BAB 4 PEMBINAAN NEGARA DAN BANGSA MALAYSIA

4.1 MALAYAN UNION

4.1.1 Malayan Union
SEBAB
Persediaan
Membentuk
Kerajaan Sendiri
Malahirkan
Pentadbiran yang
Licin
Menjimatkan kos
Membentuk Bangsa
Malayan Union
Mengawal Kuasa
Politik Orang
Melayu

PENERANGAN

Tanah Melayu

Tanah Melayu Negeri-negeri Selat, Negeri-negeri Melayu

Bersekutu, Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu
negeri tidak seimbang
British Malayan Union (pendatang)
Malayan Union British sumber tenaga dan perlaburan utk
memajukan ekonomi Tanah Melayu tidak terbantut British
TM

4.1.2 Ciri-Ciri Perjanjian Malayan Union

Perjanjian Malayan Union 1946
(i)
(ii)
(iii)
(iv)
(v)
(vi)

NNS NNMB NNMTB gabung

(Ratu England) gabenor British mengetuai Malayan Union
Majlis Eksekutif dan Majlis Undangan Malayan Union
kepentingannya sbg pelabuhan bebas
Kewargenegaraan sama rata () dengan prinsip jus soli menjadi asas kerakyatan Malayan
Union
Raja-raja melayu ahli Majlis Raja-Raja Melayu yg hanya membincangkan soal agama dan
adat istiadat Melayu
Seorang Pesuruhjaya Negeri dilantik bagi setiap negeri sbg ketua pentadbir

(vii)

Kerakyatan Malayan Union

@ Jus soli Tanah Melayu Malayan Union

MU
@ 18 (bermastautin) 10-15 MU

@ 18 MU
@ MU (rakyat tanah jajahan British)

mewujudkan sebuah kesatuan yg dikuasai oleh sebuah pemerintahan pusat yg kuat

tertakluk kpd Singapura Parlimen British di London
KESAN: Menolak tradisi dan sistem politik Melayu

Parlimen British Gabenor MU 3 Majlis pesuruhjaya

MU 1946 Kings House (Carcosa Seri Negara) Gabenor Sir Edward Gent
Kesan Pengisytiharan: Menggantikan Pentadbiran Tentera British (PTB) / BMA
MU berpusat British menyeragamkan dasar pentadbiran, kehakiman,
keselamatan politik dan ekonomi TMBritish dasar perlindungan

4.1.3 Reaksi Terhadap Malayan Union

(a) Sir Harold MacMichael raja Melayu MU Sultan Badlishah, Kedah

(b) Sultan masa cukup utk berunding dgn Majlis Mesyuarat Negeri (Sultan Perak)
(c) Sultan Perjanjian Malayan Union British dasar setia kawan Sultan Johor dan
Selangor

British pembaharuan
Penghakisan kuasa
Raja-raja
Melayu
dlm MU

raja Majlis Raja-Raja Melayu kredibiliti ()

sbg ketua orang Melayu soal agama zakat fitrah dipungut di
bawah nama Gabenor MU ketua agama Islam
agama Islam tercabar

Pemberian
kerakyatan
yg
longgar kpd orang
dagang

Dasar terbuka British status quo sbg peribumi

mundur

warisan
tamadun

MU sejarah yg dibina oleh kerajaan Kesultanan Melayu Melaka

Kesan demontrasi secara besar-besaran 1946 Kota Bharu 10000

Kedah 50000 menentang Malayan Union batu pahat johor bahru MU
orang dagang golongan Melayu radikal () ,

(a) Dasar menyatukan negeri-negeri Melayu menjadi sebuah unit politik utk melicinkan pentadbiran
(b) Dasar sama rata MU yg akan menghapuskan hak-hak perlindungan kpd orang Melayu
(c) Kerakyatan MU yg terbuka kerakyatan asal
(d) British Tanah Melayu
Golongan Melayu radikal
@ Menolak sistem politik feudal dan memandang Indonesia sbg inspirasi ( Indonesia
)
@ Mendokong penubuhan Negara Melayu Raya dan bergabung dengan Indonesia Raya
British menjajah Tanah Melayu MU
parti persatuan
(a) Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) MU
(i)
pemerintahannya bersifat Barat serta menghapuskan sistem feudal Melayu
(ii)
tidak mengiktiraf kuasa raja dan pembesar Melayu
(iii)
Penyatuan pemtadbiran agama Islam
hal ehwal pentadbiran Islam
dipermudah***
Konsep Melayu Raya dan konsep republik di Indonesia
(b) Angkatan Pemuda Insaf (API) pimpinan Ahmad Boestamam Abdullah Sani Akta
Darurat 1948-1955
(c) Angkatan Wanita Sedar (AWAS)
(d) Barisan Tani Malaya (BATAS)
(e) pegawai tadbir Melayu British merupakan kuasa besar dan mempunyai kecekapan
PKMM
@ 1945
@ Dianggotai oleh bekas ahli Kesatuan Melayu Muda (KMM)
@ Presiden pertama Mokhtaruddin Lasso, pemimpin Rejimen ke-10 Parti Komunis Malaya
@ Timbalan Presiden Dr.Burhanuddin al-Helmy
utk membangunkan TM

4.1.4 TINDAKAN ORANG MELAYU MENENTANG MALAYAN UNION

MU
(a) Akhbar-akhbar Melayu

Utusan Melayu, Majlis dan Warta Negara menyuarakan bantahan secara berterusan
(b) demontrasi secara damai [] semasa Sir Harold MacMicheal mendapatkan tandatangan
Raja-raja Melayu
Berlaku di Kota Bharu, Kelantan dan di Alor Setar,Kedah

(c) Persatuan-persatuan Melayu dihidupkan semula

Untuk menentang MU menghantar telegram dan surat bantahan ke Pejabat Tanah Jajahan di
London
(d) 1946 1 23 Dato Onn Jaafar berkongres [ ] dan menubuhkan United Malays
Organization (U.M.O.) sebagai benteng menentang MU
(e) Kongres Melayu1946 1946 3 1 4 Kelab Sultan Sulaiman, Kampung Baru Kuala
Lumpur
semenanjung TM 41 persatuan

(f) kongres menubuhkan UMNO (United Malays National Organization) / Pertubuhan

Kebangsaan Melayu MU
(g) kongres 1946 3 30 31 membantah pengisytiharan MU pada 1
April 1946
(h) rapat umum [] di setiap Bandar besar bantahan kpd ahli-ahli Parlimen
British, iaitu L.D.Gammans dan David Reese Williams []
(i) Raja-raja Melayu Kuala Kangsar pada 28 Apr 1946 menyatakan bantahan mereka kpd
ahli-ahli parlimen tersebut
KESAN: langkah tegas British raja-raja Melayu UMNO rundingan Persekutuan
Tanah Melayu dibentuk

4.2 PERSEKUTUAN TANAH MELAYU

Persekutuan Tanah Melayu
@ Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu Perjanjian Malayan Union
@ 1948 2 1
@ hasil desakan orang Melayu yg menuntut British supaya mempertimbangkan pendapat dan kehendak
mereka dlm sebarang perubahan politik di TM
@ orang tempatan menentang penjajahan British di TM
4.2.1 FAKTOR-FAKTOR PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU

FAKTOR
Ketegasan orang
Melayu membantah
MU
Perpaduan orang
Melayu drp semua
golongan
Sokongan bekas
pegawai British
Sokongan drp
pegawai tinggi
British
Sikap politik orang
Melayu yang
sederhana
UMNO tidak
menuntut
kemerdekaan

PENERANGAN
di bawah pimpinan Dato Onn Jaafar
raja mengatasi pihak lain yg menyokong MU
Keupayaan orang Melayu memujuk dan mendesak British utk menghidupkan
semula dasar perlindungan telah membantu mereka menolak MU

TM British membentuk Persekutuan TM

Sir Frank Swettenham, Sir R.O.Winstedt, Sir George Maxwell dan
Sir Cecil Clementi
menolak dasar menakluk TM
Sir Macolm MacDonald, Sir Edward Gent, dan L.D. Gammans
membantu
org tempatan menggantikan MU dengan Persekutuan TM
British
berdemontrasi, berkongres dan memujuk raja-raja
Melayu utk menyokong penentangan terhadap British PKM
mengangkat senjata
Britsih UMNO raja-raja Melayu menuntut rundingan MU
British kemerdekaan British gerakan
politik Indonesia yg dikuasai oleh golongan orang Melayu radikal
PKMM, API, AWAS BATAS

Gesaan Piagam
Atlantik 1945

dikeluarkan oleh Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (PBB)

PBB penjajahan baru negara-negara kolonial memberikan latihan
berkerajaan sendiri kpd penduduk tempatan Persekutuan TM PBB

UMNO
@ ditubuhkan secara rasmi pada 11 Mei 1946 di Istana Besar Johor
Bahru, Johor
@ Sebanyak 29 buah persatuan negeri telah bergabung utk

4.2.2 LANGKAH-LANGKAH PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU

Britsih Jawatankuasa Eksekutif yg dianggotao oleh 12 orang ahli pegawai kanan
Britishpemimpin UMNO, dab wakil raja-raja Melayu Kings House Kuala Lumpur
tuntutan
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)

Raja-raja Melayu dan UMNO menolak semua prinsip dan struktur MU

sebuah persekutuan seperti konsep Negeri-negeri Melayu Bersekutu
kerakyatan terbuka MU [ jus soli ]
(dasar perlindungan ) terhadap Negeri-negeri Melayu dan orang Melayu dipulihkan
Menuntut supaya Raja-raja Melayu sbg ketua Negeri-negeri Melayu diakui semula

orang dagang orang Melayu radikal (Dr.Burhanuddin al-Helmy )

Jawatankuasa Eksekutif tidak mewakili semua pihak kerana tidak disertai oleh seorang pun
perwakilan orang dagang
konsep sebuah republik dan kemerdekaan penuh
Majlis Tindakan Bersama Seluruh Malaya (All Malayan Council of Joint Action (AMCJA)) Pusat
Tenaga Rakyat (PUTERA) 1947 utk menentang British dan UMNO tindakan ceramah
politik, demontrasi dan mogok sebuah perlembagaan Perlembagaan RakyatBritish
Jawatankuasa Perunding bagi mendapatkan pandangan mereka dlm menyediakan Perjanjian
Perlembagaan Rakyat 1947
TM
Sebuah Kerajaan Pusat dan Majlis-Majlis Negeri dipilih
Raja-raja Melayu kuasa sebenar
kedudukan istimewa
Adar istiadat dan agama Islam dikawal oleh orang Melayu
Kerakyatan sama rata
warna bendera TM
Bahasa Melayu bahasa kebangsaan dan bahasa rasmi
Pertahanan dan hal ehwal luar negeri haruslah nenjadi tanggungjawab bersama British dan TM
- Warganegara TM dinamai Melayu
Persekutuan Tanah Melayu 1948.

4.2.3 PERJANJIAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948

@ 21 Jan 1948 antara raja-raja Melayu dengan British di Kings House, Kuala Lumpur
@ 1 Feb 1948 Persekutuan TM ditubuhkan dengan rasmi

Ciri-ciri Utama Perjanjian Persekutuan TM 1948

-

Sebuah persekutuan dibentuk dgn gabungan sebelas buah negeri

Persekutuan TM diketuai oleh Pesuruhjaya Tinggi British
Konsep Raja Berperlembagaan diwujudkan
Senarai Persekutuan dan Senarai Negeri dibentuk
Pesuruhkaya Tinggi British menjaga kedudukan istimewa orang Melayu

Persekutuan TM 1948 British TM kemerdekaan Perkongsian

kuasa telah dilakukan antara Majlis Raja-Raja dengan Pesuruhjaya Tinggi pada peringkat pusat. Pada

peringkatan negeri, Sultan ketua negeri dan berkuasa melantik Menteri Besar sbg ketua pentadbir
negeri perjanjian telah mengasaskan sistem pembahagian kuasa antara kerajaan pusat dengan kerajaan
negeri dan seterusnya membentuk Senarai Persekutuan dan Senarai Negeri.

Perjanjian Persekutuan TM 1948

(a) Syarat kerakyatan diperketatkan. Prinsip kerakyatan jus soli adalah utk Rakyat Raja Melayu bagi
Negeri -negeri Melayu dan Rakyat British bagi Negeri-negeri Selat (Melaka dan Pulau Pinang).
jus soli
(b) British mengiktiraf semula ketuanan Melayu sebagai asas pembentukan Persekutuan TM. Dasar ini
memang telah diakui oleh British sejak Perjanjian Pangkor 1874.
(c) Institusi Raja Melayu dikekalkan dengan bidang kuasa dan kedudukannya yang jelas dlm
pentadbiran. Setiap negeri Melayu malah mengadakan perjanjian dan perlembagaan bertulis dengan
British. Perlembagaan itu dikenali sebagai Undang-undang Tubuh Negeri yg digunakan sehingga hari
ini
Pengenalan semula Rakyat Raja Melayu penerusan dasar perlindungan British terhadap kedudukan
istimewa orang Melayu, status quo Negeri-negeri Melayu yg dilindungi, agama Islam dan adat istiadat Melayu
sebagai teras ketuanan bangsa Melayu. Prinsip2 ini yg dicadangkan oleh UMNO dan Raja-raja Melayu telah
dimasukkan dlm Perjanjian Persekutuan TM 1948 sbg Undang-undang bertulis. Perkara ini menjadi asas kpd
Kontrak Sosial Antara British dengan Raja-raja Melayu dan orang Melayu yg diteruskan selepas tahun 1948

4.2.4 TOKOH-TOKOH PENGGERAK PERSEKUTUAN TANAH MELAYU

Persekutuan TM 1948 raja Melayu UMNO 9 raja Melayu
tuntutan dan cadangan menjaga status dan keselamatan rakyat
sultan Badlishah (kedah), Sultan Abdul Aziz (Perak), dan Sultan Ibrahim (Johor)
Rakyat diwakili oleh para pembesar yg bertindak sebagai penasihat kpd raja masing2.
persekutuan TM 1948 UMNO Dato Onn Jaafar (Menteri Besar Johor dan juga Yang Dipertua
UMNO) Dato Nik Ahmed Kamil (Menteri Besar Kelantan)

(a) Kuasa raja-raja Melayu dikembalikan seperti sebelum tahun 1941

(b) Perlindungan kpd rakyat Melayu sbg Rakyat Raja Melayu patut dikekalkan
British hal ehwal ketuanan Melayu dipelihara
UMNO raja
Prinsip-prinsip politik, pentadbiran, agama Islam dan Bahasa Melayu serta pengekalan institusi Raja
Melayu dimasukkan dlm Perjanjian Persekutuan TM 1948
perpaduan konsep bagai aur dengan tebing

4.3 PENGERAKAN POLITIK DI SARAWAK DAN SABAH

 TM, penjajahan mutlak penjajahan British secara mutlak.

Keturunan James Brooke SBUB London tanah jajahan mahkota ()
Vyner Brooke raja
(a) Beliau sudah tua dan uzur
(b) Anthony Brooke tidak layak mentadbir dengan berkesan
Vyner Brooke Gerald MacBryan pembesar Sarawak 8 Feb 1946
persatuan kaum tempatan Datu Patinggi Abang Haji Abdillah (ketua masyarakat
Melayu Sarawak) Persatuan Melayu Sarawak PMS Persatuan Dayak Sarawak (PDS)
PERLEMBAGAAN 1941
perlembagaan bertulis
Vyner Brooke memberikan kerajaan sendiri kpd Sarawak dan kuasa mentadbir akan diberikan
kpd Majlis Negeri
Ahli-ahli Majlis Negeri akan dilantik oleh Raja Sarawak
(Vyner Brooke )

bercanggah () dengan Perlembagaan 1941

Vyner Brooke orang tempatan ketua Majlis Negeri
(anggota bukan bumiputera) pegawai2 British 1 Julai 1946 Tanah Jajahan
Makhota British

(a) Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak (PKMS)

(b) Barisan Pemuda Sarawak (BPS)
(c) Barisan Pemuda Melayu (BPM)
PKMS Kaum Ibu
(a) Berdemontrasi
(b) Menghantar surat bantahan kepada kerajaan British
Surat Pekeliling Bil 9. memberikan amaran bahawa tindakan akan diambil terhadap
kakitangan kerajaan yg terlibat sbg tanda bantahan
KESAN 338 kakitangan awam meletakkan jawatan sbg tanda bantahan Pakatan Sulit (
) antara kaum terpelajar dengan orang muda Sarawak telah menghasilkan penubuhan kumpulan Rukun
Tiga Belas sebagai tindak balas terhadap tekanan politik British
Sir Duncan Stewart (Gabenor Sarawak baru) 3 Disember 1949 Sibu Rosli Dhobi
Rosli Dhobi Rosli Dhobi pemimpin Sarawak tidak bersatu
Rosli Dhobi
semangat kebangsaan tinggi terhadap negerinya
Rukun Tiga Belas
Kegiatan membangkitkan kesedaran politik di Sabah dan Sarawak amat perlahan, berpecah belah dan tidak
berkesan Persatuan Kebangsaan Melayu Labuan (PKML) , Barisan Pemuda (BARIP) Labuan dan Jesselton
Persatuan Melayu Jesselton (PMJ) persatuan sosioekonomi yang sederhana
1946 jajahan takluk1951 persatuan

NOTA

TAMAT