Geografi

Tingkatan 2
BAB 14 PEMBANDARAN

• Proses Pembandaran
• Trend Pembandaran
• Faktor-faktor yang mempengaruhi pembandaran
negara Malaysia
• Menyatakan proses pembandaran Malaysia
• Ciri-ciri pembandaran Malaysia
• Kesan-kesan pembandaran negara Malaysia
• Langkah-langkah mengatasi masalah
pembandaran negara Malaysia
• Kesan-kesan pembandaran di negara lain
 PENGENALAN

Pembandaran berlaku apabila banyak penduduk bertumpu

di kawasan bandar.

Pembandaran ialah proses berterusan yang melibatkan

perubahan kawasan luar bandar menjadi bandar.

Terdapat 2 faktor yang menyebabkan penduduk di seluruh

dunia bertambah:
1. migrasi luar bandar ke bandar

2. penurunan kadar kematian

 Proses Pembandaran
Pembandaran ialah proses yang melibatkan perubahan
ruang akibat daripada perubahan dari segi:

Perluasan Perubahan
Bandar landskap

Perubahan
Perubahan
akibat proses Perubahan
kegiatan pembandaran jumlah
ekonomi penduduk

Cara hidup
masyarakat
 Trend Pembandaran Malaysia
Selepas merdeka, trend pembandaran di negara Malaysia semakin
meningkat dan ini dapat dilihat melalui pertambahan bandar-bandar.

Tahun Jumlah Penduduk % Penduduk Bandar Bilangan Bandar

1970 8 810 000 28.7 49

1980 13 136 109 34.2 67
1991 17 563 420 50.7 129
2000 22 202 614 61.8 138
Contoh tumpuan utama pembandaran di pantai barat S’jung M’sia:
Lembah Klang - Pulau Pinang - Johor Bahru – Seremban - Lembah Kinta

Contoh tumpuan utama pembandaran di pantai timur S’jung M’sia:

Kota Bharu – Kuantan – Kuala Terengganu

Contoh tumpuan utama pembandaran di Sabah & S’wak:

Lebih tertumpu di ibu negeri dan bandar-bandar utama
 Trend Pembandaran Malaysia
Pembandaran menyebabkan penduduk luar bandar berhijrah
ke bandar. Ini menyebabkan penduduk bandar terus
meningkat.

Faktor penarik seperti pembangunan ekonomi (peluang

pekerjaan) di bandar-bandar besar telah menarik penduduk
dari bandar kecil atau pekan.

Proses pembandaran adalah dirancang melalui

Program Perancangan Bandar dan Wilayah

Dalam usaha membantuk suasana bandar yang lebih baik,

kerajaan juga mewujudkan BANDAR BARU
 Faktor Mempengaruhi Pembandaran

• kerajaan Malaysia menggalakkan perindustrian di

Dasar beberapa kawasan seperti:-
Kerajaan • Cth : Zon Perdagangan Bebas di Petaling Jaya, Sungai
Way, Bayan Lepas, Prai & Pasir Gudang

Peningkatan
• kerajaan Malaysia membuka pusat pengajian tinggi di
Taraf luar kawasan bandar.
Pendidikan

Peningkatan • Kemudahan infrastruktur yang lengkap disediakan di

Kegiatan bandar
Ekonomi • Ini menambah peluang pekerjaan

Perkembangan • Perkembangan jalan-jalan perhubungan

jaringan
pengangkutan • Memudahkan kesampaian
 Faktor Mempengaruhi Pembandaran

• Terdapat beberapa bandar yang berkembang hasil

daripada kawasan perlombongan
Sumber • Cth : Taiping – Ipoh – K. Lumpur (Bijih Timah)
• Kerteh – Paka – Miri – Bintulu (Petroleum)

• Pembukaan ladang-ladang
Pertanian • Cth : Kulim – Alor Gajah – Kluang – Segamat – Kota
Tinggi (Getah)

• Pada asalnya kawasan ini merupakan kawasan

Perikanan perkampungan nelayan.
• Cth : Mersing, Johor – Marang, Terengganu

Migrasi • Mengakibatkan penambahan penduduk.

penduduk ke • Perluasan bandar diperlukan untuk suasana bandar
bandar yang lebih selesa
Fungsi Bandar

Funsi
Bandar
Negara
Malaysia
Kesan Pembandaran
Positif Negatif
Kurang tenaga
Ada peluang pekerjaan buruh di luar bandar

Peningkatan
kemudahan Kesesakan lalu lintas
infrastruktur

Tempat rekreasi Pencemaran

Pusat perkembangan
Banjir kilat
kebudayaan

Kekurangan tempat
tinggal
Langkah Mengurangkan Masalah
Pembandaran
• Memperbaiki • Penempatan
sistem semula
pembuangan setinggan
sisa pepejal • Membina
tempat
kediaman
Kekurangan
Pembuangan
Tempat
Sisa Pepejal
Tinggal

Kesesakan
Pencemaran • Pengangkutan
Lalu Lintas
bersepadu
• Penguatkuasa • Menambahkan
an undang- kenderaan awam
undang • Melebarkan jalan
• Bandar dalam • Kempen
taman
• Kempen
Masalah pembuangan sisa pepejal dapat dikurangkan dengan
mengadakan tapak pelupusan sampah dan sisa buangan kilang.

Masalah pembuangan sisa pepejal dapat dikurangkan dengan

mengadakan tapak pelupusan sampah dan sisa buangan kilang.

Sistem Insinerator diperkenalkan untuk menggantikan sistem

pembuangan sampah secara terbuka. Sistem ini berupaya
mengurangkan ispadu sisa buangan sehingga 90 peratus.
Insinerator telah dibina lebih 50
tahun dahulu khususnya di Eropah
Memperbaiki Pembuangan
dan Jepun sistem
pembuangan Sisa
sisa pepejal Pepejal
 Beberapa langkah bagi mengatasi masalah kekurangan tempat tinggal.

1. Pembinaan rumah kos rendah dan pangsapuri yang mampu dimiliki

oleh penduduk bandar yang berpendapatan rendah.

2. Penempatan semula setinggan melalui program “Setinggan Sifar 2005”

cth: penduduk kawasan setinggan akan ditempatkan di rumah-rumah
pangsa.

3. Penempatan semula setinggan melalui program “Setinggan Sifar 2005”

4. Pembukaan kawasan perkilangan di luar bandar untuk mengurangkan

penghijrahan penduduk di luar bandar ke
•Penempatan
semula
bandar. Langkah ini dikenali sebagai
Kekurangan setinggan – memperbandarkan kampung.
Tempat •Membina cth: Kawasan perindustrian Gurun di
tempat
Tinggal kediaman Kedah dan Gebeng di Pahang.
 • Penguatkuasaan
penguatkuasaan undang-undang undang-undang
dan akta alam sekitar • Bandar dalam Pencemaran
Cth : Kilang dikehendaki taman
• Kempen
memasang dan meninggikan
cerobong asap. Kilang yang
membebaskan sisa buangan ke udara akan didenda.

Penghijauan bandar
Penanaman pelbagai pokok do kawasan bandar untuk menghijaukan
kawasan bandar

Green belt
Mengekalkan dan mewujudkan kawasan hijau yang berperanan sebagai
paru-paru di bandar. Sesetengah kawasan dibangunkan kawasan rekreasi
dan pertanian.

Rawatan Air kumbahan / Perangkap sampah

Bertujuan mengurangkan masalah pencemaran air
 • Pengangkutan
bersepadu Pemantauan lalu lintas
Kesesakan
• Menambahkan Cth : Kilang dikehendaki memasang
Lalu Lintas kenderaan awam
• Melebarkan jalan
dan meninggikan cerobong asap.
• Kempen Kilang yang

membebaskan sisa buangan ke udara akan didenda.

Penghijauan bandar
Penanaman pelbagai pokok do kawasan bandar untuk menghijaukan
kawasan bandar

Green belt
Mengekalkan dan mewujudkan kawasan hijau yang berperanan sebagai
paru-paru di bandar. Sesetengah kawasan dibangunkan kawasan rekreasi
dan pertanian.

Rawatan Air kumbahan / Perangkap sampah

Bertujuan mengurangkan masalah pencemaran air
SMK Perempuan Likas
Sabah