ASAS FIZIK

FIZIK - cabang sains yang mengkaji kejadian-kejadian dan fenomena-fenomena di alam sekeliling. Ilmu fizik diketogerikan kepada beberapa bidang seperti ukuran, mekanik, gelombang, optik, nuklear, elektrik & eletromagnetan dan elektronik.

Kuantiti yang boleh diukur. Contoh : laju, panjang, jisim, momentum, suhu, arus elektrik dan sebagainya. Terdiri daripada Nilai Berangka (Magnitud) dan Unit. Terbahagi kepada 2 iaitu Kuantiti Asas dan Kuantiti Terbitan.

Sesuatu yang tidak boleh diukur. Contoh : kecantikan, kesetiaan, perasaan dan sebagainya.

Kuantiti fizik yang tidak dapat ditakrifkan dengan sebutan kuantiti fizik yang lain. Unit ukuran Unit Asas.

BIL

KUANTITI ASAS
PANJANG JISIM MASA SUHU ARUS ELEKTRIK

SIMBOL UNIT SIMBOL UNIT S.I UNIT ASAS ASAS (Unit S.I.)
l
m t T l Meter Kilogram Saat Kelvin Ampere m kg s K A

1. 2. 3. 4. 5.

KUANTITI TERBITAN
Maksud - diterbitkan dengan menggunakan gabungan unit-unit kuantiti asas secara pendaraban, pembahagian atau kedua-duanya.
BIL. KUANTITI TERBITAN
1. 2. Daya Tenaga

RUMUS

SIMBOL UNIT
N J

UNIT (Nama Khas)

Newton Joule

UNIT UNIT ASAS

Kg m s-2 Kg m2 s-2

Jisim x pecutan Daya x Sesaran

3.
4. 5. 6.

Cas Elektrik
Kuasa Halaju(v) Momentum

Arus x Masa
Kerja / Masa Jarak / masa Jisim x Halaju

C
W -

Coulomb
Watt -

As
Kg m2 s-3 m s-1 Kg m s-1

KUANTITI ASAS
Tidak boleh ditakrif oleh kuantiti asas yang lain

KUANTITI TERBITAN
Diungkapkan daripada kuantiti2 asas secara pendaraban/ pembahagian/kedua-duanya Unit kuantiti terbitan dinamai unit terbitan Unit bukan sahaja terdiri daripada unit asas tetapi unit2 yang kompleks dengan nama khas

Unit kuantiti asas dinamai unit asas Unit hanya terdiri daripada unit2 asas sahaja

Aktiviti pengukuran berlaku sejak zaman purba lagi. Sistem pengukuran berbeza mengikut kawasan. Contoh : - Pengukuran panjang : Orang Asia Tenggara guna jengkal dan depa Orang British guna kaki Orang Cina guna inci Sambungan..

Sistem pengukuran berbeza timbulkan perbezaan pendapat antara ahli sains dari pelbagai negara. Sistem unit Antarabangsa (S.I) iaitu

Le Systeme International dUnites

telah dipersetujui oleh semua negara untuk menggunakan unitunit asas seperti kg, m, s, K dan A serta beberapa unit terbitan seperti N, J, W dan Ns.

Untuk memudahkan urusan perdagangan dan perindustrian import-eksport di antara negara Membolehkan pertukaran dan pemindahan teknologi. Contoh teknologi dalam industri berat di Jepun dan Jerman boleh digunakan di Malaysia Membolehkan pertukaran data dan maklumat sains antara badan-badan penyelidik. Contoh pertukaran formula atau ramuan sesuatu jenis ubat yang komposisi kandunganya dalam unit tertentu Kerja atau penyiasatan saintifik seseorang ahli sains dapat dikongsi oleh ahli-ahli sains yang lain Memudahkan komunikasi antarabangsa seperti ketinggian kapal terbang di langit, pergerakan ombak dan angin, telekomunikasi telefon bimbit dan gelombang radio

Nilai berangka yang sangat besar Ditulis dalam bentuk piawai A X 10n dimana 1 A 10 dan n ialah intiger positif atau negatif Penggunaan - untuk mewakili data supaya kelihatan kemas, ringkas dan mudah dibuat perbandingan Magnitud kuantiti fizik biasanya dibundarkan kepada 3 atau 4 angka bererti Contoh tinggi gunung = 8,848 m dalam bentuk piawai 8.848 X 103 m. (A=8.848, n=3)

digunakan untuk mewakili kuantiti fizik sangat besar atau sangat kecil. contoh 1,000 m boleh dinyatakan sebagai 1 km. 1 cm dapat dinyatakan sebagai 0.01 m atau dalam bentuk piawai 1 X 10-2 m.

IMBUHAN TERA GIGA

SIMBOL T G

NILAI
1 000 000 000 000 1 000 000 000

BENTUK PIAWAI
1012 109

CONTOH
1 Tm = 1 x 1012m 2.2 GW = 2.2 x 109W

MEGA KILO
HEKTO DEKA DESI SENTI MILI MIKRO NANO PIKO

M K
h Da D C m n p

1 000 000
1 000 100 10 0.1 0.01 0.001 0.000 001 0.000 000 001 0.000 000 000 001

106
103 102 101 10-1 10-2 10-3 10-6 10-9 10-12

1.6 MJ = 1.6 x 106J

5 kg = 5 x 103g 4 hg = 4 x 102g 3 dag = 3 x 10g 2 dm = 2 x 10-1m 1cm = 1 x 10-2m 3.2 mg = 3.2 x 10-3g 7 m = 7 x 10-6m 8 nm = 8 x 10-9m 2 pm = 2 x 10-12m

Dilakukan apabila ingin menukarkan imbuhan kepada unit asas(kuantiti asas) atau unit asas kepada imbuhan. Bagi pertukaran unit ini, faktor pendaraban digunakan.

Contoh 1 - Pertukaran imbuhan kepada unit asas, nyatakan jawapan dalam bentuk piawai a). 0.07 cm tukar kepada unit (m) b). 0.43 ns tukar kepada unit (s)

Contoh 2 ; - Pertukaran unit asas kepada imbuhan, nyatakan jawapan dalam bentuk piawai (a) 4350 m dalam unit kilometer (km) dan (b) 79 A dalam unit TA.

X Faktor Pendaraban

Imbuhan

Asas

Faktor Pendaraban

Maksud - cara kuantiti itu dikaitkan dengan kuantiti asas seperti jisim (M), panjang (L), masa (T), arus Elektrik (A), suhu () dan kuantiti Jirim (N) suatu ciri yang intrinsik (tulin) bagi satu kuantiti fizik,

BIL 1. 2. 3. 4. 5. 6.

KUANTITI ASAS Panjang Jisim Masa Arus Elektrik Suhu Kuantiti Jirim

SIMBOL KUANTITI [L] [M] [T] [I] [] [N]

BIL
1. 2. 3.

KUANTITI TERBITAN Luas Isipadu Halaju

RUMUS
Panjang X Lebar Panjang X Lebar X Tinggi Sesaran Masa Perubahan Halaju Masa Iisim X Pecutan

RUMUS (DIMENSI) [L] X [L] [L] X [L] x [L] [L] [T] [L] . [T] [T] [M] X [L] [T]

DIMENSI
[L]2 [L]3 [L] [T]-1

4.

Pecutan

[L] [T]-2 [M] [L] [T]

2 -

5.

Daya

Contoh 1 : Dimensi isipadu : V = Panjang X Lebar X Tinggi = (L) (L) (L) 3 3 =L ,(m )

Contoh 2 : Dimensi Isipadu silinder berjejari r, V = r l : V = ( ) ( r ) ( l ) tidak berdimensi = ( L ) (L) = L3 ,(m )

3

Contoh 3 : Dimensi halaju : v = Sesaran/ Masa v = l/ t = (L) / (T) = (L) (T) -1 = L T -1 ,(m s-1)

Contoh 4 : Dimensi Pecutan ; a = Perubahan halaju/ Masa a = v/ t = [(L) (T) -1]/ (T) = (L) (T) -1 (T) -1 = L T -2 ,(m s -2)

Contoh 5 :
Dimensi Daya, F = Jisim X Pecutan
{ kgms = Newton }

F=ma = (M) (L) (T) -2 = M L T2(kgms -2 ) 2 =MLT ,(N)

BERJUMPA DI TAJUK YANG SETERUSNYA IAITU STATIK

IMBUHAN

X FAKTOR PENDARABAN

a). 0.07 cm = 7 X 10-2 cm = 7 X 10-2 X 10-2 m = 7 X 10-2 X 10-2 m = 7 X 10-4 m

UNIT ASAS

b). 0.43 ns = 4.3 X 10-1 ns = 4.3 X 10-1 X 10-9 s = 4.3 X 10-1 X 10-9 s = 4.3 X 10-10 s

UNIT ASAS

FAKTOR PENDARABAN

a) 4350 m = 4350 103 km

= 4350 X 10-3 km

= 4.35 km

IMBUHAN

b) 79 A = 79 1012 TA

= 7.9 X 10 X 10-12 TA = 7.9 X 10-11 TA