NILAI DAN ETIKA

PENJAWAT AWAM
Disampaikan oleh:

MOHAMMAD BIN SHARIF PMC

Sijil Perguruan, Sijil Perguruan Khas, B.A.(Hons), M.Ed.
INSTITUT PERGURUAN RAJA MELEWAR
SEREMBAN
 PERSOALAN

Adakah sistem sebuah kerajaan yang

moden berasaskan kemajuan sains
dan teknologi terkini menjamin
kewujudan sebuah pentadbiran
kerajaan yang cekap dan efektif?
 DEFINISI
NILAI DAN ETIKA

NILAI
 Kepercayaan yang boleh mendorong
seseorang atau organisasi untuk
bertindak mengikut nilai-nilai utama
sesebuah masyarakat iaitu ilmu,
kebijaksanaan, keadilan dan
kecekapan.
 Etika
 Bermaksud tanggungjawab dan akibat
dari tingkahlaku seseorang atau
profesion terhadap masyarakat.
 Seseorang penjawat awam sepatutnya
memahami tanggungjawab terhadap
peranan dan tingkahlakunya sebagai
kakitangan kerajaan.
 LAIN-LAIN DEFINISI ETIKA
 Prinsip-prinsip moral yang ditetapkan oleh organisasi
yang bertujuan mengawal tingkahlaku ahli organisasi
tersebut.
 Ilmu yang berkaitan dasar-dasar akhlak atau sains
moral.
 Sistem dasar-dasar akhlak, hukuman-hukuman,
tingkahlaku atau kelakuan yang membabitkan ahli
organisasi.
 Disiplin dan peraturan yang menentukan sesuatu
perbuatan itu baik atau buruk bagi sesebuah
organisasi.
 CIRI
PENJAWAT AWAM BERKUALITI
Memiliki 2 Aspek Keunggulan
 Keunggulan peribadi
 Sikap, pemikiran, tingkahlaku berasaskan
nilai-nilai amanah, jujur, tekun, dedikasi dsb.
 Keunggulan tahap profesionalisme yang
tinggi
 Cekap, mahir, berilmu, intelektual, produktif,
inovatif dsb.
 ETIKA KERJA

Etika ini jika dikaitkan dengan Etika

Kerja bermaksud tingkahlaku yang
dijadikan pegangan/pedoman bagi
ahli organisasi semasa menjalankan
tugas.
 ETIKA KERJA DALAM
PERKHIDMATAN AWAM

 EtikaKerja adalah prinsip-prinsip

moral yang ditetapkan oleh organisasi
bertujuan mengawal tingkahlaku ahli
dalam organisasinya. Merupakan satu
kawalan bagi menentukan perlakuan
selaras dengan sistem nilai organisasi
tersebut.
 KONSEP ETIKA KERJA
 Kewajipan agama/moral
 Kepentingan organisasi/bukan peribadi
 Bangga dengan kerjaya
 Kesetiaan pada kerja dan rasa kekitaan
 Prestasi kerja yang cemerlang
 Kepuasan bekerja
 KEWAJIPAN AGAMA DAN
MORAL
 PrinsipRukun Negara yang pertama
 Kepercayaan Kepada Tuhan

Kakitangan Awam perlu berpegang teguh

kepada ajaran agama – aspek penting
dalam menjalankan perkhidmatan

Kelicinan jentera kerajaan bergantung

kepada penjawat awam yang mempunyai
pegangan nilai yang tetap dan kukuh
KEPENTINGAN ORGANISASI dan
BUKAN PERIBADI

Berkhidmat dengan jujur yang

terangkum di dalam sikap dan tindakan
selaras dengan cita-cita rakyat dan
negara. Penggerak masyarakat ke arah
kemajuan dan bukan mengambil
kesempatan dengan kuasa yang ada
sebagai penjawat awam untuk
kepentingan diri dan keluarga.
 BANGGA
DENGAN KERJAYA

Bangga dengan kerjaya sebagai

kakitangan akan menyebabkan seseorang
itu memberikan komitmen yang tinggi
terhadap tugas dan tanggungjawabnya.
Kebanggaan ini akan menjadi pendorong
ke arah mempertingkatkan mutu kerja
tanpa menunggu arahan pihak atasan.
KESETIAAN KEPADA KERJA DAN
RASA KEKITAAN
Kesetiaan kepada kerja akan
menyebabkan seseorang penjawat itu
berusaha meningkatkan mutu kerjanya.
Mempercayai bahawa mempunyai rasa
tanggungjawab kepada organisasi yang
diwakili menyebabkan penjawat awam
berusaha bersungguh-sungguh
meningkatkan mutu kerjanya dan
produktivitinya.
 PRESTASI KERJA YANG
CEMERLANG

Berkeyakinan bahawa prestasi kerja

yang cemerlang bukan sahaja
memberi kebaikan kepada diri sendiri
tetapi yang lebih penting kepada
kepuasan pelanggan dan memberi
sumbangan kepada negara.
 KEPUASAN BEKERJA
Kepuasan bekerja bermaksud
seseorang itu berpuas hati dengan
apa yang dapat disumbangkan untuk
organisasinya. Ini akan menjadi
motivasi kepadanya untuk
meningkatkan usaha yang
bersungguh-sungguh untuk kebaikan
organisasi.
 ETIKA
BAGI PENJAWAT AWAM
Etika Kerja amat penting bagi penjawat
awam kerana setiap kakitangan
perkhidmatan awam perlu memiliki
tingkahlaku yang baik sebagaimana
dikehendaki oleh anggota
masyarakatnya seperti bersikap
positif, berdisplin, bertanggungjawab
dsbnya.
 MENGAPA LAHIR ETIKA
PERKHIDMATAN AWAM
Atas kesedaran bahawa
profesionalisme perkhidmatan awam
perlu dipertingkatkan ke tahap yang
lebih tinggi dan kakitangannya
hendaklah bekerja dengan penuh
dedikasi dan bertanggungjawab untuk
melaksanakan pembangunan pesat ke
arah negara maju
 MENGAPA
ETIKA PERKHIDMATAN AWAM
DIPERKENALKAN

Faktor Luaran;
 kemelesetan ekonomi dunia
 ancaman keselamatan serantau

 gejala-gejala sosial yang tidak sihat

Faktor Dalaman;
 permintaan rakyat yang mahukan
perkhidmatan yang sistematik, cekap dan
berkesan.
 Banyaknya aduan tentang ketidakcekapan
jentera pentadbiran dan kakitangan kerajaan.
 Terdapat tuduhan bahawa kakitangan awam
telah melakukan beberapa penyelewengan
dalam melaksanakan dasar-dasar awam.

19
 MENGAPA KERAJAAN
MEMPERKENALKAN ETIKA
PERKHIDMATAN AWAM
 Mahukan satu bentuk pentadbiran yang
cemerlang.
 Bagi memenuhi hasrat kerajaan untuk
memberi perkhidmatan awam terbaik
kepada rakyat yang merupakan
pelanggan utama kerajaan.
 Atas permintaan rakyat terhadap
perkhidmatan awam terus meningkat.
 Adalah menjadi matlamat & azam
kerajaan untuk meningkatkan lagi
mutu kecekapan & prestasi
perkhidmatan awam dari masa ke
semasa.
 Berlaku gejala rasuah, penipuan serta
penyelewengan dalam menjalankan
tugas yang telah diamanahkan.

21
 PELANCARAN ETIKA
PERKHIDMATAN AWAM

 Dilancarkan pada Januari 1979

 Berkuatkuasa melalui Surat Pekeliling
Am 5/79 yang ditandatangani oleh
Ketua Setiausaha Negara.
 Teras-teras perkhidmatan awam ini
terkandung dalam Panduan
Perkhidmatan Cemerlang.
TUJUAN PANDUAN PERKHIDMATAN
CEMERLANG

 Meninggikan mutu perkhidmatan awam

dari semasa ke semasa
 Mengekal dan memelihara
kepercayaan yang diberi dalam
menjalankan tugas
 Memupuk tangggungjawab bersama
 Mewujudkan suasana sihat dan cekap
 Mengeratkan hubungan antara semua
kakitangan kerajaan
 Membentuk sikap dan kewibawaan
kakitangan kerajaan sesuai dengan
prinsip Rukun Negara

24
 ETIKA KERJA
DALAM ISLAM

 Bersifatmenyeluruh/sejagat
 Bekerja kerana Allah – ibadah
 Bekerja untuk kesejahteraan dunia
dan akhirat
 Patuh kepada perintah Allah
 PRINSIP UTAMA
ETIKA KERJA ISLAM
 Bekerja dengan azam mengabdikan diri
kepada Allah
 Bekerja dengan ikhlas/amanah
 Bekerja dengan tekun/cekap
 Bekerja dengan semangat bergotong-
royong, musyawarah dan berfikiran sihat.
 Bekerja dengan matlamat kesejahteraan
dan kebahagiaan manusia sejagat
 PENERAPAN
NILAI-NILAI ISLAM
 Bagi menjayakan pentadbiran kerajaan
nilai-nilai Islam boleh diamalkan oleh
semua rakyat tanpa mengira agama.

Antara nilai-nilai yang boleh diterima

oleh semua ialah, amanah, kejujuran,
bertanggungjawab, rajin, ikhlas,
berdisiplin dan mengelakkan
kepentingan diri.
 TERAS PERKHIDMATAN

Buku Panduan Perkhidmatan

Cemerlang telah menyediakan
panduan, ingatan dan galakan bagi
mencapai tingkat perkhidmatan
cemerlang.
Tujuh perkara telah dijadikan Teras
Perkhidmatan Awam
 7 TERAS
PERKHIDMATAN AWAM

Teras Perkhidmatan 1 –
Berazam Meninggikan Mutu Perkhidmatan
Teras Perkhidmatan 2 –
Bekerja dengan penuh Tanggungjawab
Teras Perkhidmatan 3 –
Berusaha Mengikis Sikap Mementingkan Diri
Teras Perkhidmatan 4 –
Berkhidmat Dengan Penuh Muhibah dan
Kemesraan
Teras Perkhidmatan 5 –
Bekerja Ke Arah Memajukan Pemikiran Rakyat
dan Pembangunan Negara
Teras Perkhidmatan 6 –
Bekerjasama Dalam Membanteras Kelemahan
dan Musuh-musuh Negara
Teras Perkhidmatan 7 –
Berpegang Teguh Kepada Ajaran Agama

30
 USAHA DAN KESAN PEWUJUDAN
PERKHIDMATAN CEMERLANG

 Teras Perkhidmatan Awam

 Etika Perkhidmatan Awam
 Konsep Perkhidmatan Cemerlang
 Dasar Pandang Ke Timur
 Bersih, Cekap dan Amanah
 Penerapan Nilai-nilai Islam Dalam
Pentadbiran
 Kepimpinan Melalui Teladan
 Gerakan Budaya Kerja Cemerlang
 Pengurusan Kualiti Dalam Perkhidmatan
Awam
 Anugerah Kualiti Perdana Menteri
 Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam

32
 SISTEM NILAI DALAM
PERKHIDMATAN AWAM
 Matlamat pembentukan sikap dan amalan nilai-
nilai murni dalam perkhidmatan awam bertujuan
― meninggikan prestasi/kualiti
― meninggikan hasil pengeluaran
 Nilai/sikap berkait rapat dengan manusia yang
menjadi aset sesuatu organisasi itu
 Pengenalan program yang berkaitan dengan
nilai dan sikap memberi kesan dalam kemajuan
perkhidmatan awam
 Penghayatan Etika
Penghayatan Etika perlu:

 Untuk penerapan nilai-nilai terpuji seperti

akhlak, komunikasi, perwatakan dan
pergaulan.

 Untuk integriti dan kualiti (nilai bersama)

dalam perkhidmatan awam.
 SISTEM NILAI DALAM
PERKHIDMATAN AWAM

Sistem nilai penting untuk menunjukkan:

→ perlakuan dan tindakan

→ asas kepada pembentukan sikap,
tanggapan, motivasi dan personaliti
→ pengaruh yang kuat kepada kemajuan
bangsa dan negara
 TUJUAN NILAI MURNI
DIPERKENALKAN
 Menanamkan semangat cintakan nilai-
nilai suci
 Menghormati kebaikan dan benci
keburukan
 Membentuk sikap berguna kepada
negara
 Menghapuskan sikap negatif semasa
menjalankan tugas
NILAI-NILAI MURNI YANG
PERLU DIHAYATI

 Adil dalam perlantikan

- tidak memilih kasih, saksama dalam
sebarang kerja, supaya wujud
keadilan
dan hanya mereka yang layak, cukup
syarat sahaja akan dipertimbangkan.
 Amanah dalam menjalankan tugas
- menjalankan tugas dengan jujur, sentiasa
berserah kepada yang hak, masa dan wang
tidak digunakan dengan cara membazir,
rasuah dapat dielakkan dan semua kerja
disiapkan ikut jadual.

38
 Bertanggungjawab
 Ikhlas
]

- bertugas dengan ikhlas, tidak hendak

menunjuk-nunjuk, tidak memilih tugas &
sentiasa bersedia untuk bertugas tidak kira
masa dan bertugas semata-mata kerana
Allah ta’ala atau Yang Maha Esa.

39
 Dedikasi
- bertugas dengan bersungguh-sungguh
tanpa jemu dan tidak putus asa serta
bersedia menghadapi cabaran.
 Tekun

40
 Berdisiplin
- sentiasa patuh, taat kepada arahan /
peraturan pejabat, kuat dalam ajaran
agama & sentiasa berusaha menjaga
imej diri serta jabatan.
 Bekerjasama
 Berbudi mulia
 Bersyukur

41
 NILAI-NILAI UTAMA DALAM
PERKHIDMATAN AWAM

 Taat Setia
 Amanah, Bersih, Jujur
 Bertanggungjawab
 Berkecuali
 Adil dan saksama
 Prestasi yang cemerlang
 Ketepatan masa
 Perkhidmatan ramah dan mesra
 Berjimat cermat

43
 NILAI KUALITI DALAM
PERKHIDMATAN AWAM
 Integriti
 Profesionalisme
 Kejujuran intelektual
 Neutraliti
 Kepimpinan
 Bekerjasama
 Kreativiti dan inovasi
 Berorientasikan pelanggan
 Pengurusan diri
 Pemajuan diri
 TONGGAK DUA BELAS
 Menghargai masa
 Ketekunan membawa kejayaan
 Keseronokan bekerja
 Kemuliaan, kesederhanaan
 Ketinggian peribadi
 Kekuatan sifat baik hati
 Pengaruh teladan
 Kewajipan menjalankan tugas
 Kebijaksanaan berhemat
 Keutamaan kesabaran
 Peningkatan bakat
 Nikmat mencipta
 2. Nilai-nilai Yang
Mengutamakan Pelanggan
1.
1. Nilai-nilai
Nilai-nilaiPeribadi
Peribadi *Berbudi mulia
Asas
Asas *Bersabar
*Amanah *Sopan-santun
*Amanah *Peramah
*Bertanggungjawab
*Bertanggungjawab
*Ikhlas
*Ikhlas 3. Nilai-nilai
*Berdedikasi Kepimpinan
*Berdedikasi
*Berdisplin
*Berdisplin *Adil

NILAI & ETIKA

*Bekerjasama
*Bekerjasama *Berani
*Bersih
*Bersih
DALAM *Syura
*Tekun
*Tekun PERKHIDMATAN
*Sederhana
*Sederhana AWAM 4. Nilai-nilai
Profesionalisme
*Berilmu
5. Nilai-nilai
Produktiviti/Kualiti *Kreativiti
6. Nilai-nilai *Inovasi
Keagamaan *Produktiviti
*Integriti
*Bersyukur *Kualiti *Neutraliti

*Beriman *Kejujuran Intelektual

*Akauntabiliti
*Bertakwa *Berkecuali
 AMALAN-AMALAN ETIKA
KHIDMAT AWAM

 Mengadakan hari penganugerahan atau

pengiktirafan & penghargaan.
 Menubuhkan jawatankuasa Kelab Sukan,
kebajikan & sosial.
 Mengadakan sesi dialog serta
perbincangan untuk menerangkan tatacara
pelaksanaan Etika Perkhidmatan Awam.

47
 Menghasilkan makalah jabatan yang mana
melaluinya bolehlah dimasukkan rencana-
rencana yang berkaitan dengan Etika
perkhidmatan Awam.
 Mengadakan Majlis Jamuan Minum Teh
atau hari keluarga & lain-lain aktiviti yang
sesuai.

48
 Mengadakan Majlis Ceramah atau syarahan
agama dari masa ke semasa.
 Menghantar kakitangan ke mana-mana kursus
atau latihan yang boleh meningkatkan lagi
kemahiran & kecekapan.
 Menganjurkan pertandingan seperti taman bersih,
pejabat bersih dll.
 Menyediakan manual atau jadual kerja serta buku
panduan jabatan atau unit.

49
 UBAH AMALAN LAPUK

Perubahan itu meskipun sesetengahnya

dianggap remeh, penting dilakukan
antaranya:

 Beri kuasa kepada pegawai bawahan jika

perlu untuk mempercepatkan keputusan;

50
 Terima idea pegawai bawahan jika ia
bernas;

 Berbudi bahasa dan berintegriti;

 Menambah nilai pada kemahiran diri;

51
 Gunakan kaedah automasi bagi mengelak
kelewatan memproses sesuatu urusan;

 Hapuskan pelbagai lapisan kerenah

birokrasi

52
 Jangan jadikan orang ramai seperti bola
untuk ‘ditolak sana sini’ kepada pegawai
lain;

 Perbaiki lagi sistem penyampaian, dan

 Jangan terima rasuah.

53
Perubahan itu perlu kerana fasa kedua
Wawasan 2020 (2006-2020) akan bermula
tahun depan dengan pelaksanaan program
Rancangan Malaysia Kesembilan (RMK-9)
yang memberi tumpuan kepada
pembangunan sumber tenaga manusia.

54
 SEKIAN
SELAMAT MAJU
JAYA
Terima Kasih