Pengenalan 1

ANATOMI DAN FISIOLOGI

TAJUK : ASPEK ANATOMI DALAM PERGERAKAN MANUSIA

- sistem rangka - sistem sendi - otot dan fungsinya dalam biomekanik

SISTEM RANGKA
TULANG RAWAN LIGAMEN TENDON

PENGENALAN TULANG
206 Tulang dalam tubuh orang dewasa Jumlah berat sistem rangka seorang dewasa merupakan 14 % daripada jumlah berat badannya Meliputi tulang tengkorak, tulang badan, tulang anggota Bahan Asas : Protein & Mineral ( Kalsium & Posforus ) Komponen : 50 % Air & 50 % Bahan Pejal ( Organan 2/3 , B. Organan 1/3 )

KANDUNGAN TULANG
Bahan Organik : Sel-sel tulang, serat dan bahan dasar termasuk glikoprotein glikosaminoglikin Bahan Bukan Organik : garam mineral seperti kalsium karbonat dan kalsium fostat.

 Kalsium dan fosfurus adalah

bahan-bahan mineral yang membentuk struktur badan manusia. Gabungan kedua-dua bahan ini menjadi tulang keras dan tegap.

Setiap tulang merupakan organ kepada

sistem rangka. Pembentukan tulang adalah dari tisu-tisu yang kuat dan aktif Terbentuk dan bertindakbalas mengikut fungsi. Saiz & bentuk yang membezakan antara tulang

RAWAN
Pejal tetapi elastik. Cth. : cuping telinga, hujung hidung, hujung tulang Peranan :- Rangka penyokong dalam peringkat embrio- menyerap hentakan

LIGAMEN
Merupakan tisu bergentian yang berwarna putih atau kuning pucat Tisu ini adalah liat dan kuat Ligamen menghubungkan tulang-tulang yang bersendi Ia merupakan tisu yang menghubung satu tulang dengan tulang yang lain

TENDON
Merupakan tisu bergentian yang berwarna putih Ia adalah jalur tisu yang kuat Tendon melekatkan otot pada tendon Tendon bersifat tidak kenyal tetapi tidak boleh melentur Cth. : melekatkan bisep pada tulang radius melekatkan otot tisep pada tulang ulna

JENIS-JENIS TULANG
Tulang panjang (Long Bone) Tulang pendek (Short Bone) Tulang leper ( Flat Bone) Tulang tidak tentuk bentuk ( Irregular

Bone)
Tulang bulat (Round Bone)

Tulang Panjang (Long Bone)

Berbentuk panjang dan lurus Kedua-dua hujung membengkak (epiphysis)

Contoh : humerus, femurus, radius, ulna dan tibula.

Tulang Pendek (Short Bone)

Berbentuk kiub dengan panjang dan lebar

hampir sama. Contoh : tarsals carpals, meta tarsal phalanges.

Tulang Leper (Flat bone)

Mempunyai permukaan yang lebar

Contoh : scull, scapula, sternum, pelvis.

Tulang tidak tentu bentuk (Irregular Bone)

Mempunyai berbagai bentuk. Bercantum dengan tulang-tulang yang lain

Contoh Veterbrae

Tulang bulat (Round Bone) Bersaiz kecil

Contoh : patella

FUNGSI TULANG
Penyokong Pergerakan Perlindungan Penghasilan Darah Merah Tempat Menyimpan Sumber Mineral

Penyokong
Membentuk sistem rangka tubuh Memberi perlekatan kepada otot dan ligamen Menyokong tisu-tisu lembut

Pergerakan
Pelekatan otot untuk membantu proses pergerakan

dan proses kontrasi bagi menghasilkan pergerakan Contoh : memegang, melentur, menarik, dan menolak.

Perlindungan
Melindungi organ-organ penting daripada

mengalami kecederaan. Contoh : skull atau cranium melindungi otak. ribs melindungi jantung dan paru-paru.

Penghasilan Sel Darah Merah

Sel-sel darah merah serta sebahagian sel

darah putih dihasilkan melalui proses Hemopoiesis atau Hemotopaisis Tempat Menyimpan Sumber Mineral
Menyimpan fosforus, sodium, kalsium,

potessium dan mineral lain bagi menghasilkan ostoblas (sel pembina tulang)

RANGKA
Gabungan tulang dan sendi yang

dicantum oleh ligamen berfungsi untuk membentuk sebagai satu bingkai pelindung atau penyokong.

Sistem Rangka
Terbahagi kepada 2 bahagian Rangka paksi (Axial skeleton) 80 Rangka anggota (Appendicular skeleton )

- 126

Bahagian utama sistem rangka

Tulang Anggota Atas

Kranium 8 Face (Bahagian muka) 14

Tulang Anggota Tengah

Vertebra (tulang belakang) Tulang rusuk (Rib) Tulang bahu Tulang pangkal lengan (Humerus) Tulang lengan bawah Pergelangan tangan (karpus) tapak tangan, pelvis.

jari,

 Tulang Anggota bawah

Paha (Femur) Tempurung Lutut (patella) Keting (Tibia) Betis (Fibula) Pergelangan kaki (Tarsus) Tapak kaki (Metatarsus) Jari kaki (Falang)

SISTEM SENDI

PENGENALAN
Sendi adalah tempat dua atau lebih tulang

bertemu. Permukaan tulang yang bertemu dengan tulang lain dikenali sebagai permukaan artikular.

PENGELASAN SENDI
Synarthrosis (sendi berserat tanpa bergerak) Amphiarthrosis ( sendi separa bergerak) Diarthrosis ( sendi sinovial bergerak)

JENIS JENIS SENDI

Sendi Bahu - Sendi Lesung Sendi Siku Sendi Engsel Sendi Tapak Tangan & Jari Sendi Pelana Sendi Pergelangan Tangan Sendi

Bonggol Sendi Antara Atlas Sendi Paksi Sendi Pergelangan kaki Sendi Telangsar

FUNGSI SENDI
Sinarthrosis Dua tulang akan rapat tetapi

tiada pergerakan . contoh : tengkorak (skull) Diarthrosis Pergerakan pelbagai arah contoh : sendi lutut, sendi bahu Amphiarthrosis Pergerakan yang sedikit contoh : vetebra (tulang belakang)

GERAKAN SENDI
Sendi Bahu Ekstensi , Fleksi , rotasi, Sendi Sendi Sendi Sendi Sendi

hiperekstensi Siku Ekstensi , Fleksi Pelana Fleksi , Ekstensi Bonggo Fleksi , Ekstensi , Hiperekstensi Paksi Fleksi , Ekstensi , Hiperekstensi Telangsa Dorsi Fleksi , Plantar Fleksi.

Contoh Pergerakan Sendi : (Pada Pergerakan Sendi Siku)

Pergerakan

Fleksi

Ekstensi

Jenis sendi

Engsel

Engsel

Satah pergerakan

Frontal

Frontal

Akssis

Medial lateral axis(elbow joint)

Medial axis (elbow joint)

SISTEM OTOT

JENIS-JENIS OTOT
40 % hingga 50 %berat badan terdiri drp. tisu otot L/kurang 600 otot terdapat dalam badan manusia Terbahagi kepada 3 jenis : 1. Otot Kardiak (cardiac muscle) 2. Otot Licin (smooth muscle) 3. Otot Rangka (skeletal muscle)

JENIS TISU OTOT

Otot rangka Otot kardiak Otot licin

OTOT KARDIAK
Ia adalah otot jantung Gerakannya sekata Bertindak tanpa ransangan saraf Kuncupannya dicepat dan dilambatkan oleh kuasa sistem saraf otonomi Mengepam darah keseluruh badan

OTOT LICIN
Ia adalah otot perut Terdapat pada 1. Dinding saluran pencernaan 2. Dinding saluran darah 3. Kelopak mata Ia tanpa jalur Gerakannya tidak dapat dikawal dengan kemahuan sendiri Di bawah kawalam sistem saraf otonomi

OTOT RANGKA
Di kenali sebagai otot terkawal/otot berjalur Membaluti sistem rangka tubuh Berfungsi untuk menggerakkan rangka Tindakannya si bawah kawalan sistem saraf pusat Gerakannya dapat dikawal oleh kemahuan sendiri

CIRI-CIRI OTOT
Excitabiliti/Keterujaan
keupayaan tisu otot untuk menerima dan

bertindakbalas terhadap rangsangan

Kontraktiliti
keupayaan tisu otot untuk memendek dan

menebal apabila menerima rangsangan

Ekstensibiliti
keupayaan tisu otot untuk diregang atau

berada dalam keadaan rehat

Elastisiti/Kekenyalan
keupayaan tisu otot untuk kembali kepada

bentuk asal selepas kontraksi

FUNGSI OTOT
Menghasilkan pergerakan Mengekalkan posisi badan dan postur Menyokong tisu lembut Mengekalkan suhu badan

STRUKTUR
TIGA LAPISAN
epymisium perymisium endomysium

AKSI OTOT
Fleksi Ekstensi Adduksi Abduksi Protraksi Retraksi Elevasi

Depresi Rotasi Sirkumduksi Pronasi Supinasi Inversi

ORIGIN & INSERTION

Setiap otot bermula pada origin dan berakhir

pada insertion Ia berkontraksi bagi menghasilkan aksi. Umumnya, origin bersifat tetap dan insertion bergerak. Cth: otot triceps brachii melekat pada olecranon process dan origin pada bahu

PENGOLONGAN AKSI
Pengerak Utama (Agonist) otot yang berkontraksi menghasilkan pergerakan cth: otot biceps brachii merupakan pengerak utama fleksi siku

Antagonist pengerak utama yang aksinya berlawanan dengan agonist cth: triceps brachii merupakan pengerak utama meekstensikan siku ia merupakan antagonist bagi biceps brachii Synergist ia membantu pengerak utama dalam menghasilkan pergerakan ia menyediakan tarikan tambahan dan penetap origin

KUMPULAN OTOT SEMASA PERGERAKAN

FLEKSI (Fleksor) EKSENTASI (Ekstensor) ADDUKSI (Adduktur) ABDUKSI (Abduktur) DORSIFLEKSI PLANTARFLEKSI

PENGUNCUPAN OTOT
ISOMETRIK - Penguncupan otot yang tidak melibatkan pergerakan sendi ISOTONIK - Penguncupan otot yang melibatkan pergerakan kaki, tangan dan badan - Terbahagi 2 : I. Penguncupan konsentrik otot memendek untuk menggerakkan rintangan ii. Penguncupan esentrik otot menguncup memanjang ISOKINETIK - Penguncupan ini bergerak dgn. Kadar yg. Sama dan mempunyai rintangan sama

SEKIAN, TERIMA KASIH.