan 3 KBSM, PTS Publication Sdn Bhd.

7 Shafiee bin Zakaria, 2005, Tutor Geografi Tingkatan 3 KBSM, Pelangi Sdn

Bhd.

18 Tengku Muhamad Hafizuddin

bin Tengku Azmi