Abstrak Cabaran yang melanda dunia pendidikan kini menuntut setiap pihak yang terlibat untuk turut sama

memikirkan pendekatan yang lebih berkesan dan praktikal yang boleh dilaksanakan guna untuk menangani isu-isu dan persoalan-persoalan yang timbul mengenai keberkesanan kaedah pengajaran dan pembelajaran yang diamalkan oleh guru-guru di sekolah-sekolah. Pemilihan kaedah yang akan digunakan oleh guruguru untuk pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas adalah suatu keputusan yang penting kerana ia bakal menentukan samada sesuatu pengajaran itu berkesan ataupun tidak dan samada pembelajaran yang berkesan turut berlaku. Mewujudkan persekitaran pembelajaran yang kondusif dan menarik adalah perlu untuk menjamin proses pembelajaran yang bermakna dan berkesan. Penggunaan perkakasan berteknologi seperti peralatan teknologi maklumat dan komunikasi ICT didapati mempunyai kemampuan untuk menjana dan menarik minat pelajar untuk mengikuti proses pengajaran dan pembelajaran. Ia telah memberikan suatu dimensi baru kepada dunia pendidikan berbanding dengan kaedah konvensional sedia ada iaitu Talk and Chalk yang telah lapuk. Kajian ini akan cuba memastikan keberkesanan Kaedah Pengajaran-Pembelajaran Berbantukan Komputer (PBK) secara integrasi dengan kaedah-kaedah pengajaran sedia ada yang lain untuk mengajar jawi di peringkat Tahun 2 sekolah rendah. Ia seterusnya boleh dijadikan asas kepada pengenalan kaedah alternatif untuk mengajar asas membaca dan menulis jawi, dan pengajaran pemulihan jawi di sekolah rendah.

Bab 1

Masalah Kajian 1.1 Pengenalan

Tulisan Jawi telah mula digunakan di Tanah Melayu apabila pedagang-pedagang dari tanah Arab datang berdagang dan membawa bersama mereka agama Islam iaitu pada abad ke 12. Bukti penggunaan tulisan Jawi (tulisan arab yang disesuaikan) untuk bahasa Melayu ialah Batu Bersurat Terengganu yang bertarikh 22 Februari, 1303 (Syed Naquib, 1970). Sejak dari itu agama Islam dan tulisan Jawi berkembang dan bertapak dengan kukuh di kepulauan Melayu. Ia telah digunakan pada hampir semua hasil karya dan kesusasteraan di Alam Melayu dan dokumen rasmi serta perundangan. Kemahiran menulis dan membaca Jawi adalah asas yang penting untuk seseorang mendalami ilmu agama Islam kerana panduan utamanya iaitu Al-Quran adalah ditulis dalam tulisan Jawi. Begitu juga buku rujukan Islam dan teks yang digunakan di sekolah-sekolah adalah didalam tulisan tersebut. Tetapi mulai tahun 1960an penguasaan Jawi di kalangan pelajar Islam di sekolah mulai merosot, kerana Jawi telah diganti dengan tulisan rumi untuk menerbitkan buku teks dan buku-buku rujukan Islam di sekolah. Atas desakan banyak pihak, pada pertengahan 1980an tulisan Jawi telah diguna semula untuk mengajar mata pelajaran Pendidikan Islam. Namun begitu kemahiran membaca dan menulis jawi di kalangan pelajar adalah masih kurang memuaskan. Huruf-huruf Jawi yang digunakan sekarang adalah dipinjam dari bahasa Arab dan telah ditambah beberapa huruf sesuai untuk mengeja dan menulis perkataan bahasa Melayu. Tulisan Jawi adalah asas yang penting sekali untuk mengajar dan belajar sesuatu mengenai agama Islam di Malaysia. Sepanjang lima abad penggunaannya, sistem ejaan jawi untuk bahasa Melayu telah mengalami beberapa perubahan yang ketara. Kajian mengenai peringkat-peringkat dalam proses perubahan ini telah dibuat oleh beberapa orang sarjana tempatan dan luar negara. W.G. Shellabear (1901) misalnya, telah menghasilkan The Evolution of Malay Spelling; R.J Wilkinson (1903) telah menulis dan menerbitkan Kamus Jawi Melayu Inggeris, yang mengguna sistem ejaan Jawi tua. Winstedt (1913; 1939) juga turut mengekalkan penggunaan

sistem ejaan Jawi tua ini. Sistem ejaan Jawi yang moden ialah sistem ejaan yang dinamakan Jawi Pakatan Bahasa Melayu Persuratan Buku-Buku Diraja Johor (P.Bm.P.B) atau singkatannya Buku Katan telah dihasilkan oleh Major Dato Mohd. Said Sulaiman dan buku Daftar Ejaan Melayu Jawi-Rumi oleh Zaba (1949). Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) telah mengemaskinikan sistem ejaan jawi dan telah menerbitkan sebuah buku Pedoman Ejaan Jawi yang Disempurnakan pada tahun 1986. Dalam tahun 2001 DBP menerbitkan pula buku Daftar Kata Bahasa Melayu Rumi Jawi yang mengandungi kira-kira 45,000 kata masukan: 18,400 kata asas dan 26,600 kata terbitan. Buku ini dianggap oleh berbagai pihak, termasuk Kementerian Pelajaran, sebagai rujukan utama untuk ejaan Jawi bahasa Melayu sekarang. Semua buku teks dan buku tambahan Pendidikan Islam yang terdapat di sekolah memakai sistem ejaan jawi DBP. Hashim Musa, telah menulis sebuah buku Sejarah Perkembagan Tulisan Jawi, terbitan DBP, 1999 dan edisi kedua 2006. Ia mengandungi huraian yang komprehensif tentang sejarah perkembangan tulisan Jawi dan perubahan sistem ejaannya.

1.2 Latar belakang Sejak abad ke 15 dan seterusnya, pengajaran Islam dalam bahasa Melayu dengan mengguna kitab dan buku tulisan jawi diajar di masjid, surau, madarasah, sekolah pondok dan di rumah tok guru di merata tempat di Malaysia dan Indonesia. Pendidikan Islam tradisi ini sangat berpengaruh di kalangan orang Melayu. Semasa zaman penjajahan Inggeris di Malaysia, Pendidikan Islam (Islamic Studies) tidak diajar di sekolah kerajaan, sama ada di Sekolah Melayu atau di sekolah Inggeris. Tetapi tulisan Jawi diguna untuk mengajar membaca dan menulis di Sekolah Melayu Darjah 1 - 6. Kebanyakan murid Muslim belajar agama Islam di sekolah agama di sebelah petang, dengan mengguna buku tulisan Jawi.

Apabila Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957, Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang baru memaktubkan Agama Islam sebagai agama rasmi negara, dan bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan. Dengan itu Pendidikan Islam diajar sebagai salah satu mata pelajaran di sekolah. Tetapi skrip tulisan rasmi bahasa Melayu ialah skrip rumi. Tulisan jawi sudah tidak dianggap penting dalam urusan rasmi, termasuk dalam pendidikan. Akta Bahasa Kebangsaan 1963, (dan dikaji semula 1967), juga mengiktiraf skrip rumi sebagai skrip rasmi. Apabila rumi digunakan sebagai skrip rasmi bahasa Melayu dan Pendidikan Islam di sekolah rendah dan menengah, tulisan Jawi tidak lagi diajar di sekolah kerajaan. Kemahiran murid-murid mulai merosot sehingga ada di antara pelajar yang mendapati sukar untuk membaca Al-Quran. Hanya sistem sekolah agama di negeri-negeri seperti Johor, Kelantan dan Selangor membolehkan pelajar mempelajari agama Islam dalam tulisan Jawi. Kemorosotan ini berlarutan hinggalah ke awal tahun 1980an.

1.3 Pernyataan Masalah Satu kajian mengenai keberkesanan kaedah Pengajaran Berbantukan Komputer terhadap prestasi jawi murid sekolah rendah Bahagian Pendidikan Islam, Kementerian Pendidikan Malaysia telah menjalankan beberapa kajian dalam tahun 1987 mengenai penguasaan jawi di kalangan pelajar di beberapa buah negeri. Hasil dari kajian itu, telah dilaporkan bahawa 30.6 % murid Tahun 6 yang mengambil peperiksaan percubaan UPSR tidak boleh membaca jawi. Di Negeri Sembilan pula telah dilaporkan bahawa 48.3% murid Tahun 6 yang menduduki peperiksaan akhir Tahun 6 pada tahun 1989, adalah lemah dalam Jawi. Sementara di negeri Kedah pula terdapat 65.5% lemah Jawi. Dapatan yang hampir sama juga telah dilaporkan oleh negerinegeri lain. Mustapha Yazid (1991) dalam kajiannya mendapati murid sekolah rendah lemah Jawi, dan beliau menyatakan bahawa ini, antara lain, adalah disebabkan oleh

kelemahan pengajaran Jawi di sekolah. Dapatan yang sama diperolehi oleh Norlaila Sulaiman (1992/93) di kalangan murid di tiga buah sekolah rendah. Masa yang terhad dan kaedah yang kurang berkesan adalah di antara punca yang dikenal pasti sebagai sebab kelemahan murid dalam membaca dan menulis Jawi.

1.4 Kerangka Konsep

Kaedah pengajaran Rajah 1. Kerangka konsep : Faktor-faktor yang mempengaruhi pencapaian Jawi 1.5 Tujuan Kajian Tahap kesediaan guru Pencapaian jawi

Tahap penglibatan pelajar Kajian ini adalah bertujuan untuk mempertingkatkan pencapaian murid tahun 2 sekolah rendah dalam pelajaran Jawi.

1.5.1 Objektif Kajian Objektif kajian ini adalah untuk meninjau sejauh manakah kelemahan penguasaan kemahiran murid dalam pengajaran dan pembelajaran jawi di sekolah dan memastikan samada kaedah pengajaran berbantukan komputer dapat mempertingkatkan pencapaian Jawi murid tahun 2. Kajian ini juga bertujuan untuk menjawab beberapa persoalan iaitu : Sejauh manakah guru mengamalkan kaedah ICT, berdasarkan kepada PBK yang diintegrasikan dengan kaedah-kaedah lain pengajaran? Sejauh manakah guru mendapati kaedah PBK ini berkesan dalam pengajaranpembelajaran jawi murid Tahun 2, dan sebagai kaedah untuk pengajaran pemulihan jawi murid Tahun 3 6?

1.6 Kepentingan Kajian Hasil kajian ini akan dapat membantu para pendidik untuk mencari kaedah atau pendekatan yang berbeza dari kebiasaan untuk mengajar Jawi tahun 2. Penggunaan pelbagai bentuk kaedah pengajaran yang diintegrasikan akan menjadikan proses pengajaran dan pembelajaran bertambah menarik. Adalah dijangkakan ini akan menarik minat murid untuk mengikuti proses pembelajaran dan akan menghasilkan pembelajaran yang bermakna. Murid boleh turut bersama secara lebih aktif dalam proses pengajaran dan pembelajaran. Mewujudkan suasana yang menarik dan kondusif dapat menggalakkan lagi proses pembelajaran murid.

Batasan Kajian Hasil kajian ini adalah didapati daripada sampel yang populasinya terhad kepada murid tahun 2 dari sebuah sekolah sahaja dan oleh itu mungkin memerlukan kepada kajian selanjutnya yang meliputi skop populasi yang lebih luas sebelum suatu kesimpulan yang lebih umum dapat dibuat. Pemilihan sampel dan pengagihan juga tidak dilakukan dengan kaedah rawak sebenar seperti mana yang diperlukan oleh kaedah pensampelan bagi kajian kuantitatif. Pensampelan dibuat mengikut kaedah kuasi-eksperimen di mana subjek-subjek bagi kedua-dua kumpulan diambil dari kelas-kelas yang sedia ada tanpa sebarang pemilihan atau pengagihan.

1.8 Penerangan Terminologi PBK ialah pengajaran berbantukan komputer di mana komputer digunakan di dalam proses pengajaran dan pembelajaran sebagai alat bantu mengajar. Pencapaian bererti skor yang didapati dari ujian pra dan pos yang dijalankan ke atas kumpulan kajian.

Bab 2 Tinjauan Literatur

2.1 Pengenalan Kajian tentang kaedah pengajaran dan pembelajaran jawi secara ICT di sekolah rendah tidak begitu banyak dilakukan. Pengajaran Jawi merupakan komponen penting dalam program pengukuhan Pendidikan Islam. Objektif pengajaran-pembelajaran Jawi ialah supaya semua murid dapat membaca dan menulis Jawi dengan baik sebelum tamat Tahun 6 sekolah rendah. Ini akan membolehkan mereka membaca buku teks Pendidikan Islam dalam tulisan jawi dan menulis jawapan dalam tulisan Jawi. Tahap 1 (Tahun 1 3) merupakan waktu penting untuk memberi asas membaca

dan menulis jawi kepada murid. Satu waktu (30 minit) seminggu diperuntukkan untuk belajar Jawi. Kaedah pengajaran yang biasa diamalkan ialah kaedah abjad dan kaedah terusdi samping juga kaedah campuran. Murid diajar untuk mengenal huruf dan menulis setiap huruf tunggal dalam abjad Jawi. Ini memakan masa lebih dari tiga bulan. Kemudian murid diajar membentuk dan membaca perkataan. Hukum-hukum mengeja dan menulis Jawi Zaba dijadikan panduan oleh guru untuk mengajar murid mengeja dan menulis perkataan. Murid banyak diajar cara yang betul untuk menulis perkataan huruf Jawi. Murid membuat latihan menyalin suku-kata untuk menulisnya dalam tulisan Jawi yang betul dan cantik. Penggunaan komputer tidak dapat dipisahkan lagi daripada kehidupan seharian manusia. Komputer digunakan dalam hampir segenap sudut kehidupan manusia. Dunia pendidikan kini juga tidak terlepas dari arus perkembangan global ini. Komputer mempunyai banyak kelebihan yang boleh dimanfaatkan dalam pelbagai bidang tugas para pendidik. Dalam bidang pengurusan misalnya, kerja-kerja mengendali dan mengemaskini maklumat para pelajar boleh dilaksanakan dengan mudah dan cepat dengan bantuan suatu sistem pengkalan data yang cekap. Ini akan memastikan pihak pentadbir mendapat maklumat yang terkini tentang seseorang pelajar dan akan membantu melicinkan pengurusan sekolah. Dalam bidang pengajaran dan pembelajaran pula, telah banyak pembaharuan yang dilakukan terhadap sukatan pelajaran serta kaedah dan teknik pengajaran yang diamalkan sekian lama seperti matematik dan sains dalam bahasa inggeris, penggunaan kaedah ICT dalam proses pengajaran dan pembelajaran, sekolah bestari dan makmal ICT sekolah. Pemilihan dan gabungan pelbagai media menepati gaya pembelajaran individu seperti penggunaan teknik laman web dan perisian simulasi yang meningkatkan penganalisaan maklumat dan kemahiran menyelesaikan masalah. Kewujudan penggunaan komputer bukan sahaja dapat merangsang pemikiran pelajar bahkan dapat memperbaiki dan meningkatkan mutu pengajaran dan pembelajaran di bilik darjah (Zoraini Wati Abas, 1993, ms. 27).

2.2

Literatur Berkaitan

Kelemahan murid dalam membaca dan menulis jawi di peringkat sekolah rendah dan menengah dikesan sejak tahun 1980an itu berterusan sehingga ke tahun-tahun 1990an. Kajian tinjauan di kalangan 112 guru Pendidikan Islam Tingkatan 1 di Selangor oleh Sarin bin Talib dalam tahun 1995 mendapati 75 % guru menyatakan separuh daripada pelajar mereka tidak boleh membaca buku teks Jawi Pendidikan Islam; 65-68% menyatakan pelajar mereka tidak boleh membaca Quran dan Hadith. Kajian Isahak Haron dan Hasan Basri (1995) tentang prestasi Jawi pelajar Tingkatan 2 dan 4 di beberapa buah sekolah di Selangor dan Pahang mendapati lebih 65% tidak boleh menulis Jawi, dan lebih 45% yang tidak boleh membaca teks Jawi. Tidak ada usaha dan kaedah pengajaran pemulihan jawi dijalankan di sekolah. Walaupun keadaan bertambah baik sejak itu, kajian tinjauan (Isahak Julai 2004) di kalangan 78 orang guru sekolah rendah dan 78 guru menengah di Pulau Pinang mendapati masih terdapat pelajar mereka yang lemah Jawi. Kelemahan membaca dan menulis Jawi di peringkat sekolah rendah dan menengah menyebabkan murid tidak dapat membaca teks Pendidikan Islam yang ditulis dalam Jawi dan ini mengurangkan keupayaan mereka memahami kandungan mata pelajaran tersebut; dan oleh itu menjadikan ianya kurang bermakna bagi mereka. Kajian mengenai kaedah pengajaran jawi oleh Abdul Haris Anuar (1991) mendapati bahawa terdapat perbezaan kaedah mengajar di kalangan guru-guru. Beliau seterusnya melapurkan bahawa 60% daripada mereka menggunakan kaedah Abjad, 20% Kaedah Terus, manakala 20% lagi kaedah campuran. Kaedah Abjad dan variasinya adalah kaedah yang sejak lama diamalkan di sekolah Melayu dulu dan di Sekolah Kebangsaan dan Sekolah Agama sekarang. Dapatan kajian oleh penyelidik-penyelidik yang dinyatakan di sini menunjukkan bahawa

perlunya usaha untuk mencari kaedah bagi memperbaiki pengajaran-pembelajaran Jawi di peringkat rendah terutama di peringkat permulaan Tahun 1 dan 2. Mengguna kaedah alternatif kepada kaedah abjad sekarang adalah satu cara untuk memperbaiki keberkesanan pengajaran-pembelajaran Jawi di sekolah rendah. ICT untuk Jawi adalah kaedah alternatif yang dijangka lebih menarik dan berkesan dalam pengajaran-pembelajaran membaca dan menulis Jawi di peringkat awal Tahun 1 dan 2. Di antara aktivitinya ialah murid belajar membentuk perkataan seperti abu ubi, baba, batu dari suku kata ba bi bu, ta ti tu dengan berbantukan paparan Kad imbasan oleh komputer yang akan dipaparkan melalui projektor ke skrin. Murid mudah mengingat apa yang mereka bina. Penggunaan kemudahan animasi dan grafik secara berperingkat-peringkat juga dapat meningkatkan dan memudahkan pemahaman murid terhadap sesuatu konsep atau prosedur ( Ngang, Ghani dan Kanesan, 2006 ). Murid juga cepat menunjukkan minat untuk belajar jawi dengan bantuan bahan multimedia, kerana mereka minat bermain dengan sesuatu yang baru. Penggunaan perisian-perisian yang dibangunkan khas untuk sesuatu mata pelajaran, bahan-bahan sumber dalam bentuk elektronik, penggunaan CD-ROM berasaskan subjek, penggunaan pangkalan data elektronik adalah aspek-aspek penting yang boleh meningkatkan keberkesanan kaedah pengajaran dan pembelajaran Jawi. Secara keseluruhannya, penggunaan komputer dalam aktiviti pengajaran dan pembelajaran sememangnya membawa manfaat kepada para pelajar. 2.3 Teori Kecerdasan Pelbagai

Kesediaan belajar antara seorang individu dengan individu yang lain adalah tidak setara. Ini kerana tahap atau proses pertumbuhan atau perkembangan mereka tidak sama dan searah. Walaupun terdapat semacam satu kecenderungan yang sama dalam pertumbuhan mereka tetapi fizikal, mental, emosi dan sosial mereka tetap berbeza. Menurut Howard Gardner (1983), seseorang mempunyai sekurang-kurangnya tujuh kecerdasan berikut : Verbal-Linguistik Logik-Matematik

10

Visual-Ruang Kinestetik Intrapersonal

Muzik Interpersonal Naturalis

Oleh yang demikian perancangan kaedah dan pendekatan pengajaran dan pembelajaran yang ingin dilaksanakan perlulah mengambil kira persamaan dan perbezaan di antara individu dengan mengakui bahawa setiap murid adalah unik dan belajar dengan cara berlainan. Kaedah dan pendekatan P&P yang dibangunkan dengan berpandukan kepada teori ini menyokong pembelajaran bersepadu yang menyeluruh selaras dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan keperluan murid. Pendekatan ICT dapat menggabungkan beberapa kecerdasan yang diutarakan oleh Gardner di dalam suatu pakej bahan P&P multimedia yang menarik. Pada kebiasaannya ia mengandungi persembahan isi kandungan pelajaran yang diselitkan dengan unsur-unsur muzik, grafik yang menarik dan berwarna-warni. Ia juga mengandungi bahagian latihan pengukuhan di mana murid dapat menjalankan aktiviti pengukuhan untuk menguji kefahaman mereka terhadap isi kandungan pelajaran dengan berbantukan komputer.

11

BAB 3 METODOLOGI KAJIAN

3.1 Pengenalan Secara amnya keseluruhan kajian ini mengikut model induktif di mana data dicerap dengan menggunakan instrumen tertentu dan seterusnya dianalisis dan hasilnya suatu kesimpulan dapat dibuat mengenai persoalan yang dikemukakan.

3.2 Rekabentuk Kajian Kajian kuantitatif ini menggunakan Rekabentuk Kajian Eksperimen untuk mengukur secara kuantitatif hubungan diantara pembolehubah tak-bersandar dengan pembolehubah bersandar. Ianya mengaplikasikan rekabentuk berkumpulan-kawalanujianpra-ujianpos. Pemilihan kaedah ini dibuat kerana pengkaji menggunakan sampel pelajar dari kelas-kelas sedia ada sebagai subjek untuk kumpulan eksperimen dan kumpulan kawalan tanpa pemilihan dan pembahagian. Kedua-dua kumpulan diberi ujian pra di awal tempoh kajian untuk memastikan tahap pencapaian semasa mereka. Kumpulan eksperimen kemudiannya diberikan rawatan iaitu pengajaran dengan kaedah berbantukan komputer (PBK). Bahan untuk proses rawatan ini adalah berbentuk suatu persembahan multimedia interaktif yang dipilih oleh pengkaji dari 12

perisian untuk mata pelajaran jawi yang terdapat di pasaran. Manakala kumpulan kawalan menjalani proses pengajaran seperti sedia ada. Setelah selesai proses pengajaran suatu ujian pos diberikan kepada kedua-dua kumpulan. Keputusan dari ujian ini dianalisa dan dibandingkan dengan keputusan bagi ujian pra terdahulu untuk menilai keberkesanan kaedah pengajaran yang telah dijalankan.

3.3 Populasi Kajian Populasi kajian ini adalah murid tahun 2 Sekolah Kebangsaan Binjal, Jitra, Kedah.

3.4 Sampel Kajian Kajian ini dijalankan ke atas sekumpulan 75 orang murid tahun 2 di Sekolah Kebangsaan Binjal di dalam daerah Kubang Pasu di negeri Kedah Darulaman secara kuasi-eksperimen. Variasi ini digunakan kerana subjek-subjek adalah dari 2 kelas sedia ada tanpa ada sebarang pemilihan dibuat. Satu daripada kelas atau kumpulan ini didedahkan kepada pengajaran berbantukan komputer (PBK) manakala yang satu lagi berfungsi sebagai kawalan kepada dapatan kajian.

3.5 Instrumen Kajian Untuk melaksanakan kajian ini, pengkaji menggunakan analisa keputusan terdahulu murid, 2 set soalan ujian bertulis iaitu ujian pra dan ujian pos. Borang soal selidik juga diberikan kepada murid.

13

3.5.1 Ujian Bertulis Ujian ini terdiri dari 2 set soalan iaitu ujian pra dan ujian pos. Ujian-ujian ini mengandungi 12 soalan bertulis setiap satunya. Soalan-soalan tertumpu kepada kemahiran menulis Jawi.

3.5.2 Soal Selidik Borang soal selidik yang diedarkan kepada pelajar mengandungi 15 soalan-soalan mengenai sikap dan minat pelajar terhadap tulisan Jawi. Pelajar dikehendaki memberi respons berdasarkan kepada pilihan yang diberi.

3.5.3 Prosedur Pengumpulan Data Kajian kuantitatif ini menggunakan skor peperiksaan, ujian pencapaian dan soalselidik. Instrumen yang digunakan untuk mendapatkan data ialah ujian pra, ujian pos dan borang soal selidik. Pengkaji mentadbir sendiri ujian pra dan ujian pos dengan dibantu oleh guru kelas terbabit. Oleh kerana kajian dijalankan di sekolah di mana pengkaji bertugas maka kebenaran untuk menjalankan kajian di sekolah terbabit tidak menimbulkan masalah. Ujian pra diberikan terlebih dahulu pada permulaan tempoh kajian. Hasil dari analisa ujian pra digunakan untuk merancang proses rawatan. Ini seterusnya diikuti oleh proses rawatan itu sendiri bagi kumpulan rawatan manakala kumpulan kawalan meneruskan proses pengajaran dan pembelajaran seperti biasa. Di antara tempoh rawatan, soal selidik dikendalikan dengan menggunakan borang soal selidik dan dibantu oleh guru kelas. Setelah selesai tempoh rawatan ujian pos pula dijalankan dengan bantuan guru kelas. Hasil dari ujian pos dikumpulkan untuk dibandingkan dengan keputusan bagi ujian pra.

14

3.6 Analisis Data Data atau cerapan yang didapati hasil dari kajian ini berdasarkan kepada skor yang didapati dari kedua-dua ujian pra dan pos dianalisa secara kuantitatif menggunakan Teorem Kecenderungan Memusat. Min dan varians yang didapati bagi kedua-dua kumpulan rawatan dan kawalan kemudiannya dibanding untuk menentukan samada terdapat perbezaan di antara nilai sebelum dan selepas rawatan. Ujian untuk perbezaan min dua kumpulan data iaitu Ujian t berpasangan digunakan untuk menentukan perbezaan min di antara kedua-dua kumpulan data. Hubung kaitan atau kolerasi antara dua pembolehubah iaitu pembolehubah bersandar dan takbersandar juga ditentukan.

BAB 4 KEPUTUSAN
4.1 Pendahuluan Bab ini akan membentangkan dapatan kajian yang telah dijalankan. Dalam kajian ini pengkaji ingin mengenal pasti keberkesanan Kaedah Berbantukan Komputer dalam pengajaran dan pembelajaran Jawi . Adakah terdapat perbezaan yang signifikan antara pencapaian responden dalam ujian pra dan ujian pos sebelum dan setelah mengikuti sesi pengajaran dan pembelajaran Jawi menggunakan Kaedah Berbantukan Komputer. Persoalan ini akan terjawab dalam bab ini. Pembentangan dapatan kajian ini akan mengikut susunan berikut: 1. Data tinjauan latar belakang responden melalui soal selidik, 2. Data kajian kuasi eksperimen melalui ujian pra dan ujian pos, Dapatan skor-skor ujian pra dan ujian pos kumpulan kajian dan kumpulan kawalan dibandingkan dengan menggunakan ujian-t. Min bagi skor-skor tersebut akan menjawab persoalan kajian ini sama ada akan menerima atau menolak hipotesis nol

15

yang telah dinyatakan. Pengiraan ujian-t menggunakan program Microsoft Excel 2003. Hipotesis Nol: Tidak terdapat perbezaan skor yang signifikan antara ujian pra dan ujian pos (Ho: 1 = 2) T1 = T2 Hipotesis Alternatif : Terdapat perbezaan skor yang signifikan antara ujian pra dan ujian pos (H1: 1 2) T1 T2

4.2 Analisis Latar Belakang Responden Kajian latar belakang responden hanya ditinjau dari aspek sikap mereka terhadap tulisan Jawi, pandangan mereka berkaitan tahap tulisan jawi, pengalaman keluarga mereka berkaitan tulisan Jawi yang dapat membantu mereka dalam pembelajaran tulisan Jawi dan kaedah yang boleh membantu mereka dalam mempertingkatkan tahap penguasaan tulisan Jawi. Dapatannya dipaparkan seperti berikut: 4.2.1 Kenal Huruf Jawi Madah pujangga tak kenal maka tak cinta. Oleh itu untuk menyintai tulisan Jawi seseorang itu haruslah terlebih dahulu mengenali akan huruf-hurufnya. Perasaan cinta itu akan berputik sedikit demi sedikit apabila kita telah mengenali akan sesuatu itu. Dengan mengenali huruf-huruf Jawi barulah seseorang akan dapat membaca, menulis dan seterusnya memahami bahan-bahan yang bertulisan Jawi. Respons kenal huruf Jawi murid dipaparkan dalam jadual dan carta berikut :

16

Pernyataan Ya Tidak

Kumpulan kajian 22 95.7% 1 4.3%

Kumpulan kawalan 16 88.9% 2 11.1%

Jadual 1: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Kenal Huruf Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan responden mengikut kenal huruf jawi. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 22 orang ( 95.7% ) menyatakan kenal huruf Jawi, seramai 1 orang ( 4.3% ) tidak kenal huruf jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 16 orang ( 88.9% ) menyatakan kenal huruf jawi, seramai 2 orang ( 11.1% ) menyatakan tidak kenal huruf Jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden berada pada tahap mengenali akan huruf-huruf Jawi.

25 20

22

16 15 10 5 1 0 ya tidak 2 Kumpulan kajian Kumpulan kawalan

Carta 1 : Taburan kekerapan responden mengikut kenal huruf jawi

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan kenal huruf Jawi responden daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala ya, responden daripada kumpulan kajian melebihi bilangan responden daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 6 orang. Bagi skala tidak, didapati responden daripada kumpulan kajian hanya seramai 1 orang, manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 2 orang. Dengan ini didapati, tahap kenal huruf Jawi kumpulan kajian melebihi kumpulan kawalan.

17

4.2.2 Menulis dan Menyambung Huruf Jawi Menulis huruf dengan betul dan cantik serta menyambung huruf-huruf jawi dengan betul mengikut hukum-hukum serta peraturannya adalah penting kepada peningkatan tahap penguasaan tulisan tersebut serta pencapaian murid di dalam peperiksaan. Menulis dan menyambung huruf-huruf dengan betul adalah kunci kepada penyampaian maklumat bertulis dengan cekap dan berkesan. Respons kepada menulis dan menyambung huruf jawi murid dipaparkan dalam jadual dan carta berikut : Pernyataan Ya Tidak Kumpulan kajian 20 87.0% 3 13.0% Kumpulan kawalan 13 72.2% 5 27.8%

Jadual 2: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Kebolehan menulis dan menyambung Huruf Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan responden mengikut kebolehan menulis dan menyambung huruf Jawi. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 20 orang ( 87.0% ) menyatakan boleh menulis dan menyambung huruf Jawi, seramai 3 orang ( 13.0% ) tidak boleh menulis dan menyambung huruf Jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 13 orang ( 72.2% ) menyatakan boleh menulis dan menyambung huruf Jawi, seramai 5 orang ( 27.8% ) menyatakan tidak boleh menulis dan menyambung huruf Jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden berada pada tahap boleh menulis dan menyambung huruf-huruf Jawi.

18

25 20 15 10 5 0 ya tidak Carta 2 : Taburan kekerapan responden mengikut dapat menulis dan menyambung huruf jawi 5 3 20

13

Kumpulan Kajian Kumpulan Kawalan

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan kebolehan menulis dan menyambung huruf Jawi responden daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala ya, responden daripada kumpulan kajian melebihi bilangan responden daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 7 orang. Bagi skala tidak, didapati responden daripada kumpulan kajian hanya seramai 3 orang, manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 5 orang. Dengan ini didapati, tahap kebolehan menulis dan menyambung huruf Jawi kumpulan kajian melebihi kumpulan kawalan.

4.2.3 Kemahiran Membaca Jawi Dapat membaca jawi dengan betul adalah penting kepada pencapaian murid di dalam peperiksaan. Kemahiran membaca bererti murid akan dapat mengikuti dan mengulangkaji pelajaran yang berkaitan dengan Jawi dengan lebih mudah dan berkesan. Respons kepada kemahiran membaca Jawi murid dipaparkan dalam jadual dan carta berikut :

Pernyataan Ya Tidak

Kumpulan kajian 17 73.9% 6 26.1% 19

Kumpulan kawalan 11 61.1% 7 38.9%

Jadual 3: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Kemahiran membaca Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut kemahiran membaca Jawi, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 17 orang ( 73.9% ) menyatakan mahir membaca Jawi, seramai 6 orang ( 26.1% ) tidak mahir membaca Jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 11 orang ( 61.1% ) menyatakan mahir membaca Jawi, seramai 7 orang ( 38.9% ) menyatakan tidak mahir membaca jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden berada pada tahap mahir membaca Jawi.

18 16 14 12 10 8 6 4 2 0

17

11 Kumpulan Kajian 6 7 Kumpulan Kawalan

ya

tidak

Carta 3 : Taburan kekerapan responden mengikut kemahiran membaca Jawi

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan kemahiran membaca jawi responden daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala ya, responden daripada kumpulan kajian melebihi bilangan responden daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 6 orang. Bagi skala tidak, didapati responden daripada kumpulan kajian adalah seramai 6 orang, manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 7 orang. Dengan ini didapati, tahap kemahiran membaca jawi kumpulan kajian melebihi kumpulan kawalan.

4.2.4 Kelancaran Membaca Jawi

20

Dapat membaca jawi dengan lancar merupakan kesinambungan bagi item kemahiran membaca. Ia membolehkan murid mencapai maklumat dengan lebih cepat dan mempercepatkan proses pembelaajaran. Respons kepada kelancaran membaca Jawi dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Lancar Sederhana Tidak Lancar

Kumpulan kajian 5 21.7% 18 78.3% 0

Kumpulan kawalan 4 23.5% 10 58.8% 3 17.6%

Jadual 4: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Kelancaran membaca Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut kelancaran membaca Jawi, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 5 orang ( 21.7% ) menyatakan lancar membaca Jawi, seramai 18 orang ( 78.3% ) menyatakan kelancaran yang sederhana dalam membaca Jawi dan tidak ada yang tidak lancar membaca Jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 17 orang didapati 4 orang ( 23.5% ) menyatakan lancer membaca Jawi, seramai 10 orang ( 58.8% ) menyatakan sederhana lancer dalam membaca Jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden berada pada tahap kelancaran yang sederhana dalam membaca Jawi.

21

20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0

18

10

kumpulan kajian kumpulan kawalan

4 0

lancar

sederhana

tidak lancar

Carta 4 : Taburan kekerapan responden mengikut kelancaran membaca Jawi

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan kelancaran membaca jawi responden daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala lancar, responden daripada kumpulan kajian melebihi bilangan responden daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 1 orang. Bagi skala sederhana, didapati responden daripada kumpulan kajian adalah seramai 18 orang, manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 10 orang. Tidak ada respons tidak lancar bagi kumpulan kajian manakala 3 orang tidak lancar membaca jawi bagi kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, tahap kelancaran membaca jawi kumpulan kajian melebihi kumpulan kawalan.

4.2.5 Permulaan Belajar Jawi Murid mempunyai permulaan belajar atau pengalaman dengan tulisan yang berbezabeza. Tempoh pengalaman ini merupakan pelajaran tak rasmi bagi murid dan ianya boleh mempengaruhi tahap pencapaian murid di masa depan. Respons kepada permulaan belajar Jawi dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Ibu Bapa Tadika

Kumpulan kajian 6 26.1% 15 65.2%

Kumpulan kawalan 5 27.7% 11 61.1%

22

Sekolah Rendah

2 8.7%

2 11.1%

Jadual 5: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Permulaan Belajar Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut permulaan belajar jawi, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 6 orang ( 26.1% ) menyatakan mula belajar jawi daripada ibu bapa, seramai 15 orang ( 65.2% ) menyatakan tadika sebagai tapak permulaan mereka belajar jawi dan 2 orang pula mula belajar apabila di sekolah rendah. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 5 orang ( 27.7% ) menyatakan mula belajar Jawi dengan ibu bapa, seramai 11 orang ( 61.1% ) menyatakan mula belajar Jawi ketika di tadika dan 2 orang ( 11.1% ) ketika di sekolah rendah. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden belajar Jawi bermula di tadika.

20 15 15 10 5 0 ibu bapa tadika sekolah rendah Carta 5 : Taburan kekerapan responden m engikut perm ulaan belajar jaw i 6 5 2 2 11 kumpulan kajian kumpulan kaw alan

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan permulaan belajar jawi responden daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala ibu bapa, responden daripada kumpulan kajian melebihi bilangan responden daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 1 orang. Bagi skala tadika, didapati responden daripada kumpulan kajian adalah seramai 15 orang, manakala responden daripada kumpulan 23

kawalan seramai 11 orang. Seramai 2 respons masing-masingnya untuk skala sekolah rendah bagi kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, titik permulaan belajar Jawi kedua-dua kumpulan adalah lebih kurang sama.

4.2.6 Kekerapan Membaca Jawi Murid yang kerap membaca Jawi akan meningkatkan kecekapan dirinya dengan Jawi. Kekerapan ini membantu pencapaian murid dalam matapelajaran terbabit. Respons kepada kekerapan membaca Jawi dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Selalu Kadang-kadang Tidak pernah

Kumpulan kajian 5 21.7% 18 78.3% 0

Kumpulan kawalan 6 33.3% 11 61.1% 1 5.6%

Jadual 6: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Kekerapan Membaca Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut kekerapan membaca bahan bacaan Jawi., dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 5 orang ( 21.7% ) menyatakan selalu membaca bahan bacaan Jawi, seramai 18 orang ( 78.3% ) menyatakan mereka hanya kadang-kadang sahaja membaca bahan bacaan Jawi dan tidak ada yang tidak pernah membaca bahan bacaan Jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 6 orang ( 33.3% ) menyatakan selalu membaca bahan bacaan Jawi, seramai 11 orang ( 61.1% ) menyatakan kadang-kadang sahaja mereka membaca bahan bacaan Jawi dan 1 orang ( 5.6% ) sahaja yang tidak pernah membaca bahan bacaan Jawi. Ini menunjukkan

24

bahawa majoriti responden hanya kadang-kadang sahaja membaca bahan bacaan Jawi.

2 0 1 8 1 6 1 4 1 2 1 0 8 6 4 2 0 s la e lu 5 6

1 8

1 1 k m u nk jia u p la a n k m u nk w la u p la a a n

0 k d n -k d n aag aag

t a pra id k en h

C r a6:T b r nk k r p nr s o d nmn ik tk k r p nmma a at a ua e e a a e p n e e g u e e a a e b c ja i w

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan kekerapan membaca bahan bacaan jawi responden daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala selalu, responden daripada kumpulan kajian kurang daripada bilangan responden daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 1 orang. Bagi skala kadang-kadang, didapati responden daripada kumpulan kajian adalah seramai 18 orang, manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 11 orang. Tidak ada yang tidak pernah membaca bahan bacaan jawi bagi kumpulan kajian manakala bagi kumpulan kawalan terdapat 1 orang yang tidak pernah membaca jawi. Dengan ini didapati, bilangan responden yang selalu membaca bahan bacaan jawi adalah lebih bagi kumpulan kawalan.

4.2.7 Jenis Bahan Bacaan Jawi Penguasaan jawi murid juga dipengaruhi oleh jenis bahan bacaan jawi yang kerap dibaca oleh murid. Ini adalah kerana bahan yang berbeza mempunyai tahap bahasa dan bentuk penulisan serta kandungan yang berbeza. Respons kepada jenis bahan bacaan jawi murid dipaparkan dalam jadual dan carta berikut: Pernyataan Buku Teks Surat Khabar Kumpulan kajian 21 91.3% 2 25 Kumpulan kawalan 14 82.4% 1

Tidak ada

8.7% 0

5.8% 2 11.8%

Jadual 7: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Jenis Bahan Bacaan Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut jenis bahan bacaan Jawi., dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 21 orang ( 91.3% ) menyatakan buku teks sebagai bahan bacaan Jawi, seramai 2 orang ( 8.7% ) menyatakan surat khabar sebagai bahan bacaan Jawi mereka dan tidak ada yang tidak mempunyai bahan bacaan Jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 17 orang didapati 14 orang ( 82.4% ) menyatakan buku teks sebagai bahan bacaan Jawi, seramai 1 orang ( 5.8% ) menyatakan surat khabar sebagai bahan bacaan Jawi dan 2 orang ( 11.8% ) sahaja yang tidak pernah ada bahan bacaan jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden hanya terhad kepada buku teks sahaja sebagai bahan bacaan Jawi.

25 20 15 10 5 0

21 14

kum pulan kajian kum pulan kawalan 2 1 2

buk tek u s

surat k habar

tak ada

C arta 7 : Taburan kekerapan responden mengikut jenis bahan bacaan jawi

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut jenis bahan bacaan Jawi daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala buku teks, responden daripada kumpulan kajian melebihi daripada bilangan responden

26

daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 7 orang. Bagi skala surat khabar, didapati responden daripada kumpulan kajian adalah seramai 2 orang, manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 1 orang. Tidak ada yang tidak mempunyai bahan bacaan Jawi bagi kumpulan kajian manakala bagi kumpulan kawalan terdapat 2 orang yang tidak mempunyai bahan bacaan Jawi. Dengan ini didapati, bilangan responden yang mempunyai sekurang-kurangnya satu bahan bacaan Jawi yang lebih tinggi adalah dari kumpulan kajian.

4.2.8 Minat Membaca Bahan Bacaan Jawi Sikap ( minat ) terhadap sesuatu mata pelajaran kadang kala mempengaruhi cara pembelajaran dan pencapaian. Minat responden membaca bahan bacaan Jawi dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Berminat Sederhana Minat Kurang Berminat

Kumpulan kajian 14 60.8% 8 34.8% 1 4.4%

Kumpulan kawalan 8 44.4% 7 38.8% 3 16.8%

Jadual 8: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Minat Membaca Bahan Bacaan Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut minat membaca bahan bacaan Jawi., dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 14 orang ( 60.8% ) menyatakan minat membaca bahan bacaan Jawi, seramai 8 orang ( 34.8% ) mempunyai minat yang sederhana dalam membaca bahan bacaan Jawi dan 1 orang ( 4.4% ) sahaja yang kurang berminat membaca bahan bacaan Jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 8 orang ( 44.4% ) menyatakan minat membaca bahan bacaan Jawi, seramai 7 orang ( 38.8% ) 27

mempunyai minat yang sederhana dan 3 orang ( 16.8% ) sahaja yang kurang berminat membaca bahan bacaan Jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden menunjukkan minat membaca bahan bacaan Jawi.

16 14 12 10 8 6 4 2 0

14

kumpulan kajian kumpulan kawalan 3 1

minat

sederhana minat

kurang minat

Carta 8 : Taburan kekerapan responden mengikut minat membaca bahan bacaan Jawi

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut minat membaca bahan bacaan Jawi daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala minat, responden daripada kumpulan kajian melebihi daripada bilangan responden kumpulan kawalan iaitu seramai 6 orang. Bagi skala sederhana minat pula, didapati responden daripada kumpulan kajian adalah seramai 8 orang, manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 7 orang. Yang kurang berminat membaca bahan bacaan Jawi adalah 1 orang bagi kumpulan kajian dan 3 orang bagi kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, bilangan responden yang berminat membaca bahan bacaan Jawi yang lebih tinggi adalah dari kumpulan kajian.

4.2.9 Kelas Tambahan Jawi Kelas tambahan bagi sesuatu mata pelajaran biasanya dapat membantu meningkatkan pencapaian murid bagi matapelajaran tersebut. Respons samada mereka pernah mengikuti kelas tambahan Jawi dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan

Kumpulan kajian 28

Kumpulan kawalan

Ya Tidak

11 50.0% 11 50.0%

12 66.7% 6 33.3%

Jadual 9: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Pernah Mengikuti Kelas Tambahan Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut pernah mengikuti kelas tambahan Jawi., dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 22 orang, didapati seramai 11 orang ( 50.0% ) menyatakan pernah mengikuti kelas tambahan untuk Jawi, seramai 11 orang ( 50.0% ) lagi tidak pernah mengikuti kelas tambahan untuk Jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 12 orang ( 66.7% ) menyatakan pernah mengikuti kelas tambahan jawi dan selebihnya iaitu 6 orang ( 33.3% ) lagi tidak pernah mengikuti kelas tambahan Jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden pernah mengikuti kelas tambahan untuk Jawi.

14 12 10 8 6 4 2 0 ya 11

12

11

kumpulan kajian kumpulan kawalan

tidak

Carta 9 : Taburan kekerapan responden mengikut pernah mengikuti kelas tambahan jawi

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut pernah mengikuti kelas tambahan untuk jawi daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala ya, bilangan responden daripada kumpulan kajian adalah kurang daripada bilangan responden kumpulan kawalan iaitu seramai 1 orang. Bagi skala tidak pula, didapati responden daripada kumpulan kajian adalah seramai 11 orang,

29

manakala responden daripada kumpulan kawalan seramai 6 orang. Dengan ini didapati, bilangan responden yang pernah mengikuti kelas tambahan adalah lebih tinggi bagi kumpulan kawalan.

4.2.10 Minat Kelas Tambahan Jawi Berminat dengan kelas tambahan jawi adalah kesinambungan bagi item kelas tambahan jawi. Ia merujuk kepada sikap murid terhadap kelas tambahan. Respons minat kelas tambahan jawi dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Ya Tidak

Kumpulan kajian 17 77.3% 5 22.7%

Kumpulan kawalan 13 72.2% 5 27.8%

Jadual 10: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Minat Kelas Tambahan Jawi

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut minat kelas tambahan jawi, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 22 orang, didapati seramai 17 orang ( 77.3% ) menyatakan minat mengikuti kelas tambahan untuk jawi, seramai 5 orang ( 22.7% ) lagi tidak berminat untuk mengikuti kelas tambahan untuk jawi. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 13 orang ( 72.2% ) menyatakan minat untuk mengikuti kelas tambahan jawi dan selebihnya iaitu 5 orang ( 27.8% ) lagi tidak berminat untuk mengikuti kelas tambahan jawi. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden minat untuk mengikuti kelas tambahan untuk Jawi.

30

1 8 1 6 1 4 1 2 1 0 8 6 4 2 0

1 7

1 3

k mu nk jia u p la a n k mu nk wla u p la a a n 5 5

y a Cr a1 :T br n e ea a r s o dn e g u m a k l s at 0 a ua k k r pn ep ne mni t i t e k n a t m h na i ab ajw a

t a id k

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut minat untuk mengikuti kelas tambahan untuk jawi, daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala ya, bilangan responden daripada kumpulan kajian melebihi daripada bilangan responden kumpulan kawalan iaitu seramai 4 orang. Bagi skala tidak pula, didapati bilangan responden daripada kumpulan kajian adalah sama dengan responden daripada kumpulan kawalan iaitu seramai 5 orang. Dengan ini didapati, bilangan responden yang minat untuk mengikuti kelas tambahan adalah lebih tinggi bagi kumpulan kajian

4.2.11 Pelajaran Jawi Sangat Susah? Psikologi juga memainkan peranan menentukan pencapaian murid dalam pelajaran. Murid mungkin mendapat gambaran pertama yang mencorakkan pemikirannya mengenai sesuatu mata pelajaran. Respons samada jawi adalah susah dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Tidak setuju Kurang setuju

Kumpulan kajian 9 40.9% 6 27.3% 31

Kumpulan kawalan 1 5.6% 8 44.4%

Setuju

7 31.8%

9 50.0%

Jadual 11: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Pendapat Jawi Sangat Susah

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut Jawi sangat susah?, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 22 orang, didapati seramai 9 orang ( 40.9% ) tidak bersetuju mengatakan bahawa jawi adalah sangat susah, seramai 6 orang ( 27.3% ) kurang setuju yang jawi adalah sangat susah manakala 7 orang ( 31.8% ) setuju bahawa Jawi adalah sangat susah. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati 1 orang ( 5.6% ) menyatakan tidak bersetuju bahawa Jawi adalah sangat susah, 8 orang ( 44.4% ) kurang setuju Jawi adalah sangat susah manakala 9 orang ( 50.0% ) bersetuju bahawa Jawi adalah sangat susah. Ini menunjukkan bahawa majoriti responden bersetuju bahawa jawi adalah sangat susah.

10 8 6 4 2 0

9 6

9 7 kumpulan kajian kumpulan kawalan

tidak setuju

kurang setuju

setuju

Carta 11 : Taburan kekerapan responden mengikut pendapat jawi sangat susah

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut jawi sangat susah?, daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala tidak setuju, bilangan responden daripada kumpulan kajian melebihi daripada bilangan responden kumpulan kawalan iaitu seramai 8 orang. Bagi skala kurang setuju pula,

32

didapati bilangan responden daripada kumpulan kajian adalah 6 orang berbanding 8 orang bagi kumpulan kawalan. Bagi skala setuju pula, 7 orang bagi kumpulan kajian dan 9 orang bagi kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, bilangan responden yang bersetuju bahawa jawi adalah sangat susah adalah lebih tinggi bagi kumpulan kawalan.

4.2.12 Membaca Jawi Senang, Menulisnya Susah ? Alah bias, tegal biasa, begitulah bunyinya peribahasa melayu. Maksudnya apabila kita dah selalu melakukan sesuatu yang pada mulanya kita anggap susah, lama kelamaan ianya akan menjadi senang. Respons samada jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis dipaparkan dalam jadual dan carta berikut: Pernyataan Tidak setuju Kurang setuju Setuju Kumpulan kajian 9 39.1% 10 43.5% 4 17.4% Kumpulan kawalan 2 11.8% 4 23.5% 11 64.7%

Jadual 12: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Pendapat Jawi Senang dibaca tetapi Susah ditulis

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut pendapat bahawa jawi senang dibaca tetapi susah ditulis, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 9 orang ( 39.1% ) tidak bersetuju mengatakan bahawa jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis, seramai 10 orang ( 43.5% ) kurang setuju yang jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis manakala 4 orang ( 17.4% ) setuju bahawa jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 17 orang didapati seramai 2 orang ( 11.8% ) tidak bersetuju mengatakan bahawa jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis, seramai 4 orang ( 23.5% ) kurang setuju yang jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis manakala

33

11 orang ( 64.7% ) setuju bahawa jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis. Ini menunjukkan bahawa terdapat perbezaan pendapat di antara kumpulan kajian dan kumpulan kawalan mengenai pernyataan bahawa Jawi senang dibaca tetapi susah ditulis.

1 2 1 0 1 0 8 6 4 4 2 2 0 t a s t ju id k eu k r n s t ju ua g eu 4 9

1 1

k m u nk jia u p la a n k m u nk w la u p la a a n

s t ju eu

C r a1 :T b r nk k r p nr s o d nmn ik t p n a a ja i a t 2 a ua e e a a e p n e e g u e d p t w s n n d a at t p s s hd u e a g ib c e a i ua it lis

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut pendapat bahawa senang dibaca tetapi susah ditulis, daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala tidak setuju, bilangan responden daripada kumpulan kajian melebihi daripada bilangan responden kumpulan kawalan iaitu seramai 7 orang. Bagi skala kurang setuju pula, didapati bilangan responden daripada kumpulan kajian adalah 10 orang berbanding 4 orang bagi kumpulan kawalan. Bagi skala setuju pula, 4 orang bagi kumpulan kajian dan 11 orang bagi kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, bilangan responden yang bersetuju bahawa Jawi adalah senang dibaca tetapi susah ditulis adalah lebih tinggi bagi kumpulan kawalan.

4.2.13 Tidak Mahir Jawi maka Tidak Mahir Al-Quran ? Persoalan ini adalah lanjutan dari yang sebelum ini. Al-Quran menggunakan huruf Arab yang daripada mana huruf-huruf jawi diasaskan. Kelemahan menguasai jawi bolehlah disamaertikan dengan kelemahan menguasai Al-Quran. Respons samada

34

tidak mahir jawi adalah sama dengan tidak mahir Al-Quran dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Tidak setuju Kurang setuju Setuju

Kumpulan kajian 14 60.9% 3 13.0% 6 26.1%

Kumpulan kawalan 7 38.9% 7 38.9% 4 22.2%

Jadual 13: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Pendapat Tidak mahir Jawi maka Tidak Mahir Al-Quran

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut pendapat bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati seramai 14 orang ( 60.9% ) tidak bersetuju mengatakan bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran, seramai 3 orang ( 13.0% ) kurang setuju tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran manakala 6 orang ( 26.1% ) setuju bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati seramai 7 orang ( 38.9% ) tidak bersetuju mengatakan bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran, seramai 7 orang ( 38.9% ) juga kurang setuju bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran manakala 4 orang ( 22.2% ) setuju bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran. Ini menunjukkan bahawa majority responden tidak atau kurang bersetuju dengan pendapat bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran.

35

16 14 12 10 8 6 4 2 0

14

7 3

6 4

kum pulan kajian kum pulan kawalan

tidak setuju

kurang setuju

setuju

Carta 13 : Taburan kekerapan responden mengikut pendapat tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Q uran

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut pendapat bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran, daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala tidak setuju, bilangan responden daripada kumpulan kajian melebihi daripada bilangan responden kumpulan kawalan iaitu seramai 7 orang. Bagi skala kurang setuju pula, didapati bilangan responden daripada kumpulan kajian adalah 3 orang berbanding 7 orang bagi kumpulan kawalan. Bagi skala setuju pula, 6 orang bagi kumpulan kajian dan 4 orang bagi kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, bilangan responden yang tidak bersetuju bahawa tidak mahir jawi maka tidak mahir Al-Quran adalah lebih tinggi bagi kumpulan kajian.

4.2.14 Saya Akan Menguasai Jawi Jika Bersungguh Kesungguhan dalam mengerjakan sesuatu adalah kunci kepada kejayaan. Kesungguhan dalam mempelajari selok belok tulisan jawi akan membawa kepada kejayaan dalam bidang yang melibatkan tulisan tersebut. Respons kepada pernyataan ini dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Tidak setuju Kurang setuju

Kumpulan kajian 1 4.3% 0

Kumpulan kawalan 4 22.2% 6

36

Setuju

22 95.7%

33.3% 8 44.4%

Jadual 14: Taburan Kekerapan Responden Mengikut Pernyataan Saya akan Menguasai Jawi jika Bersungguh

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengikut pernyataan Saya akan menguasai jawi jika bersungguh, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang, didapati hanya seramai 1 orang ( 4.3% ) sahaja tidak bersetuju dengan pernyataan bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh, selebihnya iaitu 22 orang ( 95.7% ) bersetuju dengan pernyataan bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati seramai 4 orang ( 22.2% ) tidak bersetuju mengatakan bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh, seramai 6 orang ( 33.3% ) kurang setuju bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh manakala 8 orang ( 44.4% ) bersetuju bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh. Ini menunjukkan bahawa majority responden bersetuju dengan pernyataan bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh Saya akan menguasai jawi jika bersungguh.

25 20 15 10 5 0 tidak setuju kurang setuju 4 1 0 6

22

kum pulan kajian 8 kum pulan kawalan

setuju

Carta 14 : Taburan kekerapan responden mengikut pernyataan "S aya akan Menguasai Jawi jika B ersungguh"

37

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengikut pernyataan bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh, daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Bagi skala tidak setuju, bilangan responden daripada kumpulan kajian adalah kurang daripada bilangan responden kumpulan kawalan iaitu seramai 3 orang. Bagi skala kurang setuju pula, didapati tiada responden daripada kumpulan kajian berbanding 6 orang bagi kumpulan kawalan. Bagi skala setuju pula, 22 orang bagi kumpulan kajian dan 8 orang bagi kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, bilangan responden yang bersetuju bahawa Saya akan menguasai jawi jika bersungguh adalah lebih tinggi bagi kumpulan kajian.

4.2.15 Kesesuaian/Keberkesanan Kaedah Pengajaran Guru Murid diminta untuk memberi pendapat mengenai kesesuaian atau keberkesanan kaedah pengajaran yang digunakan oleh guru. Kesesuaian kaedah pengajaran dan pembelajaran adalah penting dalam memastikan objektif pengajaran dan pembelajaran tercapai. Respons mengenai hal ini dipaparkan dalam jadual dan carta berikut:

Pernyataan Ya Tidak

Kumpulan kajian 23 100.0% 0

Kumpulan kawalan 13 72.2% 5 27.8%

Jadual 15: Taburan Kekerapan Responden Mengenai Kesesuaian/Keberkesanan Kaedah Pengajaran Guru

Jadual di atas menunjukkan taburan kekerapan pengakuan responden, mengenai kesesuaian atau keberkesanan kaedah pengajaran yang digunakan oleh guru, dari kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Responden kumpulan kajian yang seramai 23 orang semuanya bersetuju bahawa kaedah yang digunakan oleh guru adalah sesuai. Bagi responden kumpulan kawalan pula, daripada jumlah 18 orang didapati seramai 13 orang ( 72.2% ) bersetuju bahawa kaedah pengajaran yang digunakan oleh guru adalah sesuai manakala 5 orang ( 27.8% ) tidak bersetuju bahawa kaedah yang

38

digunakan guru adalah sesuai. Ini menunjukkan bahawa majority responden bersetuju bahawa kaedah pengajaran yang digunakan oleh guru adalah sesuai.

25 20 15 10 5 0

23 13 5 0 ya tidak kumpulan kajian kumpulan kaw alan

Carta 15 : Taburan kekerapan responden m engikut kesesuaian kaedah pengajaran digunakan guru

Carta bar di atas menunjukkan perbandingan pengakuan responden mengenai kesesuaian kaedah pengajaran yang digunakan oleh guru, daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Semua responden daripada kumpulan kajian memilih skala ya berbanding dengan 13 bagi kumpulan kawalan. Tiada responden dari kumpulan kajian yang memilih skala tidak berbanding 5 orang bagi kumpulan kawalan. Dengan ini didapati, bilangan responden yang bersetuju bahawa kaedah pengajaran oleh guru adalah sesuai adalah lebih tinggi bagi kumpulan kajian.

4.3 Analisis Kajian Kuasi Eksperimen

Berdasarkan soalan-soalan yang diberikan kepada responden dalam ujian pra dan ujian pos, berikut dipaparkan pencapaian responden daripada kumpulan kajian dan kumpulan kawalan. Kumpulan n Min ujian pra Min ujian pos Beza min (pos pra) 39 Sisihan piawai Nilai - t P dua hujung

Kajian Kawalan Beza min

30 35

56.7 56.3 0.4

64.1 57.4 6.7

7.4 1.1

20.59 11.17

-1.98 -0.61

0.06 0.54

Jadual 16. Ringkasan perbandingan hasil ujian bagi kumpulan kajian dan kawalan Kajian telah dilaksanakan untuk menguji hipotesis yang telah dibuat untuk menentukan keberkesanan kaedah pengajaran berbantukan komputer ini menggunakan reka bentuk eksperimen dari variasi kuasi-eksperimen. Responden adalah terdiri daripada 75 orang murid tahun dua dari Sekolah Kebangsaan Binjal iaitu 30 murid dari kelas 2 Bestari (kumpulan kajian) dan 35 murid dari kelas 2 Bijak (kumpulan kawalan). Rekabentuk kajian yang telah di jalankan adalah reka bentuk eksperimen di mana data dikumpulkan dari ujian pra dan ujian pos dan terdapat satu tempoh rawatan selama 7 minggu bagi kumpulan eksperimen. Bentuk rawatan ini adalah pengajaran dan pembelajaran berbantukan komputer dengan menggunakan persembahan multimedia interaktif menggunakan perisian komputer.

4.3.1 ANALISA DATA Variasi reka bentuk Kuasi Eksperimen telah digunakan bagi kajian ini kerana responden adalah dari dua kelas yang sedia ada dan tidak dapat pisahkan. Data yang dicerap daripada eksperimen ini telah dianalisis dengan menggunakan perisian Microsoft Excel 2003 daripada Microsoft Office 2003 keluaran Microsoft Corporation.

4.3.2 PENGUJIAN HIPOTESIS Kajian adalah untuk melihat keberkesanan kaedah pengajaran berbantukan komputer, hipotesis nul dan alternatif kajian adalah :

40

H0 : Kaedah Pengajaran tidak berkesan Berbanding dengan H1 : Kaedah Pengajaran berkesan Taburan t digunakan dengan aras keertian = 0.05 Dua sampel masing-masing untuk setiap kumpulan ujian adalah bersandar maka ujian-t berpasangan untuk menentukan min sampel telah digunakan. Statistik deskriptif dengan aras keyakinan 95% kemudiannya dilakukan bagi keduadua sample data untuk mendapatkan Selang Keyakinan 95%. Selang Keyakinan 95% adalah Aras Keyakinan (95.0%). Hipotesis Nol akan diterima jika Statiktik-t terletak di dalam Selang Keyakinan dan akan ditolak jika sebaliknya. Bagi kumpulan kawalan : Keluaran yang dijanakan oleh Excel bagi ujian-t berpasangan :
Ujian-t: Min untuk dua sampel berpasangan Ujian Pra 56.28571429 205.4453782 35 0.658321982 0 34 -0.612254912 0.272221168 1.690924198 0.544442336 2.032244498 Ujian Pos 57.44136461 151.66111 35

Min Varians Bil Cerapan Korelasi Pearson Hipotesis Beza Min Darjah Kebebasan Statistik t P(T<=t) satu-hujung t kritikal satu-hujung P(T<=t) dua-hujung t kritikal dua-hujung

Jadual 17. Data ujian-t berpasangan untuk kumpulan kawalan

41

Purata bagi beza ujian pos dan ujian pra juga didapatkan seperti yang boleh dilihat di bahagian lampiran. Hasilnya : Purata beza min = 1.16 Darjah kebebasan = 34 Statistik t0.05(34) = - 0.61 Nilap P (dua hujung) = 0.54 Microsoft Excel digunakan sekali lagi untuk mendapatkan statistik deskriptif bagi data kumpulan kawalan. Keluaran yang dijanakan adalah :

Kumpulan kawalan Min Ralat piawai Median Mod Sisihan piawai Varians sample Kurtosis Pencongan Julat Minimum Maksimum Jumlah Bilangan Aras Keyakinan(95.0%) 1.15565032 1.887531316 1.791044776 12.74626866 11.16678586 124.6971065 0.700957138 0.644988909 51.91044776 19.28358209 32.62686567 40.44776119 35 3.835925132

Jadual 18. Data statistic deskriptif untuk kumpulan kawalan Hasilnya : Min = 1.16 Sisihan piawai = 11.17 Aras keyakinan (95.0%) = 3.84 Keputusannya : Statistik t0.05(34) = - 0.61 Selang Keyakinan 95% : 1.16 3.84 iaitu ( - 2.68 , 5 )

42

H0 tidak ditolak Kaedah tidak berkesan Bagi kumpulan kajian :

Keluaran yang dijanakan oleh Excel bagi ujian-t berpasangan :

Ujian-t: Min untuk dua sampel berpasangan Ujian Pra 56.66667 293.3333 30 0.323256 0 29 -1.9773 0.028791 1.699127 0.057583 2.04523 Ujian Pos 64.1 332.5759 30

Min Varians Bil Cerapan Korelasi Pearson Hipotesis Beza Min Darjah Kebebasan Statistik t P(T<=t) satu-hujung t kritikal satu-hujung P(T<=t) dua-hujung t kritikal dua-hujung

Jadual 19. Data ujian-t berpasangan untuk kumpulan kajian Purata bagi beza ujian pos dan ujian pra juga didapatkan seperti yang boleh dilihat di bahagian lampiran. Hasilnya : Purata beza min = 7.43 Darjah kebebasan = 29 Statistik t0.05(29) = - 1.98 Nilap P (dua hujung) = 0.06 Microsoft Excel digunakan sekali lagi untuk mendapatkan statistic deskriptif bagi data kumpulan kajian. Keluaran yang dijanakan adalah :
Kumpulan kajian Min 7.433333333

43

Ralat piawai Median Mod Sisihan piawai Varians sampel Kurtosis Pencongan Julat Minimum Maksimum Jumlah Bilangan Aras Keyakinan(95.0%)

3.759335761 6 6 20.59072998 423.9781609 2.07991629 -0.355294412 104 -50 54 223 30 7.688704817

Jadual 20. Data statistic deskriptif untuk kumpulan kajian Hasilnya : Min = 7.43 Sisihan piawai = 20.59 Aras keyakinan (95.0%) = 7.69 Keputusannya : Statistik t0.05(29) = - 1.98 Selang Keyakinan 95% : 7.43 7.69 iaitu ( - 0.26 , 15.12 ) H0 ditolak Kaedah berkesan

4.4 Kesimpulan Suatu ujian-t berpasangan telah dibuat untuk menentukan keberkesanan kaedah pengajaran jawi berbantukan komputer.

44

Min beza skor (M=7.43, SD =20.59, N= 30) adalah lebih besar daripada sifar, t(29)= -1.98, nilai p dua hujung = 0.06, memberikan bukti bahawa kaedah pengajaran adalah berkesan. Selang Keyakinan 95% sekitar min beza skor adalah (-0.26, 15.12).

BAB 5 PERBINCANGAN dan CADANGAN

5.1 Pendahuluan Dalam bab ini, pengkaji akan membuat rumusan dapatan kajian yang telah diperoleh. Segala persoalan yang diutarakan dalam tesis ini akan dibincangkan dan dihuraikan dalam bab perbincangan ini. Di samping itu, pengalaman yang dapat dikutip sepanjang menjalankan kajian ini akan dihuraikan juga agar strategi dan teknik pengajaran dan pembelajaran Jawi yang diperoleh dapat dikongsi bersama. Pengkaji juga akan membincangkan cadangan penambahbaikan kaedah yang dikaji ini agar menjadi lebih baik dan dapat dimanfaatkan oleh responden untuk meneruskan pembelajaran Jawi mereka. Kajian lanjutan daripada berbagai-bagai sudut kaedah ini juga akan dicadangkan pada akhir bab ini agar dapat diteroka oleh pihak-pihak yang berminat berdasarkan latar belakang kajian mereka yang tersendiri. Bahagian ini akan membuat rumusan dapatan kajian yang dibentangkan dalam bab empat, bagi melihat sejauh mana tujuan kajian ini dapat direalisasikan. Rumusan-rumusan yang akan dikemukakan ini bukanlah yang muktamad tentang kekuatan dan kelemahan Kaedah Berbantukan Komputer. Oleh sebab pemilihan sampel kajian adalah terbatas, dapatan kajian ini tidak dianggap sebagai ciri yang menyeluruh untuk semua guru dan pelajar Jawi, tetapi hanya terhadap sampel kajian dan persekitaran mereka sahaja. 45

Kajian analisis mengenai Kelemahan Penguasaan Jawi di kalangan murid sekolah rendah telah banyak dilakukan oleh pelbagai pihak di semua peringkat pembelajaran Jawi. Kajian oleh Bahagian Pendidikan Islam, Kementerian Pendidikan Malaysia (1987), kajian oleh Mustapha Yazid (1991) dan kajian oleh Norlaila Sulaiman (1992/93) misalnya telah mengenal pasti kelemahan penguasaan Jawi di kalangan murid sekolah rendah dan juga antara faktor-faktor yang menjadi penyebab kepada kelemahan ini. Kebanyakan daripada kajian-kajian ini menjurus kepada kajian keberkesanan kaedah pengajaran dan pembelajaran yang sedia ada seperti kaedah abjad dan kaedah terus seperti yang diamalkan oleh kebanyakan tenaga pengajar di kebanyakan sekolah-sekolah rendah di Malaysia. Kajian mengenai keberkesanan kaedah pengajaran dan pembelajaran terkini seperti Kaedah Berbantukan Komputer atau ICT untuk Jawi ini adalah masih agak kekurangan. Dengan terhasilnya dapatan daripada kajian Keberkesanan Kaedah Pengajaran dan Pembelajaran Berbantukan Komputer ini pengkaji amat berharap ianya akan menjadi suatu inspirasi dan titik tolak kepada pihak-pihak yang berkaitan untuk cuba meneroka dengan lebih lanjut akan kemampuan kaedah ini dalam menghasilkan peningkatan dalam penguasaan Jawi murid-murid sekolah rendah.

5.2 Rumusan Dapatan Kajian Kuasi Eksperimen

Rekabentuk kuasi eksperimen telah digunakan untuk mengukur keberkesanan penggunaan kaedah ini. Keberkesanan kaedah ini telah diukur dengan ujian penguasaan kemahiran proses Jawi. Dapatan ujian pra dan ujian pos kumpulan kajian yang mempelajari Jawi menggunakan Kaedah Berbantukan Komputer telah memperoleh pencapaian ( beza min ujian pra dan ujian pos: 7.40 ) berbanding dengan pencapaian kumpulan kawalan ( beza min ujian pra dan ujian pos: 1.10 ) yang mempelajari Jawi menggunakan kaedah tradisional. Dari ujian-t untuk kedua-dua kumpulan didapati bahawa min skor untuk ujian pra bagi kumpulan kawalan adalah 56.3 manakala min ujian pra untuk kumpulan rawatan pula adalah 56.7 . Ini menunjukkan bahawa min skor bagi ujian pra untuk kedua-dua 46

kumpulan adalah lebih kurang sama iaitu puratanya adalah 56.5 . Ini membawa erti bahawa kedua-dua kumpulan mempunyai pencapaian awal yang hampir sama. Ini juga bererti jika terdapat perbezaan dalam pencapaian akhir maka perbezaan tersebut adalah hasil daripada aktiviti rawatan yang telah diberikan. Dari ujian-t berpasangan bagi kumpulan kajian, didapati bahawa Min beza skor (M=7.43, SD =20.59, N= 30) adalah lebih besar daripada sifar, t(29)= -1.98, nilai p dua hujung = 0.06, memberikan bukti bahawa kaedah pengajaran adalah berkesan.

5.3 Perbincangan

Kajian ini telah memberikan satu pengalaman yang cukup bermakna kepada pengkaji. Pengalaman dari segi pengurusan kurikulum berasaskan Kaedah Berbantukan Komputer, pembinaan item soalan berasaskan kemahiran jawi, membina bahan bantu mengajar berasaskan multimedia, merancang proses pengajaran dan pembelajaran Jawi menggunakan Kaedah Berbantukan Komputer dan meningkatkan motivasi belajar tulisan Jawi melalui Kaedah Berbantukan Komputer.

5.4 Kelemahan Kaedah Berbantukan Komputer

Sesuatu yang baru secara kebiasaannya memang terdedah kepada kelemahan. Kaedah Berbantukan Komputer ini tidak terlepas daripada fenomena ini. Berdasarkan pengalaman yang telah dilalui sepanjang menjalankan kajian ini, pengkaji dapati bahawa beberapa prinsip kaedah ini perlu digugurkan dan digantikan dengan yang lain. Berikut diperturunkan cadangan penambahbaikannya: Kaedah Berbantukan Komputer menggunakan perisian komputer yang biasanya didapati di dalam pasaran. Kandungan perisian ini biasanya adalah terhad dan kebanyakkannya mengikut teks yang asal, oleh itu tiada variasi. Oleh itu disarankan agar guru sendiri menokok tambah kepada kandungan asal perisian tersebut untuk memperlihatkan variasi daripada kandungan asal perisian.

47

5.5 Ringkasan dan Ulasan

Kaedah Berbantukan Komputer merupakan kaedah yang memupuk kemahiran Jawi dengan menggunakan satu perisian multimedia khas yang dibina berdasarkan kemahiran Jawi. Ia boleh disesuaikan dengan tajuk-tajuk Jawi yang ada. Merujuk kepada dapatan kajian yang diperoleh dan dianalisis, didapati responden telah memberikan nilai yang positif dari segi sikap mereka terhadap kemahiran Jawi dan peningkatan prestasi Jawi. Selain itu, dapatan kajian soalan terbuka dan pemerhatian proses pengajaran dan pembelajaran menunjukkan bahawa interaksi antara responden yang diperlukan dalam pelaksanaan Kaedah Berbantukan Komputer telah dapat menjadikan pembelajaran Jawi lebih menyeronokkan. Kaedah ini juga telah memberikan peluang kepada responden untuk memperkembangkan keupayaan kognitif mereka. Proses ini berlaku semasa responden berada dalam situasi perbincangan dan menilai hasil kerja sesama mereka sendiri. Objektif Kementerian Pelajaran Malaysia adalah untuk melahirkan pelajar yang seimbang dari segi jasmani, rohani dan intelek seperti termaktub dalam Falsafah Pendidikan Negara. Kaedah Berbantukan Komputer dikenal pasti dapat memenuhi objektif ini kerana kaedah ini bukan sahaja meningkatkan pencapaian akademik responden, malah kaedah ini juga berkesan dalam menerapkan nilai-nilai kemahiran berfikir pelajar kepada smart thinking. Oleh itu, adalah wajar jika Kaedah Berbantukan Komputer diperluaskan penggunaannya dalam pengajaran dan pembelajaran Jawi responden untuk masa-masa akan datang dan diperluaskan penggunaannya kepada rakan-rakan mereka dari tahap yang sama dalam kelas-kelas lain, yang tidak terpilih sebagai responden kajian. Dengan harapan kaedah ini dapat membantu mereka dalam proses menguasai kemahiran Jawi sebagaimana kaedah ini telah membantu responden kajian dalam meningkatkan prestasi kemahiran Jawi dan menyediakan suasana pembelajaran yang kondusif.

48

Kajian ini mendapati bahawa Kaedah Berbantukan Komputer berbanding dengan strategi tradisional adalah berkesan untuk meningkatkan prestasi responden.

5.6 Cadangan

Dapatan kajian ini telah menunjukkan keberkesanan Kaedah Berbantukan Komputer dalam pengajaran dan pembelajaran Jawi, sedangkan kumpulan kawalan dalam kajian ini telah membuktikan bahawasanya kaedah tradisional kurang sesuai untuk membentuk kemahiran Jawi bagi kebanyakan responden dan selalu menghasilkan kesan negatif kepada guru dan responden. Dengan ini, diharap kajian ini dapat memberikan manfaat kepada guru-guru yang mengajar Jawi. Guru perlu menilai keberkesanan kaedah yang digunakan dari semasa ke semasa agar dapat disesuaikan dengan perkembangan kurikulum pelajaran Jawi. Guru seharusnya merancang penggunaan sesuatu kaedah agar selari dengan tahap pelajar. Guru seharusnya mempelbagaikan penggunaan media untuk menerangkan konsep jawi bagi menjimatkan masa. Guru seharusnya memberikan peluang kepada pelajar memainkan peranan menggunakan media yang disediakan secara individu atau berkumpulan. Guru yang kreatif dapat mempelbagaikan pendekatan atau kaedah pengajaran. Kaedah pengajaran yang berasaskan sumber boleh menarik minat pelajar. Cara ini juga boleh memberikan pengalaman yang menyeronokkan kepada pelajar. Apabila mempelajari Jawi dalam keadaan yang menyeronokkan, lama kelamaan minat pelajar akan timbul atau meningkat untuk terus belajar tulisan Jawi dengan lebih bersungguh-sungguh lagi.

49

5.7 Cadangan Kajian Lanjutan

Dapatan kajian ini bukanlah perkara yang muktamad berkaitan Kaedah Berbantukan Komputer dan bahan yang disediakan berkonsepkan kaedah ini. Namun demikian, dapatan kajian ini diharap dapat memberikan maklumat awal yang boleh dijadikan landasan untuk kajian-kajian selanjutnya. Lebih banyak kajian boleh dilakukan berkaitan kaedah pengajaran dan pembelajaran Jawi. Justru itu, kajian lanjutan sewajarnya dijalankan bagi mendapatkan gambaran yang lebih jelas mengenai pelaksanaan pengajaran dan pembelajaran Jawi. Keberkesanan Kaedah Berbantukan Komputer dalam situasi-situasi yang lain wajar menjadi fokus kajian lanjutan. Keberkesanan dan kejayaan penggunaan Kaedah Berbantukan Komputer sangat bergantung kepada kecekapan profesionalisma seseorang guru mengurus pembelajaran. Kajian keberkesanan penggunaan Kaedah Berbantukan Komputer boleh dilakukan pada peringkat awal pembelajaran Jawi iaitu pada peringkat Tahun Satu sekolah Rendah. Murid-murid Tahun Satu sekolah rendah sekarang didedahkan dengan mata pelajaran Jawi. Oleh itu, keberkesanan penggunaan Kaedah Berbantukan Komputer kepada mereka boleh diukur. Satu aspek lagi yang boleh diteroka adalah kesan pembolehubah jantina yang mana ini tidak ditinjau oleh kajian ini.

50

5.8 Penutup

Pada keseluruhannya, kajian ini telah menunjukkan terdapat keberkesanan Kaedah Berbantukan Komputer dalam pengajaran dan pembelajaran Jawi. Tidak keterlaluan jika dikatakan bahawa Kaedah Berbantukan Komputer adalah signifikan untuk mempermudah kemahiran menulis dan menyambung huruf Jawi. Setiap kaedah mempunyai cara persembahan bahannya yang tersendiri. Dalam kajian ini pengkaji telah melihat kepada satu kaedah yang telah banyak digunakan untuk mengajar mata pelajaran yang lain iaitu mata pelajaran teras dalam bahasa Inggeris dan cuba mengaplikasikan kepada pelajaran Jawi. Sebagai seorang pendidik yang berada di era siber, mahu tidak mahu kita hendaklah berupaya memanfaatkan kecanggihan teknologi maklumat dan komunikasi untuk menyampaikan pengajaran. Pada hari ini proses pengajaran dan pembelajaran tidak lagi berpusatkan guru, malahan lebih berpusatkan pelajar. Guru hanya berperanan sebagai pengurus pembelajaran yang melaksanakan tugasnya bagi memastikan pembelajaran berlaku pada kadar yang maksima. Proses pengajaran dan pembelajaran dalam kelas sebenarnya adalah satu proses komunikasi yang sangat penting. Komunikasi yang mempunyai matlamat yang lebih jauh dan luas iaitu corak kehidupan dan peradaban manusia pada masa akan datang. Kalau kemudahan teknologi maklumat dapat mendekatkan jarak yang jauh sehingga tiada sempadan antara mereka, apatah lagi guru dan pelajar yang berada dalam kelas bersempadankan dinding dalam kawasan seluas 10 meter persegi. Atas dasar inilah maka bahan berteknologi juga telah disediakan bagi melaksanakan Kaedah Berbantukan Komputer di samping bahan sokongan yang berupa kad dan lembaran kerja. Guru hendaklah mampu menyediakan bahan pembelajaran yang berkesan untuk pelajar ( Mat Noor, 1998 ). Hasil pembelajaran yang dirangka hendaklah lebih mirip kepada penggunaan pancaindera komunikasi seperti mata untuk membaca, telinga untuk mendengar, tangan untuk menulis, lidah untuk bertutur, minda untuk berfikir dan hati untuk menjiwai dan menyimpan maklumat.

51

Rujukan Amat Juhari Moain. (1996). Sejarah Aksara Jawi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Amir Mohd. Rashid. (1991). Masalah-Masalah pengajaran Pendidikan Islam (KBSR): Satu kajian persepsi Guru-Guru Rendah. Tesis Sarjana, Universiti Kebangsaan Malaysia. Dewi Maslehah Md Yusop. (1995). Pengajaran bacaan jawi menggunakan Kaedah Gabungan Bunyi-Kata dengan bantuan huruf rumi. Laporan Penyelidikan, Sarjana Pendidikan, Fakulti Pendidikan, Universiti Malaya Kementerian Pendidikan Malaysia. (1982). Sukatan Pelajaran Agama Islam, Sekolah Rendah. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa & Pustaka. 52

Kementerian Pendidikan Malaysia. (1991). Buku Panduan Khas Kurikulum Baru Sekolah Rendah: Pelajaran Jawi Tahap Satu. Kuala Lumpur: Pusat Perkembangan Kurikulum.

53