PENGENALAN ISO

1.0    Pengenalan ISO
1.1       Pengertian
ISO ialah satu nama samaran bukan akronim untuk International Organisation For Standardisation. Ia
adalah sebuah badan bersekutu yang menggabungkan organisasi dari seluruh dunia yang
bertanggungjawab mewujudkan standard di negara masing-masing. Di Malaysia, Institut Standard dan
Penyelidikan Perindustrian Malaysia (SIRIM) adalah badan yang bertanggungjawab terhadap siri ini.
ISO 9000 pula adalah satu standard bertulis yang menetapkan dan menerangkan elemen-elemen
asas yang perlu ada dalam sistem kualiti bagi memastikan perkhidmatan yang diberikan oleh
sesebuah organisasi dapat memenuhi kehendak pelanggan dan diiktiraf di peringkat kebangsaan.
1.2       Kualiti
Kualiti dalam ISO 9000 boleh ditakrifkan sebagai keseluruhan ciri-ciri dan sifat-sifat produk atau
perkhidmatan yang dapat memenuhi kehendak yang dinyatakan dan tersirat mengikut kehendak
pelanggan. Pelangganlah yang bertanggungjawab menilai samada perkhidmatan yang dihasilkan
memenuhi ciri-ciri yang mereka tetapkan. Oleh itu, kualiti bermakna memenuhi kehendak pelanggan.
2.0    Apa Itu ISO?
•     ISO merujuk kepada INTERNATIONAL ORGANISATION FOR STANDARDISATION.
•     Organisasi ini adalah sebuah badan bersekutu yang mengabungkan  organisasi dari seluruh
dunia   yang bertanggungjawab mewujudkan standard di negeri masing-masing.
•     Ia ditubuhkan pada 27 Februari 1947 dan beribu pejabat di Geneva Switzerland.ISO 9000 kini
digunakan dilebih 150 buah negara di dunia.
      
      Laman web ISO : http://www.iso.ch/iso/en/ISOOnline.frontpage 
 
3.0    Apa Itu ISO 9000
•      ISO 9000 adalah satu standard bertulis yang menetapkan dan menerangkan elemen-elemen
asas yang perlu ada dalam sistem kualiti  bagi memastikan perkhidmatan yang diberikan oleh
sesebuah organisasi dapat memenuhi kehendak pelanggan dan diiktiraf diperingkat  antarabangsa.
•      Kualiti dalam ISO boleh ditakrifkan sebagai keseluruhan ciri-ciri dan sifat-sifat  produk atau
perkhidmatan yang dapat memenuhi kehendak  yang dinyatakan dan tersirat mengikut kehendak
pelanggan.
•      Piawai ISO diperlukan untuk menghasilkan keseragaman dan kesetaraan keluaran dan
perkhidmatan yang lebih cekap, berkesan,  selamat,  bersih dan berkualiti.

 4.0    Keluarga ISO

Terdapat 4 'standard' di kategori ini iaitu:

•        ISO 9000:2000 merujuk kepada garis panduan am. 

•        ISO 9001:2000 merujuk kepada sistem pengurusan kualiti. 
•        ISO 9004:2000 merujuk kepada penambahbaikan pengurusan kualiti. 
•        ISO 19011:2000 merujuk kepada pengurusan kualiti dan Audit Persekitaran.
•        ISO 14000 yang merujuk kepada sistem pengurusan kualiti alam sekitar.
 
5.0    Kenapa Perlu Sijil ISO?
Sistem Pengurusan Kualit i ISO memberi penekanan terhadap:
•          pencegahan dan bukan mengatasi masalah setelah ia berlaku; 
•          kajian semula yang berterusan keatas proses-proses yang kritikal dan membuat tindakan
pembetulan; 
•           mewujudkan cara bekerja yang konsisten dan menepati prinsip betul pertama kali dan setiap
kali;
•           perlaksanaan tugas berdasarkan kepada prosedur yang didokumenkan; dan
•           mementingkan penyimpanan rekod kualiti untuk membuktikan tindakah yang telah
dilaksanakan.
 
6.0    Prinsip-Prinsip ISO 9000
•           ISO 9000  adalah standard bagi sistem kualiti. Ia bukan standard untuk produk atau
perkhidmatan yang dihasilkan. 
•           ISO 9000 berasaskan dokumentasi. - Dokumen apa yang dibuat, buat apa yang di
dokumenkan dan buktikan.
•           ISO 9000 menekankan pencegahan.
•           ISO 9000 adalah satu standard universal. Ia hanya menerangkan apa yang diperlukan tetapi
tidak menjelaskan bagaimana hendak  membuatnya.
Sijil ISO 9000 diberikan apabila organisasi tersebut membuktikan proses yang dilaksanakan mengikut
piawai yang telah ditetapkan. Ianya boleh ditarik balik jika sistem pengurusan kualiti tidak diamal dan
tidak dijadikan budaya kerja secara berterusan. Untuk tujuan tersebut, badan pengiktirafan akan
membuat pemantauan dan pemeriksaan pada setiap tahun.
7.0    Faedah-Faedah ISO 9000
•           Mengurangkan tindakan pembetulan yang diambil selepas berlakunya sesuatu masalah
kerana staf dibekalkan dengan prosedur- prosedur dan arahan kerja yang lengkap; 
•           Membolehkan organisasi mengenal pasti tugas-tugas yang patut dijalankan serta
memperincikan langkah-langkah yang perlu diambil;
•           Memberi kaedah bagi mendokumenkan secara tersusun amalan pengurusan dan cara
bekerja;
•           Membolehkan staf menjalankan tugas mereka dengan betul pada kali pertama dan
seterusnya;
•           Membolehkan pihak pengurusan membuat keputusan dengan lebih baik melalui maklumat
penting hasil daripada audit dalaman, semakan pengurusan dan kawalan dokumen.
Seterusnya dari hasil proses yang berkualiti akan menghasilkan graduan-graduan yang berkualiti.
8.0    Kaitan ISO 9001:2000 dan kualiti
Kualiti ditafsirkan sebagai keseluruhan ciri-ciri dan sifat-sifat sesuatu produk atau perkhidmatan yang
hanya boleh dinilai oleh pelanggan. Kualiti boleh dicapai melalui kawalan kualiti (Quality Control) atau
kepastian kualiti (Quality Assurance).
Kawalan kualiti menekankan pemeriksaan keatas produk atau perkhidmatan setelah ia dihasilkan.
Kepastian kualiti menumpukan kepada proses yang menghasilkan produk dan perkhidmatan tersebut.
Dengan menumpukan kawalan keatas proses, penghasilan produk atau perkhidmatan yang tidak
memenuhi spesifikasi dapat dielakkan.
ISO 9000:2000 memberikan penekan kepada perancangan, perlaksanaan dan pemantauan serta
penilaian terhadap proses yang telah dilaksanakan.
9.0    Apa Peranan Saya?
•         Memahami maksud pensijilan ISO 9001:2000 . 
•         Memahami kenapa pensijilan tersebut perlu di KKTI.
•         Memahami Dasar Kualiti, Objektif Kualiti dan skop pensijilan.
•         Memastikan anda telah mendokumenkan tugas-tugas anda. Semak fail meja, carta aliran tugas
dan dokumen-dokumen yang berkaitan dengan tugas anda. 
•         Menyokong aktiviti-aktiviti yang berkaitan dengan gerakan ISO 9001:2000 di KKTI
•         Jika anda terlibat dengan prosedur kualiti ISO 9001:2000
          1.  Dapatkan prosedur kualiti yang terkini 
          2.  Kenalpasti langkah-langkah yang berkaitan dengan tugas anda 
          3.  Laksanakan langkah-langkah tersebut sebagaimana yang telah digariskan. 
          4.   Simpan rekod-rekod yang berkaitan untuk diaudit. 
          5.   Menunjukkan rekod-rekod kualiti kepada pegawai audit apabila diminta.
10.0 Keperluan Piawai dalam ISO 9001:2000
•           Penambahbaikan berterusan. 
•           Penekanan terhadap peranan pengurusan atasan.
•           Pertimbangan kepada keperluan perundangan dan peraturan.
•           Pembentukan objektif yang boleh diukur pada funsi dan label yang berkaitan.
•           Pemantauan maklumat kepuasan pengguna sebagai pengukur prestasi sistem.
•           Perhatian yang lebih terhadap sumber.
•           Penentuan keberkesanan latihan.
•           Pengukuran terhadap sistem, proses dan keluaran.
•           Analisis data terhadap prestasi sistem pengurusan kualiti. 
•           Kawalan terhadap proses-proses yang dikontrakkan

11.0  Keperluan Dokumen dalam ISO 9001:2000

Dokumen kualiti disusun dalam 4 peringkat seperti berikut.
TAHAP  KANDUNGAN
Manual Kualiti Menerangkan dasar kualiti,objektif kualiti dan sistem pengurusan kualiti
Dokumen Kualiti Menerangkan proses-proses yang dijalankan dalam sistem pengurusan kualiti
Arahan Kerja Menerangkan bagaimana sesuatu tugas dijalankan
Dokumen Sokongan Lain-lain dokumen yang digunakan untuk menyokong proses seperti borang dan
pekeliling pentadbiran.
12.0  Dokumen dan Rekod  
12.1     Dokumen Kualiti
Dokumen kualiti adalah 
•         prosedur, dasar atau arahan bertulis yang dikeluarkan oleh organisasi. 
•         menyediakan pandangan, penerangan dan arahan bagaimana sesuatu proses di laksanakan.
•         Contoh:  Prosedur  Pengendalian Pengajaran
12.2     Rekod Kualiti
Rekod kualiti adalah 
•         maklumat yang membuktikan sesuatu aktiviti telah dijalankan. 
•         wujud selepas sesuatu aktiviti atau tugas dilaksanakan
•         Contoh:  Skrip Jawapan Pelajar, minit mesyuarat, surat perlantikan
13.0  Jenis-Jenis Audit
13.1     Audit Kesempurnaan (Adequacy Audit)
Audit bagi menentukan dokumen yang disediakan (manual kualiti, Prosedur Kualiti, Arahan Kerja,
Dokumen Sokongan) memenuhi piawai keperluan ISO 9001:2000.
13.2     Audit Dalam (Internal Audit) 
Audit yang dilaksanakan oleh auditor dalaman organisasi yang bertujuan untuk penambahbaikan
didalam keberkesanan dan keefisienan sistem sebelum Audit Pematuhan dijalankan.
13.3     Audit Pematuhan (Compliance Audit)
Audit terhadap kesemua aktiviti atau proses yang didokumen bagi memastikan perlaksanaan Sistem
Pengurusan Kualiti memenuhi sepenuhnya keperluan yang ditetapkan di dalam Manual Kualiti,
Prosedur Kualiti dan Arahan Kerja serta keperluan perundangan. 
Dari audit ini, organisasi boleh dicadangkan untuk didaftar sebagai organisasi yang memenuhi
keperluan ISO 9001.
13.4     Audit Pengawasan (Surveillance Audit)
Audit terhadap sebahagian atau kesemua proses dalam Sistem Pengurusan Kualiti bagi memantau
perlaksanaan berterusan dan penyelenggaraan sistem selepas mendapat pensijilan.

14.0  Klausa-Klausa Asas dalam ISO

Klausa 4: Sistem Pengurusan Kualiti
Klausa 4.1 Am 
Organisasi hendaklah mewujud, mendokumen, melaksana, memelihara dan secara berterusan
memajukan sistem SPK dengan 
1.        mengenalpasti proses utama SPK; 
2.        menentukan turutan dan hubungkait antara proses-proses; 
3.        menentukan kriteria dan kaedah untuk memastikan operasi dan kawalan proses yang
berkesan; 
4.        memastikan maklumat mudah diperolehi bagi membantu operasi dan pemantauan;dan 
5.        mengukur, memantau, menganalisa proses dan melaksanakan tindakan bagi mencapai hasil
yang dirancang serta penambahbaikan berterusan.
Klausa 4.2 Keperluan Dokumentasi 
Klausa 4.2.1 Am 
Organisasi hendaklah mendokumenkan sistem kualiti yang mengandungi 
1.        Dasar dan objektif kualiti; 
2.        Manual kualiti; 
3.        Prosedur yang didokumenkan bagi memenuhi standard ISO 9001:2000; 
4.       Dokumen yang diperlukan oleh organisasi bagi memastikan perancangan, operasi dan
pengawalan proses yang berkesan; dan 
5.        Rekod-rekod kualiti sebagaimana yang diperlukan oleh standard ISO 9001:2000.
Klausa 4.2.2 Manual Kualiti
Organisasi hendaklah menyediakan manual kualiti yang mengandungi
1.        penerangan skop sistem kualiti; 
2.        turutan dan interaksi proses yang berkaitan dan 
3.        justifikasi bagi sebarang pengecualian.
Klausa 4.2.3 Kawalan Dokumen
Prosedur yang didokumenkan hendaklah diwujud dan dikawal seperti berikut: 
1.        dokumen perlu diluluskan sebelum diedarkan; 
2.        pastikan dokumen mempunyai versi yang betul; 
3.        semak dan luluskan kembali jika ada pindaan; 
4.        nyatakan status semakan terkini di dokumen; 
5.        dokumen yang diterima dari sumber luar dikenalpasti dan dikawal edarannya dan 
6.        elakkan penggunaan dokumen yang usang.
Klausa 4.2.4 Rekod Kualiti
Organisasi perlu menyediakan prosedur bagi mengawal, mengenalpasti, menyimpan melindungi,
menetapkan tempoh simpanan dan melupusan rekod kualiti SPK.
Klausa 5: Tanggungjawab Pengurusan
Klausa 5.1 Komitmen Pengurusan 
Pengurusan atasan hendaklah membuktikan komitmen mereka dengan
1.        memberitahu staf kepentingan memenuhi kehendak pelanggan dan mematuhi undang-undang/
peraturan; 
2.        menyediakan dasar dan objektif kualiti; 
3.        mengadakan mesyuarat semula pengurusan; dan 
4.        memastikan perolehan sumber-sumber yang diperlukan.
Klausa 5.2 Fokus kepada pelanggan
Pengurusan hendaklah memastikan keperluan dan 'expectation' pelanggan ditentukan dan
diterjemahkan kepada keperluan pelanggan bagi tujuan meningkatkan kepuasan pelanggan.
Klausa 5.3 Dasar Kualiti
Pengurusan atasan hendaklah memastikan dasar kualiti
1.        sesuai dengan matlamat organisasi; 
2.        mengambilkira komitment untuk memenuhi keperluan dan penambahbaikan berterusan; 
3.        menyediakan rangka kerja untuk mewujud serta mengkaji semula objektif kualiti; 
4.        dihebah dan difahami oleh setiap peringkat organisasi; 
5.        disemak bagi tujuan penyesuaian yang berterusan dan 
6.        dikawal.
Klausa 5.4 Perancangan
Klausa 5.4.1 Objektif Kualiti
Pengurusan atasan hendaklah memastikan objektif kualiti
1.        diwujudkan disetiap peringkat dan fungsi; 
2.        boleh diukur dan konsisten dengan dasar kualiti; 
3.        mengambilkira objektif yang diperlukan bagi memenuhi keperluan produk / perkhidmatan; 
4.        memastikan keperluan sumber-sumber yang perlu.
Klausa 5.4.2 Pelan Kualiti
Pengurusan atasan hendaklah memastikan  sumber-sumber yang diperlukan bagi mencapai objektif
kualiti dikenalpasti dan dirancang. Hasil perancangan hendak lah di dokumenkan.
Klausa 5.5 Tanggungjawab Pengurusan
Klausa 5.5.1 Tanggungjawab, kuasa dan komunikasi
Fungsi dan hubungkait dalaman organisasi termasuk tanggungjawab dan kuasa hendaklah
diperjelaskan.
Klausa 5.5.2 Wakil Pengurusan
Pihak pengurusan hendaklah melantik seorang wakil pengurusan yang bertanggungjawab untuk
1.        memastikan proses-proses yang diperlukan oleh SPK wujud; 
2.        melapurkan pencapaian perlaksanaan SPK dan sebarang penambahbaikan yang perlu; dan 
3.        memastikan kesedaran terhadap keperluan pelanggan wujud dalam organisasi.
Klausa 5.5.3 Komunikasi dalaman
Pihak pengurusan hendaklah memastikan proses komunikasi yang mencukupi diantara setiap
lapisan / fungsi yang perkaitan dengan SPK serta keberkesanannya.
Klausa 5.6 Kajian Semula Pengurusan
Klausa 5.6.1 Am
Pihak pengurusan hendaklah menyemak keberkesanan SPK pada jangkamasa yang dirancang.
Tujuan penyemakan ini adalah untuk
1.        memastikan kesesuaian yang berterusan, kecukupan sumber dan keberkesanan SPK; 
2.        menilai peluang untuk peningkatan dan keperluan mengubah SPK termasuk dasar dan objektif
kualiti.
Klausa 5.6.2 Input Semakan
Input  mesyuarat kajian semula pengurusan meliputi prestasi terkini dan peluang penambahbaikan
hasil dari  
1.        aktiviti audit; 
2.        maklumbalas pelanggan; 
3.        prestasi proses dan pematuhan; 
4.        status tindakan pembetulan dan pencegahan; 
5.        NCR dari kajian sebelumnya dan 
6.        perubahan yang memberi kesan kepada SPK.
Klausa 5.6.3 Output Semakan
Output mesyuarat kajian semula pengurusan hendaklah mengambilkira
1.        penambahbaikan SPK dan proses; 
2.        penambahbaikan produk / perkhidmatan yang memenuhi kehendak pelanggan; 
3.        keperluan sumber.
Klausa 6: Pengurusan Sumber
Klausa 6.1 Peruntukan sumber-sumber 
Sumber-sumber yang diperlukan bagi melaksanakan serta menambahbaik SPK  bagi menjelaskan
kepuasan pelanggan hendaklah ditentukan dan diperolehi pada masa yang sesuai.
 
Klausa 6.2 Pengurusan Sumber Manusia
Klausa 6.2.1 Am
Staf yang dipertanggungjawab hendaklah berkelayakan, berdasarkan kepada pendidikan, latihan,
kemahiran dan pengalaman.
Klausa 6.2.2 Kelayakan, Kesedaran dan Latihan 
Organisasi hendaklah 
1.      mengenalpasti keperluan kepakaran bagi staf; 
2.      mengadakan latihan bagi memenuhi keperluan; 
3.      menilai keberkesanan latihan; 
4.      memastikan kesedaran staf terhadap kepentingan dan perlu sumbangan terhadap pencapaian
objektif kualiti dan 
5.      menyelenggara rekod berkaitan latihan, kelayakan dan pengalaman.
Klausa 6.3 Infrastruktur 
Organisasi hendaklah mengenalpasti, menyedia dan memelihara infrastruktur yang diperlukan bagi
memastikan pematuhan dan keperluan produk. Infrastruktur meliputi
1.      bangunan, tempat kerja dan kemudahan yang berkaitan; 
2.      peralatan, hardware dan software; 
3.      perkhidmatan sokongan.
Klausa 6.4 Persekitaran Kerja
Organisasi hendaklah mengenalpasti, mengurus persekitaran kerja yang diperlukan terhadap
keperluan produk.
Perlu ada rujukan tertentu kepada peraturan kesihatan dan keselamatan; kaedah kerja dan etika
kerja.
Klausa 7: Realisasi Perkhidmatan   
 
Klausa 7.1 Perancangan Realisasi Perkhidmatan 
Organisasi hendaklah merancang dan membangunkan proses yang diperlukan bagi merealisasikan
perkhidmatan.
Perancangan perlu konsisten dengan lain-lain proses dalam SPK. Semasa merancang, orgranisasi
hendaklah mengambilkira
1.        prosedur bagi memenuhi objektif kualiti dan keperluan perkhidmatan; 
2.        keperluan mewujudkan prosedur dan dokumentasi serta menyediakan sumber dan      
kemudahan; 
3.        verifikasi, pengesahan, pengawasan, pemeriksaan dan pengujian yang diperlukan; 
            dan 
4.        rekod-rekod yang diperlukan bagi membuktikan proses memenuhi keperluan.
Klausa 7.2 Proses Yang Berkaitan Dengan Pelanggan
Klausa 7.2.1 Penentuan Keperluan
Organisasi hendaklah menentukan .
1.        Keperluan pelanggan terhadap perkhidmatan termasuk perolehan, perhantaran dan servis
selepas perhantaran; 
2.        keperluan yang tidak dinyatakan oleh pelanggan tetapi perlu; dan 
3.        keperluan undang-undang dan peraturan dipatuhi;

Klausa 7.2.2 Semakan terhadap keperluan

Sebelum bersetuju untuk membekalkan perkhidmatan, organisasi hendaklah memastikan
1.        keperluan perkhidmatan adalah jelas; 
2.        dimana terdapat kenyataan berdokumen, penerimaan hendaklah disahkan;
3.        atasi sebarang konflik / ketidakpastian; dan 
4.        keupayaan  untuk memenuhi keperluan.
Hasil semakan hendaklah direkodkan, yang relevan dengan dokumen hendaklah dihebahkan kepada
releven staf.
Klausa 7.2.3 Komunikasi dengan pelanggan
Organisasi hendaklah mewujud dan melaksana komunikasi dengan pelanggan berkaitan
1.        maklumat mengenai perkhidmatan; 
2.        pertanyaan/ kontrak/ pengendalian pesanan termasuk perubahan; dan 
3.        maklumbalas dan aduan pelanggan.
Klausa 7.3 Rekabentuk dan Pembangunan
Klausa 7.3.1 Perancangan Rekabentuk dan Pembangunan
Klausa 7.3.2 Input Rekabentuk dan Pembangunan
Klausa 7.3.3 Output Rekabentuk dan Pembangunan
Klausa 7.3.4 Semakan Rekabentuk dan Pembangunan
Klausa 7.4 Perolehan
Klausa 7.4.1 Proses Perolehan
Proses perolehan hendaklah dikawal. Perlu ada satu kaedah penilaian dan pemilihan pembekal
berdasarkan keupayaan merujuk kepada Senarai Induk Pembekal. Kriteria pemilihan hendaklah
dijelaskan dan hasil penilaian dan tindakan susulan hendaklah di rekodkan.
Klausa 7.4.2 Maklumat Perolehan
Perlu ada kaedah untuk menerangkan produk / perkhidmatan yang dipesan termasuk.
1.        keperluan untuk kelulusan; 
2.        kelayakan produk; 
3.        keperluan staf; dan 
4.        keperluan SPK.
Organisasi perlu memastikan spesifikasi keperluan produk / perkhidmatan adalah lengkap sebelum
berkomunikasi dengan pembekal.
Klausa 7.4.3 Verifikasi produk yang dibeli
Organisasi perlu ada kaedah untuk memastikan produk yang diterima sama seperti spesifikasi yang
ditetapkan. Jika tidak, pembekal perlu dimaklumkan.
Proses perolehan hendaklah dikawal. Perlu ada satu kaedah penilaian dan pemilihan pembekal
berdasarkan keupayaan merujuk kepada Senarai Induk Pembekal. Kriteria pemilihan hendaklah
dijelaskan dan hasil penilaian dan tindakan susulan hendaklah di rekodkan.Perlu ada kaedah untuk
menerangkan produk / perkhidmatan yang dipesan termasuk.
1.        keperluan untuk kelulusan; 
2.        kelayakan produk; 
3.        keperluan staf; dan 
4.        keperluan SPK.
Organisasi perlu memastikan spesifikasi keperluan produk / perkhidmatan adalah lengkap sebelum
berkomunikasi dengan pembekal.Organisasi perlu ada kaedah untuk memastikan produk yang
diterima sama seperti spesifikasi yang ditetapkan. Jika tidak, pembekal perlu dimaklumkan.
Klausa 7.5 Operasi Pengeluaran dan Perkhidmatan
Klausa 7.5.1 Kawalan Keatas Perkhidmatan
Organisasi perlu merancang dan membuat persedian bagi produk/perkhidmatan dalam keadaan
terkawal. Organisasi perlu.
1.        mewujudkan maklumat yang menjelaskan ciri-ciri produk / perkhidmatan; 
2.        mewujudkan arahan kerja; 
3.        menggunakan peralatan yang sesuai; 
4.        menggunakan peralatan kawalan dan pengukuran; 
5.        melaksanakan aktiviti memantau dan 
6.        menjelaskan proses mengedar, menghantar dan 'post delivery'.
Klausa 7.5.2 Validasi Proses Pengeluaran dan Perkhidmatan
Organisasi hendaklah mengesahkan mana-mana proses untuk persediaan produk dan perkhidmatan
yang mana-mana output yang terhasil tidak diverifikasi oleh pengukuran dan pemantauan. Varifikasi
hendaklah meliputi (yang mana sesuai)
1.        kelayakan proses; 
2.        kelayakan staf dan peralatan; 
3.        penggunaan prosedur yang jelas; 
4.        keperluan rekod; dan 
5.        varifikasi semula jika perlu.
Klausa 7.5.3 Identifikasi dan Kemudahkesanan
Dimana perlu, produk hendaklah dikenalpasti di setiap peringkat operasi pengeluaran / perkhidmatan. 
Organisasi hendaklah mengenalpasti status produk yang berkaitan dengan pengukuran dan
pemantauan.
Apabila kemudahkesanan produk dikehendaki organisasi hendaklah mengawal dan merekod identiti
yang unik terhadap produk.
Klausa 7.5.4 Hakmilik Pelanggan
Penjagaan hendaklah dilaksanakan apabila berkaitan dengan hakmilik pelanggan yang berada
dibawah simpanan organisasi.
Hakmilik pelanggan hendaklah dikenalpasti, disahkan, dilindungi dan diselenggara.
Rekod dan laporkan kepada pelanggan sekiranya hakmilik pelanggan hilang, rosak atau tidak sesuai
digunakan.
Klausa 7.5.5 Pemeliharaan Produk
Organisasi hendaklah memelihara keperluan pelanggan semasa proses dalaman serta perhantaran
kedestinasi yang dirancang. Ia termasuk identifikasi, pengendalian, penyimpanan dan perlindungan.
Klausa 7.5.6 Kawalan Alat Pengukuran dan Penilaian
Organisasi hendaklah menentukan alat pengukuran dan penilaian yang diperlukan bagi memenuhi
klausa 7.2.1
Peralatan perlukan dikawal bagi memastikan ianya konsisten. Perisian yang digunakan perlu diujilari.
Sebarang pengubahsuaian terhadap alat perlu dikawal.
Klausa 8: Pengukuran, Analisa, Penambahbaikan
Klausa 8.1 Am 
Organisasi hendaklah merancang dan melaksanakan proses pengawalan, pengukuran, analisa dan
peningkatan yang diperlukan untuk
1.        membuktikan kepatuhan terhadap SPK;  dan 
2.        meningkatkan keberkesanan SPK yang berterusan 
Penentuan kaedah-kaedah yang akan digunakan termasuk teknik-teknik statistik dan tahap
pemakaian hendaklah dikenalpasti.
Klausa 8.2 Pengukuran dan Pemakaian
Klausa 8.2 Pengukuran dan Pemakaian
Klausa 8.2.1 Kepuasan Pelanggan 
Organisasi hendaklah memantau maklumat mengenai kepuasan / ketidakpuasan hati pelanggan.
Kaedah bagi memperlolehi dan menggunakan maklumat perlu ditetapkan.
Klausa 8.2.2 Audit Dalaman
Audit dalaman yang berjadual adalah perlu bagi memastikan SPK memnuhi standard dan telah
dilaksanakan dan diselenggara dengan berkesan.
Perancangan audit perlu berdasarkan status dan kepentingan audit serta hasil audit yang lalu. Skop,
kekerapan,dan metadologi audit perlu dijelaskan. Audit perlu dilaksanakan oleh mereka yang 'bebas'
dan tidak mempunyai kepentingan dengan proses yang diaudit. 
Hasil audit perlu direkod dan dilaporkan untuk tindakan pembetulan. Aktiviti susulan meliputi verifikasi
tindakan pembetulan dan melaporkan hasil.
Klausa 8.2.3 Pengukuran dan Pemantauan Proses
Organisasi hendaklah menggunakan kaedah yang sesuai untuk mengawal dan dimana perlu
mengukur dan memantau proses penghasilan bagi memenuhi kehendak pelanggan.

Klausa 8.2.4 Pengukuran dan Pemantauan Produk / Perkhidmatan

Ciri-ciri produk / perkhidmatan hendaklah diukur dan dipantau disetiap peringkat. Bukti kepatuhan
hendaklah direkodkan. Pihak yang bertanggungjawab untuk mengeluarkan produk dan perkhidmatan
hendaklah dijelaskan dalam rekod kualiti.
Produk / perkhidmatan tidak akan dikeluarkan sehingga setiap aktiviti yang ditetapkan telah lengkap
kecuali yang telah dipersetujui oleh pelanggan.
Klausa 8.3 Kawalan Terhadap Ketakakuran
Produk / perkhidmatan yang tidak mematuhi spesifikasi hendaklah dikenalpasti dan dikawal bagi
mengelakkan penggunaan dan pengedaran yang tidak disengajakan.
Produk / perkhidmatan yang tidak memenuhi spesifikasi hendaklah diperbetulkan dan diverifikasi
semula. 
Tindakan yang sesuai hendaklah diambil jika terdapat produk / perkhidmatan yang tidak memenuhi
spesifikasi dijejak selepas pengedaran atau telah mula digunakan.
Pengubahsuaian terhadap produk / perkhidmatan yang tidak memenuhi spesifikasi hendaklah
dimaklumkan kepada pelanggan, pengguna atau badan lain untuk persetujuan.
Klausa 8.4 Analisa Data
Data yang sesuai perlu dikumpul dan dianalisa untuk menentukan kesesuaian dan keberkesanan SPK
dan menentukan tindakan penambahbaikan. Data termasuk dari aktiviti pengukuran dan
pemantauan. 
Analisa data adalah perlu bagi maklumat berikut: 
1.        kepuasan/ketidakpuasan pelanggan; 
2.        Pematuhan kepada keperluan pelanggan; 
3.        ciri-ciri proses/perkhidmatan;  dan 
4.        pembekal.
Klausa 8.5 Penambahbaikan
Klausa 8.5.1 Penambahbaikan Berterusan
Proses yang diperlukan untuk  penambahbaikan berterusan hendaklah dirancang dan diuruskan.
Penambahbaikan berterusan hendaklah dilaksanakan melalui 
1.        dasar kualiti; 
2.        objektif kualiti; 
3.        hasil audit; 
4.        data yang dianalisa; 
5.        tindakan pembetulan dan pencegahan dan 
6.        kajian tindakan penambahbaikan.
Klausa 8.5.2 Tindakan Pembetulan
Tindakan pembetulan adalah perlu bagi menghapuskan punca ketakakuran bagi mencegah
pengulangan ketakakuran.Tindakan pembetulan hendaklah sesuai dengan tahap impak ketakakuran.
Prosedur hendaklah meliputi
1.        identifikasi ketakakuran; 
2.        penentuan punca ketakakuran; 
3.        penilaian keperluan tindakan mencegah pengulangan;  
4.        penentuan dan perlaksanaan tindakan pembetulan; dan 
5.        kajian semula terhadap tindakan pembetulan yang diambil.
Klausa 8.5.3 Tindakan Pencegahan
Tindakan pencegahan perlu bagi menghapuskan punca potensi ketakakuran bagi mengelakkan
pengulangan. Tindakan pencegahan perlu sesuai dengan tahap dan impak masalah. Prosedur Tindak
Pencegahan perlu meliputi
1.        identifikasi potensi ketakakuran; 
2.        penentuan potensi punca ketakakuran; 
3.        penilaian keperluan tindakan pencegahan;  
4.        perlaksanaan tindakan pencegahan; dan kajian semula terhadap tindakan pencegahan yang
diambil.