You are on page 1of 7

Transformasi Z

• Transformasi Z dalam pengolahan sinyal digital mempunyai aturan yang sama dengan
Transformasi Laplace pada rangkaian dan sistem analog.
• Terdapat intuisi bahwa kadang tidak mudah menganalisis pada domain waktu.
• Mempermudah operasi pada domain waktu, konvolusi pada domain waktu dipetakan ke
perkalian pada domain Z.
• Digunakan untuk mendefinisikan fungsi transfer
• Digunakan untuk melihat respons sistem menggunakan proses table - look- up.

1. Definisi Transformasi Z
Transformasi Z sinyal waktu diskrit x(n) didefinisikan:

X ( z ) = ∑ x ( n) Z − n
z adalah variable kompleks n = −∞
Atau: X(Z) ≡ Z[x(n)]
Hubungan antara x(n) dan X(z):
z
x(n) ←→ X ( z )
Untuk deret kausal:

X ( z ) = ∑ x ( n) Z − n
n=0

1 TE4230-Z Trans.

Karena transformasi Z merupakan deret yang tidak terbatas, hanya ada untuk harga z dimana
deretnya konvergen. ROC (region of Convergence) X(z) adalah himpunan seluruh harga z dimana
X(z) mempunyai harga terbatas. Oleh sebab itu pada Transformasi Z selalu juga ditentukan ROC-
nya.
Contoh:
Tentukan Transformasi Z untuk:
x(n) = 2n untuk n > 0 n
∞ ∞ 2 n
= 0 untuk n < 0 X ( z) = ∑ 2n Z − n = ∑  
n=0 n=0  Z 
Ini merupakan deret geometri tidak terbatas, dimana :
∞ n
  2 1 1 z
untuk A < 1
∑   = 1 + A + A 2 + A3 + ... = = =
n=0  Z  1− A 1− 2 z−2
Z
Tugas :
1. Tentukan X(z) dan daerah konvergensinya untuk:
x(n) = (1/3)n u(n) untuk n > 0
=0 untuk n < 0
2. Tentukan transformasi Z dan daerah konvergensi dari sinyal:
x(n) = -αn untuk n > 0
=0 untuk n < 0

2 TE4230-Z Trans.
3.1.Sifat-sifat Transformasi Z
Linieritas
Jika z z
x(n) ←→ X ( z ) dan y (n) ←→ Y ( z )
Maka berlaku:
α .x(n ) + β . y (n )←→α . X ( z ) + β .Y ( z )
z

Pergeseran deret
x(n ± m )←→ z ± m X (z )
z

Konvolusi
x(n )* y (n )←→ X ( z )Y ( z )
z

Hitung konvolusi dari :


x1(n) = {1,-2,1}
x2(n) = 1 0 < n < 5
= 0selain itu
jawaban:
X1(z) = 1-2z-1+ z-2
X2(z) = 1+ z-1+ z-2+ z-3+ z-4+ z-5
Sesuai dengan sifat konvolusi, maka: X(z) = X1(z)X2(z) = 1-z-1-z-6-z-7
Jadi: x(n) = {1,-1,0,0,0,0,-1,1}
Skala ↑
z
a n x(n) ←→ X (z / a) )

3 TE4230-Z Trans.

4 TE4230-Z Trans.
5 TE4230-Z Trans.

Beberapa pasangan transformasi z yang umum digunakan

6 TE4230-Z Trans.
2. Transformasi Z Inverse

{p n
k,
z
n ≥ 0 ←→  }
 z
,

z > pk 
z − pk 

{− pkn , n < 0 ←→}


z  z
,

z < pk 
 z − pk 

jw b0 z L + b1 z L−1 + ... + bL
H (e ) =
a0 z L − a1 z L−1 + ... + a M

z z
H ( z ) = c0 + c1 + ... + c M
z − p1 z − pM

7 TE4230-Z Trans.

Gunakan partial Fraction

z2 + z
H ( z) =
5 1
Z2 − z+
6 6

Dengan ROC |z| > ½ Dan 1


n
1
n
h(n) = 9  − 8  n≥0
 2  3
z z
H ( z) = 9 −8
1 1
z− z−
2 3

Contoh:
ROC 1/3 < |z| < ½
h(n) = -8(1/3)n n>0
h(n) = -9(1/2)n n<0
Untuk ROC |z| < 1/3
h(n) = 8(1/3)n –9(1/2)2 , n<0

8 TE4230-Z Trans.
2.1 Invers Transformasi Z menggunakan teori Residu
dibatasi pada deret kausal, transformasi Z:

X ( z ) = ∑ x ( n) z − n
n =0
Jika integrasi berlawanan arah dengan jarum jam yang berada dalam ROC dan
termasuk di dalam lingkaran satuan, maka.

k −1
∫ X ( z) z dz = ∫ ∑ x(n) z k −n−1dz
c C n =0
Jika dekat dengan origin:

k −1 k − n −1
∫ X ( z ) z dz = ∑ x(n) ∫ z dz
c n =0 C
sehingga:
k − n −1
∫z dz = 2π . j.δ .(k − n)
C

Teori keadaan Residu Cauchy untuk polynomial rasional X(z)


1 n −1
x ( n) = ∫ X ( z ).z dz
2π . j C

9 TE4230-Z Trans.

A( z )
X ( z) =
(z − p1 )(z − p 2 )...(z − p N )
N
[
x (n) = ∑ Re s z n −1 X ( z )
i =1
] z = p1

[
Re s z n−1 X ( z ) z = p =
1
] 1  d m−1

( m − 1)!  dz m−1
( { }
z − pi )m z n−1 X ( z ) 
 z = pi

[ ] [
Re s z n−1 X ( z ) z = p = ( z − pi )z n−1 X ( z ) z = p
1
] i
Contoh:
z
X ( z) =
z−a
[ 
]
Re s z n−1 X ( z ) z = p1 = (z − a )z n−1

z 

z − a  z =a
= an

z2
X ( z) =
( z − a )2

10 TE4230-Z Trans.
2.2 Mencari Respons Impulse menggunakan Invers Transformasi Z
Akar persamaan

b0 z L + b1 z L −1 + ... + bL
H ( z) =
a0 z L − a1 z L −1 + ... + a M

z z
H ( z ) = c0 + c1 + ... + c M
z − p1 z − pM

Contoh:

z2 +z
H ( z) =
5 1
Z2 − z+
6 6

11 TE4230-Z Trans.

Cari akar persamaannya, diperoleh:


z z
H ( z) = 9 −8
1 1
z− z−
2 3

Dengan ROC |z| > ½


Respons Impulsenya adalah:
n n
1 1
h(n) = 9  − 8  n≥0
 2  3
Contoh:
ROC 1/3 < |z| < ½
h(n) = -8(1/3)n n>0
h(n) = -9(1/2) n n<0
Untuk ROC |z| < 1/3
h(n) = 8(1/3)n –9(1/2)2 , n<0

12 TE4230-Z Trans.
Contoh:

z
X ( z) =
z−a

[ 
]
Re s z n −1 X ( z ) z = p = (z − a )z n −1
1 
z 
z − a  z = a
= an

z2
X ( z) =
(z − a )2
[ ]
 d 
Re s z n −1 X ( z ) z = a =  ( z − a )2 z n −1
dz
 
z 2 
2 
(z − a )  z = a
= (n + 1)a n
z2
H ( z) =
2
 1
z − 
 6

13 TE4230-Z Trans.

|z| > 1/6 h(n) = ( n+ 1 )(1/6)n, n>0


|z| < 1/6 h(n) = -( n+ 1 )(1/6)n, n<0

3z z
H ( z) =
(z − 0.7 ) X ( z) =
( z − 1)

3z 2
Y ( z ) = H (z )X (z ) =
(z − 1)(z − 0.7 )

[ ] [ ]
y (n) = Re s z n −1Y ( z ) z =1 + Re s z n −1Y ( z ) z = 0.7

 ( z − 1) z n −1 z 2   ( z − 0.7) z n −1 z 2 
y ( n ) = 3  + 3 
 ( z − 0 . 7 )( z − 1)  z =1  ( z − 1)( z − 0.7 )  z = 0.7

y (n) = 10 − 7(0.7) n n≥0

14 TE4230-Z Trans.

You might also like