BAB DUA

KAJIAN LITERATUR

2.0 Pengenalan

Persoalan tentang kewujudan sebuah negara bangsa Malaysia yang bersatu padu telah

menjadi satu agenda yang cukup penting kepada pembentukkan Persekutuan Semenanjung

Tanah Melayu. Terutamanya apabila Semenanjung Tanah Melayu memperolehi kemerdekaan

dari British pada 31 Ogos 1957 dan penyertaaan Sabah dan Serawak di dalam persekutuan

Malaysia pada 16 September 1963. Kewujudan wilayah yang terpisah antara Malaysia Timur

dan Malaysia Barat yang mempunyai kepelbagaian kompsisi etnik, ras, keturunan, agama,

adat dan cara hidup yang mendasari kehidupan warga Malaysia menjadikan cabaran kehidupan

dan perhubungan antara etnik menjadi semakin kompleks untuk mewujudkan satu bangsa

Malaysia yang bertegrasi dan mempunyai semangat patriotisme yang menumpahkan taat setia

kepada negara.

Globalisasi yang di pacu melalui perkembangan Teknologi Maklumat dan Komunikasi

mewujudkan satu perkampungan global yang berupaya mencapai apa jua maklumat

menjadikan sempadan wilayah dan geo-politik Negara Bangsa semakin mengecil. Kewujudan

dunia tanpa sempadan ini merupakan satu cabaran besar kepada pemantapan sebuah negara

Bangsa Malaysia yang bersatu padu.

Justeru, kerencaman, kepelbagaian dan perbezaan etnik, ras, keturunan, agama,

budaya dan adat resam menjadi sesuatu titik persoalan yang perlu diberi perhatian oleh semua

pihak, terutamanya untuk mengenal pasti pemasalahan atau isu yang boleh mengancam

suasana perhubungan etnik yang harmonis dan kedaulatan bernegara di kalangan rakyat

Malaysia.
 Justeru, Sesuatu tindakan pencegahan atau pre-empative adalah perlu di beri perhatian

oleh semua warganya samada mereka yang diberi mandat oleh rakyat untuk menerajui

kerajaan, ahli-ahli politik, badan-badan bukan kerajaan, agensi-agensi kerajaan mahupun pihak

swasta, perlu bekerjasama untuk berperanan untuk memulihara seterusnya memantap

keharmonian perhubungan antara etnik di Malaysia.

Hakikatnya sejarah perhubungan etnik di Malaysia penuh ranjau dan liku. Negara telah

diuji dengan pelbagai dugaan dan peristiwa pahit manis yang perlu diteladani oleh setiap

warganya. Antaranya; sejurus selepas kekalahan dan penyerahan tentera Jepun 1945 pada

British, Peristiwa Malayan Union 1946, pembentukan Persekutuan Tanah Melayu 1948, Zaman

Darurat 1948-1960, keluarnya Singapura 1965, peristiwa 13 Mei 1969, peristiwa kampung

Medan pada tahun 2000.

Oleh itu, di sepanjang sejarah bernegara, kewujudan sosial kontrak antara etnik yang

terdapat di Malaysia perlu di fahami oleh semua pihak. Hak-hak setiap etnik mahupun wilayah

telahpun termaktub secara jelas di dalam Perlembangaan Persekutuan Malaysia sama ada

semasa Tanah Melayu ingin mencapai kemerdekaan pada tahun 1957. Hakikatnya apabila

rakyat Sabah dan Sarawak ingin bersatu dalam persekutuan Malaysia pada 16 September

1963 wujudnya perjanjian 20 perkara sebagai satu jaminan hak kepada rakyat Sabah dan

Sarawak sebagai satu asas untuk memulihara perhubungan antara wilayah ke arah

pembentukan negara bangsa yang bersatu padu.

Oleh itu, Perlembagaan Malaysia menjadi asas yang cukup penting untuk dijadikan

panduan kepada apa jua pendekatan atau sebarang bentuk usaha ke arah pemantapan

hubungan etnik di Malaysia. justeru, pelbagai dasar dan gagasan telah di bentuk oleh para

pemimpin Negara, sebermula dari era Pemerintahan Perdana Menteri pertama sehinggalah

perdana Menteri ke enam Y.A.B Dato’ Seri Najib Tun Abdul Razak.
 Dasar-dasar dan gagasan ini telah mendasari pelbagai bidang kehidupan rakyat

samada dalam aspek politik, ekonomi, sosial, teknologi, budaya dan seumpamanya untuk

memastikan agenda inetgrasi etnik dapat dihayati dan dijayakan oleh setiap rakyat. Ini kerana,

kerajaan amat menyedari bahawa pra syarat untuk membawa pembangunan kepada

kesejahteraan rakyat dan Negara. Oleh itu, peri pentingnya suasana perhubungan etnik yang

harmonis dan bersatu padu.

Oleh itu, gagasan, dasar yang digerakkan oleh usaha-usaha dan aktiviti adalah

bertujuan untuk mencipta kestabilan politik dan hubungan antara etnik di Malaysia. Senarionya,

apabila Y.A.B Dato’ Seri Najib Tun Abdul Razak dilantik sebagai Perdana Menteri Malaysia

yang ke enam. Beliau telah memperkenalkan gagasan 1 Malaysia yang bertemakan “rakyat

didahulukan pencapaian di utamakan”.

Ianya menjadi satu pendekatan yang mengutamakan kepentingan rakyat pelbagai etnik

dalam agenda pembangunan Malaysia. Gagasan 1 Malaysia anataranya bertujuan untuk

memperlengkapkan agenda untuk merealisaikan Malaysia sebagai sebuah Negara maju pada

tahun 2020. Pengertian Gagasan 1 Malaysia sepertimana di jelaskan oleh Y.A.B Perdana

Menteri Dato’ Seri Najib Tun Abdul Razak ;

“1 Malaysia satu gagasan bagi memupuk perpaduan di Kalangana

rakyat Malaysia yang berbilang kaum berteraskan nilai-nilai

penting yang seharusnya menjadi amalan setiap rakyat

“(http:www.1malaysia.com.my/wpcontent/uploads/2010/09/1Malay

sia Booklet.pdfcapaian pada 15 November 2010).

 Oleh itu, bagi merealisaikan gagasan tersebut pelbagai strategi dan tindakan yang perlu

di laksanakan oleh semua pihak samada oleh agensi kerajaan atau pihak swasta mahupun

pertubuhan bukan kerajaan. Ia boleh dilaksanakan melalui pelbagai aktiviti samada melalui

metodologi yang berbentuk pendidikan, akademik, sukan, kebudayaan, kesenian, ekonomi,

perniagaan, keusahawanan , politik dan seumpamanya.Terdapat pelbagai penulisan dan kajian

yang telah dibuat oleh para sarjana berkenaan hubungan etnik dalam pebagai tema samada

yang berkaitan pembentukan negara bangsa, konflik etnik, pendidikan, nasionalisme, sejarah,

politik, integrasi dan sebagainya.

2.1 KAJIAN-KAJIAN LEPAS

Kajian Norazlinda (2001) cuba melihat sejauhmana syor dan perakuan yang terkandung

dalam Laporan Jawatankuasa Kabinet telah di laksanakan oleh institusi pendidikan untuk

menyemai nilai-nilai murni ke arah integrasi nasional atau perpaduan nasional. Kajian ini

mendapati usaha-usaha kerajaan melalui sistem pendidikan untuk menerapkan perpaduan ke

arah integrasi nasional mendapat reaksi dan bantahan yang hebat terutama dari kalangan

masyarakat Cina lantaran kekhuatiran mereka terhadap kebudayaan dan bahasa cina akan

terhakis, meskipun dasar berkaitan bahasa Malaysia telah termaktub secara jelas dalam Akta

Pendidikan 1996 sebagai medium untuk memantapkan perpaduan dan integrasi nasional.

Kajian mengenai hubungan etnik di Universiti Utara Malaysia telah di laksanakan oleh

ahli akademik Universiti Utara Malaysia yang terdiri dari Mansor Mohd Noor, Abdul Rahman

Abdul Aziz, Mohd Izani Mohd Zain, Ummu Atiyah, Mohd Zakuan (2005). Saiz sampel yang

dikaji melibatkan seramai 823 pelajar Universiti Utara Malaysia. Taburan mengikut etnik adalah
601 pelajar melayu dan bumiputera Islam, 27 pelajar bumiputera bukan Islam, 129 pelajar Cina,

61 pelajar India dan 14 pelajar lain-lain etnik ( 2006 : 237).

Perbincangan dalam kajian ini berfokus kepada beberapa elemen seperti pergaulan

harian, perbezaan kehidupan pelbagai kumpulan etnik, amalan penggunaan bahasa Inggeris,

persatuan pelajar, batas etnik dan tanggapan streotaip antara etnik di Universiti. Kajian ini

mendapati, pergaulan harian di kalangan pelajar masih lagi tertumpu dalam lingkungan etnik

yang sama. Pelajar ini hanya mula berinteraksi melangkaui batasan kaum yang sama apabila

berada dalam suasana pembelajaran formal. Walaubagaimanapun, kajian ini tidak

memperlihatkan benteng perkauman yang menebal. Di mana mereka dapat menerima

perbezaan budaya dalam kehidupan etnik lain. Namun, mereka masih lagi selesa berada dalam

lingkungan budaya masyarakat sendiri meskipun mereka dapat menerima kebudayaan etnik

lain khususnya dalam aktiviti yang berbentuk seni persembahan.

Manakala dari aspek penggunaan bahasa Inggeris memperlihatkan pelajar-pelajar ini

amat bersetuju menggunakan bahasa inggeris dalam situasi formal, khususnya di dalam

pembelajaran. Walaubagaimanapun jika dalam situasi tidak formal mereka lebih selesa untuk

menggunakan bahasa ibunda atau bahasa melayu.

Umumnya, kajian ini menyatakan suasana hubungan etnik di Universiti Utara Malaysia

adalah di tahap biasa. Responden memperlihatkan tentang kefahaman dan persetujuan

tentang kepentingan hubungan etnik perlu dipertingkatkan. Etnik Melayu kelihatan bersifat

terbuka untuk mendokong hubungan etnik yang positif. Etnik india tidak bermasalah untuk hidup

bersama dan berkerjasama dengan etnik lain. Cuma etnik cina mengambil pendekatan lebih

berhati-hati untuk menjalin hubungan etnik yang lebih mesra dengan etnik-etnik lain.
 Manakala, tulisan Khairul Azman (2004) pula menyentuh tentang konsep dan

pelaksanaan Integrasi nasional dalam proses perkembangan kenegaraan dan pembangunan

Malaysia. Beliau mengutarakan negara-negara yang pernah dijajah akan berdepan dengan

permasalahan pembinaan negara dan bangsa. Jika ditinjau, dalam konteks Malaysia hasil

dasar pecah perintah British telah menghasilkan masyarkata majmuk dan wujudnya prasangka

buruk di sanubari antara etnik di negara ini.

Beliau turut membincangkan peristiwa 13 Mei 1969 merupakan titik peralihan dan

membawa dimensi baru dalam perhubungan etnik di Malaysia. Pengenalan Dasar Ekonomi

Baru (DEB) sebagai alat pembangunan bagi melakukan pejuteraan semula masyarakat majmuk

di Malaysia. Ia juga diperkukuhkan melalui pengenalan Rukun Negara sebagai satu ideologi

yang perlu dihayati oleh setiap warganegara Malaysia.

Menurut beliau lagi, institusi pendidikan di peringkat persekolahan, maktab, kolej,

universiti merupakan sebuah masyarakat kecil yang boleh dijadikan medan terbaik untuk

mewujudkan integrasi sosial di kalangan generasi muda. Beliau juga mengutarakan integrasi

antara etnik boleh diperkukuhkan melalui aktiviti sukan. Ia boleh dijadikan satu medium untuk

memupuk semangat integrasi antara kaum melalaui semangat kerjasama dan perpaduan yang

utuh untuk membina bangsa dan negara yang kuat (Mohd Khairul Azman bin Suhaimi 2004 :

100-104).

Abdul Rahman Embong (2000) membincangkan tentang pembentukan bangsa Malaysia

dalam bukunya “Negara bangsa Proses dan Perbahasan” telah mengutarakan pembentukan

Negara bangsa Malaysia perlu mengambil kira tentang kesinambungan sejarah silam. Di

samping itu, Ia perlu mempertimbangkan tentang perubahan yang telah dan sedang berlaku

sebagai wadah pembinaaan bangsa Malaysia. Oleh itu, gagasan bangsa Malaysia – iaitu

anggota semua kaum atau etnik harus mempunyai perasaan sebangsa dengan nama kolektif
sebagai satu bangsa Malaysia yang sama, di mana warganya turut berkongsi wilayah, ekonomi,

budaya dan nasib masa depan bersama dengan mempunyai rupa bangsa yang sepunya.

Keadaan ini menimbulkan reaksi berbeza-beza di kalangan pelbagai kaum dan lapisan

masyarakat.

Menurut Abdul Rahman Embong lagi, bagi etnik bukan Melayu, khsusunya Cina dan

India, status mereka sebagai kompenan satu bangsa baru, iaitu bangsa Malaysia sesuatu yang

amat diharapkan. Di mana keadaan ini akan memberikan satu legimitasi kebangsaan bagi

kedudukan sebagai warga negara Malaysia. Namun etnik bukan melayu mempunyai

kebimbangan tentang persoalan budaya, bahasa mereka akan ditenggelami oleh etnik melayu

dan bumiputera yang lain.

Hakikatnya dalam pembentukan bangsa Malaysia seperti di gagaskan mendepani

pelbagai cabaran yang telah tersedia ada di samping wujudnya dilema baru yang perlu

ditangani dengan baik, khususnya tekanan penggunaan bahasa Inggeris dan menularnya

budaya kepenggunaan yang dihasilkan oleh kuasa pasaran global yang menjejaskan

perkembangan kebudayaan nasional (Abdul Rahman Embong 2000: 30-31).

Peranan pendidikan dan nilai dalam pembinaan negara bangsa turut di perdebatkan

dalam konteks corak dan isi pendidikan bagi generasi muda, khususnya dalam persekitaran

dunia yang pesat mengalami perubahan. Persoalannnya mengenai keseimbangan antara

matlamat jangka pendek dan pratikal untuk melahirkan individu dengan ilmu pengetahuan dan

kemahiran teretentu bagi membolehkan mereka memasuki pasaran pekerjaan di satu pihak,

dengan matlamt jangka panjang yang lebih besar dan luas dalam pengisian negara bangsa.

Oleh itu, universiti sebagai sebuah institusi pendidikan mempunyai tanggungjawab

menghasilkan dan menyebarkan ilmu pengetahuan serta menjaga nilai-nilai peradaban,

disamping itu, ia mestilah bertindak menjadi institusi yang berupaya menyemai percambahan

minda dan tegas menjunjung tinggi nilai-nilai luhur ( Abdul Rahhman Embong 2000 : 91).

Nazri Muslim dan Mohd Arif Kosmo (2006) pula menyentuh tentang hubungan etnik ke

arah masyarkat berntegrasi dengan membawa latar sejarah hubungan etnik sebermula era

penjajahan barat. Secara lebih khusus, kesan penjahahan Inggeris yang menyebabkan

berlakunya polarisasi etnik yang begitu homogenus di Tanah Melayu. Selain itu, latar sejarah

hubungan etnik di era kemerdekaan turut disentuh khusunya mengenai pemuafakatan politik

antara etnik untuk mencapai kemerdekaan pada 1957 di samping itu turut menyentuh peristiwa

13 Mei 1969, Dasar Ekonomi Baru (DEB) dan Wawasan 2020 yang menjadikan pembentukan

sebuah negara bangsa yang bersatu padu menjadi cabaran utamanya untuk merealisaiaskan

hasrat menjdaikan Malaysia sebagai sebuah Negara maju.

Beliau turut menyentuh mengenai beberapa isu dan cabaran hubungan etnik yang telah

dikenalpasti, antaranya berkenaan perbezaan latarbelakang antara kaum, dasar Integrasi,

status perkongsian antara etnik dalam konteks politik, sosial dam ekonomi yang seharusnya

difahami oleh semua kaum. Selain itu, pelaksanaan dasar-dasar kerajaan yang melencong dari

matlamat asal khususnya untuk mewujudkan masyarakat yang teguh dan bersatu padu.

Polarisasi di kalangan pelajar di peringkat sekolah menengah dan peringkat pengajian

tinggi samada swasta dan swasta menunjukan hubungan etnik yang semakin melebar

jurangnya. Peranan media cetak dan elektoronik turut di sentuh tidak memainkan peranan

dengan baik dan berkesan sebagai medium untuk memantapkan hubungan etnik dan integarsi

nasional.

Kedudukan negeri-negeri di Malaysia yang mempunyai kesedaran, semangat, identiti

dan bentuk pentadbiran yang tersendiri juga dilihat antara faktor intergrasi antara etnik di

wilayah tersebut tidak dapat dilaksanakan secara berkesan di samping perbezaan ideologi dan
perbezaaan tahap penguasaan ekonomi yang turut mengancam hubunga etnik yang lebih baik

dan harmonis.

Antara strategi yang dicadangkan untuk memperbaiki dan memantapkan hubungan

antara etnik di Malaysia. Beliau mencadangkan beberaqpa starategi, antaranya melalui strategi

pendidikan yang dapat dijadikan alat yang cukup berkesan bagi membantu memantapkan

identiti nasional, semangat kebangsaan serta cintakan negara. Antara peranan dapat dimainkan

melalui sistem pendidikan ialah melalui penyediaan persekitaran serta kemudahan bagi proses

sosialisasi di kalangan wargenagera yang masih di peringkat usia muda.

Disamping itu menyediakan saluran penyebaran, penerapan dan pendidikan

pengetahuna, sikap dan nilai-nilai yang akan membangunakan kesedaran nasional, semangat

cintakan Negara dan peprpaduan antara rakyat berbilang kaum dan keturunan (Nazri Muslim

dan Mohd Arif Kasmo. 2006 : 132).

Manakala menurut Zulhilmi Paidi dan Rohani Abdul Ghani (2003) dalam tulisannya

“Pendidikan Negara Bangsa” menyentuh tentang proses pembinaan negara bangsa yang

seharusnya menggunakan pendekatan nasionalisme. Ia seharusnya menjadi pegangan dan

pemilikan rasa sepunya berasasakan nilai-nilai kebangsaan yang di kongsi oleh semua

warganegara Malaysia.

Di mana perkongsian ini juga diterjemahkan melalui identiti kebangsaan seperti Jalur

gemilang, sistem keadilan, perlembagaan yang boleh mewujudkan perasaan kekitaan yang

kukuh dan tidak berbelah bagi terhadap bangsa Malaysia. Selain itu, faktor-faktor seperti

intergrasi, nasionaliti, patriotisme perlu difahami, dihayati dan dipraktiskan bagi mengukuhkan

pembinaan negara bangsa (Zulhilmi Paidi dan Rohani Abdul Ghani 2003 : 52).

Menurut Muhammad Zaini Abu Bakar usaha mengukuhkan hubungan etnik di Malaysia

harus dlaksnakan secara holistik, ianya harus bersandarkan kepada kerangka perlembagaan
dan Rukun Negara yang menjadi asas untuk membentuk masyarakat yang utuh moralnya,

kental kerohaniannya, mantap emosi dan mental dan gagah fizikalnya.

Pembinaan bangsa Malaysia yang bersatu padu dan berintegrasi juga seharusnya

diperkukuhkan melalui medium memperlengkapkan asas-asa fizikal. Antara aspek-aspek fizikal

yang harus diberi perhatian dan akan mendasari binaan hubungan etnik ialah; memperbetulkan

kedudukan sosio-ekonomi masyarakat agar ianya lebih seimbang. Di samping itu melalui

pendekatan pendidikan di mana pihak kerajaan perlu menyerapkan pembelajaran mengenai

kontrak sosial dalam kurikulum dalam semua peringkat aspek pengajian. Pendekatan media

pula memerlukan kepada penghasilan program-program yang dapat memupuk perpaduan etnik

di Malaysia.

Pihak-pihak yang bertanggungjawab secara langsung dalam menangani isu ini. Jabatan

Perpaduan Negara dan integrasi nasional perlu mewujudkan bahagian penyelidikan dan

pembangunan (R&D). Bahagian ini perlu memantau dan menilai keberkesanan program-

program perhubungan etnik yang dianjurkan oleh agensi-agensi kerajaan mahupun pihak

masyarakat umum.

Azizuddin, Norhafizah, Azhar, Rusdi (2009) yang membincakan tentang Transisi

Malaysia : Satu analisis perbandingan tentang nilai-nilai Asia, Islam Hadhari dan 1 Malaysia.

Tulisan ini membincangkan tentang prinsip nilai Asia yang telah diperkenalkan oleh perdana

Menteri ke empat Tun Mahathir Muhammad, Islam Hadhari Perdana Menteri kelima kerana

kedua-dua masa pemerintahan perdana menteri ini juga berkait rapat dengan kepimpinan Najib

Tun Razak pada hari ini. Kajian ini lebih cenderung untuk membuktikan ketiga-tiga konsep

tersebut mempunyai persamaan dari aspek teori dan aplikasi. dimana ketiga-tiga konsep

tersebut lebih tertumpu kepada agenda Islam dan feudal baru. Walaupun dari aspek terminolgi

berbeza tapi dari aspek idea atau falsafahnya adalah untuk mempertahankan budaya politik
feudal baru dan memastikan UMNO terus berkuasa (Azizuddin, Norhafizah, Azhar, Rusdi 2009:

110).

Tulisan ini menggambarkan gagasan 1 Malaysia ini menjadi teras pentadbiran di era

Najib adalah untuk mempromosikan perasaan saling hormat dan menghormati antara rakyat

pelbagai etnik di Malaysia. Justeru, gagasan 1 Malaysia menjadi garispanduan kepada program

dasar yang melibatkan ekonomi, politik dan sosial dan menjadi halatuju kepada agensi –

agensi kerajaan.

Najib telah memperkenalkan 8 nilai utama dalam gagasan ini, iaitu budaya

kecemerlangan, ketabahan, rendah hati penerimaan, kesetiaan, meritokrasi pendidikan dan

integriti.dengan semangat satu Malaysia. Ia juga terus diperkukuhkan melalui pengenalan Key

Performance Indeks (KPI) Menteri dan Model Eknomi Baru dalam pelan transformasi

pembangunan negara. (Azizuddin, Norhafizah, Azhar, Rusdi 2009 : 116).

Menurut Sharifah Hafsah Syed Hussein Shahabuddin (2009) gagasan satu Malaysia

rakyat adalah satu saranan kepada rakyat untuk bersatu dalam kepelbagaian. Ia menjadi satu

asas kekuatan, keperihatinan kerajaan kepada keperluan rakyat pada hari ini dan pada

generasi masa hadapan. Ia juga menjadi saranan kepada semua rakyat tanpa mengira status

sosio-ekonomi, kumpulan etnik, ideologi politik untuk bekerjasama dalam semangat 1 Malaysia

untuk berkongsi nilai, norma untuk membawa perubahan kepada pembangunan negara kepada

tahap yang lebih tinggi, keselamatan dan mutu kehidupan sosial yang lebih baik (Sharifah

Hafsah Syed Hussein Shahabuddin 2009 :1).

Buku Gagasan 1 Malaysia terbitan Jabatan Penerangan, Komunikasi dan Kebudayaan

Kementerian Penerangan Malaysia (2009), telah memberikan penjelasan berkenaan gagasan 1

Malaysia dengan memberi tumpuan kepada perbincangan definisi 1 Malaysia yang diutarakan

oleh Y.A.B Perdana Menteri Malaysia sepertimana berikut;

 “Kita berdiri, kita berfikir dan bertindak sebagai Bangsa

Malaysia…kita mengambil tindakan berdasarkan kehendak

semua kumpulan etnik dalam negara kita…kita keluar daripada

cara bertindak dalam tembok etnik yang kita amalkan sejak sekian

lama” (Jabatan Penerangan, Komunikasi dan Kebudayaan,

Kementerian Penerangan Malysia. 2009 : 8).

Bagi Menjayakan gagasan 1 Malaysia terdapat tiga prinsip teras yang perlu dihayati oleh

setiap warganegara Malaysia, antaranya prinsip penerimaan, prinsip kenegaraan dan prinsip

Keadilan Sosial. Penjelasan juga diberikan tentang perbezaan gagasan 1 Malaysia berbanding

konsep Malaysia Malaysian, gagasan 1 Malaysia adalah untuk mengharmonikan rakyat

pelbagai kaum tanpa mengubah identiti etnik tersebut manaka konsep Malaysian Malaysia

adalah satu dasar yang mahu meninggalkan teras asas binaan kemasyarakatan yang wujud.

Malaysian Malaysia mencanangkan konsep kesamaraatan antara etnik secara membuta tuli

tanpa mengambil kira realti dan latar sejarah perkembangan Bangsa Malaysia.

Perpaduan dalam gagasan 1 Malaysia menekankan soal integrasi antara etnik untuk

mewujudkan bangsa Malaysia dan ianya berbeza dengan konsep asimilasi yang di amalkan

oleh negara-negara lain yang cuba untuk melenyapkan identit berasaskan etnik dan diganti

dengan satu identiti nasional (Jabatan Penerangan, Komunikasi dan Kebudayaan Kementerian

Penerangan Malaysia. 2009: 10)

Oleh itu, gagasan 1 Malaysia bertindak sebagai aktor yang akan menjadi pemangkin

kepada pengukuhan bangsa Malaysia seterusnya melahirkan rakyat yang mempunyai

semangat kekitaan dan saling bekerjasama antara satu sama lain, keupayaan untuk

membangun Negara bangsa bergantung kepada nilai kebolehan, berintegriti, kesetiaan, dan
berdedikasi (Jabatan Penerangan, Komunikasi dan Kebudayaan Kementerian Penerangan

Malaysia. 2009:16).

2.2 KESIMPULAN

Hasil dari kajian dan tulisan di atas dapatlah disimpulkan bahawa kajian berkenaan etnik

di Malaysia telahpun diberi perhatian oleh para sarjana, pengkaji dan pembuat dasar negara.

Dalam kajian, ini pengkaji lebih berfokus kepada hasil penulisan dan kajian sarjana yang

membincangkan kajian tentang persoalan dan kepentingan mengenai hubungan etnik dan isu–

isu integrasi nasional dalam masyarakat majmuk di Malaysia ke arah pemantapan Negara

bangsa Malaysia.

Dari aspek persamaan kajian ini dengan kajian-kajian di atas adalah mengenai integrasi,

sistem pendidikan, peranan institusi pendidikan seperti universiti, bangsa Malaysia dalam

konteks gagasan 1 malaysia sepertimana yang telah diutarakan oleh Y.A.B Perdana Menteri

Dato’ Seri Najib Tun Razak.

Umpamanya kajian menganai hubungan etnik yang dilakukan oleh Mansor Mansor

Mohd Noor, Abdul Rahman Aziz dan Muhammad Ainuddin Iskandar Lee (2006), di Universiti

Utara Malaysia yang berfokus kepada pelajar. Juga saranan yang dibuat oleh Syarifah Hafshah

(2009) yang menitik beratkan penerapan konsep 1 Malaysia dalam pendekatan aktivii dan

program di Universiti Kebangsaan Malaysia. Begitu juga cadangan dari Abdul Rahman Embong

(2000) bahawa institsusi pendidikan seperti universiti perlu memainkan perananya untuk

menyemai nilai-nilai peradabadan dan pengukuhan Negara bangsa. Begitu juga pendapat yang

dikemukakan oleh Muhamad Zaini Abu Bakar (2005), pendidikan berkenaan hubungan etnik

perlu diterapkan sama ada secara langsung atau tidak langsung dalam setiap kurikulum

pengajian di peringkat Universiti. Manakala dalam kajian ini, pengkaji akan melihat dari aspek
aktiviti-aktiviti yang dilaksnakan oleh pihak universiti dan pelajar untuk merelasasikan integrasi

dan perpaduan ke arah pemantapan hubungan etnik dalam kerangka gagasan 1 Malaysia.

Manakala dari aspek perbezaan kajian ini dengan tulisan dan kajian mengenai gagasan

1 Malaysia sepertimana yang telah dibincangkan. Kajian yang dilakukan oleh Azizizuddin,

Norhafizah, Azhar, Rusdi (2009) mengenai gagasan 1 Malaysia lebih cenderung perbincangan

dalam konteks politik dan permainan kuasa. Beliau telah membuat perbandingan dengan

konsep Nilai Asia oleh Mahathir dan Islam Hadhari oleh Abdullah Badawi sebagai sesuatu yang

sama dari aspek falsafah dan aplikasinya walaupun terminolgi adalah berbeza. Kesemua

konsep yang diketengahkan ini adalah semata-mata untuk menjayakan agenda Islam dan

feudal baru melayu demi untuk mengekalkan UMNO dan Barisan Nasional di dalam kekuasaan

Negara.

Apa yang di laksanakan dalam kajian ini, adalah lebih berfokus kepada pengesanan

pelaksanaan pelbagai aktiviti pelajar di peringkat pengajian tinggi samada swasta dan awam

bagi menjayakan gagasan 1 Malaysia. Kajian ini cuba untuk meneliti sejauhmanakah

penyertaan para pelajar dalam kepelbagai etnik yang wujud di Institusi pengajian tinggi di

Malaysia dapat berperanan melalui aktiviti-aktiviti sama ada berbentuk akademik dan bukan

akademik untuk memantapkan hubungan etnik dan perpaduan serta integrasi nasional dalam

kerangka semangat 1 Malaysia. Selain itu, kajian ini juga cuba meliahat apakah pendekatan

aktiviti yang paling popular dan lebih menarik pelajar berbilang etnik untuk menyertainya. Juga,

bagaimana pendekatan yang terbaik khususnya dalam aspek publisiti dan promosi dalam

melaksanakan aktiviti yang berkaiatan integrasi, perpaduan dalam semangat 1 Malaysia.

Selain itu, kajian ini bertujuan untuk melihat peranan institusi pengajian tinggi di

Malaysia berperanan untuk merapatkan hubungan etnik dan polarisasi etnik di Institusi tersebut,

khususnya menyokong sebarang bentuk aktiviti-aktiviti berfokus kepada pemantapan

perpaduan dan integrasi kearah pembentukan bangsa Malaysia melalui gagasan dan semangat

1 Malaysia.

BIBILIOGRAFI

Abdul Rahman Embong. 2000. Negara Bangsa Proses dan Perbahasan. Penerbit UKM :
Bangi Selangor.

Azizuddin, Norhafizah, Azhar, Rusdi. 2009. Malaysia in Transition : A Comparative Analysis

of Asian Values, Islam Hadhari and 1 Malaysia. Journal of Politics and Law. Vol 2. No 3.
September 2009.www.ccenet.org./journal.html.

Buku 1 Malaysia. 2009. 1 Malaysia. Terbitan Jabatan Penerangan, Komunikasi dan

Kebudayaan Kementerian Penerangan Malaysia : Kuala Lumpur

Mansor Mohd Noor, Abdul Rahman Aziz dan Muhammad Ainuddin Iskandar Lee. 2006.
Hubungan Etnik di Malaysia. Prentice Hall Pearson Malaysia Sdn. Bhd: Petaling Jaya.

Mohamad Zaini bin Abu Bakar. Hubungan Etnik Dalam Konteks Masyarakat Malaysia.
Prosiding Seminar Pemantapan Kurikulum TITAS & Hubungan Etnik Peringkat Kebangsaan
2005. Penerbit UiTM : Shah Alam

Mohd Nazri Muslim dan Nasruddin Yunos (penyunting). 2006. Hubungan Etnik. Pusat
Pengajian Umum UKM : Bangi

Mohd Khairul Azman bin Suhaimi. 2004. Ikhtisar Sejarah Kenegaraan dan Pembangunan

Malaysia. Pusat Pengajian Kemanusiaan dan Komunikasi, Kolej Universiti Teknologi Tun

Hussein Onn : Batu Pahat

Sharifah Hafsah Syed Hussein Shahabuddin. 2009. Message from Vice Chancellor.
RESONANCE UKM International Bulletin. Public & Corporate UKM Relations Office: Bangi.

Zulhilmi Paidi dan Rohani Abdul Ghani 2003. Pendidikan Negara Bangsa. PTS Publication &
Distributor Sdn. Bhd : Bentong.

Norazlinda bt Saad. 2001. Laporan Kabinet dan Isu-isu integrasi di Malaysia. Kertas Projek
Sarjana Sains (pendidikan). Sekolah siswazah Universiti Utara Malaysia: Sintok.

http:www. 1malaysia.com.my/wp content/uploads/2010/09/1MalaysiaBooklet.pdf

Responden

UUM

1. Shahidan bin Shafie (Timbalan pendaftar Kanan HEP UUM)

2. Zaraie bin Zakaria (pegawai hal ehwal Islam- HEP UUM)
3. Mohd Nizho bin Abdul Rahman (pensyarah Hubungan Etnik-UUM)
4. Aminaton Hajariah bt Hussain (Timbalan YDP MPP)
5. Mohd Firdaus bin Ishak (Exco kerohanian dan Pembangunan Syaksiah, MPP)

USM

1. Prof Madya Dr Zaini bin Abu Bakar (pensyarah)

2. Ahmad wafi bin Shahedan ( YDP MPP)
3. Sivaneswari a/p Muniandy (NYDP MPP)
4. Norshahidah bt Mohamed ( Pegawai HEP)
5. Mohd Khairul Erwan bin Ismail (Pegawai HEP)