Professional Documents
Culture Documents
2
INTERPOLASI
3
Teknik Umum yang digunakan :
Misalkan diketahui data :
dengan x
0
< x
1
< x
2
< ... < x
n
1. Membentuk sebuah polinomial P(x) sedemikian hingga
P(x
i
) = y
i
untuk i = 1, 2, ..., n
2. Menghitung P(x) untuk sebarang nilai x untuk
x x
0
x
1
x
2
... x
n
y y
0
y
1
y
2
... y
n
.
1 n
x x x
4
Interpolasi Polinomial
Polinomial Konstan
Polinomial Linear
Polinomial berderajat k
Interpolasi Lagrange
Interpolasi Spline
Jenis Interpolasi
Interpolasi Polinomial
(x) P x x a (x) P
y x x a (x) P
0 0 1 1
0 0 1 1
) ( atau
) (
+
+
Polinomial berderajat k
Misalkan P
k-1
(x) adalah polinomial yang menginterpolasikan
data :
Definisikan :
Perhatikan bahwa P
k
(x) menginterpolasikan semua titik yang
diinterpolasikan oleh P
k-1
(x).
x x
0
x
1
x
2
... x
k-1
y y
0
y
1
y
2
... y
k-1
) ( ) )( (
1 1 0 1
+
k k k k
x x x x x x a (x) P (x) P
Misalkan diberikan tabel dengan k + 1 nilai x :
Syarat agar P
k
(x) menginterpolasikan semua titik dalam tabel,
P
k
(x) harus memenuhi titik terakhir (x
k
,y
k
).
Jadi,
atau
Dengan demikian,
dengan
x x
0
x
1
x
2
... x
k-1
x
k
y y
0
y
1
y
2
... y
k-1
y
k
) ( ) )( (
1 1 0 1
+
k k k k k k k k k k
x x x x x x a ) x ( P ) (x P y
) ( ) )( (
1 1 0
1
k k k k
k k k
k
x x x x x x
) x ( P y
a
) ( ) )( (
1 1 0 1
+
k k k k
x x x x x x a ) x ( P (x) P
) ( ) )( (
1 1 0
1
k k k k
k k k
k
x x x x x x
) x ( P y
a
Generalisasi Interpolasi
Polinomial
) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) (
) ( ) ( ) ( ) ( ) (
) )( ( ) ( ) (
) ( ) ( ) (
) (
1 2 1 0 1
2 1 0 3 2 3
1 0 2 1 2
0 1 0 1
0 0 0
+
+
+
+
n n n n
x x x x x x x x a x P x P
x x x x x x a x P x P
x x x x a x P x P
x x a x P x P
a y x P
Uraikan !!!
Pengertian Selisih Terbagi
1. Selisih terbagi ke-nol terhadap x
k
2. Selisih terbagi pertama terhadap x
k
dan x
k+1
3. Selisih terbagi kedua terhadap x
k
,x
k+1
,dan x
k+2
[ ] n k x f x f k D
k k
, , 2 , 1 , 0 ); ( ) , 1 (
[ ]
[ ] [ ]
1 , , 2 , 1 , 0 ; , ) , 2 (
1
1
1
+
+
+
n k
x x
x f x f
x x f k D
k k
k k
k k
[ ]
[ ] [ ]
2 , , 1 , 0 ;
, ,
, , ) , 3 (
2
1 1 2
1 2
+
+ + +
+ +
n k
x x
x x f x x f
x x x f k D
k k
k k k k
k k k
Pengertian Selisih Terbagi
4.
5. Selisih terbagi ke-j terhadap x
k
,x
k+1
,...,x
k+j
[ ]
[ ] [ ]
1 ,..., 1 , 0 ; , , 2 , 1 , 0
;
, ,..., ,..., ,
, , , , ) , (
1 1 1 1
1 1
+
+ + + + +
+ + +
n j j n k
x x
x x x f x x x f
x x x x f k j D
k j k
k k j k k j k j k
k k j k j k
[ ]
[ ]
[ ] [ ]
[ ]
[ ]
0 1 1
0 1 2
0 2
0 1
0 1
1 2
1 2
0 2
0 1 1 2
2
0 1
0
0 1
1
0 0 0
, ,..., ,
, ,
) ( ) ( ) ( ) (
, ,
,
) ( ) (
) (
x x x x f a
x x x f
x x
x x
x f x f
x x
x f x f
x x
x x f x x f
a
x x f
x x
x f x f
a
x f x f a
n n n
) )...( )( ( ... ) ( ) (
1 1 0 0 1 0
+ + +
n n n
x x x x x x a x x a a x P
Tabel Beda Terbagi Newton
Selanjutnya, diperoleh fungsi interpolasi :
] , , , [ ) ( ) )( (
] , , [ ) )( ( ] , [ ) ( ) ( ) (
0 1 1 1 0
0 1 2 1 0 0 1 0 0
x x x f x x x x x x
x x x f x x x x x x f x x x f x P
n n n
n
+ +
+ +
Tentukan fungsi polinomial Newton yang
menginterpolasikan titik-titik (0,1), (1,1), (2,2), dan
(4,5) !
i X
i
D(1,k) D(2,k) D(3,k) D(4,k)
0 0 1 0 1/2 -1/12
1 1 1 1 1/6
2 2 2 3/2
3 4 5
Penyelesaian :
Contoh 1
) 2 )( 1 (
12
1
) 1 (
2
1
1 ) (
3
+ x x x x x x P
Tentukan fungsi polinomial untuk ln x jika x
0
= 1, x
1
= 4,
x
2
= 6, and x
3
=5, lalu hitung nilai ln(2)!
i x
i
D(1,k) D(2,k) D(3,k) D(4,k)
0 1 0 0.462098 -0,059738
1 4 1.386294 0,223144 -0.02041
2 5 1.609438 0.182321
3 6 1.791759
Penyelesaian :
Contoh 2
) 6 )( 4 )( 1 ( 0.007865
) 4 )( 1 ( 0.05187 - ) 1 ( 0.462098 0 ) (
3
+ +
x x x
x x x x P
Polinomial Interpolasinya :
Untuk x = 2, f
3
(2) = 0.6287686.
t
= 9.3%
Interpolasi Lagrange
Rumus:
dengan
( ) ( ) ( )
n
i
i i n
x f x L x f
0
.
( )
n
i j
j
j i
j
i
x x
x x
x L
0
Interpolasi Lagrange
( )
0 1
0
1
x x
x x
x L
( ) ( ) ( )
1
0 1
0
0
1 0
1
1
x f
x x
x x
x f
x x
x x
x f
Interpolasi Lagrange
,
_
,
_
2 0
2
1 0
1
2
0
0
x x
x x
x x
x x
x L
i j
n
i
( )
,
_
,
_
2 1
2
0 1
0
2
1
1
x x
x x
x x
x x
x L
i j
n
i
( )
,
_
,
_
1 2
1
0 2
0
2
2
2
x x
x x
x x
x x
x L
i j
n
i
( ) ( ) ( ) ( )
2
1 2
1
0 2
0
1
2 1
2
0 1
0
0
2 0
2
1 0
1
2
x f
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x f
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
Interpolasi Lagrange
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
1
3 1
3
2 1
2
0 1
0
0
3 0
3
2 0
2
1 0
1
2
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x f
( ) ( )
3
2 3
2
1 3
1
0 3
0
2
3 2
3
1 2
1
0 2
0
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
Interpolasi Lagrange
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
1
3 1
3
2 1
2
0 1
0
0
3 0
3
2 0
2
1 0
1
2
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x f
( ) ( )
3
2 3
2
1 3
1
0 3
0
2
3 2
3
1 2
1
0 2
0
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x x
x x
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
Example
4620981 . 0 ) 2 (
) 386294 . 1 (
1 4
1
) 0 (
4 1
4
) 4 (
1 4
1
) 1 (
4 1
4
) (
: 1 orde Polinomial
791759 . 1 ) ( , 6
386294 . 1 ) ( , 4
0 ) ( , 1
1
1
2 2
1 1
0 0
f
x x
f
x
f
x
x f
x f x
x f x
x f x
Solution
Tentukan fungsi polinomial untuk ln x jika x
0
= 1, x
1
= 4,
x
2
= 6, and x
3
=5, lalu hitung nilai ln(2)!
5658444 . 0 ) 2 (
) 791760 . 1 (
) 4 6 )( 1 6 (
) 4 )( 1 (
) 386294 . 1 (
) 6 4 )( 1 4 (
) 6 )( 1 (
) 0 (
) 6 1 )( 4 1 (
) 6 )( 4 (
) 6 (
) 4 6 )( 1 6 (
) 4 )( 1 (
) 4 (
) 6 4 )( 1 4 (
) 6 )( 1 (
) 1 (
) 6 1 )( 4 1 (
) 6 )( 4 (
) (
: 2 - ke Orde Polinomial
2
2
+
+
+
+
f
x x x x x x
f
x x
f
x x
f
x x
x f
Interpolasi Lagrange (Ex.)
( ) ( )
237 , 2
015 , 2
5 , 2 5
5 , 2 4
571 , 2
5 5 , 2
5 4
,
_
,
_
,
_
,
_
+
,
_
,
_
,
_
,
_
( ) ( ) ( ) ( )
2
1 2
1
0 2
0
1
2 1
2
0 1
0
0
2 0
2
1 0
1
2
x f
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x f
x x
x x
x x
x x
x f
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
,
_
Interpolasi Spline
Tujuan: penghalusan
'
n n n
x x x x S
x x x x S
x x x x S
x x x x S
x S
1 1
4 3 3
3 2 2
2 1 1
untuk ) (
untuk ) (
untuk ) (
untuk ) (
) (
+
+
+
n k x a f b
n k x x f
x x
f f
a
k k k k
k k
k k
k k
k
Jika digunakan interpolasi Lagrange, diperoleh
1 ,..., 2 , 1 , ) (
1
1
1
1
+
+
+
+
n k
x x
x x
f
x x
x x
f x S
k k
k
k
k k
k
k k
Interpolasi Spline Linier
Ekspresi Lain
1 ,..., 2 , 1
, , dengan
), ( ) (
1
1
1
+
+
+
+
n k
x x x
x x
f f
m
x x m f x S
k k
k k
k k
k
k k k k
Interpolasi Spline Kuadratik
dengan
1 ,..., 2 , 1 , ) (
2
+ + n k c x b x a x S
k k k k
x x
1
x
2
... x
n-1
x
n
y f
1
f
2
... f
n-1
f
n
Misalkan diberikan tabel dengan n data :
Spline Kuadratik S(x) pada [x
1
,x
n
] didefinisikan oleh :
'
n n n
k
x x x x S
x x x x S
x x x x S
x x x x S
x S
1 1
4 3 3
3 2 2
2 1 1
untuk ) (
untuk ) (
untuk ) (
untuk ) (
) (
k k
k k
x x x S x S
x S m
( ) ( )
1 ,..., 2 , 1
(*) ) ( ) ( ) ( '
: maka
, dan , tik Gunakan ti
1
1
'
1 1
+
+
+
+ +
n k
m x x
x x
m m
x S x S
m x m x
k k
k k
k k
k
k k k k
Interpolasi Spline Kuadratik
( )
1 ,..., 2 , 1
, ) ( ) (
2
) (
: maka
) ( i interpolas syarat gunakan dan (*) n Integralka
2
1
1
+ +
+
+
n k
f x x m x x
x x
m m
x S
f x S
k k k k
k k
k k
k
k k k
Interpolasi Spline Kuadratik
( )
1 ,..., 2 , 1 , 2
atau
, ) ( ) (
2
: maka
) ( atau kontinu ) ( syarat Gunakan
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1 1
+
+ +
+
+
+
+ +
+
+
+
+ +
n k
x x
f f
m m
f x x m x x
x x
m m
f
f x S k S
k k
k k
k k
k k k k k k
k k
k k
k
k k k
Interpolasi Spline Kuadratik
1 ,..., 2 , 1
, 2
: maka , 0 Asumsikan
. ,..., , : n variabel dan
persamaan 1) - (n dengan SPL Terbentuk
1
1
1
1
2 1
+
+
n k
m
x x
f f
m
m
m m m
k
k k
k k
k
n