KESAN PERUBAHAN

PENDUDUK
KE ATAS
ALAM SEKITAR
 Objektif

Di akhir unit ini, anda akan dapat :

•Menyenaraikan kesan-kesan perubahan

penduduk terhadap penerokaan sumber iaitu,
tanah, hutan dan air.

•Menghuraikan dengan contoh kesan-kesan

perubahan penduduk terhadap penerokaan
sumber.

•Mencadangkan langkah-langkah penerokaan

sumber secara terancang.
 Pengenalan
Penduduk dunia semakin bertambah setiap tahun. Banyak
sumber seperti tanih, hutan, dan air yang perlu diteroka untuk
memenuhi keperluan hidup. Keadaan ini turut berlaku di
negara Malaysia.
Kebanyakan negara di dunia telah mengalami pertambahan
penduduk secara semula jadi. Pada tahun 1996, jumlah
penduduk dunia melebihi 5 bilion orang. Pertubuhan
Bangsa-bangsa Bersatu (PBB) menganggarkan penduduk
dunia akan mencapai jumlah 8.2 bilion menjelang tahun
2021. Perubahan penduduk ini akan membawa kesan positif
dan kesan negatif terhadap penerokaan sumber, khususnya
tanih, hutan, dan air. Dalam bab ini kita akan memahami
dengan lebih lanjut kesan perubahan penduduk yang berlaku
di negara Malaysia terhadap alam sekitar.
 3sumber utama menerima kesan
tanih
hutan
•Hasil tanaman dan •Pembalakan dan industri
perlombongan bertambah berasaskan kayu bertambah

air
•Meningkatkan penerokaan
air untuk kegunaan domestik,
dan industri,
 Kesan Positif Terhadap Penerokaan Sumber Tanih
1. Tanih digunakan untuk pertanian 2. Tanih diteroka untuk mendapatkan
pasir dan tanah liat/kaolin, contoh
Contoh: Tanih aluvium Ditanam padi (Dataran
Kedah-Perlis, Delta Rajang, DeltaKemubu) •Pasir - industri pembuatan kaca
Ditanam tembakau (Dataran Kelantan, sekitar •kaolin - membuat barang-barang
KualaTerengganu, Chuping) tembikar

•Tanih laterit 3. Perlombongan mendapatkan

•Ditanam getah dan kelapa sawit mineral - bijih timah, bijih besi,emas,
di pantai barat bauksit, dan kuprum
SemenanjungMalaysia dan
FELDA

•Tanih gambut
•Ditanam nanas di Pekan Nanas,
Simpang Renggam, dan Labis

•Tanih pasir
•Ditanam kelapa (sekitar Bagan
Datuk, Sabak Bernam,
Tumpat,Pasir Putih)
Kesan Negatif Terhadap Penerokaan Sumber Tanih
•Hakisan tanih
•Tanih tidak subur kerana pertanian secara giat -
kandungan mineral dalam tanah berkurangan
•Pembakaran jerami padi membebaskan gas metana
yang dapat meningkatkan suhu bumi

•Penggunaan baja kimia

dan racun serangga
                                  

mengakibatkan
pencemaran air dan
mengancam hidupan
akuatik
 Kesan Positif Terhadap Penerokaan Sumber Hutan
Pembalakan menjadi sumber pendapatan kerajaan -hutan
hujan tropika kaya dengan kayu keras yang bernilai tinggi
seperti meranti, cengal, merbau yang digunakan dalam industri
perabot dan dieksport.
•Hutan ditebang untuk
dijadikan kawasan
petempatan,
pengangkutan, dan
pusat rekreasi.
•Menjana kuasa
hidroelektrik
•Hutan ditebang untuk dijadikan kawasan petempatan,
pengangkutan, dan pusat rekreasi.
•Pertanian - Rancangan Tanah Kerajaan (FELDA)
Kesan Negatif Terhadap Penerokaan Sumber Hutan

•Hakisan air larian permukaan

•Spesies flora diancam kepupusan - orkid, rafflesia
•Spesies fauna diancam kepupusan - orang utan, gajah,
dan badak sumbu

•Permukaan tanih menjadi

tandus
•Hakisan tanih
•Kemusnahan hasil hutan
•Banjir
•Mengurangkan kawasan
tadahan
Kesan Positif Terhadap Penerokaan Sumber Air

•Sumber air minuman dan perindustrian – Empangan

Klang Gate

•Mengawal banjir -
Empangan Temenggor

•Menjana kuasa hidroelektrik

- Empangan Kenyir,
Chenderoh, Batang Ai

•Air digunakan untuk pengairan – Rancangan Pengairan

Sungai Muda dan Rancangan Pengairan Sungai Kemubu
 Kesan Negatif Terhadap Penerokaan Sumber Air
•Pembinaan empangan kuasa hidroelektrik menyebabkan
kawasan sekitarnya ditenggelami air wujud tasik buatan
manusia

•Banjir di kawasan petempatan

  Pemusnahan hutan – flora dan

fauna terjejas dan pupus

•Penduduk di pedalaman hilang

tempat tinggal

•Pencemaran sungai - Sungai Klang

Langkah-langkah Penerokaan Sumber Tanih Secara Terancang
•Kawasan paya ditebus guna untuk penanaman padi - Sungai Manik,
Perak dan Paya Besar, Pahang.

•Bekas lombong dan kawasan paya ditebus guna dan dijadikan

kawasan pertanian – jambu batu di Bidor, Lembah Kinta, Ipoh di Perak

•Hakisan tanih dapat dikurangkan dengan

•membaiki sistem perparitan
•menanam tanaman tutup bumi

•Penanaman berteres dan secara •Menambak kawasan laut -

hidroponik Bandar Hilir, Melaka

•Kawasan tidak subur dibaja dengan baja kimia

•Kawasan bekas lombong dibina taman tema dan dijadikan destinasi

pelancongan - Sunway Lagoon, Desa Waterpark
•Penggunaan teknik pertanian moden, iaitu menggunakan benih
bermutu tinggi, baja kimia, dan racun serangga
Langkah-langkah Penerokaan Sumber Hutan Secara Terancang
•Mewartakan hutan simpan dan taman negara untuk melindungi tumbuh-
tumbuhan semula jadi dan hidupan liar - Taman Negara Pahang, Hutan
Simpan Sepilok, Hutan Simpan Endau-Rompin, Taman Negara Banjaran
Crocker, dan Taman Negara Bako.

•Projek ladang hutan - Bukit Tinggi, Pahang (untuk memastikan bekalan

balak masa depan berterusan)

•FRIM menjalankan penyelidikan untuk •Ladang jati diwujudkan di

menentukan spesies pokok-pokok cepat
tumbuh dan bermutu seperti akasia,
batai, yemane, sesenduk
•Projek ladang hutan - Bukit Tinggi,
Pahang (untuk memastikan bekalan
balak masa depan berterusan)
•Bekas lombong ditebus guna dan
ditanam pokok akasia – Batang
Berjuntai, Selangor
•Rawatan silvikultur - pokok-pokok
berharga dibiarkan tumbuh manakala
pokok-pokok tidak bernilai ditebang
Perlis dan Kedah bagi
menghasilkan kayu bermutu
tinggi
•Kempen kesedaran dan kitar
semula - Persatuan Pencinta
Alam (MNS)
•Menguatkuasakan undang-
undang - Undang-undang
Perhutanan Negara (Pindaan
1993) dan Enakmen Industri
Berasaskan Kayu (1985) untuk
mengawal pembalakan haram
Langkah-langkah Penerokaan Sumber Air Secara Terancang

•Kawasan tadahan hujan dipelihara,- tidak membenarkan kawasan

hutan di kawasan ini ditebang. Hutan Simpan & Taman Negara

•Mengawal kualiti air sungai dengan membersihkan dan

mendalamkan sungai serta mendenda kilang yang mencemarkan
sungai

•Kempen kesedaran - kempen "Cintailah Sungai Kita"

•Memastikan sistem saluran air bersih ke rumah dan

kilang teratur

•Menguatkuasakan undang-undang - Akta Kawalan

Pencemaran Air

•Penerokaan air bawah tanah oleh Jabatan Kajian

Geologi
Langkah-langkah Penerokaan Sumber Secara Terancang

Air Hutan Tanih

•Menubuhkan ladang •Menambahkan
•Mengawasi
hutan dan ladang jati baja
kawasan
•Menebus guna bekas •Menebus guna
tadahan hujan
lombong dan paya bekas lombong
•Mengawal
•Rawatan silvikultur dan paya
kualiti air
•Mewartakan hutan •Menambak
•Mencari punca
simpan dan taman pinggir laut
air alternatif
negara •Tanaman
•Kempen
•Penguatkuasaan berteres
"cintailah Sungai
undang-undang •Tanaman
Kita"
•Mewartakan hutan lipur hidroponik
•Mengawal
•Kitar semula kertas •Teknik pertanian
kebocoran paip
moden
LATIHAN
 Kesan Perubahan Penduduk
HUTAN AIR TANIH

Positif Positif Positif

1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 4 4
Negatif Negatif Negatif
1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 4 4
Langkah mengatasi Langkah mengatasi Langkah mengatasi
1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 4 4
1.Kawasan bertanih_______sesuai untuk penanaman padi.
2.Penanaman padi secara berterusan menyebabkan tanih tidak
subur dan kandungan________berkurangan.
3.Pembinaan empangan hidroelektrik menyebabkan____yang
luas musnah dan ditenggelami air.
4.Sumber air diperlukan untuk kegunaan , perindustrian,
_______dan pertanian.
5.Pertambahan penduduk membawa kepada peningkatan sumber
alam.
6.Rawatan _________dapat meningkatkan pengeluaran kayu
balak.
7._______'Cintailah Sungai Kita' diadakan untuk meningkatkan
tahap kesedaran rakyat.
8._______air boleh dikawal dengan menjalankan kerja-kerja
pembersihan sungai.
9.Penebangan hutan membawa kepada ____flora dan fauna.
10.Penanaman sayur-sayuran secara_______ dapat
mengurangkan hakisan.