Nota Ringkas KHB Ting 1

Nota Ringkas
Kemahiran Hidup Bersepadu
Tingkatan 1
Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________
Muhammad Khairi (Perak). 2009
Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk pengeluran, atau ditukarkan dalam apa-apa bentuk atau dengan alat apa jua pun, sama ada dengan cara elektronik, sawat, gambar, rakaman atau sebahagianya, tanpa kebenaran Encik Muhammad Khairi terlebih dahulu.
2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)
Buku ini Kepunyaan :
Kandungan
PENGENALAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI KESELAMTAN ELEKTRIK ELEKTRIK ELEKTRIK : ELEKTIF KT JAHITAN TANAMAN HIASAN KERJA PAIP ASAS ASAS PERNIAGAAN DOKUMEN PERNIAGAAN Lampiran 1 Ms 5 - 7 Ms 8 - 42 Ms 43 - 44 Ms 45 - 60 Ms 61 - 72 Ms 73 - 85 Ms 86 - 95 Ms 96 - 115 Ms 116 - 123 Ms 124 - 126 Ms 126 - 131
Nota : * Guru-guru sekalian dialu-alukan untuk mencetak nota ringkas ini kepada pelajar *
NOTA KEMAHIRAN HIDUP TINGKATAN SATU

PENGENALAN 1. Subjek kemahiran hidup terbahagi kepada 2 bahagian I. Teras II. Elektif 2. Bahagian teras diwajibjan semua pelajar mengikuti dan mempelajarinya meliputi kemahiran bahagian a. Reka bentuk b. Elektrik c. Tanaman d. Jahitan e. Kerja paip asas f. Asas perniagaan 3. Bahagian elektif pula terbahagi kepada 4 pilihan iaitu . Pilihan KT - Kemahiran Teknikal I. Pilihan ERT - Ekonomi Rumah Tangga II. Pilihan PD - Perdagangan III. Pilihan SPN - Sains Pertanian 4. Subjek kemahiran dipelajari secara lebih khusus di dalam bengkel atau makmal kemahiran hidup 5. Bengkel atau makmal kemahiran hidup perlulah . Dilengkapi dengan peralatan dan kemudahan untuk proses pembelajaran a. Terdapat ruang yang sesuai untuk pelajar belajar dan membuat latihan b. Peraturan yang diamalkan untuk mengekalkan keselamatan , kebersihan , dan keselesaan untuk belajar dan membuat latihan
Peraturan am penggunaan dan keselamatan bengkel kemahiran hidup 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Masuk setelah mendapat kebenaran dan arahan daripada guru Pakai pakaian yang sesuai dan memakai kasut getah Jangan berlari dan bermain di dalam bengkel Jangan menyentuh alatan dan mesin tanpa mendapat kebenaran dan penyeliaan daripada guru Duduk dan bekerja ditempat yang telah ditetapkan Jika berlaku kemalangan atau kecederaan , segera beritahu guru yang berkenaan Pastikan bengkel dalam keadaan selamat dan selesa ketika penggunaannya dan bersih serta kemas sebelum meninggalkannya.
Pakai pakaian yang sesuai dan kasut getah
Keselamatan di bengkel kemahiran hidup 1. Bengkel haruslah memberikan keutamaan kepada keselamatan. 2. Pengguna bengkel mestilah selamat sebelum menggunakan , semasa menggunakan dan selepas menggunakan bengkel dan segala peralatan di bengkel 3. Guru dan pelajar mestilah tahu bagai mana bertindak apabila berlaku I. Kecederaan dan kemalangan II. Kejutan elektrik III. Kebakaran 4. Bengkel perlu ada peti kecemasan yang mengandundi ubat luka dan sapuan untuk lecur serta kain balutan untuk kecederaan ringan. 5. Jika berlaku kecederaan yang serius dan teruk hendakan dilaporkan kepada guru bertugas dan terus dirujuk kepada hospital yang terdekat 6. Bengkel juga mesti mempunyai alat pencecah kebakaran yang berfungsi disetiap bengkel. Alat pencegah kebakaran mestilah digantung ditempat mudah dilihat dan mudah dicapai. 7. Jika berlaku kebakaran besar hendaklah keluar dengan segera mengikut pelan kecemasan kebakaran dan memanggil bomba melalui talian kecemasan 999 8. Jika berlaku sebarang kejutan elektrik, hendaklah dimatikan suis utama terlebih dahulu atau menekan suis keselamatan bengkel 9. Jangan sentuh mangsa kejutan dengan tangan, gunakan kayu kering untuk mengalih mangsa daripada benda atau wayar yang menjadi punca kejutan elektrik
UTAMAKAN KESELAMATAN
Reka Bentuk dan Teknologi ASAS MEREKA BENTUK 1. Proses Mereka Bentuk A. Mengenal pasti Masalah Tiada produk di pasaran Produk sedia ada terdapat kegagalan dan kelemahan Produk sedia ada susah dikendalikan Produk di pasaran besar dan berat Produk sedia ada tidak praktikal dalam cuaca negara ini Produk sedia ada mahal Produk sedia ada tidak menjimatkan masa atau terhad penggunaannya CONTOH : PROSES REKA BENTUK
Tempat Letak Buku
ASAS MEREKA BENTUK 1. Proses Mereka Bentuk A. Mengenal pasti Masalah Tiada produk di pasaran Produk sedia ada terdapat kegagalan dan kelemahan Produk sedia ada susah dikendalikan Produk di pasaran besar dan berat Produk sedia ada tidak praktikal dalam cuaca negara ini Produk sedia ada mahal Produk sedia ada tidak menjimatkan masa atau terhad penggunaannya B. Mendapatkan maklumat dan mengumpul idea Data dan maklumat yang diperolehi dengan a. menyiasat Membuat tinjauan di pusat membeli belah Membuat tinjauan di kedai-kedai paerabot Membuat tinjauan di pusat kraf tangan b. membaca Membaca buku-buku yang berkaitan dengan kraf dan perabot diperpustakaan c. membuat lawatan d. melayar internet e. temuramah Semua maklumat dan data hendaklah direkodkan dalam buku idea. Buku idea ialah buku yang merekodkan tarikh, lakaran, senarai bahan, butir penemuan dan lain-lain perkara yang berkaitan C. Menilai dan memilih idea yang terbaik Kumpulkan semua idea dan lakarkan idea tersebut Analisa dan pilih satu idea yang terbaik D. Pembinaan (perlaksanaan idea) Rancang carta aliran kerja Pilih idea dan lakaran , sediakan bahan yang diperlukan Tentukan bahan dan pengikat yang akan digunakan
Pasang setiap bahagian dan bahan dengan tepat dan kukuh Pilih kemasan yang sesuai Gunakan kemasan sewajarnya dan pastikan ia menarik E. Pengubahsuaian Pengubahsuian perlu dilakukan sekiranya a. Terdapat beberapa bahagian produk tidak berfungsi b. Keseluruhan produk tidak berfungsi c. Terdapat bahagian produk tidak selamat dan berbahaya kepada pengguna Ingin membuat penambahan kepada produk sedia ada Ingin membuat tukaran bahan atau jenis pengikat F. Pendokumentasian Satu laporan lengkap secara bertulis Butiran Laporan mestilah mengandungi i. Tajuk ii. Latar belakang iii. Objektif iv. Deskripsi projek v. Rujukan vi. Lampiran

B. Mendapatkan maklumat dan mengumpul idea Data dan maklumat yang diperolehi dengan a. menyiasat b. membaca c. membuat lawatan d. melayari internet e. temuramah Semua maklumat dan data hendaklah direkodkan dalam buku idea. Buku idea ialah buku yang merekodkan tarikh, lakaran, senarai bahan, butir penemuan dan lain-lain perkara yang berkaitan
10
C. Menilai dan memilih idea yang terbaik Kumpulkan semua idea dan lakarkan idea tersebut Analisa dan pilih satu idea yang terbaik D. Pembinaan (perlaksanaan idea) Rancang carta aliran kerja Pilih idea dan lakaran , sediakan bahan yang diperlukan Tentukan bahan dan pengikat yang akan digunakan Pasang setiap bahagian dan bahan dengan tepat dan kukuh Pilih kemasan yang sesuai Gunakan kemasan sewajarnya dan pastikan ia menarik E. Pengubahsuaian Pengubahsuian perlu dilakukan sekiranya a. Terdapat beberapa bahagian produk tidak berfungsi b. Keseluruhan produk tidak berfungsi c. Terdapat bahagian produk tidak selamat dan berbahaya kepada pengguna Ingin membuat penambahan kepada produk sedia ada Ingin membuat tukaran bahan atau jenis pengikat F. Pendokumentasian Satu laporan lengkap secara bertulis Butiran Laporan mestilah mengandungi i. Tajuk ii. Latar belakang iii. Objektif iv. Deskripsi projek v. Rujukan vi. Lampiran
Contoh lakaran idea
11
2. Faktor Reka bentuk A. Fungsi Berfungsi B. Rupa bentuk Menarik C. Kesesuaian bahan Mudah didapati D. Kaedah Pembinaan Tidak merumitkan Tidak membazirkan masa E. Ketahanan Tahan ketika digunakan Tahan ketika disimpan Tidak mudah rosak, patah atau pecah F. Kos produk berpatutan G. Kemasan bersesuaian dengan penggunaan H. Faktor Keselamatan mesra pengguna dan mesra alam Tidak boleh mencederakan dan membahayakan pengguna I. Faktor Kormersial Boleh dipasarkan Mampu manarik pembeli
KETAHANAN Untuk menjadikan produk lebih kukuh dan tahan sokongan terhadap struktur dan binaan perlu dibuat.
1. Produk tanpa sokongan mudah goyang 2. Sokongan penuh dibelakang 3. Sokongan menegak di belakang 4. Sokongan di setiap penjuru 5. Sokongan bertingkat
12
3. Pencetusan Idea A. Mengenal pasti Masalah B. Mendapatkan maklumat dan mengumpul idea i. melalui pembacaan ii. melayari internet iii. membuat lawatan dan kajian C. Menilai dan memilih idea yang terbaik
4. Melakar A. Tujuan Melakar membantu memperjelaskan rupa dan bentuk cadangan rekaan secara 3D atau 2D B. Ciri-ciri Lukisan Lararan Lukisan lakaran dibuat dengan menggunakan pensil
13
Lukisan Lakaran yang baik haruslah mengandungi
. i. ii. iii. iv. v. vi. vii. viii.
maklumat bahan ukuran panjang dan lebar ukuran tinggi dan tebal jenis penyambung yang digunakan tarikh lakaran Skala Dimensi Nama individu/kumpulan Nama projek
14
c. Jenis lukisan lakaran a. Lukisan Oblik Lukisan 3 dimensi yang menggunakan 1 garisan mendatar dan 1 garisan serong bersudut 45 darjah sebagai paksi b. Lukisan Isometrik Lukisan 3 dimensi yang menggunakan 2 garisan tapak 30 darjah sebagai paksi c. Lukisan perspektif Lukisan yang didasarkan kepada suatu titik lenyap atau garis ufuk LUKISAN ISOMETRIK Lukisan Isometrik dibina di atas paksi isometrik. Ia adalah satu daripada lukisan 3 dimensi. Melalui lukisan ini perekaan atau lukisan produk dapat dilihat daripada pandangan atas, pandangan sisi dan pandangan hadapan.
LUKISAN PERSPEKTIF Lukisan perspektif dibina di atas paksi paksi perspektif dan titik terpilih. Ia adalah satu daripada lukisan 3 dimensi. Melalui lukisan ini perekaan atau lukisan produk dapat dilihat daripada pandangan atas, pandangan sisi dan pandangan hadapan dalam keadaan sebenar.
Perspektif dua titik

15
JENIS BAHAN Kayu
Jenis Kayu Kayu Keras i. Cengal ii. Sepetir iii. Kapur Saiz Kayu Papan Tebal Tebal 38 mm - 100 mm Lebar 150 mm ke atas Panjang 3 m - 6 m Kayu Beroti Tebal 38 mm - 100 mm Lebar 75 mm - 150 mm Panjang 3 m - 4 m Papan Nipis Tebal 10 mm - 38 mm Lebar 76 mm ke atas Panjang 3 m - 6 m Kayu Jerjak Tebal 20 mm - 38 mm Lebar 25 mm - 76 mm Panjang 3 m - 6 m Kayu Lembut i. Kayu Getah ii. Jelutung iii. Meranti
16
A. Kecacatan Kayu IV. Meleding II. Berspring
IV. III. Berpiuh
Berpintal
17
V.
Berpusar
VI.
Merekah
X.
B. Ciri-ciri kayu VI. Boleh di dapati dalam pelbagai saiz VII. Mempunyai ira dan urat kayu yang menarik VIII. Boleh dibina dengan pelbagai jenis tanggam IX. Boleh mengecut jika tidak dikeringkan dengan betul Mudah diserang serangga perosak
Papan Lapis
Papan Lapis terdiri beberapa lapisan kayu yang dipotong nipis disusun secara berselang-seli dan diglu dan dimampatkan bersama-sama melalui proses kilang Papan lapis dijual dalam saiz yang besar seperti 4' x 8' dan digredkan berdasarkan ketebalan
18
Saiz : panjang dan lebar = 2 440 mm x 1220 mm Tebal = dari 3 mm hingga 32 mm Jenis : Kalis air Tidak kalis air Kegunaan : Untuk membuat dinding bilik, perabot, pintu, rak dan kotak Kelebihan : Mudah dipotong Tidak retak dan meleding Kukuh dan tahan Keburukan : Mudah lekang apabila terkena air Hanya boleh digunakan di dalam rumah MDF
Medium Density Fibreboard (MDF) ialah bahan komposit yang berasaskan serat kayu lembut dan kayu terbuang. Ia terhasil daripada proses pemampatan dan glu Kegunaan : digunakan dengan meluas dalam industri perabot dan perumahan moden Saiz : 2 440 mm x 1 220 mm
19
Kelebihan : Tahan haba Tidak retak Tidak mudah bengkok dan meleding Permukaannya lebar dan rata Mounting Board
Ia adalah sejenis kertas keras Kegunaan Saiz : Ketebalan 2 mm. Dijual dalam saiz 610 mm x 1 220 mm atau 610 mm x 910 mm Kelebihannya : Diwarnakan dengan warna-warna yang menarik Mudah dilengkungkan Mudah dipotong dan dibentuk
20
ALATAN TANGAN 1. Pembaris Keluli
A. Kegunaan : Mengukur dan memindahkan jarak B. Saiz : 30 cm dan 15 cm C. Binaan : Dibuat daripada keluli
2. Pita Pengukur
A. Kegunaan : Mengukur jarak B. Saiz : 3 M dan 6 M
21
Sesiku L
SESIKU L A = Hulu, B = Bilah
Kegunaan : 1. Untuk membuat garisan lurus bersudut tepat 2. Untuk menguji kerataan 3. Untuk menguji ketepatan 4. Untuk menguji kepersegian Saiz : Ditentukan mengikut panjang bilahnya Binaan : Bilahnya dibuat daripada kelulu. Badan dibuat daripada kayu atau logam. Kegunaan Sesiku L
1.
2.
3.
1. Menguji ketepatan muka tepi dengan muka atas 2. Menguji kerataan muka kayu atau papan 3. Menguji kepersegian hujung kayu atau menguji ketepatan kayu
22
NT Cutter Nota Tambahan Kegunaan : Untuk memotong papan lapis yang dinipis atau mounting board Gergaji Tangan Mata gergaji belah Mata gergaji kerat
C. Kegunaan : Untuk memotong kayu, papan, papan lapis dan MDF D. Saiz: Ditentukan oleh panjang bilahnya dan bilangan gigi dalam setiap 25mm
3. Gergaji Puting
A. Kegunaan : Untuk memotong lurus kayu dan papan bersaiz kecil B. Saiz: Ditentukan oleh panjang bilahnya
23
Gergaji Lengkung Halus
Kegunaan : Untuk memotong lengkung pada kepingan papan nipis dan papan lapis Saiz : Ditentukan jarak antara mata gergaji dengan bingkai Gergaji Besi
Kegunaan : Untuk memotong rod besi dan PVC Saiz : Ditentukan oleh panjang
24
Gerudi Tangan
Kegunaan : Untuk membuat lubang di atas kepingan logam nipis dan papan yang nipis Mata gerudi pintal digunakan bersama gerudi tangan Mata Gerudi Pintal Kegunaan : Untuk membuat lubang Saiz : ditentukan oleh diameter Gerudi Engkol
Kegunaan : Untuk membuat lubang di atas kayu ,kepingan papan dan papan lapis Digunakan bersama dengan mata gerudi gerimit
25
Gerimit
Kegunaan : Untuk membuat lubang pandu sebelum memasukkan skru pada kayu (kayu nipis dan lembut) Saiz : ditentukan oleh diameter Penebuk Pusat
Kegunaan : Untuk membuat lubang pandu di atas permukaan logam sebelum kerja menggerudi Pembenam Paku
Kegunaan : Untuk membenam kepala paku panel di bawah permukaan kayu Tukul Kuku Kambing
A = Muka B= Kepala C = kuku D = Hulu
Kegunaan : Untuk mengetuk paku dan mencabut paku Saiz : Ditentukan oleh berat kepalanya
26
Tukul Warington
Gandin Kayu
Kegunaan : Untuk mengetuk paku kecil di tempat yang sukar Ragum Kakak Tua
Gandin Kayu Kegunaan : Untuk mencabut paku Gandin Kayu Kegunaan : Untuk mengetuk hulu pahat atau menanggalkan cantuman papan projek Pahat rata / Pahat tepi serong
Kegunaan : Untuk membuat parit dan lurah serta meratakan dasarnya. Saiz : Ditentukan oleh lebar matanya Kikir Parut Gandin Kayu Bulat
Kegunaan : Untuk mengikir dan membentuk hujung kayu
27
Apit G
C. Kegunaan : Mengapit papan projek pada meja ketika kerja memotong dan menggerudi D. Saiz : terdapat dalam saiz seperti 1' dan 6"
28
MESIN GERUDI A. MESIN GERUDI LANTAI i. Kegunaan Mesin gerudi digunakan untuk menggerudi lubang pada kepingan kayu dan logam
29
Bahagian dan fungsinya 1. Penutup = Melindungi tali sawat dan takal 2. Suis = Menghidup dan mematikan motor 3. Bindu = Memutar mata gerudi 4. Mata gerudi = Membuat lubang pada kayu atau logam 5. Meja gerudi = Menempatkan ragum gerudi 6. Pelaras Meja = Melaraskan aras meja gerudi 7. Tuas Pemasuk = Menurunkan dan menaikkan bindu 8. Motor = Memutar bindu 9. Pengunci Bindu = Mengetatkan dan melonggarkan bindu 10. Ragum Gerudi = Memegang objek ketika kerja menggerudi ii. Peraturan Keselamatan ketika menggerudi 1. Penggunaan mesin hendaklah dilakukan oleh pelajar dengan pengawasan guru 2. Hanya seorang sahaja mengendalikan mesin 3. Pakai pakaian yang sesuai 4. Pakai gogal untuk melindungi mata
30
B. MESIN GERUDI TANGAN ELEKTRIK Kegunaan: Mengerudi lubang kayu atau kepingan logam Bahagian dan fungsinya 1. Bindu = memegang dan memusingkan mata gerudi 2. Suis = menghidup dan mematikan motor 3. Pemegang = memegang dan mengendalikan mesin 4. Kabel = menghantar arus elektrik Cara Menggunakannya Mengerudi secara menegak Menggerudi secara mendatar
Menggerudi mendatar
Menggerudi menegak
31
BAHAN PEMASANGAN
I II III IV
Keterangan Gambar Mata Gerudi Benam Pemutar Skru Biasa/Rata Pemutar Skru Philips Gunakan saiz mata pemutar yang tepat dan sesuai
V VI VII
Keterangan Gambar Menggerudi Engsel Skru Alur Rata, Kepala Benam dan Kepala Bulat Skru Philips
32
i. Paku Panel ii. Paku Kepala rata 1. Paku A. Kegunaan : mencantum dua keping papan/kayu atau bahan lain kepada kayu B. Saiz : ditentukan panjang batangnya C. Jenis I. Paku Kepala Rata i. Kegunaan : untuk mencantumkan dua keping papan atau kayu ii. Saiz ditentukan oleh : Panjang iii. Apabila membeli paku nyatakan : jenis dan panjangnya II. Paku Panel i. Digunakan : untuk pembinaan perabot ii. Mempunyai kepala benam III. Paku Payung i. digunakan untuk memaku papan lapis dan kepingan zink D. Kelebihan : Senang digunakan. Murah E. Keburukan Sukar ditanggalkan. Papan mudah pecah dan retak
33
2. Skru A. Digunakan : untuk memegang dan merapatkan kepingan kayu dan engsel B. Jenis: Skru dibahagikan kepada beberapa jenis mengikut alur dan jenis kepala I. Skru Alur Rata/Biasa II. Skru Alur Philips III. Skru Kepala Bulat IV. Skru Kepala Benam C. Kebaikan skru : I. Boleh ditanggalkan semula dan boleh digunakan ke atas kayu yang keras II. Memberi cengkaman lebih kuat
3. Glu PVA i. Digunakan : untuk melekatkan dua keping bahan secara kekal ii. kebaikan skru : Boleh digunakan ke atas dua bahan yang berbeza. Contoh MDF dengan Papan Lapis
34
PEMBINAAN PROJEK 1. Proses Mengukur
Ukur panjang bahan 2. Mengukur berdasarkan maklumat kertas projek
Ukur lebar bahan
35
3. Proses Menanda
Menanda panjang 4. Menanda ukuran panjang, lebar dan tebal 5. Proses Memotong
Menanda lebar
Mengerat 6. Memotong kayu dan bahan kepada ukuran yang dikehendaki. Memotong kayu dan bahan kepada beberapa bahagian
36
7. Proses Membina dan Mencantum Membina tanggam dan mencantuk menggunakan bahan cantuman
i. Tanggam Lekap Palang
ii. Tanggam Lekap T
iii.Tanggam Temu
iv. Tanggam Temu
A. Membuat tanggam Pilih tanggam yang sesuai Ikuti langkah-langkah yang betul Setelah siap pasang dan uji ketepatan dan kekuatan tanggam B. Mengglu Pilih glu yang sesuai dengan bahan yang digunaan Pastikan bahagian-bahagian yang perlu telah dipasang Biarkan bahagian yang diglu kering sekurang-kuarangnya satu hari semalam C. Memaku Gunakan paku yang sesuai , jika papan nipis paku yang kecil dan pendek
37
D. Menskru
Jika papan atau kayu tebal hendaklah ditebuk lubang dengan gerudi terlebih dahulu Jika papan nipis hendaklah dibuat lubang pandu dengan menggunakan senggerek , gerimit atau alat lain yang sesuai
38
KEMASAN PROJEK
I = Cat Licau II. Tepung Penyumbat III. Syelek IV. Cat Semburan V. Spirit 1. Bahan kemasan A. Tepung Penyumbat I. Kegunaan : untuk menyumbat liang-liang kayu II. Kelebihan : cepat kering dan mudah digunakan III. Cara menggunakannya : boleh dicairkan dengan menggunakan air dan turpentine B. Cat Alas I. Kegunaan : untuk menjadikan permukaan kayu lebih licin dan menjadi alas sebelum menggunakan cat licau II. Kelebihan : Menjadikan cat licau lebih menarik warnanya dan lebih rata sapuannya III. Cara menggunakannya : disapu atas permukaan kayu sebelum menyapukan dengan cat licau C. Cat Licau I. Kegunaan : untuk menutup liang-liang kayu dan kecacatan kayu disamping mencantikkan kayu dengan warna terpilih II. Kelebihan : Permukaan berkilau, licin dan mempunyai warna yang menarik Memberi ketahanan dan perlindungan kepada kayu III. Cara menggunakannya : Dilarutkan dengan turpentine dan di sapu dengan berus D. Cat semburan I. Kegunaan : untuk mengecat permukaan logam II. Kelebihan : cepat kering dan mudah digunakan III. Cara menggunakannya : goncangkan bekas cat. Semburkan dengan cara menggerakkan semburan secara berulang-ulang
39
E. Syelek I. Kegunaan : untuk mecantikkan kayu dan melindungi permukaan kayu II. Kelebihan : kos murah dan cepat kering III. Cara menggunakannya : larutkan syelek dengan pelarutnya (spirit methil) dan sapukan ke atas permukaan kayu mengikut arah urat kayu F. Tona kayu I. Kegunaan : untuk mencantikkan kayu dan menyamakan warna ke atas produk yang dibuat daripada pelbagai jenis kayu II. Kelebihan : Mudah digunakan Cepat kering Masih kelihatan urat kayu Setiap bahagian mempunyai warna yang sama G. Lekar I. Kegunaan : mencantikan permukaan kayu dan melindungi permukaan kayu II. Kelebihan : tahan haba dan tahan calar III. Cara menggunakannya : dilarutkan dengan 'thinner' . Disapu terus atas permukaan kayu atau atau lapisan syelek H. Pelekat (Fomika dan stiker) I. Kegunaan : Untuk menutup permukaan kayu dengan corak yang cantik dan menarik II. Kelebihan : memudahkan kerja pengemasan dan menutup kecacatan permukaan kayu III. Cara menggunakannya : Disapukan glu dan diseterika di atasnya 3. Bahan Pelarut Spirit Methil Kegunaan : untuk melarutkan syelek dan membersihkan berus syelek Turpentine Kegunaan : untuk mencairkan cat licau dan membersihkan berus cat Thinner Kegunaan : untuk mencairkan lekar dan membersihkan berus lekar
40
2. Alatan kemasan
. .
A. Kerta Las Kegunaan : untuk melicinkan permukaan kayu I. Cara menggunakannya : digunakan dengan bungkah kayu lalu digosokkan mengikut urat kayu. Mulakan dengan gred kekasaran kasar (3,2,1) dan disudahi dengan gred kekasaran yang halus (0, 00) B. Pengikis Kegunaan : untuk mengikis kotoran atau lebihan tepung penyumbat. I. Cara menggunakannya : Gerakkan hujung mata pengikir mengikut arah urat kayu C. Berus Syelek Kegunaan : untuk menyapu syelek dan lekar I. Cara menggunakannya : bersihkan berus dengan pelarut yang sesuai dan sapu syelek ikut arah urat kayu. Setelah selesai bersihkan semula dengan pelarutnya (contoh spirit methil) dan diikuti dengan air sabun dan keringkan. D. Berus Cat Kegunaan : untuk menyapu cat licau dan cat alas I. Cara menggunakannya : cuci berus dengan pelarut dan sapukan berus ke satu arah mengikut arah urat kayu
41
Penjagaan berus Berus yang selesai digunakan hendaklah di cuci dengan pelarus yang sesuai berus syelek dicuci dengan spirit methil, berus cat dicuci dengan turpentine dan berus lekar dicuci dengan thinner. Berus yang telah dicuci hendaklah digantung dalam tin atau peti untuk menggantung berus Jangan mencampur-adukkan penggunaan berus.
42
Keselamatan Elektrik Jangan gunakan plag atau soket yang pecah dan rosak
Jangan membuat sambungan yang banyak daripada satu punca
Jangan cuba menyentuh wayar hidup yang tidak bertebat
43
Jangan cuba menmengantikan dawai fius dengan sebarang dawai atau logam
Jangan menggunakan kabel yang pecah atau terlalu lama
Hendaklah utamakan KESELAMATAN DIRI, KESELAMATAN MAKMAL/BENGKEL dan KESELAMATAN PERALATAN. Pamirkan slogan UTAMAKAN KESELAMATAN agar selalu dapat mengingatkan guru-guru dan pelajar-pelajar sepanjang berada dan melakukan aktiviti di makmal/bengkel.
UTAMAKAN KESELAMATAN
44
Elektrik MAKSUD ELEKTRIK Elektrik ialah tenaga Elektrik ialah pergerakan elektron dalam pengalir Elektrik boleh didapati dalam dua bentuk arus iaitu arus terus dan arus ulang alik Elektrik yang dibekalkan kerumah-rumah adalah sebanyak 220-240V dalam bentuk arus ulang alik (AC/AU). Di Malaysia elektrik dibekalkan oleh TNB (Tenaga Nasional Berhad).
SUMBER ELEKTRIK
i. Sel Kering ii. Sel Basah iii. Dinamo Basikal
45
Kaedah menghasilkan elektrik: 1. Melalui proses tindak balas kimia - contoh sel kering dan sel basah 2. Melalui tindak balas aruhan kemagnetan - contoh dinamo basikal dan janakuasa 3. Lain-lain seperti: i. kuasa solar ii. tindakan haba Sel Kering 1. Sel kering menghasilkan voltan 1.5 volt 2. Dua sel kering yang disambungkan secara siri akan menghasilkan 3.0 volt
Dua sel kering disambung siri 3. Arus elektrik yang dihasilkan oleh sel kering ialah arus terus (AT/DC) 4. Tenaga elektrik yang dihasilkan oleh sel kering adalah daripada hasil tindak balas kimia 5. Sel kering digunakan pada alatan elektrik mudah alih berkuasa rendah - seperti lampu picit, jam loceng, alatan permainan
46
Bahagian Sel kering
A = Punca positif , B = Bekas zink , C = elektrolit , D = Batang karbon , E = Punca negatif Sel Basah 1. 2. 3. 4. Sel basah biasanya menghasilkan voltan 6.0 volt, 12 Volt dan 24 volt Sel basah boleh dicas semula dengan alat pengecas bateri Sel basah lebih dikenali sebagai bateri Sel basah digunakan di dalam kenderaan seperti motor, kereta, lori dan bas
Bahagian sel basah
47
A = Plat positif (plumbum peroksida) , B= Terminal positif , C = Penyelang , D = Plat negatif (plumbum) , E = Elektrolit (Asid Sulfurik Cair) Dinamo Basikal 1. Dinamo basikal menghasilkan voltan 6 volt - 12 volt 2. Arus elektrik yang dihasilkan oleh dinamo ialah arus ulang alik (AU/AC) 3. Tenaga elektrik yang dihasilkan oleh dinamo ialah hasil daripada aruhan kemagnetan
48
Bahagian Dinamo Basikal
A = Pemutar , B = Magnet kekal , C = Teras besi, D = gegelung dawai , E = punca elektrik Jenis-jenis sel 1. 2. 3. 4. Sel Alkali Sel merkuri Sel lithium Sel nikel kadmium
49
KEGUNAAN ELEKTRIK
i. Pengisar ii. Lampu Pendafluor iii. TV iv. Sterika v. Radio 1. Untuk menghasilkan : i. cahaya Contoh - lampu pendafluor, lampu pijar, LED ii. bunyi Contoh - Radio, siren, buzzer, loceng iii. haba Contoh - Pengering rambut, pembakar roti, seterika, cerek, ketuhar iv. gerakan Contoh - Kipas angin, pengisar, motor elektrik v. isyarat elektronik Contoh - kalkulator, pad permainan, komputer
50
WAYAR ELEKTRIK 1. Wayar kuprum beranemal i. Digunakan untuk membuat gegelung elektrik 2. Teras tunggal i. Digunakan dalam bidang elektronik ii. Mampu mengalirkan elektrik kuasa sangat rendah 3. Teras kembar i. Digunakan untuk alat elektrik kuasa rendah seperti lampu dan peti suara ii. Untuk membuat sambungan ke punca negatif dan positif atau wayar hidup dan wayar neutral sahaja 4. Kabel teras tiga i. Digunakan untuk menyambung alatan elektrik berkuasa tinggi ii. Untuk membuat sambungan ke punca hidup, neutral dan bumi
I = Wayar kuprum beranemal , II = Wayar teras tunggal , III = Wayar teras kembar , IV = Kabel teras tiga
51
JENIS PLAG 1. Plag 2 pin i. Digunakan untuk menyambung bekalan elektrik kepada alatan elektrik berkuasa rendah ii. Radio , TV, Pencukur 2. Plag 3 pin i. Terdapat 2 jenis, plag 3 pin 13 ampere dan plag 3 pin 15 ampere ii. Digunakan untuk menyambung bekalan elektrik kepada alatan elektrik berkuasa tinggi iii. Periuk nasi, ketuhar, peti sejuk, seterika mengunakan plag 3 pin 13 ampere iv. Pendingin hawa menggunakan plag 3 pin 15 ampere
I = plag 2 pin , II = plag 3 pin i. Kedudukan tamatan L, N, dan E ii. Pemasangan kod warna yang betul iii. Kabel teras tiga biru, hijau dan coklat
52
PENDAWAIAN PLAG 3 PIN 13 AMPERE 1. Alatan
I = Pena Ujian , II = Penjalur wayar , III = Pisau lipat
2. Bahan i. Kabel teras 3
53
3. Langkah-langkah
i. ii. iii. iv. v.
vi.
Buangkan penebat kabel kira-kira 4 cm Jalurkan hujung ketiga-tiga wayar Pintalkan ketiga-tiga hujung wayar Buka penutup plag Pasangkan teras pada tamatan mengikut kod wayar yang betul iaitu Wayar coklat/hitam ---> tamatan hidup(L) Wayar biru/merah -----> tamatan neutral (N) Wayar hijau/hijau-kuning ------>Tamatan bumi (E) Tutup semula plag dan pasangkan skru
54
FIUS
i. Simbol fius ii. Fius katrij iii. Fius dawai 1. 2. 3. 4. Digunakan untuk memutuskan litar sekiranya berlaku litar pintas atau lebihan tenaga elektrik Memberi perlindungan kepada alatan elektrik daripada rosak dan terbakar Unit ukuran fius ialah ampere Terdapat dua jenis fius a. Fius katrij - digunakan dalam plag 3 pin dan fius perkhidmatan rumah 1. Fius 13A Digunakan dalam plag 3 pin 13 ampere 2. Fius 30A Digunakan dalam fius perkhidmatan dalam sistem bekalan elektrik domestik b. Fius Dawai - digunakan dalam kotak agihan berfius dalam rumah 5. Kadar fius yang biasa digunakan ialah 5A, 10A, 13A dan 30A 6. Fius dibuat daripada aloi timah atau plumbum
55
Nota Tambahan
56
57
58
LAMPU PIJAR DAN LAMPU PENDAFLUOR
i. Lampu pijar A. B. C. D. Kelalang Filamen Pin Sumber elektrik
ii. Lampu Pendaflour A. B. C. D. Pemegang Tiub Perumah Suis penghidup
Lampu pijar 1. Ciri-ciri lampu pijar i. Menghasilkan cahaya kuning yang menyilaukan mata ii. Cahayanya panas iii. Meninggalkan bayang hitam iv. Menggunakan kuasa elektrik yang banyak
59
2. Bahagian lampu pijar i. Filamen = menyala dan mengeluarkan cahaya ii. Gas argon = mencegah filamen daripada terbakar dan putus iii. Sesuntuh = menyambung filamen ke punca elektrik iv. Mentol kaca = melindungi gas argon dan filamen Lampu pendarfluor 1. Kelebihan Lampu pendaflour i. Warnanya putih terang dan tidak menyilaukan mata ii. Cahayanya sejuk iii. Menjimatkan elektrik iv. Tidak meninggalkan bayang hitam 2. Bahagian Lampu pendarflour i. Tiub pendarfluor = berisi gas argon dan merkuri, menghasilkan cahaya ultra ungu ii. Pemegang tiub = memegang pin elektrod iii. Cok = membekalkan voltan tinggi iv. Suis Penghidup = menghidupkan lampu v. Perumah = tapak memegang bahagian-bahagian lampu yang lain
60
Elektrik : Elektif KT A. Litar Elektrik 1. Maksud Litar Satu sambungan lengkap sumber elektrik (sel) dan beban elektrik (mentol) dengan menggunakan pengalir (wayar)
i. Sumber (sel kering) ii. Beban (mentol) iii. Pengawal (suis) iv. Punca positif (wayar mereh) v. Punca negatif (wayar hitam)
Lukisan skimatik litar mudah
61
2. Jenis-jenis Litar 1. Litar mudah Litar yang mengandungi satu sumber satu beban dan satu pengalir 2. Litar pintas Litar tanpa beban Litar yang mengandungi wayar pintasan 3. Litar siri Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara siri 4. Litar selari Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara selari 5. Litar siri selari Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara siri dan juga selari
Litar asas A = Beban , B = Pengalir , C = Sumber elektrik
62
Litar siri
Litar selari
63
Litar siri selari 3. Perbezaan litar siri dan litar selari Litar Siri Voltan Voltannya adalah semakin kurang apabila beban bertambah Vj=V1+V2+V3..... Arus Arusnya sama disemua tempat Rintangan Semakin ditambah beban semakin banyak jumlah rintangan Apabila satu mentol terbakar, mentol yang lain tidak akan menyala Jika ditambah satu mentol, mentol yang lain akan menjadi malap kerana bebanan bertambah Litar Selari Voltan Voltannya sama disemua tempat Vj=V1=V2=V3..... Arus Arusnya semakin kurang apabila semakin banyak beban Rintangan Jumlah rintangan adalah lebih kecil daripada nilai perintang yang paling kecil Apabila satu mentol terbakar , mentol yang lain akan terus menyala Jika ditambah satu mentol, nyalaan mentol yang lain tidak akan berubah
64
B. Voltan, Arus dan Rintangan I. Definisi . Voltan ialah daya yang menggerakkan elektron di dalam pengalir elektrik a. Unit sukatan bagi daya tersebut ialah Volt (V) b. Arus ialah sejunlah elektron yang bergerak di dalam pengalir elektrik c. Unit sukatan bagai arus ialah Ampere (A/I) d. Rintangan ialah halangan terhadap pergerakan arus e. Unit sukatan bagi rintangan ialah Ohm II. Hukum Ohm 0. Hukum ohm ialah hukum yang menyatakan hubungan di antara Voltan, Arus dan Rintangan 1. Hukum ohm diperjelaskan oleh lencana hukum Ohm
65
III.
Contoh pengiraan
Diberi voltan=12 volt, rintangan = 4 ohm, cari arus = (?) dalam litar di bawah. C. Meter elektrik . Meter Volt Meter yang digunakan untuk menyukat voltan atau daya gerak elektrik(DGE) Terdapat dua jenis meter volt a. Meter volt arus terus b. Meter volt arus ulang alik Meter disediakan dalam beberapa julat tertentu Meter volt dipasang selari dengan sumber (sel) dan beban (mentol) didalam litar
66
i. Meter volt arus terus ii. Meter volt arus ulang-alik I. Meter Ampere Meter yang digunakan untuk menyukat kadar pergerakan arus di dalam litar Meter ampere dipasang secara siri dengan sumber (sel) dan beban (mentol) di dalam litar
D. Meter Pelbagai o Kegunaan Untuk mengukur voltan, arus dan rintangan Untuk menguji keterusan litar o Bahagian meter pelbagai
67
A = Skala B = Skru pelaras sifar C = Julat bacaan D = Tombol pemilih julat E = Punca positif F = Punca Negatif G = Pelaras sifar Ohm H = Jarum penunjuk . i. ii. iii. Skala Mengandungi skala bagi bacaan rintangan, voltan arus terus, voltan arus ulang-alik Jarum Penunjuk berfungsi menunjukkan bacaan pada skala Skru Pelaras Sifar berfungsi melaraskan jarum penunjuk pada bacaan sifar (0) Pelaras Sifar Ohm berfungsi melaraskan jarum penunjuk semasa menguji rintangan
68
Prob Negatif dan prob Positif berfungsi menyentuh alatan elektrik dan komponen elektronik prob hitam untuk negatif dan prob merah untuk positif v. Tombol Pemilih Julat berfungsi untuk memilih julat bacaan yang dikehendaki vi. Julat berfungsi menunjukkan kadar sukatan yang akan diukur Membaca meter Ohm pada meter pelbagai Langkah-langkah membaca meter Ohm 0. Laraskan tombol ke julat bacaan ohm 1. Temukan kedua-dua prob negatif dan positif 2. Laraskan pelaras sifar ohm hingga jarum menunjukkan bacaan sifar (0)
iv.
E. Unit Kawalan Utama Bekalan Elektrik Domestik
i. Suis Utama ii. Pemutus Litar Bocor ke Bumi iii. Peti Agihan Berfius iv. Soket dan suis
69
. a. b.
Fius Perkhidmatan Fungsi - untuk mengawal bekalan jika berlaku arus berlebihan dan untuk memutuskan bekalan kepada pelanggan yang gagal membayar bil penggunaan Penyambung Neutral Fungsi - menyambung litar rumah dengan wayar bekalan neutral Meter KWJ Fungsi - untuk menyukat dan merekodkan kadar penggunaan tenaga elektrik jenis - terdapat dua jenis meter . Meter analog a. Meter digital
Meter kWJ jenis diigital c. Suis Utama Funsi untuk menyambung dan memutuskan bekalan elektrik di dalam rumah Suis ini adalah suis jenis dua kutub satu arah Di dalamnya terpasang fius katrij Pemutus Litar bocor ke bumi berfungsi memutuskan bekalan elektrik dalam litar dirumah jika berlaku kebocoran arus atau litar pintas Kotak agihan berfius berfungsi mengagihkan bekalan elektrik di dalam litar Suis dan Soket Suis berfungsi memutuskan dan menyambung litar kepada alatan elektrik Soket berfungsi menghubungkan alatan elektrik kepada sumber bekalan elektrik rumah
d. e. f.
70
i. Fius Perkhidmatan ii. Penyambung Neutral iii. Meter Kwj iv. Suis utama v. PLCB vi. Kotak Agihan Berfius
71
F. Kuasa Elektrik 0. Maksud Kuasa Elektrik Kadar kerja yang dihasilkan oleh arus elektrik Unit ukuran kuasa elektrik ialah watt (W) 1. Formula Mencari Kuasa Elektrik Kuasa = voltan x arus ( P = V x I ) 2. Kuasa elektrik alatan elektrik Kuasa elektrik yang digunakan oleh kebanyakan alat elektrik dinyatakan dalam plat perincian Perkakasan yang mengeluarkan haba lebih menggunakan kuasa elektrik berbanding yang mengeluarkan cahaya Contoh periuk nasi elektrik berkuasa 900W sementara lampu pendafluor berkuasa 40W
Contoh plat perincian sebuah kipas elektrik
72
Jahitan Asas A. ALATAN JAHITAN
1. Gunting Kegunaan untuk memotong kain dan benang 2. Jarum peniti Kegunaan untuk menyemat kain dan kertas ketika memotong dan menjahit artikel 3. Penetas Kegunaan untuk membuka semula jahitan yang silap 4. Kapur penanda Kegunaan untuk menanda garisan potongan dan jahitan 5. Pita Pengukur Kegunaan untuk mengukur di atas kain dan kertas
73
B. MESIN JAHIT
Sebuah mesin jahit model lama 1. Jenis dan fungsi mesin jahit i. Mesin jahit tangan Mesin jahit lama. menggunakan tangan untuk memusingkan roda imbang ii. Mesin jahit kaki Mesin jahit yang murah dan popular, menggunakan kaki untuk memusingkan roda imbang iii. Mesin jahit elektrik Mesin jahit yang menggunakan motor elektrik untuk memusingkan roda imbang iv. Mesin jahit elektronik Mesin jahit dikawal sebahagian fungsi dan pergerakannya oleh papan elektronik dengan menggunakan kuasa elektrik
74
Mesin elektrik Mesin jahit kaki
Mesin elektronik Mesin tangan
75
2. Bahagian mesin jahit
1. Roda Imbang 2. Tiang Benang 3. Tuas penekan 4. Spring Pemegang 5. Jarum Benang 6. Gigi Penolak 7. Tiang penggulung benang 8. Pelaras mata jahitan . i. ii. iii. iv. v. vi. Roda Imbang Kegunaan : Mengawal pergerakan mesin Tiang Benang Kegunaan : Memegang benang Tuas benang Kegunaan : Menarik dan mengawal pergerakan benang Spring pemegang benang Kegunaan : Megawal benang Gigi penolak Kegunaan : Menolak fabrik semasa menjahit Tuas pelaras Kegunaan : Melaraskan jarak mata jahitan jarum Kegunaan : Memasiukkan benang jahitan ke dalam kain
76
3. Persediaan sebelum menjahit mesin . Menyediakan benang atas i. Letakkan buku benang pada tiang benang ii. Sediakan jarum mesin iii. Masukkan benang ke bahagian ceper penegang benang iv. Masukkan benang ke dalam lubang tuas penegang benang v. Masukkan hujung benang ke dalam lubang jarum
Langkah-langkah memasang benang ats
77
b. Menyediakan benang bawah
Menggulug benang dalam gelendung
78
1. Gulung benang dalam gelendung 2. Masukkan gelendung dalam sekoci
Memasukkan sekoci 3. Keluarkan benang bawah a. Melaraskan jahitan . Laraskan tuas pelaras mengikut jenis kain yang digunakan
Melaras jenis fabrik Melaras jarak jahitan b.
4. Semasa menjahit
79
. a. b. c. d.
Letakkan fabrik di bawah penekan jahitan Pusingkan roda imbang ke hadapan untuk memasukkan jarum ke dalam fabrik Pastikan jarum tepat berada di tempat yang dijahit Turunkan tuas angkat Tolak roda imbang ke hadapan dan mula menjahit
5. Selepas menjahit . Hentikan putaran roda imbang a. Naikkan jarum mesin b. Naikkan tuas angkat c. Tarik fabrik ke belakang d. Gunting lebihan benang 4 atau 5 cm untuk mematikan jahitan
C. PENYELEGARAAN MESIN JAHIT

80
1. Meminyakkan mesin
Antara bahagian yang perlu diminyakkan Tujuan meminyakkan mesin jahit ialah: i. Mencegah bahagian-bahagian mesin daripada berkarat ii. Melicinkan bahagian-bahagian yang bergerak dan mengurangkan geseraan
2. Menggantikan jarum
81
. i.
Jarum perlu digantikan sekiranya a. tumpul b. patah Longgarkan skru memengan jarum
Mengeluarkan jarum yang patah 2. keluarkan jarum yang tidak diperlukan lagi 3. Gantikan dan masukkan jarum yang baru 4. Ketatkan semula pemegang jarum 3. Jahitan bermasalah . Mata jahitan longgar Jarum tidak dipasang dengan betul - Betulkan pemasangan jarum Gelengdung tidak dipasangkan dengan betul dalam sekoci - Betulkan pemasangan gelendung Benang atas longgar - tegangkan benang diceper penegang benang
82
i. ii. iii.
Kelim berkedut Benang bawah berkedut/berserabut Mata jahitan melangkau
ARTIKAL JAHITAN Artikal jahitan mudah yang boleh dihasilkan adalah seperti berikut: 1. 2. 3. 4. Sarung tangan Alas dulang/meja Tuala tangan Penutup TV
Contoh Artikel jahitan : Sarung tangan
83
JENIS JAHITAN HIASAN Jenis jahitan hiasan yang boleh digunakan adalah jahitan tangan seperti berikut: 1. Jahitan Kia
2. Jahit Silang Pangkah
3. Insang Pari
84
PEGIRAAN KOS 1. Kos bahan o Kos bahan ialah kos yang dikenakan ke atas bahan-bahan yang digunakan semasa mengeluarkan produk 2. Kos upah o Kos Upah ialah kos yang dikenakan untuk membayar upah tenaga kerja x dengan masa kerja 3. Kos sampingan o Kos sampingan ialah lain-lain kos yang dikenakan semasa proses pengeluaran seperti air, elektrik dan sebagainya Contoh Kos pengiraan Kos Bahan Bil 1 2 3 Kos Upah 1 1 jam x seorang pekerja RM2.00 RM2.00 Bahan Fabrik benang kapas Benang jahit Span 0.5 meter RM1.00 Kuantiti 0.5 meter Kos Seunit Kos (RM) RM1.00 RM0.10 RM1.00
Kos sampingan 1 Elektrik RM0.50 RM0.50
85
Tanaman Hiasan ALATAN KERJA
I. Sudip tangan II. Serampang tangan 1. Serampang - digunakan untuk menggembur tanah 2. Sudip tangan - digunakan untuk menyodok dan mengaul medium/tanah 3. Penapis - untuk menapis bahan-bahan yang tidak diperlukan dan menghaluskan medium 4. Penyiram - digunakan untuk menyiram tanaman 5. Sketuar - digunakan untuk mecantan ranting dan dahan kecil
86
Sketuar Penapis BAHAN-BAHAN
Penyiram
I. Pasu II. Beg poli hitam 1. 2. 3. 4. 5. 6. Tapak semaian Beg poli hitam Pasu Hormor pengakaran Baja Racun
87
Jenis baja yang digunakan I. Baja kimia II. Baja organik ( najis haiwan )
PEMBIAKAN TANAMAN 1. Tanaman dibiakkan dengan tujuan seperti : a. membanyakkan anak benih dan baka tanaman b. memelihara spesis tanaman c. memelihara alam sekitar d. mendapat keuntungan hasil jualan 2. Jenis-jenis pembiakan tanaman adalah a. Pembiakan seks Membiakkan tanaman dengan menggunakan biji benih b. Pembiakan aseks Membiakan tanaman tanpa menggunakan biji benih membiakkan dengan menggunakan keratan daun membiakkan dengan menggunakan keratan batang membiakkan dengan menggunakan akar membiakkan dengan menggunakan rumpun
88
PROSES PEMBIAKAN
anak benih daripada beg poli perlu dipindahkan ke dalam pasu apabila besar PENYEDIAN MEDIUM 1. Nisbah Campuran o Medium semaian menggunakan nisbah campuran yang diperkenalkan oleh John Innes o bahan yang digunakan ialah tanah loam, bahan organik dan pasir sungai o Bahan organik adalah najis haiwan seperti lembu, ayam dan kambing o Bahan organik atau kompos amat baik digunakan kerana ia dapat mengekalkan kelembapan medium membaiki struktur tanah dan saliran mengurangkan kepadatan tanah lebih mesra alam dan bebas kesan bahan kimia o Nisbah medium semaian ialah 2:1:1 iaitu 2 tanah loam, 1 bahan organik atau kompos dan 1 pasir sungai
89
Nisbah medium tanaman ialah 3:2:1 (atau 7:3:2) iaitu 3 tanah loam, 2 bahan organik atau kompos dan 1 pasir sungai Semua bahan hendaklan ditapis dan digaul sehingga rata 2. Kompos Kompos ialah bahan organik yang telah cukup reput
o o
Bahan campuran medium adalah terdiri daripada I. Tanah loam II. Bahan organik III. Pasir sungai KERATAN BATANG
Keratan batang boleh dibahagikan kepada 3 bahagian I. Bahagian batang keras II. Bahagian batang sederhana keras III. Bahagian batang lembut 1. Jenis keratan o Bahagian keras
90
Hendaklan dibuang semua daun o Bahagian sederhana keras Hendaklah dibuang semua daun kecuali daun paling atas sekali o Bahagian lembut Hendaklah dibuang daun bahagian bawah sahaja 2. Langkah-langkah penyediaan keratan batang o Pilih batang yang sesuai dan berkeadaan baik o Kerat dengan menggunakan sketuar o Buang daun-daun yang tidak diperlukan o Kerat batang kepada beberapa bahagian o Celupkan hujung keratan ke dalam hormon pengakaran o Cucuk ke dalam medium di tapak semaian atau beg poli hitam o Siram dan letakkan ditempat yang teduh 3. Jenis tanaman keratan batang o Batang keras - Alamanda kuning, Bunga raya, bunga ros dan bunga kertas
I. Bunga ra II. Bunga Alamanda kuning III. Bunga kertas IV. Bunga ros
91
Semaian keratan batang boleh dibuat di dalam i. tapak semaian dan ii. Beg poli hitam PENJAGAAN TANAMAN 1. Merumput o Merumput dilakukan dengan tujuan membuang pesaing tanaman o Rumput dan rumpai sekeliling batang pokok tanaman hendaklan dibuang dengan tangan atau dengan menggunakan alatan yang sesuai seperti serampang tangan
Rumput hendaklan dibuang untuk mengelakkan ia bersaing dengan tanaman
92
2. Menyiram
Tanaman berbatang lembut memelukan air yang lebih

o
Penyiraman dilakukan 2 kali sehari. Pagi dan petang
93
3. Menggembur o Mengembur dilakukan dengan tujuan untuk membaiki saliran
Mengembur akan membolehkan air dan udara memasuki rongga medium dengan segera
4. Membaja o Membaja dilakukan dengan tujuan untuk mengekal kesuburan tanaman dan membekalkan nutrien secara berterusan kepada tanaman o Membaja boleh dilakukan sekali dalam 2 minggu o Baja tiruan NPK (Nitrogen, Posforus, kalium) atau baja organik boleh digunakan
94
Membaja hendahkah dijauhkan sedikit daripada pangkal pokok 5. Pengawalan o Tanaman perlu dilindungi daripada musuh seperti serangga, siput dan kulat o Kawalan boleh dilakukan secara terus dengan membuang serangga atau menggunakan racun yang dibenarkan dan mengikut prosedur yang betul Musuh tanaman
I. Belalang II. Siput III. Kumbang
95
Kerja Paip Asas ALATAN TANGAN KERJA PAIP Perengkuh paip
Kengunaan - untuk memegang batang paip BG ketika memasang atau membuka penyambung paip Sepana boleh laras
Kegunaan - untuk membuka kepala pili Sepana hujung terbuka
Kegunaan - untuk membuka kepala pili
96
Playar gabung
kegunaan - untuk memegang objek silinder, memotong wayar dan memutar nat kecil Playar muncung tirus (halus)
Kegunaan - untuk memegang benda-benda kecil ditempat yang sempit Kikir bulat (kikir ekor tikus)
kegunaan - untuk membuang gerigis bahagian dalam paip BG Kikir rata
kegunaan - untuk membuang gerigis bahagian hujung paip BG
97
Pelocok
kegunaan - untuk membuang kekotoran daripada perangkap sinki Pita pengukur
Untuk mengukur jarak dan panjang batang paip
98
Gergaji besi
Untuk mememotong batang paip BG dan PVC Pemotong paip beroda
Kegunaan - untuk memotong batang paip BG Pengulir luar
Kegunaan - untuk membuat bebenang luar (ulir luar) pada hujung batang paip BG
99
Ragum paip yoke
Kegunaan - untuk memegang batang paip BG ketika kerja membuat bebenang dan memotong batang paip Pemotong paip PVC
Kegunaan - untuk memotong batang paip pvc dan paip poli
100
Pelayar cengkam ragum
Kegunaan - untuk mencengkam batang paip dengan kukuh JENIS PAIP 1. Paip Besi Galvani o Dibuat daripada besi galvani o Ciri-cirinya i. Tahan lasak ii. Tidak mudah patah iii. Berat iv. Tahan haba tinggi v. Boleh berkarat vi. Dibahagikan kepada 2 jenis gred ketebalan
2. Paip PVC o Diperbuat daripada PVC (Polyvinyl Chloride) o Ciri-ciri i. Murah ii. Ringan
101
iii. iv. v.
Tidak tahan panas Mudah patah dan pecah Dijual dalam dua gred ketebalan
3. Paip Poli o Paip getah tiruan hitam (HDPE) o Ciri-ciri i. Tahan karat ii. Tidak mudah patah iii. Mudah disambung dan mudah ditanggalkan iv. Liat dan elastik v. boleh dilentur
Pip BG
Pipi Poli
Paip PVC
102
JENIS PENYAMBUNG PAIP Jenis penyambung 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1. Soket Soket sama Soket pengecil Soket sana Soket pengecil Siku 90 T sama T pengecil Penyuai soket injap Penyuai soket PT Puting heksagon Palam Soket Penjodoh Paip BG ada ada ada ada ada ada ada ada ada ada Paip PVC ada ada ada ada ada ada ada tiada ada tiada Paip Poli ada ada ada ada ada ada ada ada tiada ada
Digunakan untuk menyambung paip yang sama saiz diameter
Digunakan untuk menyambung paip yang berbeza saiz diameternya
103
2. Siku 90 Siku 90 sama Siku 90 pengecil
3. T T sama
Digunakan untuk mengubah arah sambungan paip yang bersudut 90 T pengecil
Digunakan untuk mengubah arah sambungan dua paip berlainan saiz yang bersudut 90
Digunakan untuk menambah sambungan paip
Digunakan untuk menambah sambungan paip yang berbeza diameternya
104
4. Puting Heksagon
Digunakan untuk menyambung dua soket sama atau dengan soket penyuai PT Digunakan untuk menyambung dua jenis paip yang berlainan seperti paip BG dengan paip PVC
5. Soket Penyuai Soket PT
Penyuai soket injap
6. Palam
Digunakan untuk menyambung batang paip dengan pili
Digunakan untuk menghubungkan dua jenis paip yang berlainan seperti paip PVC dengan paip BG
Digunakan untuk menutup hunjung paip yang tidak digunakan
105
7. Soket penjodoh
Digunakan untuk menyambung dua batang paip BG tanpa mengubah kedudukan penyambung yang lain
Contoh penyambungan paip
A = Pili, B = soket sama, C = puting heksagon, D = siku 90, E = paip BG 20, F = T pengecil, G = paip BG 13 , H = paip BG 20 , I = soket penjodoh, dan J = palam
106
BAHAN PENYAMBUNG 1. Pita PTFE - Poly textra fluoro ethylene adalah sejenis pita putih lembut dan nipis. - digunakan untuk mengelakkan kebocoran pada sambungan paip dan mengukukuhkan sambungan paip BG
2. Glu PVC - adalah sejenis gam/pelekat cair jenis yang cepat kering - glu PVC disapu pada kedua-dua bahagian paip PVC dan terus buat sambungan
Digunakan untuk melekatkan sambungan paip PVC
PILI
107
I. Pili berbibir II. Pili bertiang 1. Kegunaan - mengawal pengaliran keluar air daripada hujung paip 2. Jenis a. Pili bertiang - mempunyai alur masuk menegak b. Pili berbibir - mempunyai alur masuk melintang
3. Bahagian
108
A = Pemulas B = gandar C = Nat Penyendal D = Nat Pili E = Pelompat F = Alur keluar G = Sesendal H = alur masuk
4. Penyelenggaraan i. Menggantikan pelompat Pelompat perlu digantikan baru apabila air di dapati menitik berterusan walaupun pili telah ditutup
ii.
Menukar kepala pili Kepala pili perlu digantikan apabila pili tidak dapat dikunci dengan ketat
109
air terus keluar daripada bahagian nat pili dan hujung bibir
SINKI DAN PERANGKAP SAMPAH 1. Kegunaan o Singki digunakan untuk menadah air semasa tangan dan peralatan o Perangkap sampah digunakan untuk menghalang bau busuk masuk ke dalam rumah 2. Jenis Sinki dan Perangkap i. Perangkap 'P' ii. Perangkap 'S' iii. Perangkap botol 3. Membersihkan perangkap . Menggunakan pelocok - Pelocok boleh digunakan sekiranya sinki tidak tersumbat dengan teruk i. Membuka dan mencuci bahagian kedap - Bahagian kedap perlu dibuka dan kekotoran yang terperangkap di dalamnya hendaklah ditarik keluar dengan dawai keras
110
Sinki
Mengeluarkan kotoran daripada kedap perangkap sinki
4.
I. Perangkap 'S' II. Perangkap 'P' III. Perangkap botol
111
SISTEM BEKALAN AIR 1. Sistem bekalan di rumah terbahagi kepada dua a. Sitem bekalan terus b. Sistem bekalan tidak terus 2. Sistem bekalan tidak terus menggunakan tangki simpanan air untuk membekalkan air untuk kegunaan bilik air dan tandas
Sistem bekalan air tidak terus A = paip bekalan , B = meter air , C = paip perkhidmatan, D = paip perkhidmatan, E = kunci paip , F = tangki simpanan air , G = tab mandian dan tandas, H = tab sinki cuci tangan , I = sinki dapur , J = paip agihan
112
TANGKI SIMPANAN AIR 1. Kegunaan - untuk menyimpan air dan membekalkan bagi penggunaan tandas dan bilik mandi serta di waktu kecemasan 2. Bahagian dan fungsi
Bahagian A Kunci paip B Paip perkhidmatan C Injap masuk D Pelambong E Paip cuci F Kunci paip G Paip Agihan H Paip limpah I Penutup tangki
Fungsi mengawal kemasukan air ke dalam tangki melalui paip perkhidmatan Membekalkan air ke dalam tangki simpanan Mengawal kemasukan air ke dalam tangki Mengawal paras air dalam tangki Mengeluarkan air semasa kerja mencuci Membuka dan menutup paip cuci Membawa air ke bahagian-bahagian dalam rumah Mengeluarkan air sekiranya injap rosak Melindungi air dalam tangki daripada pencemaran
113
TANGKI SIMBAH 1. Kegunaan Membekalkan air ke dalam mangkuk tandas pada masa yang betul 2. Bahagian dan fungsi
Bahagian A B C D E F G H Paip Limpah Pelampung Tuib sifon Paip alur keluar Injap gegendang Injap bebeola Paip alur masuk
Fungsi Mengeluarkan air yang berlebihan Mengawal paras air dalam tangki Menolak air dengan kuat ke dalam mangkuk tandas Membawa air ke dalam mangkuk tandas Memulakan gerakan menolak air ke dalam mangkuk tandas Mengawal kemasukan air ke dalam tangki simbah memasukkan air ke dalam tangki simbah
Lengan Pelampung memegang pelempung dan menghubungkannya dengan injap bebeola
114
3. Jenis tangki simbah a. Tangki simbah aras rendah Dipasang satu meter dari lantai b. Tangki simbah aras tinggi Dipasang dua meter dari lantai
i. Tangki simbah aras rendah ii. Tangki simbah aras tinggi
115
ASAS PERNIAGAAN A. Maksud Perniagaan o Perniagaan ialah aktiviti menjual dan membeli barangan dengan tujuan untuk mendapatkan keuntungan o Peniaga ialah orang yang menjalankan aktiviti membeli dan menjual barangan atau perkhidmatan o Peniaga bukan usahawan o Usahawan mestilah juga seorang peniaga Usahawan ialah seseorang yang mencipta sesuatu produk baru barangan atau perkhidmatan dan dijual untuk mendapatkan keuntungan Usahawan mestilah seorang yang kreatif, inovatif,bijak mengambil peluang dan sanggup menanggung risiko
B. Konsep dan kepentingan perniagaan o Perniagaan muncul kerana kehendak manusia tidak terbatas dan berbeza sedangkan kemampuan setiap individu atau komuniti terhad o Manusia memerlukan keperluan asas untuk hidup o Kerperluan asas manusia ialah a. makanan b. pakaian c. tempat tinggal o Keperluan lain ialah perubatan, pendidikan dan kewangan o Kehendak ialah keinginan manusia untuk hidup lebih selesa dan bermegah-megah o Perniagaan menjadi penting kepada manusia kerana . manusia dapat memenuhi keperluan dan kehendak a. manusia dapat membaiki taraf hidup dan memeliki hidup yang lebih selesa b. terdapat banyak peluang perkerjaan sewaktu berlaku urusniaga c. mengeratkan hubingan antara kaum, bangsa dan negara
116
C. Jenis Perniagaan 1. Perniagaan Tempatan . Perniagaan Runcit Perniagaan runcit ialah perniagaan yang menjalankan urusniaga menjual kepada pengguna dalam kuantiti yang sedikit Runcit kecil-kecilan i. Penjaja Peniaga yang bergerak dari rumah ke satu rumah atau dari satu tempat ke suatu tempat contoh : Penjual aiskrim, penjual ikan dan sayur ii. Pegerai Contoh : Penjual buah-buahan, Penjual kuih-muih iii. Pekedai runcit Contoh : Mini Market Kamunting, Runcit besar-besaran i. Pasar raya Contoh : The Store, Fajar, ii. Pasar raya besar Contoh : Carrefour, Giant, Tasco iii. Kedai sejaras Contoh : KFC,Mc Donald iv. Gedung serbanika Contoh : D-Lima, 7-Eleven a. Perniagaan Borong Perniagaan borong ialah perniagaan yang menjalankan urusniaga menjual kepada peruncit dan pengguna dalam kuantiti yang banyak Borong Am -Membeli secara borong pelbagai jenis barang runcit Borong Pertanian -Membeli secara borong hasil-hasil pertanian Borong Agen -Membeli secara borong keluaran syarikat tertentu seperti Nestle Borong Kilang -Membeli secara borong barang keluaran kilang seperti perabot, alatan elektrik dan pakaian
117
2. Perniagaan Antarabangsa . Import Urusniaga yang membeli barangan luar negara dan dijual pula dalam negara Contoh : Malaysia mengimport buah-buahan, bijirin dan daging lembu a. Eksport Urusniaga yang membeli barangan dalam negara dan dijual pula ke luar negara Contoh : Malaysia mengeksport barangan elektronik, minyak kelapa dan kayu balak b. Entreport Urusniaga yang menjalankan perniagaan import dan eksport Contoh : Malaysia mengeksport minyak mentah dan mengimport minyak yang telah diproses (ditapis) D. Perkembangan Perniagaan 0. Perniagaan Dahulu Kehdupan berasaskan sara diri dan perniagaan tukar barang Perniagaan tukar barang dikenali sebagai sistem barter Kelemahan sistem barter i. Sukar menentukan nilai ii. Sukar membahagikan barang iii. Sukar membawa barangan pada satu-satu masa iv. Sukar menemui kemahauan yang seretak Sistem wang mula diperkenalkan dengan menggunakan barang-barang berikut sebagai wang . Contoh : Anak panah ,Kulit siput, Kulit binatang ,Gading gajah dan garam Fungsi wang adalah . menyimpan nilai a. alat pertukaran nilai Sifat-sifat wang mestilah . Diterima umum a. tahan lama b. Mudah dikenal c. Mudah dibawa d. Mudah disimpan
118
e. f.
Nilai tetap dan stabil jumlah penawarannya terhad
Wang Malaysia dikenali sebagai Ringgit Malaysia (RM) 1. Perniagaan Masa Kini . Jenis urusniaga masa kini ialah Jual beli tunai Jual beli kredit Sewa beli Prabayar Sistem barter moden Jual beli melalui mesin runcitan Jual beli melalui internet - e dagang I. Ciri-ciri perniagaan masa kini ialah Penggunaan sistem wang yang lebih sistematik Perbandingan nilai mata wang dengan mata wang utama dunia Penggunaan cek Penggunaan kad kredit Penggunaan kad prabayar Penggunaan mesin runcitan Penggunaan kod bar
119
Penggunaan kod bar yang semakin meluas 2. Perniagaan Akan Datang Penggunaan kad pintar secara meluas Penggunaan e-dagang dipelbagai sektor dan jenis urusniaga Ciri-ciri perniagaan akan datang 1. lebih memudahkan pengguna 2. penggunaan internet lebih meluas 3. urusniaga tanpa menggunakan wang E. Jenis Milikan o Jenis perniagaan bermaksud perniagaan yang dibahagikan kepada beberapa jenis mengikut siapa dan cara perniagaan tersebut dimiliki 1. Milikan Tunggal - Seorang Pemilik . Pemilik - tunggal a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar perniagaan Suruhanjaya Syarikat Malaysia b. Pengurusan - diurus sendiri atau diupah orang lain mengurus c. Kuntungan - diperolehi sepenuhnya d. liabiliti - tidak terhad e. Contoh : Perniagaan Kamunting Enterprise, Kedai Kopi Abd. Rashid
120
2. Perkongsian - Dua atau lebih dariada seorang pemilik . Pemilik - dua hingga 20 orang pemilik a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar perniagaan Suruhanjaya Syarikat Malaysia b. Pengurusan - diurus oleh orang yang dilantik c. Keuntungan - dibahagikan mengikut perjanjian perkongsian d. Liabiti - tidak terhad e. Contoh : Poliklinik Dr. Azhar dan rakan-rakan 3. Sendirian Berhad - Sdn. Bhd. - Dimiliki oleh sekumpulan orang . Pemilik - dimiliki oleh sekumpulan orang yang memegang saham a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar Syarikat Kementerian Perdagangan Dalam Negeri b. Pengurusan - diurus oleh Lembaga pengarah c. Keuntungan - dibahagikan dalam bentuk dividen d. Liabiti - terhad e. Contoh : Syarikat Master Piano snd. bhd. 4. Syarikat Berhad - Bhd. - dimiliki oleh orang awam atau kerajaan melalui pembelian terbitan saham . Pemilik - dimiliki oleh orang awam yang memiliki saham a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar Syarikat Kementerian Perdagangan Dalam Negeri b. Pengurusan - diurus oleh lembaga pengarah c. Keuntungan - dibahagikan dalam bentuk dividen d. Liabiliti - terhad e. Contoh : Syarikat Telekom Berhad, Syarikat Tenaga Nasional Berhad, Syarikat Taiping Sekuriti berhad, Syarikat Genting Berhad 5. Koperasi - Dimiliki secara bersama oleh ahli-ahli yang membayar yuran . Pemilik - dimiliki bersama oleh ahli-ahli yang membayar yuran dan membeli saham a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar Koperasi, Jabatan Pembangunan Koperasi b. Pengurusan - diurus oleh lembaga pengarah yang dilantik c. Keuntungan - dibahagikan dalam bentuk dividen d. Liabiliti - terhad contoh : Koperasi SMK Bukit Jana Berhad, Koperasi Kakitangan Kerajaan Taiping Berhad
121
Milikan Perniagaan secara Islam 6. Mudharabah - perniagaan tunggal 7. Murabahah - perniagaan perkongsian 8. Musyarakah - perniagaan syarikat
Bank Islam adalah satu contoh perniagaan secara Islam. Antaranya Bank Islam menawarkan perkhidmatan Murabahan kepada pelanggannya. F. Faktor mempengaruhi perniagaan 0. Keadaan ekonomi Pertumbuhan ekonomi berkembang dengan baik dan pesat akan akan memeberikan kemampuan kepada kerajan dan swasta membina prasarana yang baik sesuai dengan iklim pelaburan dan perniagaan. Disokong pula oleh pengguna yang mempunyai kuasa beli akan mendorongkan lagi pelbagai jenis perniagaan akan muncul dan perkembang 1. Peraturan dan undang-undang Terdapat beberapa negara mengadakan undang-undang yang menyekat perniagaan tertentu. Malaysia contohnya melarang perniagaan menjual mercun dan perkhidmatan pelacuran. 2. Pesaing Pesaing mungkin akan timbul dalam bentuk barangan dan perkhidmatan yang hampir serupa atau barangan tiruan.
Pengeluar kereta akan bersaing dipasaran

122
3. Pembekal Terdapat beberapa jenis perniagaan yang diimport dikuasai (dimonopoli) oleh hanya satu syarikat sahaja seperti perniagaan menjual kereta import dan perniagaan jualan langsung 4. Pengusaha Perniagaan akan menjadi semakin berkembang dan maju jika pengusa memiliki modal yang besar dan memiliki ilmu pengetahuan serta kemahiran yang berkiatan. 5. Pelanggan Semakin ramai pengguna barangan dan perkhidmatan yang ditawarkan semakin lebar kawasan perniagaan dan semakin besar nilai keuntungan. Permintaan yang tinggi juga akan menggalakan pengusaha-pengusaha lain untuk melibatkan diri dalam perniagaan yang serupa 6. Pekerja Pekerja yang mahir dan berpengalaman akan memberikan faedah yang pengusaha Kadar upah yang rendah akan memberikan faedah dan galakan untuk pengusaha dan pelabur untuk menceburi sesuatu jenis perniagaan
Pekerja juga dianggap aset bagi perniagaan 7. Teknologi Teknologi komputer dan robot telah banyak menggurangkan bilangan dalam pelbagai sektor pembuatan dan perniagaan Komputer dan internet telah banyak mengendalikan pelbagai urusan bank.
123
DOKUMEN PERNIAGAAN 1. Perniagaan ialah aktiviti menjual dan membeli barangan atau perkhidmatan 2. Dokumen perniagaan ialah keterangan atau cacatan bertulis yang sah tentang urus perniagaan yang telah dijalankan 3. Kepentingan Dokumen Perniagaan i. Mengandungi maklumat tentang jual beli seperti tarikh, butiran barangan atau perkhidmatan, kuantiti dan harga ii. Menjadi bukti bahawa perniagaan itu telah dijalankan iii. Mengandungi pengesahan penerimaan dan pengeluaran barangan dan perkhidmatan iv. Menjadi rujukan semasa membuat akaun perniagaan 4. Kepentingan Menyimpan Dokumen i. Memudahkan mencari dan membuat rujukan ii. Lebih terjamin keselamatan dokumen 5. Cara Menyimpan Dokumen i. Dokumen boleh disimpan secara manual dan elektronik ii. Penyimpanan secara manual disimpan dalam fail dan buku rekod iii. Penyimpanan secara elektronik disimpan dalam disket atau cakera keras 6. Jenis-Jenis Dokumen i. Jenis-jenis dokumen ( Sila rujuk LAMPIRAN 1 )yang digunakan terbahagi dalam 3 proses Sebelum Jual beli Surat tanya Katalog Sebut harga Senarai harga Borang Pesanan Semasa Jual beli 6. 7. 8. 9. Nota serahan Invois Nota debit Nota Kredit 10. 11. 12. Selepas Jual beli Penyata akaun Resit Bil Tunai
1. 2. 3. 4. 5.
124
ii.
iii.
iv.
v. vi. vii. viii. ix.
Surat Tanya Surat yang dikirimkan oleh pembeli kepada pembekal/peniaga Surat yang bertanyakan maklumat yang lebih lanjut mengenai barangan yang ingin dibeli Perkara-perkara dalam surat tanya a. Jenis barang dan kuantiti barang yang ingin dibeli b. Harga barangan dan syarat pembayaran c. Syarat serahan dan pembayaran d. Tarikh serahan Katalog Bahan bercetak dalam bentuk buku atau helaian pamplet/browser Perkara-perkara dalam katalog a. Gambar barangan dalam warna b. Nombor rujukan atau kod barangan Sebut Harga Surat yang dikirimkan kepada membeli yang menyatakan butiran barangan atau perkhidmatan yang ditawarkan Perkara-perkara penting dalam sebut harga a. Jenis barangan b. Jenama barangan c. Harga barang d. Kadar diskaun niaga dan diskaun tunai e. Syarat serahan dan syarat pembayaran Senarai harga Surat yang dikirimkan kepada pembeli yang menyatakan butiran baranga dan harga yang ditawarkan Borang pesanan Dokumen yang mengandungi maklumat baarang dan harga barangan yang akan dibeli Nota serahan Dokumen yang mengandungi senarai barangan dan kuantiti barang yang diserahkan Invois Dokumen yang menyatakan senaran barang kuantiti dan harga serta jumlah bayaran bagi barangan yang telah diserahkan Nota Debit Dokumen yang dihantar oleh penjual kepada pembeli untuk membetulkan kesilapan yang terdapat dalam invois
125
x. xi. xii. xiii.
Nota kredit Dokumen yang dihantar oleh penjual kepada pembeli untuk memberitahu pembeli telah dikenakan bayaran lebih daripada yang sepatutnya Penyata akaun Dokumen yang dikeluarkan setiap hujung bulan atau suatu tempoh tertentu yang mennyatakan senarai urusniaga dan pembayaran yang telah dibuat. Resit Dokumen yang mengandungi maklumat pembayaran dan menjadi bukti penting bahawa pembayaran telah dibuat Bil Tunai Senarai barangan ,kuantiti , harga dan jumlah pembayaran yang dibuat secara tunai
7. Maklumat Penting Dalam Dokumen i. Mengenal pasti maklumat penting ii. Kegunaan dokumen bagi menyediakan akaun
126
LAMPIRAN 1
CONTOH-CONTOH DOKUMEN Surat tanya SYARIKAT JAYA ELEKTRIK ENTERPRISE 455, Jln Sentosa 2, Bandar baru Sepang 21020 Sepang, Selangor Ruj : 223/08 Syarikat Pembekal Elektronik Putra Jaya 21000 Putrajaya 10 Jan 2008 Tuan, Per: senarai harga komponen elektronik 2008 Berhubung perkara di atas pihak kami ingin mendapatkan senarai harga komponen elektronik daripada syarikat tuan untuk rujukan kami. Kami amat berbesar hati jika pihak dapat menghantarkan dengan segera kepada kami Sekian, terima kasih, Yang benar, .................................... (Ahmad Ali b. Sulaiman ) Pengurus pemasaran
127
Senarai harga SYARIKAT PEMBEKAL ELEKTRONIK PUTRA JAYA 21000 Putra Jaya Ruj : 223/08 SENRAI HARGA No Kod Item TR 0100 Transistor NPN RE 0070 Perintang 70 ohm LE 0100 Diod pemancar cahaya Kuantiti 1 1 1 Harga RM01.00 RM0.20 RM0.50
Diskaun harga 10% Syarat bayaran 5% - 30 hari Angkutan di bayar oleh pembekal * Senarai harga sah sehingga Dis 2008 Sekian, terima kasih,
128
Borang Pesanan SYARIKAT JAYA ELEKTRIK ENTERPRISE 455, Jln Sentosa 2, Bandar baru Sepang 21020 Sepang, Selangor Nombor pesanan : 223/08 Kepada: Syarikat Pembekal Elektronik Putra Jaya 21000 Putrajaya 20 Jan 2008 Tuan, Sila bekalkan kepada kami pesanan berikut: No. Kod Item TR 0100 Transistor NPN RE 0070 Perintang 70 ohm Kuantiti 100 100 harga Seunit RM1.00 RM0.20 JUMLAH Sekian, terima kasih, Yang benar, .................................... (Ahmad Ali b. Sulaiman ) Pengurus pemasaran Jumlah RM100.00 RM020.00 RM120.00
129
Nota serahan Syarikat Pembekal Elektronik Putra Jaya 21000 Putrajaya Nombor pesanan : 223/08 Kepada: SYARIKAT JAYA ELEKTRIK ENTERPRISE 455, Jln Sentosa 2, Bandar baru Sepang 21020 Sepang, Selangor 2 Feb 2008 Tuan, Harap pihak tuan menerima barangan berikut dalam keadaan baik. No. Kod Item TR 0100 Transistor NPN RE 0070 Perintang 70 ohm Kuantiti 100 100 harga Seunit RM1.00 RM0.20
Sekian, terima kasih, Yang benar, .................................... (Suhardi b. Hassan ) Pengurus Jualan
130
Invois Syarikat Pembekal Elektronik Putra Jaya 21000 Putrajaya INVOIS Rujukan pesanan : 223/08 Kepada: SYARIKAT JAYA ELEKTRIK ENTERPRISE 455, Jln Sentosa 2, Bandar baru Sepang 21020 Sepang, Selangor 2 Feb 2008 No. Kod Item TR 0100 Transistor NPN RE 0070 Perintang 70 ohm Kuantiti 100 100 harga Seunit RM1.00 RM0.20 Jumlah bersih Jumlah RM100.00 RM020.00 RM120.00
Penerima
Dikeluarkan oleh :
****
131
BLANK PAGE HALAMAN KOSONG
132

Nota Ringkas KHB Ting 1

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nota Ringkas KHB Ting 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Nota Ringkas

Kemahiran Hidup Bersepadu

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Muhammad Khairi (Perak). 2009

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Buku ini Kepunyaan :

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

NOTA KEMAHIRAN HIDUP TINGKATAN SATU

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Pakai pakaian yang sesuai dan kasut getah

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Tempat Letak Buku

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Contoh lakaran idea

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Lukisan Lakaran yang baik haruslah mengandungi

. i. ii. iii. iv. v. vi. vii. viii.

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Perspektif dua titik

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

JENIS BAHAN Kayu

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

A. Kecacatan Kayu IV. Meleding II. Berspring

IV. III. Berpiuh

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

ALATAN TANGAN 1. Pembaris Keluli

A. Kegunaan : Mengukur jarak B. Saiz : 3 M dan 6 M

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

SESIKU L A = Hulu, B = Bilah

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Gergaji Lengkung Halus

2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak)

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1 ______________________________________________________________________________________________________________________________

A = Muka B= Kepala C = kuku D = Hulu