ANALISIS PSIKOLOGIS FILM A BEAUTIFUL MIND BY Ridho Hudayana (Mahasiswa Psi o!o"i UIN MALIKI Ma!

an"

A#PENDAHULUAN S i$o%&'nia ada!ah sua(u )'nya i( '*iwaan a(au +'n(a! yan" san"a( +'na&i un(u i di o,s'&-asi ,ai da&i )'&i!a u. +au)un )'& a(aan da&i )'nd'&i(a s i$o%&'nia# Si a&'na an s i$o%&'nia ini ada!ah sa!ah sa(u )'nya i( +'n(a! a(au '*iwaan yan" ,'!u+ di '(ahui s''/a&a )as(i )'ny',a,nya# Dan *u"a s i$o%&'nia ini *u"a s' a!i"us )'nya i( *iwa yan" )a!i" ,anya ('&*adi di,andi" an d'n"an )'nya i( !ainnya# B'"i(u ha!nya +'n"o,s'&-asi )'&i!a u s i$o%&'nia dida!a+ %i!+ 0A B'au(i%u! Mind1# Di+ana )'nd'&i(a da&i s i$o%&'nia i(u s'ndi&i ada!ah s'o&an" )'+'&an u(a+a 2ohn Nash. s'o&an" ah!i +a('+a(i a yan" *'nius dan ,'&hasi! +'+'nan" an )'n"ha&"aan no,'! a(as )'n'+uan &u+us ons') ' ono+i yan" ini di*adi an s',a"ai dasa& ('o&i ' ono+i on('+)o&'&# Yan" +'na&i da&i o,s'&-asi ini ada!ah s',uah )'&"o!a an hidu) da&i s'o&an" 2ohn Nash d',a"ai ah!i +a('+a(i a yan" +'n"ida) s i$o%&'nia dan )ada a hi&nya ,isa +'n*a!ani hidu)nya di usia yan" s'n*a s'n"an no&+a!# B#LANDASAN TEORI S i$o%&'nia ada!ah )'nya i( *iwa yan" "'*a!a3"'*a!anya ada!ah din"in )'&asaan. ,anya ('n""'!a+ da!a+ !a+unan yan" *auh da&i 'ya(aan. +'+)unyai )&asan" a3)&asan" a yan" (ida ,'na&. sa!ah (an""a)an ha!usinasi )'nd'n"a&an. )'n/iu+an a(au )'n"!iha(an. ,anya )u(us asa dan 'in"inan +'n*auh an di&i da&i +asya&a a( dan !ain3!ain# Da!a+ ,u u )'do+an dia"nos(i di)a)a& an sy+(o3sy+(o+ da&i s i$o%&'nia s',a"ai ,'&i u(4 a# 30Tho"h( E/ho14 isi )i i&an di&inyas'ndi&i yan" ,'&u!an" a(au ,'&"'+a da!a+ ')a!anya dan isi )i i&annya u!an"an. wa!au)u isinya sa+a. na+un ua!i(asnya ,'&,'da# 30Thou"h( Ins'&(ion o& wi(d&aw!14 )i i&an asain" da&i !ua& +asu 'da!a+ )i i&annya a(au isi )i i&annya dia+,i! '!ua& o!'h s'sua(u da&i !ua& di&inya# 30 Tho"h( B&oad/as(in"14 isi )i i&annya ('&sia& '!ua& s'hin""a o&an" asin" !ain a(au u+u+ +'n"'(ahuinya# ,# 30D'!usion o% /on(&o!4 waha+ ('n(an" di&inya di 'nda!i an o!'h s'sua(u ' ua(an ('&('n(u da&i !ua&# 30D'!usion o% iin%u'n/'4 5ahan ('n(an" di&inya di)'n"a&uhi o!'h s'sua(u ' ua(an ('&('n(u da&i !ua&# 30D'!usion o% )assi-i(y14 waha+ ('n(an" diinya (ida ,'&daya dan )as&ah ('&hada) sua(u ' ua(an da&i !ua&6 (('n(an" 0di&inya1 s'/a&a *'!as +'nun*u ')'&"'&a an (u,uh7an""o(a "'&a ')i i&an (inda an. a(au )'n"ind'&aan husus# 30D'!usion )'&/')(ion14 )'n"!a+an ind'&awi yan" (a wa*a&. yan" ,'&+a a dan"a( has ,a"i di&inya,iadanya ,'&si%a( +is(i 7+u $i$a(#

/# Ha!usinasi Audi(o&i 4 sua&a ha!usinasi dan *'nis sua&a ha!usinasi !ain yan" ,'&asa! da&i sa!ah sa(u ,a"ian (u,uh# d# 5aha+3waha+ +'n'(a) !ainnya yan" +'nu&u( )'ndudu d'('+)a( (ida wa*a& dan s'sua(u an" +us(ahi!# '# ha!usinasi yan" +'n'(a) da&i )an/a ind'&a a)a sa*a# %# A&us )i i&an yan" ('&)u(us a(au yan" +'n"a!a+i sisi)an. yan" ,'&a i,a( in oh'&'nsi7)'+,i/a&aan yan" (ida &'!'-an7n'o!o"is+'# "# P'&i!a u a(a(oni . s')'&(i 'adaan "aduh3"'!isah# h# G'*a!a3"'*a!a n'"a(i%. s')'&(i si a) a)a(is. ,'&,i/a&a *a&an" dan &'s)on '+osiona! yan" +'nu+)u!7(ida wa*a&# 8#BATAS DAN PEDOMAN OBSER9ASI Y" +'*n*adi ,a(asan o,s'-asi )'&i!a u s i$o%&'nia ini ada!ah s',a"ai ,'&i u(4 a# 30Tho"h( E/ho14 isi )i i&an di&inyas'ndi&i yan" ,'&u!an" a(au ,'&"'+a da!a+ ')a!anya dan isi )i i&annya u!an"an. wa!au)u isinya sa+a. na+un ua!i(asnya ,'&,'da# 30Thou"h( Ins'&(ion o& wi(d&aw!14 )i i&an asain" da&i !ua& +asu 'da!a+ )i i&annya a(au isi )i i&annya dia+,i! '!ua& o!'h s'sua(u da&i !ua& di&inya# 3 0 Tho"h( B&oad/as(in"14 isi )i i&annya ('&sia& '!ua& s'hin""a o&an" asin" !ain a(au u+u+ +'n"'(ahuinya# ,# 30D'!usion o% /on(&o!4 waha+ ('n(an" di&inya di 'nda!i an o!'h s'sua(u ' ua(an ('&('n(u da&i !ua&# 30D'!usion o% iin%u'n/'4 5ahan ('n(an" di&inya di)'n"a&uhi o!'h s'sua(u ' ua(an ('&('n(u da&i !ua&# 30D'!usion o% )assi-i(y14 waha+ ('n(an" diinya (ida ,'&daya dan )as&ah ('&hada) sua(u ' ua(an da&i !ua&6 (('n(an" 0di&inya1 s'/a&a *'!as +'nun*u ')'&"'&a an (u,uh7an""o(a "'&a ')i i&an (inda an. a(au )'n"ind'&aan husus# 30D'!usion )'&/')(ion14 )'n"!a+an ind'&awi yan" (a wa*a&. yan" ,'&+a a dan"a( has ,a"i di&inya,iadanya ,'&si%a( +is(i 7+u $i$a(# /# Ha!usinasi Audi(o&i 4 sua&a ha!usinasi dan *'nis sua&a ha!usinasi !ain yan" ,'&asa! da&i sa!ah sa(u ,a"ian (u,uh# d# 5aha+3waha+ +'n'(a) !ainnya yan" +'nu&u( )'ndudu d'('+)a( (ida wa*a& dan s'sua(u an" +us(ahi!# '# ha!usinasi yan" +'n'(a) da&i )an/a ind'&a a)a sa*a# %# A&us )i i&an yan" ('&)u(us a(au yan" +'n"a!a+i sisi)an. yan" ,'&a i,a( in oh'&'nsi7)'+,i/a&aan yan" (ida &'!'-an7n'o!o"is+'# "# P'&i!a u a(a(oni . s')'&(i 'adaan "aduh3"'!isah# h# G'*a!a3"'*a!a n'"a(i%. s')'&(i si a) a)a(is. ,'&,i/a&a *a&an" dan &'s)on '+osiona! yan" +'nu+)u!7(ida wa*a&# A!a( a(au +'(od' yan" di"una an da!a+ o,s'&-asi %i!+ A B'au(i%u! Mind ini ada!ah s'n"an +'(od' /a(a(an an' do(a!. a&'na )'&i!a u )'nd'&i(a s i$o)&'nia yan" ada dida!a+ %i!+ ini san"a( ('&!iha( *'!as un(u da)a( di"a+,a& an#

D#GAMBARAN OB2EK DAN TEMPAT OBSER9ASI Fi!+ A B'au(i%u! Mind +'n""a+,a& an isah )'&*uan"an s'o&an" ah!i +a('+a(i a "'nius yan" ,'&na+a 2ohn Fo&,'s Nash. S'*a awa!. Nash :!'!a i s'd'&hana da&i dusun 9i&"inia; di"a+,a& an s',a"ai )&i,adi )'ny'ndi&i. )'+a!u. &'ndah di&i. in(&o-'&( s' a!i"us an'h# 1A u (a ('&!a!u su a ,'&hu,un"an d'n"an o&an" dan &asanya (a ada o&an" yan" +'nyu ai u.1 u*a& Nash ,'& a!i3 a!i# Di ,a!i s'"a!a ' u&an"annya. Nash *u"a di"a+,a& an s',a"ai !a i3!a i a&o"an yan" ,an""a a an ')andaiannya# Ini di(un*u annnya d'n"an /a&a +'no!a +'n"i u(i u!iah yan" dian""a)nya hanya +'n"ha,is an wa (u dan +'+,ua( o(a (u+)u!# yan" ,'&hasi! +'n/i)(a an ons') ' ono+i yan" ini di*adi an s',a"ai dasa& da&i ('o&i ' ono+i on('+)o&'&# S'!a+a P'&an" Din"in ,'&!an"sun". Nash +'n"ida) s/hi$o)h&'nia yan" +'+,ua(nya hidu) da!a+ ha!usinasi dan s'!a!u di,ayan"i '(a u(an hin""a ia ha&us ,'&*uan" '&as un(u s'+,uh dan +'&aih hadiah No,'! (ahun <==>. a!a ia +'+asu i usia s'n*a# T'+)a( ,s'&-asi yan" s'suai d'n"an yan" ada di %i!+ A B'au(i%u! Mind ada!ah di uni-'&si(as ,'&"'n"si. P&in/'(on Uni-'&si(y dan di )usa( )'n'!i(ian ,'&"'n"si. 5h''!'& D'%'ns' La, di MIT# E#HASIL OBSER9ASI Kisah di,u a d'n"an Nash +uda di (ahun <=>? yan" +'+u!ai ha&i3ha&i )'&(a+a u!iahnya di uni-'&si(as ,'&"'n"si. P&in/'(on Uni-'&si(y# S'*a awa!. Nash :!'!a i s'd'&hana da&i dusun 9i&"inia; di"a+,a& an s',a"ai )&i,adi )'ny'ndi&i. )'+a!u. &'ndah di&i. in(&o-'&( s' a!i"us an'h# 1A u (a ('&!a!u su a ,'&hu,un"an d'n"an o&an" dan &asanya (a ada o&an" yan" +'nyu ai u.1 u*a& Nash ,'& a!i3 a!i# Di ,a!i s'"a!a ' u&an"annya. Nash *u"a di"a+,a& an s',a"ai !a i3!a i a&o"an yan" ,an""a a an ')andaiannya# Ini di(un*u annnya d'n"an /a&a +'no!a +'n"i u(i u!iah yan" dian""a)nya hanya +'n"ha,is an wa (u dan +'+,ua( o(a (u+)u!# S',a"ai "an(inya. Nash !',ih ,anya +'!uan" an wa (u di !ua& '!as d'+i +'nda)a( an id' o&isina! un(u +'&aih "'!a& do (o&nya dan di('&i+a di )usa( )'n'!i(ian ,'&"'n"si. 5h''!'& D'%'ns' La, di MIT#

Di ('n"ah )'&sain"an '(a(. Nash +'nda)a( ('+an s' a+a& yan" san"a( +'+a !u+inya. 8ha&!'s H'&+an yan" +'+i!i i ')ona an s'o&an" "adis /i!i Ma&/''# Nash yan" a+a( ('&o,s'si d'n"an +a('+a(i a:sa+)ai3sa+)ai +'nu!is ,'&,a"ai &u+us di a/a *'nd'!a a+a& dan )'&)us(a aan;a hi&nya s'/a&a (a s'n"a*a ,'&hasi! +'n'+u an ons') ,a&u yan" ,'&('n(an"an d'n"an ('o&i ,a)a ' ono+i +od'&n dunia. Ada+ S+i(h# Kons') ini!ah yan" dina+a annya d'n"an ('o&i 's'i+,an"an. yan" +'n"an(a& annya +'&aih "'!a& do (o&# Mi+)i Nash +'n*adi 'nya(aan# Ta hanya +'&aih "'!a& do (o&. ia ,'&hasi! di('&i+a s',a"ai )'n'!i(i dan )'n"a*a& di MIT#

Hidu) Nash +u!ai ,'&u,ah '(i a ia di+in(a P'n(a"on +'+'/ah an od' &ahasia yan" di i&i+ ('n(a&a So-y'(# Di sana. ia ,'&('+u a"'n &ahasia 5i!!ia+ Pa&/h'&# Da&i a"'n &ahasia ini. ia di,'&i )' '&*aan s',a"ai +a(a3+a(a# P' '&*aan ,a&unya ini +'+,ua( Nash ('&o,s'si sa+)ai ia !u)a wa (u dan hidu) di dunianya s'ndi&i# Ada!ah A!i/ia La&d'. s'o&an" +ahasiswinya yan" /an(i . yan" +'+,ua(nya sada& ,ahwa ia *u"a +'+,u(uh an /in(a# K'(i a )asan"an ini +'ni ah. Nash *us(&u s'+a in )a&ah dan +'&asa ('&us ,'&ada da!a+ an/a+an ,ahaya "a&a3 "a&a )' '&*aannya s',a"ai a"'n &ahasia# Nash s'+a in ha&i s'+a in ('&!iha( an'h dan '(a u(an. sa+)ai a hi&nya '(i a ia s'dan" +'+,awa an +a a!ahnya di s',uah s'+ina& di Ha&-a&d. D& Ros'n s'o&an" ah!i *iwa +'nan" a) dan +'+,awanya ' &u+ah sa i( *iwa# Da&i si(u!ah ('&un" a). Nash +'n"ida) )a&anoid s/hi$o)h&'nia# B','&a)a '*adian yan" dia!a+i Nash s'!a+a ini hanya haya!an ,'!a a# Ta )'&nah ada ('+an s' a+a&. H'&+an dan ')ona annya yan" +'n""'+as an. Ma&/'' a(au)un Pa&/h'& d'n"an )&oy' &ahasianya# Un(un"nya. A!i/ia ada!ah s'o&an" is(&i s'(ia yan" (a )'&nah !'!ah +'+,'&i s'+an"a( )ada sua+inya# D'n"an do&on"an s'+an"a( s'&(a /in(a asih yan" (a )'&nah ha,is da&i A!i/ia. Nash ,an" i( dan ,'&*uan" +'!awan )'nya i(nya# F#PEMBAHASAN Da&i %i!+ ('&s',u( da)a( di '(ahui ,ahwa 2ohn Nash +'nd'&i(a s i$o%&'nia )a&anoid. yan" di(andai d'n"an si+)(on : si+)(on7 indi asi s',a"ai ,'&i u(4 <# adanya d'!usi a(au waha+. ya ni 'ya inan )a!su yan" di)'&(ahan an# 3 5aha+ K'*a& (d'!usion o% )'&s'/u(ion@. yai(u 'ya inan ,ahwa o&an" a(au '!o+)o ('&('n(u s'dan" +'n"an/a+ a(au ,'&'n/ana +'+,ahaya an di&inya. da!a+ %i!+ ('&s',u( yai(u a"'n )'+'&in(ah dan +a(a : +a(a &usia# 5aha+ ini +'n*adi annya )a&anoid. yan" s'!a!u /u&i"a a an s'"a!a ha! dan ,'&ada da!a+ '(a u(an a&'na +'&asa di)'&ha(i an. dii u(i. s'&(a diawasi# 3 5aha+ K','sa&an (d'!usion o% "&and'u&@. yai(u 'ya inan ,ahwa di&inya +'+i!i i sua(u '!',ihan dan ' ua(an s'&(a +'n*adi o&an" )'n(in"# 2ohn Nash +'n"an""a) di&inya ada!ah )'+'/ah od' &ahasia ('&,ai dan +a(a : +a(a7a"'n &ahasia# 3 5aha+ P'n"a&uh (d'!usion o% in%!u'n/'@. ada!ah 'ya inan ,ahwa ' ua(an da&i !ua& s'dan" +'n/o,a +'n"'nda!i an )i i&an dan (inda annya# Ad'"an yan" +'nun*u an waha+ ini yai(u '(i a disu&uh +'+,unuh is('&inya. '(i a disu&uh +'nun*u an ,ahwa dia *'nius. dan '(i a diya in an ,ahwa dia (ida ,'&a&(i o!'h )a&a ('+an ha!usinasinya# A# adanya ha!usinasi. yai(u )'&s')si )a!su a(au +'n"an""a) sua(u ha! ada dan nya(a )adaha! 'nya(aannya ha! ('&s',u( hanya!ah haya!an# 2ohn Nash

+'n"a!a+i ha!usinasi ,'&('+u d'n"an (i"a o&an" yan" s'/a&a nya(a (ida ada yai(u 8ha&!'s H'&+an (('+an s' a+a&nya@. 5i!!ia+ Pa&/h'& (a"'n )'+'&in(ah@ dan Ma&/'' ( ')ona an 8ha&!'s H'&+an@# S'!ain i(u *u"a !a,o&a(o&iu+ &ahasia. dan *u"a no+'& od' yan" di)asan" )ada (an"annya# B# "'*a!a +o(o&i da)a( di!iha( da&i ' )&'si wa*ah yan" an'h dan has dii u(i d'n"an "'&a an (an"an. *a&i dan !'n"an y" an'h# Indi asi ini san"a( *'!as '(i a 2ohn Nash ,'& 'na!an d'n"an ('+an : ('+annya dan *u"a *i a di!iha( da&i /a&a ,'&*a!annya# ># adanya "an""uan '+osi. ad'"an yan" )a!in" *'!as yai(u '(i a 2ohn Nash +'n""'ndon" ana nya d'n"an (an)a '+osi s'di i()un# C# so/ia! wi(hd&aw! ()'na&i an sosia!@. 2ohn Nash (ida ,isa ,'&in('&a si sosia! s')'&(i o&an" : o&an" )ada u+u+nya. dia (ida +'nyu ai o&an" !ain dan +'n"an""a) o&an" !ain (ida +'nyu ai di&inya s'hin""a dia hanya +'+i!i i s'di i( ('+an# S(&'sso& a(au '*adian : '*adian yan" +'n' an yan" +'+,ua( s i$o%&'nia 2ohn Nash ,'&(a+,ah )a&ah. yai(u 4 3 Ka!ah ,'&+ain da&i ('+annya 3 M'&asa "a"a! ,'&)&'s(asi un(u +'nda)a( an /i(a : /i(anya 3 M'&asa (ida da)a( +'!ayani is('&inya 3 Tida ,isa ,' '&*a a(au +'nda)a( an )' '&*aan '+,a!i

G#KESIMPULAN Sa+)ai saa( ini S i$o%&'nia ada!ah sa!ah sa(u )'nya i( +'n(a! yan" ,'!u+ di '(ahui )as(i )'ny',a,nya# Bu (i ('&,a&u +'n"a(a an ,ahwa s(&u (u& +au)un a (i-i(as o(a )'nd'&i(anya ada!ah a,no&+a!. na+un d'+i ian s'!ain )'ny',a, "'n'(i (,io!o"is@ ,isa di+un" in an ,ahwa s i$o%&'nia *u"a dis',a, an o!'h %a (o& sosia! dan )si o!o"is # H#DAFTAR PUSTAKA 8ha)!in. 2#P# ADD<# Ka+us L'n" a) Psi o!o"i. ('&*# Ka&(ini Ka&(ono# 2a a&(a 4 PT Ra*aG&a%indo P'& asa# Ka&(ono. Ka&(ini# ADDD# Hy"i'n' M'n(a!# Bandun"4 89# Manda& Ma*u# Mas!i+. Rusdi. 'd# Bu u Sa u PPDG2 III. 2a a&(a. <==C# A&di. A&dani. T&is(iadi. D # ADDE# Psi o!o"i K!inis# Yo"ya a&(a4 G&aha I!+u#

Su+,'& 4 h(()477&idho)si#,!o"s)o(#/o+7ADD=7<<7ana!isis3)si o!o"is3%i!+3,'au(i%u!3 +ind#h(+!