Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

DAFTAR ISI

1.0 Sekapur Sirih .…………m/s 1

2.0 Definisi Surat Aku Janji ………….m/s 2

3.0 Rasional Perlaksanaan Surat Aku Janji ………….m/s 2

4.0 Intisari Dan Kandungan Surat Aku Janji

4.1 Taat Setia Kepada DYMM Yang Di-Pertuan Agong ……m/s 6

4.2 Cermat, Bersungguh-sungguh, Amanah….. ………….m/s 7

4.3 Tidak Membelakangkan Tugas Demi Kepentingan Pribadi ……m/s 9

4.4 Tidak Berkelakuan yang menyebabkan Kepentingan Pribadi

Bercanggah Dengan Tugas ………….m/s 9

4.5 Tidak Berkelakuan Dengan Perkara Yang Boleh

Menimbukan Syak.. ………… m/s 10

4.6 Tidak Menggunakan Kedudukan Sebagai Pegawai Awam

Bagi Faedah Diri Sendiri ………….m/s 11

4.7 Tidak Berkelakuan Yang Boleh Mencemarkan Nama

Perkhidmatan Awam ………….m/s 12

4.8 Tidak Membawa Pengaruh Luar Untuk Memajukan

Tuntuan Berhubung Perkhidmatan awam ………….m/s 13

4.9 Tidak Engkar Perintah… ………….m/s 14

5.0 Kegagalan Mematuhi Kandungan Akujanji Dan Kesannya Kepada

Organisasi …………m/s 15

6.0 Penutup …………m/s 16

Rujukan
Lampiran

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 1

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

1.0 SEKAPUR SIRIH SEULAS PINANG

Pada masa ini, Perkhidmatan Awam Malaysia terdiri daripada 1.2 juta orang,
iaitu nisbah 26 warganegara untuk setiap Penjawat Awam. Adalah menjadi
tanggungjawab setiap warganegara Malaysia untuk memastikan yang aset negara ini
dapat digerakkan secara berkesan bagi mengekalkan kemajuan, keamanan dan
kemakmuran negara. Negara mengharapkan dan menuntut penyediaan perkhidmatan
awam yang cemerlang untuk kebaikan semua, dan setiap penjawat awam sewajarnya
menyahut cabaran ini bersama-sama. Kewujudan pejawat awam adalah untuk memberi
perkhidmatan kepada orang ramai. Sehubungan itu, sebagai penjawat awam, kita
sewajarnya memastikan tahap Perkhidmatan yang diberikan dapat memenuhi harapan
dan ekspeksasi pelanggan.

“Justeru, adalah menjadi tanggungjawab semua anggota

Perkhidmatan Awam berusaha dengan sepenuh rela hati, untuk
mempertahan serta memperkukuhkan tahap profesionalisme dan
integriti perkhidmatan awam, dengan mencegah segala bentuk
perbuatan yang membelakangkan kepentingan awam dan negara.
Sebab itulah sebagai usaha berterusan untuk memperkukuhkan lagi
integriti dan akauntabiliti semua anggota perkhidmatan awam, maka
Kerajaan telah bersetuju supaya semua anggota perkhidmatan awam
menandatangani Surat Akujanji yang dikuatkuasakan baru-baru ini.
Tujuannya tiada lain, semata-mata untuk menzahirkan semula
komitmen kita sebagai anggota perkhidmatan awam kepada ikrar yang
sama-sama kita buat, iaitu untuk sentiasa melaksanakan tugas dengan
cermat, bersungguh-sungguh, cekap, jujur, amanah dan penuh
1
tanggungjawab.”
Y.BHG. TAN SRI SAMSUDIN BIN OSMAN
08-03-2002

Setiap skim perkhidmatan baik sektor Kerajaan mahupun Swasta perlu

mempunyai ciri-ciri tadbir urus (governance) yang sesuai dengan organisasi masing-
masing supaya ianya dijadikan sebagai asas kawalan tatatertib terhadap pegawai-
pegawai yang sedang berkhidmat dalam organisasi berkenaan. Kawalan tatatertib

1
Y.BHG.TAN SRI SAMSUDIN BIN OSMAN Tajuk : MAJLIS SANTAPAN YANG DI-PERTUAN AGONG BERSAMA PERKHIDMATAN TADBIR DAN DIPLOMATIK Lokasi :
MAYANG SARI GRAND BALLROOM, JW MARRIOTT HOTEL, KUALA LUMPUR Tarikh : 08-03-2002

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 2

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

merupakan satu alat pengurusan yang penting bagi mewujudkan pentadbiran yang
cekap di dalam melaksanakan segala fungsi serta tanggungjawab ke arah pencapaian
matlamat dan objektif sesebuah Jabatan.

Perbincangan mengenai isu-isu tadbir urus telah dibincangkan dan dinilai

semula sejak awal tahun 2000 dimana JPA telah mengambil langkah proaktif
mengadakan Persidangan Perkhidmatan Awam Kelima (PPA 2000) dengan tema
'Good Governance : Issues and Challenges' atau ‘Tadbir Urus : Isu dan Cabaran’ dan
ucaputama, YAB Dato Seri Abdullah Bin Hj Ahmad Badawi, semasa itu sebagai
Timbalan Perdana Menteri menyatakan keperluan Perkhimatan Awam negara
menghapuskan imej tradisi iaitu sebagai sebuah birokrasi yang lembab dan sejajar
dengan era peralihan globalisasi.

Sejak kebelakangan ini, perbincangan mengenai tadbir urus (governance)

dalam organisasi Kerajaan telah menarik perhatian umum. Tadbir urus yang baik
dalam arena nasional, politikal, sosial dan ekonomi boleh dijadikan sebagai panduan
dan asas serta persediaan dalam menghadapi pelbagai tekanan globalisasi. Selain itu
juga, terdapat beberapa isu-isu berkaitan kelemahan dan penyalahgunaan kuasa dalam
perkhidmatan awam telah mencarik dan mencalarkan maruah dan integriti
perkhidmatan awam yang telah menarik perhatian umum antaranya penyalahgunaan
peruntukan dalam Laporan Ketua Audit Negara, Skandal pembaziran dan rasuah
berbilion wang rakyat dalam isu PKFZ, beberapa ketua jabatan dan pengarah yang
telah didapati bersalah dan yang masih di dalam perbicaraan kerana penyalahgunaan
kedudukan dan menerima rasuah.

Selaras dengan hasrat Kerajaan untuk melahirkan perkhidmatan awam yang

cekap dan berwibawa untuk menyokong program pembangunan negara, JPA pada 20
Disember 2001 melalui Pekeliling Perkhidmatan Bil. 17 Tahun 2001 telah mewajibkan
setiap pegawai awam supaya menandatangani Surat Aku Janji (SAJ). Ianya adalah
bertujuan untuk menimbulkan kesedaran di kalangan penjawat awam akan pentingnya
tugas dilaksanakan dengan penuh kesetiaan, kejujuran, bertanggungjawab, dedikasi
dan profesional.

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 3

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

2.0 DEFINISI SURAT AKU JANJI

Surat Aku Janji adalah mengotakan ikrar dan aku janji yang telah dilafazkan
dalam pelaksanaan tanggungjawab setiap penjawat awam terhadap diri, organisasi,
perkhidmatan awam dan negara. Ianya banyak menyentuh penerapan kepada aspek-
aspek etika. Manakala pengertian etika dari sudut prespektif Pelan Integriti Nasional
pula, ditafsirkan sebagai himpunan nilai dan moral yang menjadi piawai bagi tingkah
laku individu, organisasi dan profesion.

3.0 RASIONAL PERLAKSANAAN SURAT AKU JANJI

Dari segi perlaksanaannya, Surat Aku Janji bukanlah sesuatu yang baru.
Peruntukkannya telah dipadankan daripada peruntukan Peraturan 4, Peraturan-
Peraturan Pegawai Awam (Kelakuan dan Tatatertib) 1993. Ia mungkin baru dari
segi bentuk sahaja iaitu dalam bentuk SURAT AKU JANJI.

Surat Aku Janji merupakan suatu dokumen tambahan yang perlu diwujudkan
disebabkan oleh faktor-faktor antaranya Kerajaan mendapati telah ada tanda-tanda
wujudnya pemikiran, sikap dan tindakan yang kurang sihat yang dilakukan oleh
segelintir anggota di dalam perkhidmatan awam. Ada di antara mereka secara terang-
terang mengambil sikap tidak setia kepada Kerajaan dan menjalankan kegiatan yang
boleh memudaratkan Kerajaan dan orang ramai.

Tidak dapat dinafikan bahawa Surat Aku Janji adalah tambahan kepada
Akuan Sumpah Berkanun, Surat Penerimaan Tawaran Pelantikan dan Akuan Sumpah
Menyimpan Rahsia Rasmi yang setiap pegawai dikehendaki menandatanganinya
semasa mereka dilantik. Namun Surat Aku Janji masih diperlukan kerana ia
mempunyai tujuannya yang tersendiri.

Surat Aku Janji diwajibkan kepada semua pegawai awam yang dilantik
secara tetap, sementara dan kontrak yang berkhidmat dengan Kerajaan Persekutuan,
Negeri, Badan Berkanun (Persekutuan dan Negeri) dan Kuasa Tempatan. Bagi
pegawai yang sedang berkhidmat semasa Surat Aku Janji ini dikuatkuasakan, mereka

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 4

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

perlu menandatanganinya dalam tempoh 3 bulan. Bagi pegawai yang dilantik pada
atau selepas 1.1.2002, iaitu tarikh kuatkuasa Pekeliling Perkhidmatan Bil. 17/2001,
mereka dikehendaki menandatanganinya pada tarikh melapor diri bertugas atau dalam
tempoh sebulan dari tarikh tersebut.

Kewajipan menandatangani Surat Aku Janji dalam perlantikan pegawai awam

juga ada dinyatakan dalam Peraturan 19 (1) (c) Peraturan-Peraturan Pegawai Awam
(Pelantikan, Kenaikan Pangkat Dan Penamatan Perkhidmatan) 2005, P.U.(A) 176
Perlembagaan Persekutuan, Tambahan Perundangan yang dikuatkuasakan pada 1
Mei 2005 yang menyebut :

“calon itu hendaklah menandatangani Surat Aku Janji

sebagaimana yang dinyatakan dalam Jadual Pertama bahawa
calon itu akan mematuhi Peraturan-Peraturan Pegawai awam
(Kelakuan dan Tatatertib) 1993 [P.U.(A) 395/1993], Perintah-
Perintah Am, pekeliling, surat pekeliling, peraturan dan arahan lain
yang dikeluarkan oleh Yang di-Pertuan Agong dari semasa ke
semasa sepanjang perkhidmatan calon itu dalam Kerajaan”.

Surat Aku Janji ini tidak boleh dianggap sebagai suatu bebanan sebalilknya
hendaklah dilihat secara positif dengan suatu iltizam untuk berkhidmat dengan lebih
cemerlang bagi mencapai matlamat organisasi. Ianya merupakan suatu simbol dalam
menunjukkan ketaatan setiap penjawat awam kepada Seri Paduka Baginda Yang Di
Pertuan Agong sebagai ketua negara. Oleh yang demikian segala kandungannya
perlulah dihayati semasa menjalankan tugas agar dapat melahirkan penjawat awam
yang betanggungjawab, dedikasi dan professional selaras dengan hasrat kerajaan
untuk melahirkan perkhidmatan awam yang cekap dan berwibawa bagi memastikan
negara kita terus menuju kemajuan. Surat Aku Janji ini juga perlu dilihat sebagai suatu
mekanisma dalam memberi kesedaran supaya penjawat awam tidak menyimpang dari
menjalankan tugas yang ditetapkan.

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 5

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

4.0 INTISARI DAN KANDUNGAN SURAT AKU JANJI.

Perkhidmatan awam merupakan institusi penting yang bertanggungjawab

bagi melaksanakan dasar dan peraturan kerajaan ke arah pembangunan negara dan
rakyat. Kerajaan dan rakyat mempunyai pengharapan yang tinggi terhadap
perkhidmatan awam supaya menjadi jentera pentadbiran gemilang dan terbilang.
Justeru itu, perlaksanaan Surat Aku Janji yang mengandungi sembilan frasa penting
yang terkandung di dalam Surat Aku Janji dilihat amat bertepatan, perlu dan wajib
dipatuhi serta dilaksanakan oleh setiap kakitangan awam. Sembilan frasa atau intisari
yang terkandung di dalam Surat Aku Janji ialah:

4.1 Akan Sentiasa Taat Setia Kepada Yang di-Pertuan Agong,

Negara Dan Kerajaan.

Pegawai awam memegang jawatan selama mana ianya diperkenankan oleh

Yang di-Pertuan Agong (at the pleasure of the King). Oleh yang demikian amat
wajarlah setiap pegawai awam menumpukan taat setia mereka kepada Yang di-Pertuan
Agong yang juga merupakan simbol kedaulatan negara kita. Aku Janji ini juga selaras
dengan prinsip kedua Rukun Negara iaitu “Kesetiaan kepada Raja dan negara”. Dengan
mematuhi Aku Janji ini, Kerajaan berharap akan dapat melahirkan pegawai awam yang
berdedikasi, komited, bertanggungjawab dan mempunyai semangat patriotisme yang
tinggi untuk memajukan negara kita ini.

Perenggan 4, Perintah Am, Bab ‘D’ (1980) juga menghendaki seseorang

pegawai awam “pada setiap masa dan waktu menumpukan taat setianya yang tak
berbelah bahagi kepada Yang di-Pertuan Agong, negara dan kerajaan”. Begitu juga
dengan Rukun Negara menghendaki setiap anggota perkhidmatan awam mendukung
prinsip kesetiaan kepada Raja dan Negara. Nilai ini adalah amat perlu untuk dihayati
oleh setiap anggota perkhidmatan awam demi mempertahankan kedaulatan negara
dan bangsa. Bagi menentukan nilai ini dipatuhi dalam perkhidmatan awam, setiap
anggotanya dikehendaki mematuhi tata kelakuan serta ikrar yang termaktub dalam
beberapa peruntukan yang berkenaan. Kesanggupan untuk berkhidmat dengan
Kerajaan hendaklah disertai dengan semangat keikhlasan, kerelaan dan kesetiaan
kepada Raja, negara dan kerajaan. Penjawat awam yang taat dan setia kepada Raja,

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 6

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

negara dan kerajaan akan bekerja dengan bersungguh-sungguh, taat setia serta patuh
kepada arahan dan mempertahankan apa juga dasar yang telah ditetapkan oleh
kerajaan dengan rela hati tanpa rasa dipaksa.

4.1.1 Contoh Perlanggaran Frasa 1 Surat Aku Janji.

1. Menghina Kedaulatan Raja-raja dan Sistem Raja Berperlembagaan

2. Bersubahat dengan musuh negara;
3. Membocorkan rahsia Kerajaan;
4. Memburuk serta memperkecilkan dasar dan tindakan Kerajaan;
5. Berlakon dalam filem yang memburukkan negara.

4.2 Akan Sentiasa Melaksanakan Tugas Dengan Cermat,

Bersungguh-Sungguh, Cekap, Jujur, Amanah Dan
Bertanggungjawab.

Cermat, bersungguh-sungguh, cekap, jujur, amanah dan bertanggungjawab

merupakan nilai murni yang sejagat (universal) dan telah dijadikan nilai teras dalam
perkhidmatan awam. Nilai-nilai ini amat berkesan untuk meningkatkan produktiviti,
kualiti dan kecemerlangan perkhidmatan awam jika diamalkan dengan bersungguh-
sungguh dan ikhlas. Perlaksanaan Surat Aku Janji diharap dapat mendorong pegawai
awam menjalankan tugas dengan cekap, jujur, bertanggungjawab dan patuh kepada
semua peraturan yang dikeluarkan oleh Kerajaan.

4.2.1 Contoh Perlanggaran Frasa 2 Surat Aku Janji.

 Kurang cekap atau kurang berusaha:

1. gagal menguruskan penyata bank dan buku tunai

dengan teratur;
2. membuat bayaran tanpa disertakan dengan baucer, bil,
resit dan invois;

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 7

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

3. tidak berkebolehan dan terpaksa diarah sepanjang

masa.

 Tidak jujur atau tidak amanah:

1. tidak melaporkan harta yang dimiliki olehnya atau ahli

keluarganya;
2. membuat tuntutan palsu;
3. tidak melaporkan hutang-piutangnya.
4. Cuai dalam menjalankan tugas.
5. Menyalahgunakan kuasa dan kedudukan.
6. Melakukan tugas-tugas peribadi dengan berselindung
disebalik yugas-tugas rasmi.

 Tidak bertanggungjawab:

1. menghasut pegawai lain supaya tidak bertugas dengan

bersungguh-sungguh;
2. bercuti semasa perkhidmatannya amat diperlukan;
3. tidak melaporkan kesalahan pegawai bawahannya.
4. Tidak bersungguh-sungguh dalam melaksanakan kerja
sehingga ada orang lain terpaksa membantu untuk
menyempurnakannya.
5. Hasil kerjanya boleh menimbulkan kebimbangan atau
kesusahan kepada orang lain sama ada di kalangan
anggota awam atau pihak pengguna.
6. Tidak cuba memperbaiki mutu perkhidmatan supaya ia
dilihat sebagai suatu hasil yang sempurna.

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 8

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009
4.3 Tidak Membelakangkan Tugas Awam Demi Kepentingan Peribadi

Sebagai seorang warganegara dan anggota masyarakat, seseorang pegawai

awam, khususnya yang mempunyai kuasa untuk membuat keputusan, tidak dapat
menolak sepenuhnya kepentingan peribadi (self interest) semasa membuat sesuatu
keputusan yang membabitkan diri mereka. Keadaan ini secara tidak langsung akan
menjadi faktor penentu sejauh mana keberkesanan keputusan yang akan
dibuatnyabagi faedah orang ramai. Dalam konteks ini pegawai berkenaan mestilah
mengutamakan tugas awamnya daripada kepentingan diri. Dalam erti kata yang lain dia
mestilah melaksanakan tanggungjawabnya dengan mengutamakan kepentingan awam
dan bukannya kepentingan peribadi.

4.3.1 Contoh Perlanggaran Frasa 3 Surat Aku Janji.

1. menguruskan perniagaan atau pelaburan sendiri, atau ahli

keluarganya, dalam waktu pejabat;
2. mengutamakan saudara-mara, rakan-rakan atau orang yang
rapat dengannya semasa menimbangkan sesuatu
permohonan;
3. menguruskan tender / sebut harga sedangkan pegawai tahu
di antara mereka yang mengemukakan tender / sebut harga
terdiri daripada saudara-maranya.

4.4 Tidak Akan Berkelakuan Dengan Cara Yang Mungkin

Menyebabkan Kepentingan Peribadi Bercanggah Dengan Tugas
Awam.

Seseorang pegawai itu tidak terlepas daripada menghadapi situasi di mana

tugas awamnya bercanggah dengan kepentingan peribadinya. Apabila timbul situasi
sedemikian, pegawai hendaklah mengambil sikap tidak memihak (impartial) dan

seterusnya menghalang kepentingan peribadinya itu daripada mengatasi tugas

awamnya. Seseorang pegawai itu seharusnya boleh menjangkakan sesuatu situasi

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 9

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009
yang boleh menimbulkan percanggahan kepentingan dan seterusnya berusaha sedaya-
upaya mengelakkan dirinya daripada terlibat dengan situasi tersebut.

4.4.1 Perlanggaran Frasa 4 Surat Aku Janji.

1. tidak mengelakkan dirinya daripada bergaul terlalu rapat dengan

mereka yang jelas akan mendapat keuntungan daripada tugas
rasminya;
2. tidak mengelak diri daripada menerima hadiah yang berharga
daripada syarikat, ahli perniagaan atau individu;
3. memproses, menimbang atau meluluskan sesuatu permohonan
daripada ahli keluarganya.

4.5 Tidak Akan Berkelakuan Dengan Cara Yang Boleh Menimbulkan

Syak Yang Munasabah Bahawa Pegawai Telah Membiarkan
Kepentingan Peribadinya Bercanggah Dengan Tugas Rasmi
Sehingga Menjejaskan Kegunaannya Sebagai Pegawai Awam.

Walaupun Aku Janji ini masih lagi menyentuh mengenai percanggahan

kepentingan peribadi dengan tugas awam, namun penekanannya di sini ialah
seseorang pegawai awam itu perlu mengelakkan tindak-tanduknya daripada
menimbulkan syak yang munasabah bahawa dia telah membiarkan kepentingan
peribadinya bercanggah dengan tugas rasmi sehingga menjejaskan kegunaannya
sebagai pegawai awam. Syak yang munasabah (reasonable suspicion) di sini
menunjukkan terdapat rasional dan asas yang kukuh bagi mengatakan bahawa salah
laku atau tindakan yang tidak beretika telah dilakukan oleh seseorang pegawai awam
semasa melaksanakan tugas rasminya dan ini hendaklah dibezakan daripada syak
yang biasa semata-mata.

4.5.1 Perlanggaran Frasa 5 Surat Aku Janji.

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 10

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009
1. tidak mengambil tindakan terhadap seseorang yang telah melanggar
sesuatu peraturan dengan tujuan mendapat ganjaran daripadanya;
2. berhutang dengan seorang ahli lembaga pengarah yang syarikatnya
ada memohon tanah untuk tapak kilang di daerah yang berada di
bawah pentadbiran pegawai atau isteri pegawai adalah salah seorang
ahli lembaga pengarah syarikat tersebut.

4.6 Tidak Akan Menggunakan Kedudukan Sebagai Pegawai Awam

Bagi Faedah Diri Sendiri

Setiap pegawai awam dibekalkan dengan kuasa tertentu sesuai dengan

kedudukan atau jawatan yang mereka sandang. Tanpa disiplin diri, kedudukan dan
kuasa yang dimiliki itu boleh disalahgunakan untuk kepentingan peribadi pegawai
berkenaan. Dengan adanya Aku Janji ini, adalah diharapkan pegawai akan insaf
bahawa kedudukan mereka sebagai pegawai awam bukanlah merupakan satu tiket
untuk mengumpul kekayaan dan kesenangan hidup. Menggunakan kedudukan sebagai
pegawai awam untuk faedah diri sendiri merupakan satu tindakan yang tidak
bertanggungjawab dan boleh dianggap sebagai pengkhianatan kepada bangsa dan
negara. Tindakan pegawai juga boleh diertikan sebagai tidak menunjukkan
ketaatsetiaan kepada Yang di-Pertuan Agong.

4.6.1 Perlanggaran Frasa 6 Surat Aku Janji.

1. menggunakan kenderaan jabatan sebagai kemudahan peribadi

untuk pergi dan balik pejabat, menghantar anak ke sekolah dan
sebagainya;

2. menggunakan pengaruh kedudukannya untuk mengubah lot tanah

yang telah diluluskan kepada isterinya sedangkan pegawai tidak
diberi kuasa berbuat demikian.

4.7 Tidak Akan Berkelakuan Dengan Cara Yang BolehMemburuk

Dan Mencemarkan Nama Perkhidmatan Awam

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 11

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009
Persoalan imej atau nama baik perkhidmatan awam merupakan suatu
perkara yang penting kerana ianya sering dikaitkan dengan keutuhan dan kecekapan
perkhidmatan awam. Oleh itu menjadi kewajipan setiap pegawai agar menjaga dan
memelihara nama baik perkhidmatan awam supaya sentiasa dipandang bersih bukan
sahaja oleh rakyat jelata tetapi juga oleh pelabur asing.

Sehubungan dengan itu setiap pegawai mestilah menunjukkan ciri-ciri

sebagai seorang yang berperibadi mulia. Mereka hendaklah mengelak daripada
berkelakuan dengan cara yang boleh diertikan sebagai telah mencemarkan nama baik
perkhidmatan awam. Ini bertujuan untuk memupuk keyakinan orang ramai terhadap
keutuhan dan kewibawaan perkhidmatan awam keseluruhannya.

Dalam era yang amat kompetitif hari ini kepuasan pelanggan menjadi suatu
keutamaan sama ada bagi sektor awam atau swasta. Misalnya, kita sering mendengar
slogan yang berbunyi “Kepuasan Pelanggan Keutamaan Kami”. Di antara faktor yang dapat
memberi kepuasan kepada pelanggan kita ialah layanan yang mesra, bersopan-santun
serta perkhidmatan yang berkualiti (tanpa cacat atau zero defect). Sekiranya faktor
tersebut dapat direalisasikan imej perkhidmatan awam akan meningkat. Oleh itu,
sebagai pegawai awam kita hendaklah mengelak daripada menunjukkan kelakuan yang
boleh mencemarkan nama baik perkhidmatan awam seperti kurang sopan, malas, suka
memaki-hamun dan sebagainya.

4.7.1 Perlanggaran Frasa 7 Surat Aku Janji.

1. terlibat dalam penyalahgunaan dadah;

2. disabitkan atas kesalahan jenayah / mahkamah syariah;
3. berada dalam keterhutangan kewangan yang serius;
4. sengaja melengahkan kelulusan permohonan lesen daripada orang
ramai;
5. bersikap kurang sopan seperti mabuk atau memarahi dan memaki
orang ramai yang berurusan di kaunter.

4.8 Tidak Akan Membawa Sebarang Bentuk Pengaruh Atau Tekanan

Luar Untuk Menyokong Atau Memajukan Tuntutan Diri Sendiri
Atau Pegawai Lain Berhubung Dengan Perkhidmatan Awam

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 12

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

Sebarang masalah yang dihadapi oleh seseorang pegawai seharusnya diurus

dan diselesaikan mengikut saluran rasmi yang disediakan. Tidak ada pihak lain yang
lebih layak dan sesuai untuk menyelesaikan masalah yang kita hadapi semasa
menjalankan tugas rasmi selain daripada pegawai awam yang telah diamanahkan
dengan tanggungjawab tersebut. Kecekapan dan keberkesanan perkhidmatan awam
banyak bergantung kepada kemampuan pegawainya menguruskan keperluan dan
masalah mereka mengikut saluran yang betul. Dengan lain perkataan, jentera
pentadbiran awam akan berjalan lancar tanpa campur tangan atau tekanan oleh pihak
luar. Penggunaan pengaruh luar juga boleh memberi gambaran seolah-olah
kepimpinan dalam perkhidmatan awam tidak mampu dan tidak cekap menangani
masalah yang dihadapi oleh warganya.

Penggunaan pengaruh luar menunjukkan bahawa pegawai terbabit tidak

mempunyai keyakinan terhadap kemampuan sistem pengurusan yang terdapat dalam
perkhidmatan awam untuk menyelesaikan masalah yang dihadapinya itu. Walau
bagaimanapun tindakan kesatuan membantu mana-mana anggota perkhidmatan awam
yang terkilan dengan sesuatu keputusan yang dibuat oleh ketua jabatan tidak dianggap
sebagai menggunakan pengaruh luar, dengan syarat tindakan itu dibuat melalui saluran
rasmi yang telah disediakan seperti Majlis Bersama Jabatan (MBJ), Majlis Bersama
Kebangsaan (MBK) dan CUEPACS.

4.8.1 Perlanggaran Frasa 8 Surat Aku Janji.

1. meminta orang kenamaan untuk menggunakan jasa baiknya

mempengaruhi Lembaga Kenaikan Pangkat bagi menaikkan
pangkatnya;
2. meminta bantuan ahli politik untuk menyokong permohonannya bagi
mendapatkan tanah Kerajaan, rumah atau jawatan.

4.9 Tidak Ingkar Perintah Atau Berkelakuan Dengan Cara Yang

Boleh Ditafsirkan Sebagai Ingkar Perintah

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 13

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009
Arahan atau perintah merupakan salah satu unsur terpenting dalam
pentadbiran sesebuah organisasi. Setelah sesuatu keputusan dibuat atau dipersetujui,
arahan yang jelas dan khusus adalah perlu untuk memastikan keputusan atau dasar itu
dilaksanakan bertepatan dengan matlamat ianya diputuskan. Seseorang pegawai yang
diberi tanggungjawab melaksanakan keputusan atau dasar tersebut sudah pasti tidak
mampu melakukannya secara bersendirian tanpa bantuan pegawai lain. Oleh itu beliau
tidak mempunyai pilihan lain kecuali mengarahkan pegawai bawahannya
melaksanakan tugas tersebut. Sekiranya pegawai yang berkenaan enggan mematuhi
perintah yang dikeluarkan, maka pelaksanaan tugas tersebut sudah pastinya akan
terjejas. Jika sikap ini tidak dicegah segera melalui tindakan yang setimpal, ia boleh
menghakis kepatuhan pegawai yang lain.

Dalam konteks ini juga, Kerajaan dari semasa ke semasa ada mengeluarkan
arahan atau garis panduan tertentu melalui undang-undang, peraturan, pekeliling atau
surat pekeliling. Arahan ini bertujuan untuk memelihara kecekapan perkhidmatan awam
dan keadilan kepada semua warganya. Oleh itu adalah menjadi kewajipan semua
pegawai mematuhi arahan tersebut sepenuhnya. Pegawai yang enggan mematuhinya
boleh diertikan sebagai ingkar perintah atau berkelakuan dengan cara yang boleh
ditafsirkan sebagai ingkar perintah.

Keperluan mematuhi arahan ini amat penting terutamanya di kalangan pegawai

dalam perkhidmatan beruniform yang tugas mereka berkaitan dengan keselamatan dan
ketenteraman negara. Sekiranya terdapat di antara mereka yang mengingkari perintah
ketua atau pegawai atasannya, sudah pasti sesuatu yang tidak diingini akan berlaku.
Soal keselamatan tidak boleh dikompromi.

4.9.1 Perlanggaran Frasa 9 Surat Aku Janji.

1. membantah atau melawan pegawai atasan;

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 14

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009
2. membawa keluar fail terperingkat jabatan tanpa kebenaran ketua
jabatan;
3. keluar negara atas urusan persendirian tanpa kebenaran Ketua
Setiausaha Kementerian;
4. mengambil bahagian aktif dalam politik tanpa kebenaran Ketua
Pengarah Perkhidmatan Awam / Ketua Setiausaha Kementerian.

5.0 Kegagalan Mematuhi Intisari Dan Kandungan Surat Aku Janji

Dan Kesannya Kepada Organisasi.

Tugas yang dilaksanakan oleh seseorang pegawai itu adalah demi

kepentingan awam (in the public interest) dalam rangka memberi perkhidmatan yang
terbaik kepada orang ramai. Oleh itu mereka hendaklah menumpukan kesetiaan dan
memberikan sokongan sepenuhnya kepada Kerajaan yang memerintah (the
government of the day) serta dasarnya tanpa mengira parti yang berkuasa. Pegawai
yang menentang atau mengkritik dasar Kerajaan akan merosakkan kebolehpercayaan
dan keutuhan perkhidmatan awam keseluruhannya. Prinsip tanggungjawab bersama
(collective responsibility) dan kesatuan (unity) dalam perkhidmatan awam akan
dipersoalkan. Akibatnya kewibawaan pegawai untuk berfungsi dengan berkesan akan
terhakis. Tambahan pula, pegawai yang tidak patriotik akan dianggap sebagai tidak
berkemampuan melaksanakan dasar dan program untuk kemakmuran rakyat dan
negara.

Penjawat awam yang tidak taat dan setia akan selalu mempersoalkan dasar
negara dan arahan kerajaan, tidak menghormati institusi raja serta melakukan
penyelewengan dengan memberikan perkhidmatan yang mendatangkan faedah bagi
pihak lain yang bertentangan dengan dasar negara. Tindakan sebegini akan
menimbulkan masalah kepada organisasi, menjejaskan produktiviti negara dan boleh
dianggap sebagai satu pengkhianatan kerana sudah tentu akan menjejaskan keutuhan
dan kestabilan negara.

Peribadi taat dan setia tanpa berbelah bahagi kepada Raja, negara dan
kerajaan akan meningkatkan keikhlasan dan keberkesanan kerja di kalangan penjawat

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 15

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009
awam kerana berkhidmat untuk Negara adalah satu tugas murni serta menjadi
kebanggaan setiap rakyat Malaysia. Oleh itu semua pegawai awam hendaklah sentiasa
menjaga, memelihara dan mempertahankan kedaulatan dan maruah negara, hormat
serta patuh kepada undang-undang dan sentiasa berusaha berbakti kepada negara.

Pegawai yang gagal mematuhi peraturan dan enggan mengamalkannya atau

bersifat negatif terhadap nilai murni tersebut dengan sendirinya telah memperlihatkan
sikap yang tidak bertanggungjawab. Mereka sebenarnya telah mengkhianati amanah
orang ramai yang mengharapkan perkhidmatan yang terbaik dan berkualiti.
Perlanggaran kepada frasa kedua kandungan Surat Aku Janji ini juga akan
menyebabkan kepercayaan masyarakat dan orang ramai terhadap organisasi dan
perkhidmatan awam terhakis. Di samping itu juga, Sikap tidak amanah, tidak cekap,
tidak jujur serta tidak bertanggungjawab bukan sahaja akan menyebabkan kerugian
yang amat besar kepada organisasi malahan boleh mengundang pelbagai aduan dan
ketidak puasan hati di kalangan orang ramai yang menggunakan perkhidmatan serta
kemudahan yang disediakan oleh organisasi tersebut.

6.0 Penutup.

Menurut Ketua Setiausaha Negara dalam laporan akhbar Utusan Malaysia,

2005, mutu perkhidmatan sektor awam negara ini agak ketinggalan jika dibandingkan
dengan sebelum ini berikut masalah sikap dan prestasi kerja kakitangannya yang belum
mencapai tahap maksimum. Sehubungan itu, usaha untuk melatih anggota
perkhidmatan awam perlu diteruskan dengan lebih agresif dengan objektif untuk
memotivasikan dan menanam nilai berfikiran positif dan global. Ini bersesuaian dengan
pandangan Perdana Menteri Malaysia bahawa hanya dengan berfikiran positif dan
global serta menghayati kesemua nilai dan etika Perkhidmatan Awam, penjawat awam
akan cemerlang dan ikhlas di dalam melaksanakan tugasnya, menghasilkan kerja yang
berkualiti dan bersama mewujudkan sebuah perkhidmatan awam yang unggul seperti
yang diharapkan oleh negara.

SUMBER RUJUKAN

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 16

 Kursus Induksi Umum Maktab Mahmud 2009

1. Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 17, Penguatkuasaan Surat Aku Janji Untuk

Pegawai Awam, Tahun 2001.

2. Peraturan-Peraturan Pegawai Awam (Pelantikan, Kenaikan Pangkat Dan

Penamatan Perkhidmatan) 2005, P.U.(A) 176, Perlembagaan Persekutuan
(Tambahan Perundangan).

3. Dato Seri Dr. Mahathir Bin Mohamad. Perkhidmatan Awam Dalam Alaf Baru:
Cabaran Dan Prospek, Jabatan Penerangan Malaysia, 2000, Kuala Lumpur.

4. Y.BHG.Tan Sri Samsudin Bin Osman, MAJLIS SANTAPAN YANG DI-

PERTUAN AGONG BERSAMA PERKHIDMATAN TADBIR DAN DIPLOMATIK,
JW MARRIOTT HOTEL, KUALA LUMPUR, 08-03-2002

5. Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (JAKIM). Koleksi Tajuk-Tajuk Ceramah

Pengurusan Dari Perspektif Islam. Kuala Lumpur: 1998.

6. Institut Tadbiran Awam Malaysia. Falsafah, Nilai dan Etika Dalam

Perkhidmatan Awam. Kuala Lumpur, Citra Karya, 1994.

7. MAMPU. Usaha-usaha peningkatan kualiti perkhidmatan awam dalam

konteks penerapan nilai-nilai murni: satu analisis. Kuala Lumpur. 2004.

8. Abd Rahim Abd Rashid. Nilai-Nilai Murni Dalam Pendidikan : Menghadapi

Perubahan Dan Cabaran Alaf Baru, Utusan Publications, Kuala Lumpur, 2001.

Rubiah Bte Mat Tahir/MMY/Akujanji/2009 17