Elektronik dan Elektronik

Ir. Zulkifli bin Idris

SUMBER ELEKTRIK
 SUMBER ELEKTRIK
• Terdapat pelbagai sumber yang dapat
digunakan untuk menghasilkan tenaga
elektrik.
• Antaranya ialah kemagenatan, tindakan kimia,
cahaya, haba dan tekanan.
 KEMAGNETAN SEBAGAI
SUMBER ELEKTRIK
 
• Kemagnetan digunakan untuk
menghasilkan tenaga elektrik dengan
menggerakkan sebatang magnet di dalam
gegelung wayar. 
 DINAMO
• Dinamo terdiri
daripada tiga
bahagian utama, iaitu
magnet kekal.
• Teras besi, dan
gegelung wayar.
Gegelung wayar
diperbuat daripada
lilitan kuprum.
• Dinamo dikendalikan
atas perinsip aruhan
magnet.
 TURBIN
• Turbin adalah
sejenis alat yang
mempunyai rotor
yang dapat diputar
oleh aliran air, stim
atau angin.
• Ia disambungkan
kepada gandar yang
disambungkan
kepada penjana
yang akan berputar
dan menghasilkan
kuasa elektrik.
 TINDAKAN KIMIA SEBAGAI
SUMBER ELEKTRIK
• Tindakan kimia juga boleh digunakan untuk
menghasilkan arus elektrik
• Antaranya ialah sel basah dan sel kering
 SEL KERING
• Voltan yang dihasilkan oelh
sel kering adalah sebanyak 1.5
volt.
• Karbon yang berada di
tengah-tengah bertindak
sebagai punca positif.
• Campuran ammonium klorida
dan mangan bertindak sebagai
elektrolit
• Dan bekas zink bertindak
sebagai punca negatif.
• Ia tidak boleh dicas semula.
 SEL BASAH
• Tenaga yang dihasilkan lebih
tinggi daripada sel kering
• Dapat dicas semula.
• Sel basah seperti sel asid
plumbum
• Terdiri daripada plumbum
peroksida sebagai elektrod
positif dan plumbum
• Sebagai elektrod nagetif dan
asid sulfurik cari sebagai
elektrolitnya.
 CAHAYA SEBAGAI SUMBER
ELEKTRIK
• Bahan kimia seperti selenium,
natrium dan kalium.
• Dapat ditukarkan kepada
tenaga elektrik apabila
menerima pancaran cahaya.
• Prinsip ini digunakan dalam
sel solar pada kalkulator dan
pada meter dedahan cahaya
untuk kamera.
 KEGUNAAN ELEKTRIK

• Tenaga elektrik digunakan di dalam

alat-alat elektrik.
• Alat-alat elektrik ini dapat menukarkan
tenaga elektrik
• Kepada tenaga lain seperti tenaga cahaya,
haba, kinetik dan bunyi.
KEGUNAAN ELEKTRIK UNTUK
MENGHASILKAN HABA
• Pekakas elektrik yang
menukarkan tenaga
elektrik kepada tenaga
haba.
• Menggunakan elemen
pemanas yang
diperbuat dari aloi
nikel dan kromium.
• Contoh, cerek, periuk
nasi dll.
 KEGUNAAN ELEKTRIK UNTUK
MENGHASILKAN TENAGA KINETIK
• Alat-alat elektrik yang
digunakan untuk
menukarkan tenaga
elektrik kepada tenaga
kinetik
• Adalah seperti kipas
angin, mesin basuh
mesin gerudi dll.
• Ini semua berasaskan
motor elektrik.
KEGUNAAN ELEKTRIK UNTUK
MENGHASILKAN CAHAYA
• Lampu ialah alat elektrik
yang dapat menukarkan
tenaga elektrik kepada
tenaga cahaya.
• Lampu pijar menggunakan
filamen manakala lampu
pendarflour menggunakan
gas argon dan merkuri
untuk menghasilkan tenaga
cahaya.
KEGUNAAN ELEKTRIK UNTUK
MENGHASILKAN BUNYI

• Tenaga elektrik boleh

ditukarkan kepada tenaga
bunyi.
• Perkakas yang digunakan
untuk menukarkan tenaga
elektrik kepada tenaga
bunyi adalah seperti
televisyen, telefon,
pembesar suara dan radio.
 LITAR
ELEKTRIK
 LITAR ELEKTRIK
• Litar elektrik adalah satu sambungan sumber
tenaga elektrik dan pengalir elektrik dengan
beban elektrik
• Litar elektrik diperoleh dan beban elektrik
disambung secara berturutan pada punca
elektrik
• Litar elektrik yang mudah terdiri daripada suis,
mentol dam wayar.
 Litar Buka Litar Pintas

Jenis litar

WJS80 WJS8
1 01

Litar Tutup

WJS
801
 JENIS LITAR
• Litar Buka
Jika suiz terbuka, mentol terbakar / litar terputus
pada mana-mana bahagian maka arus tidak dapat
mengalir dalam litar.
• Litar Tutup
Apabila komponen elektrik disambungkan dengan
menggunakan wayar kepada punca elektrik maka
satu litar lengkap diperolehi dan membolehkan
arus elektrik mengalir.
• Litar Pintas
Satu litar yang wayarnya terdedah bersentuhan di
antara satu sama lain dan arus mengalir secara
terus tanpa melalui mentol dan suiz.
LITAR SIRI DAN LITAR SELARI
• Litar siri • Litar selari
• Susunan litar elektrik • Sambungan litar
dengan hanya satu elektrik dengan dua
aliran arus atau lebih laluan arus
• Ia merupakan
sambungan beberapa
komponen elektrik
secara berturutan.
 VOLTAN
• Voltan ialah daya yang menggerakkan elektron
melalui pengalir
• Pengaliran elektron secara teratur akan menghasilkan
tenaga elektrik
• Elektron perlu digerakkan oleh satu daya untuk
menghasilkan tenaga elektrik
• Sel atau penjana adalah punca d.g.e.
• Daya gerak elektrik ini disukat dalam unit volt
• Voltmeter digunakan untuk menyukat Voltan (d.g.e.)
VOLTAN DALAM LITAR SIRI DAN
LITAR SELARI
• Litar siri • Litar selari
• Nilai voltan pada • Nilai voltan pada
setiap perintang akan beban adalah sama
susut, bergantung dengan nilai voltan
kepada nilai rintangan pada setiap laluan
dalam beban arus.

• Vj = V1 + V2 +V3…… • Vj = V1=V2=V3…..
 RINTANGAN DALAM LITAR SIRI
DAN LITAR SELARI
• Litar siri • Litar selari
• Jumlah rintangan • Jumlah rintangan
adalah jumlah semua akan berkurangan
rintangan kerana terdapat lebih
laluan arus.
• Rj = R1 + R2 + R3…. • 1/Rj = 1/R1 +1/R2 +
1/R3…..
 ARUS DALAM LITAR SIRI DAN
LITAR SELARI
• Litar siri • Litar selari
• Arus yang melalui • Arus yang mengalir
mana-mana bahagian pada setiap laluan
dalam litar adalah bergantung pada nilai
sama rintangan pada laluan
berkenaan
• Ij = I1 =I2 = I3… • Ij = I1 +I2 +I3
 LITAR SIRI DAN SELARI

LITAR SIRI LITAR SELARI

Vj = V1 + V2 + V3 Vj = V1 = V2 = V3

Ij = I1 = I2 = I3 Ij = I1 + I2 + I3

Rj = R1 + R2 + R3 1/Rj = 1/R1 + 1/R2 +

1/R3
JENIS DAN KERJA
PENDAWAIAN
 Jenis Wayar dan Kerja Pendawaian Elektrik

•Pena ujian digunakan untuk mengesan kebocoran arus elektrik serta

mengetatkan dan menanggalkan skru kecil.

•Pemotong sisi digunakan untuk memotong wayar elektrik. Playar mucung tirus
sesuai digunakan ditempat yang sempit dan sukar dicapai.

•Playar gabung digunakan untuk memegang, mencengkam, memotong,

membengkokkan dan membentuk.

•Penjalur wayar digunakan untuk menjalur dan memotong wayar.

Jenis-jenis wayar ialah wayar kuprum berenamel, wayar lembar tunggal, wayar
teras tunggal.

•Wayar teras kembar dan wayar tiga teras. Jenis-jenis plag ialah 2 pin 2A, plag 3
pin 13A dan plag 3pin 15A.
 JENIS WAYAR
Wayar Kuprum Berenamel
- Kegunaan : membuat gegelung pada motor elektrik dan transformer

Wayar Lembar Tunggal (berpenebat)

-Kegunaan : membuat pendawaian litar mudah seperti radio

Wayar Teras Tunggal (berpenebat)

-Diperbuat dari lembaran halus dan lembaran kasar
-Lembar halus : mudah lentur, untuk pendawaian di radio dan pembesar suara
-Lembar kasar : untuk pendawaian litar elektrik di rumah
Wayar Teras Kembar
-Dua wayar teras tunggal yang dilekatkan
-Untuk pendawaian radio, soket dan tv

Wayar Tiga Teras

-Terdapat dua jenis iaitu:

a. berpenebat PVC – untuk pendawaian perkakas elektrik yang tak

hasilkan haba(kipas angin, peti sejuk)
b. berpenebat PVC serta beranyaman benang – untuk pendawaian alat
elektrik yang menghasilkan haba (ketuhar, seterika, cerek)
 Wayar Teras Tunggal

Wayar Teras Kembar Wayar Teras Tiga

 PLAG
JENIS PLAG
Plag 2 Pin 2 Ampere
-Menggunakan wayar teras kembar
-Ada dua tamatan : teras hidup(L) dan teras neutral (N)
-Alat : radio, pencukur elektrik
Plag 3 Pin 13 Ampere
- Ada 3 tamatan : tamatan dawai hidup (L), dawai neutral (N), tamatan dawai bumi (E)
-Fius katrij 13A dipasang di dalam plag ini untuk keselamatan
Plag 3 Pin 15 Ampere
-Pinnya bulat dan tidak berfius
-Untuk kelengkapan elektrik berkuasa tinggi(pemanas air dan pendingin udara)
13 amp plag 15 amp plag 2 amp plag

Plag 3-Pin
 FIUS DAN KATRIJ
FIUS
-Fungsi : melindungi litar dan perkakas elektrik
-Fius di dalam plag akan melebur dan arus elektrik terputus jika arus itu terlalu
tinggi
-Fius disambung pada tamatan hidup (L)
-Fius ditentukan mengikut arus iaitu 2A, 5A, 10A, 13A
-Ada 2 jenis :
a. Fius Dawai
-Berbentuk dawai dan kadarannya tetap
-Fius yang lebur boleh diganti
-Pemegang fius diperbuat daripada seramik dan bakelit
B. Fius Katrij
-Fius yang tebakar diganti dengan fius kadaran yang betul
Simbol Fius
Fius Katrij dan Pemegang Fius

Fius Dawai dan Pemegang Fius

 LAMPU PENDARFLUOR
Lampu pendarfluor menukarkan tenaga elektrik kepada tenaga cahaya.
Lampu ini didapati dalam kadaran kuasa watt yang terdapat dalam 20W/240V dan
40W/240V.

Kelebihan lampu pendarfluor ialah :

1. Kadar pencahayaan yang lebih terang
2. Cahaya yang berwarna putih
3. Cahaya tidak menyilaukan
4. Menjimatkan tenaga elektrik
5. Menghasilkan sedikit haba
 Tiub Pemegang tiub

Pin elektrod

Perumah

Cok

Suis penghidup
Bahagian Utama Lampu Pendarflour

1- Tiub Pendarfluor
-Diperbuat daripada kaca berisi merkuri dan gas argon
-Dindingnya disalut dengan lapisan fosfur
-Dihujung tiub ada dua pin elektrod yang mengalirkan arus ke
tiub
2- Perumah
Mengandungi pemegang tiub, cok dan suis penghidup
3- Cok
-Kegunaan : 1. Untuk membekalkan voltan tinggi
2. Menstabilkan voltan selepas lampu menyala
4- Pemegang Tiub
-Terletak pada kedua-dua hujung perumah
-Berfungsi menyangga tiub pendafluor

5- Pemegang Suis Penghidup

-Berfungsi untuk menempatkan suis penghidup

6- Suis Penghidup
-Berfungsi menghidupkan lampu
-Tidak berfungsi lagi setelah lampu dihidupkan
-Lampu akan terus menyala walaupun fius penghidup ditanggalkan
selepas menyala.
 KEROSAKAN LAMPU
PENDARFLUOR
Kejadian/Kerosakan Punca Kerosakan Cara Membaik Pulih
1. PLBB terpelantik atau Berlaku litar pintas dalam Periksa semula litar
putus apabila lampu pendawaian pendawaian
dihidupkan.

2. Lampu tidak menyala Tiada bekalan elektrik Periksa bekalan elektrik

apabila suis dihidupkan Cok rosak Tukar cok
Tiub rosak Tukar tiub
Sius penghidup rosak Tukar suis penghidup

3. Lampu berkelip-kelip Tiub rosak Tukar tiub dan suis

tetapi tidak menyala Suis penghidup rosak penghidup
4. Kedua-dua hujung tiub Tiub rosak Tukar tiub dan suis
merah dan lampu tidak Suis penghidup rosak penghidup
menyala
 JENIS-JENIS LITAR ELEKTRIK
Litar elektrik merupakan suatu susunan pengalir atau kabel
untuk membawa arus dari punca bekalan voltan ke komponen-
komponen elektrik (beban).

1) Litar Lengkap

Ia juga dikenali sebagai litar asas atau litar mudah.

Ia merupakan suatu penyambungan tertutup yang

membolehkan arus mengalir dengan sempurna iaitu arus
mengalir dari bekalan dan balik semula ke bekalan tersebut.

Litar-litar tersebut mestilah terdiri daripada voltan bekalan (V),

arus elektrik (I) dan rintangan (R).
2) Litar Tidak Lengkap

Litar tidak lengkap ialah litar yang mengalami kekurangan

salah satu daripada tiga perkara tersebut iaitu samada voltan
bekalan atau rintangan beban.

Pengaliran arus tidak akan berlaku dengan sempurna pada litar

tidak lengkap.

3) Litar Buka
Litar dimana punca beban dalam litar tersebut dibuka. Oleh itu
tiada pengaliran arus berlaku.

Nilai rintangan dalam litar adalah terlalu tinggi.

4) Litar Pintas

Sambungan pada punca bebannya dipintaskan dengan

menggunakan satu pengalir yang tiada nilai rintangan.

Arus yang mengalir adalah terlalu besar.

Biasanya jika berlaku litar pintas, fius akan terbakar.

Simbol Elektronik
Nama Komponen Simbol Fungsi
Diod pemancar Membenarkan arus mengalir satu arah
cahaya sahaja
Memancarkan cahaya sebagai tanda
kehadiran arus eletrik

Perintang tetap Mengurangkan arus dalam alir elektrik

Perintang boleh Mengawal arus dalam litar

laras Mempunyai nilai rintangan yang dapat
dilaraskan

Suis togel Menutup dan membuka litar

Buzzer Menukarkan gelombang elektrik ke
geombang bunyi yang berfrekuensi
tinggi

Suis tekan Suis tekan buka

Suis tekan tutup

Transistor Membesarkan arus, voltan dan kuasa

dalam litar
Suis dalam litar

Kapasitor Menyimpan dan membuang cas

berkutub elektrik

Kapasitor tidak Menyimpan dan membuang cas

berkutub elektrik
 Pengenalan Kepada
Komponen Elektronik
 Perintang Tetap

Simbol

• Mengawal arus elektrik dalam sesuatu litar.

• Nilainya diukur dalam unit Ohm ().
• Semakin tinggi nilai rintangan semakin rendah arus
yang mengalir melaluinya.
• Nilai perintang ditandakan dengan kod warna.
 Kod Warna Perintang
Warna Mewakili
nombor
Hitam 0 • Kod warna terdiri daripada 4
Perang 1 lajur
Merah 2 • Lajur pertama menunjukkan
Jingga 3 nilai pertama
Kuning 4 • Lajur kedua menunjukkan
Hijau 5 nilai kedua
Biru 6 • Lajur ketiga menunjukkan
Unggu 7 bilangan kosong
Kelabu 8 • Lajur keempat menunjukkan
putih 9 nilai toleransi
 Cara membaca kod warna
Kuning menunjukkan no. 4
Unggu menunjukkan no. 7
Perang menunjukkan bilang kosong, iaitu 1

Emas menunjukkan 5% toleransi

Jadi, nilai perintang di atas ialah 470 Ohm

Nilai toleransi ialah 470 Ohm X 5% = 23.5 Ohm
Jadi, nilai perintang boleh dari 446.5 Ohm hingga 493.5 Ohm
 Perintang Boleh Laras

Simbol

• Nilainya boleh dilaraskan antara 0 hingga

nilai maksimumnya dengan memutarkan
spindelnya.
 Perintang Peka Cahaya

Simbol

• Juga dikenali sebagai L.D.R, iaitu Light Dependent

Resistor.
• Nilai ringtangan bergantung kepada cahaya yang
diterimanya.
• Semakin banyak cahaya yang diterima, semakin kecil
rintangannya.
 SUIS
Suis digunakan untuk membuka dan menutup aliran arus.

Jenis –jenis suis:

1.Suis togel.
2.Suis tekan buka.
3. suis tekan tutup.
 
Suis togel
1.Digunakan di kediaman dan pejabat.
2.Dikenali sebagai suis kutub satu arah.
3.Arus akan mengalir apabila punat suis dihidupkan dan
terputus apabila punat suis dimatikan.
 Simbol suis tekan tutup Simbol suis tekan buka

Suis tekan tutup. Suis tekan buka.

1. Digunakan pada litar 1. Digunakan pada pintu
loceng rumah. peti sejuk atau pintu
2. Arus mengalir apabila kereta.
punat ditekan dan akan 2. Arus akan mengalir
terputus sebaik sahaja apabila punat di
tekanan pada punat lepaskan.
dilepaskan.
 Diod

A K

Simbol

• Komponen yang membenarkankan aliran arus

elektrik ke satu arah sahaja.
• Boleh digunakan untuk menukar arus ulang alik
ke arus terus.
• Kutub positif dikenali sebagai anod (A) manakala
kutub negatif dikenali sebagai katod (K)
 Diod Pemancar Cahaya
(L.E.D)
A K

Simbol

• Diod pemancar cahaya adalah diod yang

boleh menyala apabila arus elektrik
mengalir melaluinya.
• Ia selalu disebut L.E.D, iaitu singkatan
untuk Light Emitting Diode.
 Transistor

• Adalah komponen yang digunakan untuk membesarkan

arus atau sebagai suis.
• Ia diperbuat daripada bahan positif dan bahan negatif.
• Ia mempunyai 3 kaki
– Kaki pemungut (Collector) – C
– Kaki tapak (Base) – B
– Kaki pemancar (Emitter) - E
Simbol Transistor
 Penerus Kawalan Silikon (SCR)

Simbol

• Penerus kawalan silikon atau SCR berfungsi sebagai suis

dan membenarkan arus elektrik mengalir sehala sahaja
seperti diod.
• Ia mempunyai 3 kaki, iaitu :
– Get (G)
– Anod (A)
– Katod (K)
 Litar Bersepadu (IC)

Simbol

• Adalah satu litar yang lengkap dan ringkas di dalam sebuah

bekas kecil.
• Ia juga dipanggil litar terkamil atau cip atau IC (Integrated
circuit)
• Ia boleh mengandungi elemen komponen seperti transistor,
diod, perintang dan sebagainya
 Kapasitor

• Komponen yang berfungsi sebagai penyimpan dan

pembuang cas.
• Unit sukatannya ialah farad (F). Ia biasanya
bernilai kecil dan disukat dalam mikrofarad (F).
• Kapasitor yang bernilai tinggi akan menyimpan
lebih banyak tenaga elektrik. Ia juga mengambil
lebih masa untuk mengecas dan membuang cas.
• Terdapat dua jenis kapasitor, iaitu jenis berkutub
dan jenis tidak berkutub.
Simbol Kapasitor
 Buzer

Simbol

• Komponen yang menukar tenaga

elektrik ke tenaga bunyi yang
bergetaran.
 Geganti

Simbol

• Adalah sejenis suis automatik yang

dikendalikan oleh arus elektrik
 Litar Elektronik

• Litar elektronik adalah sambungan komponen-komponen

elektronik secara sistematik supaya arus elektrik dapat
mengalir dengan sempurna.
• Untuk membuat satu litar elektronik, kita merujuk kepada
lukisan kerja litar itu.
 Jenis-jenis lukisan litar

• Terdiri daripada lukisan skematik dan lukisan

bergambar.
• Lukisan skematik menunjukkan setiap
sambungan dan semua komponen dalam
simbol. (2 dimensi)
• Lukisan bergambar pula menunjukkan setiap
sambungan dan komponen elektronik
dilukiskan. (3 dimensi)
 Jenis Lukisan Litar

+ + -
-
Lukisan Bergambar
Lukisan Skematik
ELEKTRIK STATIK
 ELEKTRIK STATIK
sejarah
• elektrik ditemui oleh orang –orang greek purba yang
memerhatikan amber (sejenis gam coklat kekuningan
yang telah dikeraskan kepada batu yang mampat).
Apabila digosokkan dengan kain sutera , ia akan
menarik objek . amber atau elektron memberi sifat
penarikan. Elektrik static ialah apabila digosok, terdapat
pengaliran cas dan satu badan ke satu badan yang lain.
 STRUKTUR ATOM

• Semua bahan samaada pepejal, cecair atau gas.

• Terdiri daripada zarah-zarah iaitu molekul yang terbentuk daripada
atom.
• Satu pusat yang dinamakan nukleus yang mengandungi cas positif
dan negatif .
• Zarah-zarah halus dalam orbit yang mengelilingi nukleus
dinamakan elektron.
• Pergerakan elektron sebagai pengantar daripada titik keupayaan rendah
ke titik keupayaan tinggi.
• Arus elektrik pula mengalir dari titik keupayaan tinggi ke rendah.
 Susunan elektron atom

• Setiap petala boleh diisi dengan bilangan elektron

maksimum tertentu. Bagi 20 unsur pertama, bilangan
elektron maksimum yang boleh diisi ke dalam Petala K
=2, Petala L = 8, dan Petala M = 8.
• Elektron diisi ke dalam petala mengikut tertib
tertentu. Petala K yang berada pada aras tenaga
terendah akan diisi elektron sehingga maksimum
terlebih dahulu, kemudian diikuti dengan pengisian
elektron ke dalam Petala L, Petala M, Petala N, dan
seterusnya ke dalam petala-petala pada aras tenaga
yang lebih tinggi.
Susunan elektron atom
Unsur Simbol Nombor Susunan elektron
atom
      K L M N O P Q

Hidrogen H 1 1            
Helium He 2 2            
Litium Li 3 2 1          
Berilium Be 4 2 2          
Boron B 5 2 3          
Karbon C 6 2 4          
Nitrogen N 7 2 5          
Oksigen O 8 2 6          
Fluorin F 9 2 7          
Neon Ne 10 2 8          
Natrium Na 11 2 8 1        
Magnesium Mg 12 2 8 2        
Aliminium Al 13 2 8 3        
Silikon Si 14 2 8 4        
Fosforus P 15 2 8 5        
Sulfur S 16 2 8 6        
Klorin Cl 17 2 8 7        
Argon Ar 18 2 8 8        
Kalium K 19 2 8 8 1      
Kalsium Ca 20 2 8 8 2      
  Konsep-konsep elektrik
Dalam penggunaan biasa, istilah elektrik dikaitkan dengan
beberapa konsep biasa yang sebaik-baiknya dirujuk
menggunakan istilah-istilah yang lebih tepat:
•Keupayaan elektrik (selalunya dirujuk sebagai voltan) -
tenaga keupayaan per unit cas yang berkait dengan medan
elektrik statik.
•Arus elektrik - pergerakan atau aliran zarah-zarah bercas
elektrik.
•Medan elektrik- medan yang terdapat di sekeliling objek yang
bercas.apabila terdapat objek bercas lain yang masuk ke
medan ini, medan ini akan mengenakan daya ke atas objek
tersebut.
  Konsep-konsep elektrik
•Tenaga elektrik - tenaga yang terhasil akibat aliran
cas elektrik melalui pengalir elektrik.
•Kuasa elektrik - kadar penukaran tenaga elektrik
daripada atau kepada tenaga dalam bentuk lain,
seperti cahaya, haba atau tenaga mekanikal (sawat).
•Cas elektrik- sifat asas terabadi pada sesetengah
zarah subat, yang menentukan saling tindak
elektromagnetnya. Jirim bercas elektrik dipengaruhi
oleh, dan dapat menghasilkan medan elektrik
 Takrif
• (a) Takrif d.g.e dan unit S.I.nya
• D.g.e ialah tenaga yang dibekalkan setiap unit cas
daripada terminal sel ketika arus sifar(tiada
beban)atau D.g.e ialah beza keupayaan merentasi
terminal sel ketika arus sifar(tiada beban)Unitnya ialah
Volt (V)
• (b) Takrif rintangan dalam (r)
• Rintangan dalam ialah rintangan yang berada secara
sesiri dengan sel disebabkan rintangan elektrod dan
elektrolitnya yang menghalang pemindahan cas
daripadanya.Unitnya ialah Ohm (Ω)
(c) Perbandingan rintangan dalam
• sel kering dengan sel basah.
• Rintangan dalam sel kering lebih tinggi daripadasel basah kerana(i)
Elektrolit sel kering bentuk pepejal dan sel basah elektrolitnya
berbentuk cecair(ii)Jarak antara elektrod-elektrod dalam sel kering
adalah rapat manakala dalam sel basah adalah jauh.
(d)Hubungan E,V,I,r dan R
• Apabila arus mengalir sedang mengalir dalam suatu litar
elektrik,beza keupayaan merentasi terminal sel akan menjadi kurang
daripada nilai d.g.e.nya.Ini adalah disebabkan sel terpaksa
mengatasi rintangan dalamnya dan juga rintangan perinang luar.
Simbol
 Mikrofon
Dalam studio, suara seseorang yang
diterima oleh mikrofon ditukarkan kepada
isyarat audio(bunyi). Pengayun pula
menghasilkan gelombang pembawa. Isyarat
audio dan gelombang pembawa
digabungkan dalam modulator membentuk
gelombang radio. Anda bolehlah
membayangkan bahawa gelombang
pembawa itu sebagai kuda manakala isyarat
audio itu sebagai koboi. Isyarat radio ini
seterusnya diperkuatkan oleh amplifier
supaya ia boleh disebarkan oleh aerial.
 Penerus kawalan silikon atau
SCR
• berfungsi sebagai suis dan membenarkan
arus elektrik mengalir sehala sahaja
seperti diod.
• Ia mempunyai 3 kaki, iaitu :
– Get (G)
– Anod (A)
 Litar Bersepadu (IC)

• Adalah satu litar yang lengkap dan ringkas

di dalam sebuah bekas kecil.
• Ia juga dipanggil litar terkamil atau cip atau
IC (Integrated circuit)
• Ia boleh mengandungi elemen komponen
seperti transistor, diod, perintang dan
sebagainyaSimbol
Litar Bersepadu (IC)